4 Armia Ogólnowojskowa WP (1955–1990)

4 Armia Ogólnowojskowa

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	Styczeń 1955
Rozformowanie	Kwiecień 1990
Tradycje
Rodowód	Warszawski Okręg Wojskowy
Kontynuacja	4 Korpus Zmechanizowany
Dowódcy
Pierwszy	gen. bryg. Franciszek Andrijewski
Ostatni	gen. bryg. Leon Komornicki
Organizacja
Formacja	Front Polski

4 Armia Ogólnowojskowa Wojska Polskiego (4 A) – związek operacyjny Sił Zbrojnych PRL

4 Armia miała być formowana na wypadek wojny ze składu dowództwa i jednostek Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Stanowiła ona jedną z trzech armii ogólnowojskowych Frontu Polskiego wydzielanego przez Wojsko Polskie w skład Zjednoczonych Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego.

4 A utworzono na mocy uzgodnień pomiędzy rządami ZSRR i PRL ze stycznia 1955 r. Jej sformowanie ujęto w Planie mobilizacyjnym PM-58, a potem w kolejnych wersjach planów mobilizacyjnych. Dowództwo 4 A istniało do kwietnia 1990, kiedy to zastąpiono je dowództwem 3 Korpusu Zmechanizowanego czasu "W". Skład bojowy korpusu był zbliżony do wcześniejszego składu 4 A.

Skład armii (1985)

• Dowództwo 4 Armii
• 1 Dywizja Zmechanizowana
• 3 Dywizja Zmechanizowana
• 9 Dywizja Zmechanizowana
• 48 Kompania Specjalna
• 32 Brygada Rakiet Operacyjno-Taktycznych
• 1 Brygada Artylerii Armat
• 126 Pułk Artylerii Przeciwpancernej
• 21 Armijna Polowa Techniczna Baza Rakietowa
• 2 Warszawska Brygada Saperów
• 2 Pułk Pontonowy
• 15 Pułk Drogowo-Mostowy
• 3 Brygada Chemiczna
• 4 Pułk Zabezpieczenia
• 9 Pułk Łączności
• 13 Pułk Radioliniowo-Kablowy
• 15 Batalion Rozpoznania Radioelektronicznego
• 34 Batalion Radiotechniczny
• 14 Armijna Baza Remontowa

Stan osobowy i uzbrojenie

Armia liczyła etatowo 64700 żołnierzy. Jej podstawowe uzbrojenie stanowiło: 626 czołgów T-55, 41 bojowych wozów piechoty BWP-1, 437 transporterów opancerzonych SKOT i 220 rozpoznawczych samochodów opancerzonych BRDM-2.

Dowódcy

Dowódcami 4 Armii byli dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego

• gen. bryg. Franciszek Andrijewski (1953-1956)
• gen. dyw. Józef Kuropieska (1956-1964)
• gen. dyw. Czesław Waryszak (1964-1968)
• gen. dyw. Zygmunt Huszcza (1968-1972)
• gen bryg Michał Stryga (1972) p.o.
• gen. dyw. Włodzimierz Oliwa (1972-1983)
• gen. dyw. Jerzy Skalski (1983-1987)
• gen. dyw. Jan Kuriata (1987-1989)
• gen dyw. Zdzisław Stelmaszuk (1989-1990
• gen. bryg. Leon Komornicki (1990-1992)

Bibliografia

• Jerzy Kajetanowicz, Wojsko Polskie w Układzie Warszawskim 1955-1985, Zasoby forum ogólnowojskowego "Bezpieczeństwo"