3 Pułk Ułanów (LWP)

3 Pułk Ułanów
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1947
	Dowódcy
Pierwszy	mjr Henryk Powiński
	Organizacja
Numer	JW 2761
Dyslokacja	Przasnysz
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	Kawaleria
Podległość	1 Dywizja Kawalerii

3 Pułk Ułanów (3 p.uł.) – oddział kawalerii Wojska Polskiego.

Pułk sformowany został w okresie marzec-czerwiec 1944 w Trościańcu^[2] w ZSRR na mocy rozkazu nr 0038 z 8 maja 1944. Barwy pokrywały się z 3 pułkiem ułanów śląskich. Uzbrojenie radzieckie.

Po przekroczeniu Bugu pułk wkroczył do Lublina, wykonując zadania związane z ochroną PKWN. Uczestniczył też, podobnie jak 2 pułk ułanów, w likwidacji struktur polskiego państwa podziemnego i Armii Krajowej. Pułk walczył następnie na przyczółku warecko-magnuszewskim, przełamywał Wał Pomorski, wziął udział w szarży pod Borujskiem, a potem w operacji berlińskiej. 7 maja 1945 roku dotarł do Łaby. 9 maja dotarł do Wandlitz^[3]. 15 maja przeszedł na stan pokojowy. Rozformowanie pułku nastąpiło w marcu 1947 roku.

Proporczyk na lance i na mundur żółto-biały^[4].

Dowódcy pułku[edytuj | edytuj kod]

Pułkiem dowodziło siedmiu oficerów:^[5]

mjr Henryk Powiński (12 V – 4 IX 1944)
ppłk Edward Pisula (2 IX – 6 X 1944)
mjr Mikołaj Łukasz (6 X – 13 XI 1944)
mjr Dymitr Gryn (p.o. 26 VI – 3 X 1944)
mjr Edward Witkowski^[a] (20 X 1945 – 16 II 1946)
ppłk / płk Bogumił Szumski (16 II – 14 IX 1946)
ppłk Leon Lisowski (14 IX 1946– 1947)

Sztandar pułku[edytuj | edytuj kod]

Ufundowany przez społeczeństwo ziemi szczecińskiej i 20 października 1946 wręczony w Gryficach. Po rozformowaniu jednostki został przekazany do Muzeum WP w Warszawie^[4].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ W I wojnie światowej służył w 2 pułku Legionów Polskich, a w czasie wojny polsko-bolszewickiej w 201 ochotniczym pułku szwoleżerów. W 3 pułku szwoleżerów był adiutantem pułku, dowódcą szwadronu, dowódcą szkoły podoficerskiej i pierwszym zastępcą dowódcy pułku. Pułkiem dowodził od 20 września do 6 października 1939. Po kapitulacji w niewoli niemieckiej. Po wojnie wrócił do kraju. W październiku 1945 mianowany dowódcą 3 pułku ułanów. W 1946 roku został przeniesiony w stan spoczynku i w tym samym roku umarł w Krakowie. Odznaczony orderem wojennym Virtuti Militari. → Mijakowski i Rozdżestwieński 2012 ↓, s. 75

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.3.1946 roku
↑ Henryk Smaczny: Księga kawalerii polskiej 1914-1947. s. 248.
↑ Komornicki 1987 ↓, s. 40.
↑ ^a ^b Komornicki 1987 ↓, s. 38.
↑ Komornicki 1987 ↓, s. 37-38.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń;Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. T. 3: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek kawalerii, wojsk pancernych i zmotoryzowanych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07419-4.
Henryk Smaczny: Księga kawalerii polskiej 1914-1947. Warszawa: Przedsiębiorstwo zagraniczne TESCO, 1989. ISBN 83-00-02555-3.

[6] W I wojnie światowej służył w 2 pułku Legionów Polskich, a w czasie wojny polsko-bolszewickiej w 201 ochotniczym pułku szwoleżerów. W 3 pułku szwoleżerów był adiutantem pułku, dowódcą szwadronu, dowódcą szkoły podoficerskiej i pierwszym zastępcą dowódcy pułku. Pułkiem dowodził od 20 września do 6 października 1939. Po kapitulacji w niewoli niemieckiej. Po wojnie wrócił do kraju. W październiku 1945 mianowany dowódcą 3 pułku ułanów. W 1946 roku został przeniesiony w stan spoczynku i w tym samym roku umarł w Krakowie. Odznaczony orderem wojennym Virtuti Militari. → Mijakowski i Rozdżestwieński 2012 ↓, s. 75

[1] Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.3.1946 roku

[sma-2] Henryk Smaczny: Księga kawalerii polskiej 1914-1947. s. 248.

[CITEREFKomornicki198740-3] Komornicki 1987 ↓, s. 40.

[CITEREFKomornicki198738-4] Komornicki 1987 ↓, s. 38.

[CITEREFKomornicki198737-38-5] Komornicki 1987 ↓, s. 37-38.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

Dywizje kawalerii	1 Warszawska Dywizja Kawalerii
Brygady kawalerii	1 Warszawska Samodzielna Brygada Kawalerii
Pułki kawalerii	1 Pułk Ułanów 2 Pułk Ułanów 3 Pułk Ułanów 4 Zapasowy Pułk Kawalerii 5 Pułk Ułanów 57 Pułk Artylerii Konnej
Pododdziały kawalerii	5 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej 10 Szwadron Łączności 12 Szwadron Saperów 4 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej

Rodowód	Związek Patriotów Polskich PSZ w ZSRR (1943–1944) Armia Ludowa
Instytucje centralne	Naczelne Dowództwo (1944) Sztab Główny ND Główny Sztab Formowania Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień Główny Zarząd Polityczno-Wychowawczy Główne Kwatermistrzostwo
Formacje	1 AWP 2 AWP piechota na froncie wsch. broń pancerna na froncie wsch. artyleria na froncie wsch. Wojska Ochrony Pogranicza Wojskowa Służba Wewnętrzna
Struktura organizacyjna	OdB 1 Korpusu PSZ w ZSRR OdB WP w 1949 OdB WP w okresie stalinizmu OdB WP na przełomie lat 50/60 XX w. WP w latach 80.
Działania wojsk	bitwa pod Lenino przyczółki pod Dęblinem i Puławami przyczółek warecko-magnuszewski przyczółki warszawskie Praga Warszawa przełamanie Wału Pomorskiego operacja pomorska bitwa o Kołobrzeg forsowanie Nysy operacja łużycka forsowanie Odry operacja berlińska GO Rzeszów akcja „Wisła” GO Wisła Poznański Czerwiec Operacja „Dunaj” Grudzień 1970 wzgórza Golan stan wojenny w Polsce
Stalinizm w wojsku	Główny Zarząd Informacji obława augustowska walka z partyzantką niepodległościową i antykomunistyczną proces Tatar-Utnik-Nowicki proces generałów Uroczysko Baran Wojskowy Korpus Górniczy Kwatera na Łączce
Szkolnictwo wojskowe	ASG WAP WAT WAM WSOWOP WSOWZ SOR TOSWLot COS WSW