Dołhobyczów (gmina)

Dołhobyczów
	gmina wiejska
	; Urząd gminy
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	hrubieszowski
TERC	0604022
Siedziba	Dołhobyczów
Wójt	Grzegorz Drewnik (2014)
Powierzchnia	214,19 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 5657
• gęstość	26,6 os./km²
Nr kierunkowy	84
Tablice rejestracyjne	LHR
	Adres urzędu:ul. Spółdzielcza 2a; 22-540 Dołhobyczów
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	26
Liczba miejscowości	38
	Położenie na mapie województwa;
	50°35′12″N 24°02′01″E/50,586667 24,033611
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Dołhobyczów – gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim.

W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie zamojskim.

Siedziba gminy to Dołhobyczów.

W roku 2014 otwarto przejście graniczne Dołhobyczów-Uhrynów.

Według danych z 31 grudnia 2010^[4] gminę zamieszkiwało 5787 osób.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Do 1905 roku gmina należała do powiatu tomaszowskiego^[5].

W ramach umowy o zamianie granic z 1951 roku^[6] dwa oddzielne fragmenty gminy Dołhobyczów z Piasecznem i Pawłowicami włączono do Związku Radzieckiego; przyłączono natomiast niewielki skrawek przedwojennej gminy Chorobrów między Honiatynem a Zaręką (las Rogalszczyzna i osada Dołhobyczów-Kolonia, należące uprzednio do Uhrynowa), który pozostał w Polsce. Skrawek ten wraz z Uhrynowem i Nuśmicami należał po wojnie do gminy Dołhobyczów^[7].

Współczesna (od 1973) gmina Dołhobyczów obejmuje obszar ponad dwukrotnie większy niż przed II wojną światową. Jej składowe należały wówczas:

do gminy Dołhobyczów w powiecie hrubieszowskim (woj. lubelskie) – Dołhobyczów, Gołębie, Honiatyn, Horoszczyce, Kadłubiska, Oszczów, Podhajczyki, Siekierzyńce, Uśmierz i Zaręka;
do gminy Poturzyn w powiecie tomaszowskim (woj. lubelskie) – Witków, Wólka Poturzyńska i Żabcze;
do gminy Waręż (1951–54 Hulcze) w powiecie sokalskim (woj. lwowskie) – Białystok, Chochłów, Dłużniów, Horodyszcze, Hulcze, Kościaszyn, Lipina (bez południowo-zachodniej części), Liski, Liwcze, Majdan, Przewodów, Sulimów i Żniatyn oraz skrawek Waręża (obecnie eksklawa Oszczowa-Kolonii);
do gminy Bełz (1951–54 Chłopiatyn) w powiecie sokalskim (woj. lwowskie) – Chłopiatyn, Myców, Setniki i Wyżłów;
do gminy Chorobrów w powiecie sokalskim (woj. lwowskie) – Dołhobyczów-Kolonia i las Rogalszczyzna;
do gminy Tarnoszyn (1951–54 Ulhówek) w powiecie rawskim (woj. lwowskie) – południowo-zachodnia część Lipiny.

Ponadto współczesna gmina Dołhobyczów nie objemuje:

Piaseczna, Piaseczna-Kolonii i Pawłowic, należących od 1867 do gminy Dołhobyczów, a włączonych w 1951 do ZSRR;
Nuśmic i Uhrynowa (oprócz Dołhobyczowa-Kolonii i lasu Rogalszczyzna), należących w latach 1940–1951 do gminy Dołhobyczów, a w latach 1934–1940 do gminy Chorobrów, a włączonych w 1951 do ZSRR;
Wereszyna, należącego w latach 1940–1951 do gminy Dołhobyczów, a w latach 1934–1940 do gminy Kryłów w powiecie tomaszowskim (woj. lubelskie) i w latach 1940–1944 do gminy Poturzyn; obecnie należy on do gminy Mircze w powiecie hrubieszowskim.

Obręb ewidencyjny Myców ma specyficzny kształt na południu, gdzie przyjmuje on formę haczyka okalającego od trzech stron Oserdów w powiecie tomaszowskim. W ten sposób cały ciąg granicy wschodniej do jej załamania ku zachodowi na wysokości Oserdowa należy do gminy Dołhobyczów i powiatu hrubieszowskiego^[8]. W miejscu załamania granica państwa styka się z północną przedwojenną granicą miasta Bełz.

Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]

Na obszarze gminy znajduje się rezerwat przyrody Suśle Wzgórza chroniący stanowisko susła perełkowanego^[9].

Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]

Według danych z roku 2002^[10] gmina Dołhobyczów ma obszar 214,19 km², w tym:

użytki rolne: 79%
użytki leśne: 16%

Gmina stanowi 16,87% powierzchni powiatu.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Tab. 1. Dane demograficzne z 31 grudnia 2010^[4]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	5787	100	2905	50,2	2882	49,8
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	27,02		13,56		13,46

Piramida wieku mieszkańców gminy Dołhobyczów w 2014 roku^[1].

Miejscowości[edytuj | edytuj kod]

Tab. 3. Miejscowości podstawowe oraz ich integralne części w administracji gminy Dołhobyczów, z wyrażeniem ich położenia geograficznego.
Identyfikator SIMC	Nazwa miejscowości	Rodzaj miejscowości	Położenie geograficzne
0886759	Białystok	osada	50°29′34″N 23°56′25″E/50,492778 23,940278
0886765	Chłopiatyn	wieś	50°26′51″N 23°58′21″E/50,447500 23,972500
0886771	Chochłów	wieś	50°29′25″N 24°01′16″E/50,490278 24,021111
0886788	Dłużniów	wieś	50°28′08″N 24°00′47″E/50,468889 24,013056
0886794	Dołhobyczów	wieś	50°35′04″N 24°02′01″E/50,584444 24,033611
0886819	Dołhobyczów-Kolonia	kolonia	50°34′47″N 24°04′18″E/50,579722 24,071667
0886802	Dołhobyczów-Kolonia	osada	50°34′29″N 24°04′46″E/50,574722 24,079444
0886831	Gołębie	osada wsi Gołębie	50°38′10″N 24°04′54″E/50,636111 24,081667
0886825	Gołębie	wieś	50°38′24″N 24°04′48″E/50,640000 24,080000
0886848	Honiatyn	wieś	50°33′55″N 24°04′50″E/50,565278 24,080556
0886854	Horodyszcze	wieś	50°30′37″N 24°03′24″E/50,510278 24,056667
0886860	Horoszczyce	wieś	50°33′46″N 24°00′09″E/50,562778 24,002500
0886883	Hulcze	osada	50°30′03″N 23°59′43″E/50,500833 23,995278
0886877	Hulcze	wieś	50°29′53″N 24°00′45″E/50,498056 24,012500
0886890	Kadłubiska	wieś	50°35′14″N 24°00′41″E/50,587222 24,011389
0887121	Korczunek	kolonia	50°37′24″N 24°02′34″E/50,623333 24,042778
0886914	Kościaszyn	osada wsi Kościaszyn	50°31′23″N 23°59′49″E/50,523056 23,996944
0886908	Kościaszyn	wieś	50°31′27″N 23°59′26″E/50,524167 23,990556
0886920	Lipina	osada	50°28′13″N 23°54′24″E/50,470278 23,906667
0886937	Liski	wieś	50°30′20″N 23°57′11″E/50,505556 23,953056
0886950	Liwcze	osada	50°30′11″N 24°01′36″E/50,503056 24,026667
0886943	Liwcze	wieś	50°30′26″N 24°02′18″E/50,507222 24,038333
0886966	Majdan	osada	50°27′52″N 23°57′55″E/50,464444 23,965278
0886989	Myców	osada	50°26′31″N 23°59′52″E/50,441944 23,997778
0886972	Myców	wieś	50°26′52″N 24°00′06″E/50,447778 24,001667
0886995	Oszczów	wieś	50°33′16″N 24°02′37″E/50,554444 24,043611
0887003	Oszczów-Kolonia	kolonia	50°32′21″N 24°02′04″E/50,539167 24,034444
0887010	Podhajczyki	wieś	50°36′13″N 23°59′57″E/50,603611 23,999167
0887032	Przewodów	osada	50°28′27″N 23°55′28″E/50,474167 23,924444
0887026	Przewodów	wieś	50°28′18″N 23°56′10″E/50,471667 23,936111
0887049	Setniki	osada	50°27′02″N 23°56′34″E/50,450556 23,942778
0887055	Siekierzyńce	wieś	50°33′58″N 24°01′48″E/50,566111 24,030000
0887061	Sulimów	wieś	50°31′11″N 24°01′47″E/50,519722 24,029722
0887078	Uśmierz	osada	50°32′18″N 24°03′44″E/50,538333 24,062222
0887084	Witków	wieś	50°35′19″N 23°58′15″E/50,588611 23,970833
0887090	Wólka Poturzyńska	osada	50°37′13″N 23°59′48″E/50,620278 23,996667
0887109	Wyżłów	wieś	50°27′06″N 24°01′44″E/50,451667 24,028889
0887115	Zaręka	wieś	50°37′14″N 24°04′53″E/50,620556 24,081389
0887138	Żabcze	wieś	50°32′31″N 24°00′12″E/50,541944 24,003333
0887144	Żniatyn	wieś	50°28′43″N 23°58′41″E/50,478611 23,978056
Źródła: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części (xls),Dz.U. z 2013 r. poz. 200 oraz Dz.U. z 2015 r. poz. 1636, Zbiory danych państwowego rejestru nazw geograficznych -2024-04-25

Sołectwa[edytuj | edytuj kod]

Chłopiatyn • Chochłów • Dłużniów • Dołhobyczów • Dołhobyczów-Kolonia • Gołębie • Honiatyn • Horodyszcze • Horoszczyce • Hulcze • Kadłubiska • Kościaszyn • Liski • Liwcze • Myców-Wyżłów • Oszczów • Podhajczyki • Przewodów • Setniki • Siekierzyńce • Sulimów • Uśmierz • Witków • Zaręka • Żabcze • Żniatyn^[2]

Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]

Mircze, Telatyn, Ulhówek. Gmina sąsiaduje z Ukrainą.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Piaseczno (obwód lwowski)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Gmina Dołhobyczów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ ^a ^b BIP gminy, wykaz sołtysów
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Lublinie
↑ ^a ^b [https://web.archive.org/web/20120927033312/http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/L_ludnosc_stan_struktura_2010.zip Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2010 r. ; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast]. GUS. [dostęp 2015-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-27)]. (pol.).
↑ Archiwa
↑ Dz.U. z 1952 r. nr 11, poz. 63
↑ Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (rozdział II – Terytorium i podział administracyjny). Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, 2005.
↑ Myców w Geoportalu
↑ Rejestr rezerwatów przyrody województwa lubelskiego, RDOŚ Lublin stan na 4 czerwca 2012. [dostęp 2014-02-09].
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[populacja2016-1] Gmina Dołhobyczów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[sol-2] BIP gminy, wykaz sołtysów

[us-3] Urząd Statystyczny w Lublinie

[autonazwa2-4] [https://web.archive.org/web/20120927033312/http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/L_ludnosc_stan_struktura_2010.zip Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2010 r. ; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast]. GUS. [dostęp 2015-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-27)]. (pol.).

[5] Archiwa

[6] Dz.U. z 1952 r. nr 11, poz. 63

[gawryszewski-7] Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (rozdział II – Terytorium i podział administracyjny). Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, 2005.

[8] Myców w Geoportalu

[9] Rejestr rezerwatów przyrody województwa lubelskiego, RDOŚ Lublin stan na 4 czerwca 2012. [dostęp 2014-02-09].

[autonazwa1-10] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[a-11] za II RP w pow. rawskim

[a-12] w 1940 pozbawione praw miejskich przez okupanta, w 1945 nie uznane za miasto przez władze polskie

[b-13] 1951 w ZSRR

[c-14] większa część przeszła do ZSRR

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[A]

[A]

[B]

[C]

Wsie	Chłopiatyn Chochłów Dłużniów Dołhobyczów Gołębie Honiatyn Horodyszcze Horoszczyce Hulcze Kadłubiska Kościaszyn Liski Liwcze Myców Oszczów Podhajczyki Przewodów Siekierzyńce Sulimów Witków Wyżłów Zaręka Żabcze Żniatyn
Kolonie	Dołhobyczów-Kolonia Korczunek Oszczów-Kolonia
Osady	Białystok Dołhobyczów-Kolonia Hulcze Lipina Liwcze Majdan Myców Przewodów Setniki Uśmierz Wólka Poturzyńska
Osady wsi	Gołębie Kościaszyn
Inne miejscowości	Kolonia Sulimów Mołczany Winniki

Miasta	Hrubieszów
Gminy miejskie	Hrubieszów
Gminy wiejskie	Dołhobyczów Horodło Hrubieszów Mircze Trzeszczany Uchanie Werbkowice

Przynależność wojewódzka	gubernia lubelska (1867–1912) gubernia chełmska (1912–1915) woj. lubelskie (II RP) (1919–1939) woj. lubelskie (PRL) (1945–1975)
Miasta	Jarczów (do 1870) Komarów (do 1870) Łaszczów (do 1870) Tomaszów (Lubelski) (do 1940 → i ← od 1944) Tyszowce (do 1870)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–1975)	Bełżec^[A] (← 1944–54) Czerkasy (1874–1922) Dołhobyczów (do 1905 →) Jarczów (do 1940 → i ← od 1944) Komarów(-Osada) (do 1940 → i ← od 1944) Kotlice (do 1940 → i ← 1944–54) Krynice (do 1940 → i ← od 1944) Lubycza Królewska^[A] (← od 1945) Łaszczów (do 1874; 1922–40 → i ← od 1944) Machnów (1951–1954) Majdan Górny (do 1940 → i ← 1944–54) Majdan Sopocki (← 1923–40 → i ← 1944–54) Pasieki (1915–1940 → i ← 1944–54) Rogoźno (do 1874) Poturzyn (do 1940 → i ← 1944–54) Rachanie (do 1940 → i ← od 1944) Susiec (od 1973) Tarnawatka (do 1940 → i ← od 1944) Tarnoszyn (← 1945–1951) Telatyn (do 1940 → i ← od 1944) Tomaszów (1874–1915) Tomaszów Lubelski (od 1973) Tyszowce (do 1940 → i ← od 1944) Uhnów (← 1944–51) Ulhówek (od 1951)
Gromady (1954–72)	Antoniówka (1954–61) Bełżec (1954–72) Ciotusza Nowa (1954–59) Czartowiec (1954–59) Dobużek (1954–57) Dyniska (1954–59) Dzierążnia (1954–68) Gródek (1954–61) Hrebenne (1954–59) Jarczów (1954–72) Kazimierówka (1954–59) Komarów (1954–59) Komarów-Osada (1954–72) Korczmin (1954–57) Kotlice (1954–57 →) Krynice (1954–72) Kunki (1954–58) Lubycza Królewska (1954–72) Łaszczów (1954–72) Łosiniec (1954–61) Łykoszyn (1954–58) Machnów (1954–68) Majdan Górny (1954–68) Majdan Sopocki (1954–72) Majdan Wielki (1954–59 →) Niemirówek (1954–59) Niewirków (1954–57 →) Nowosiółki (1954–61) Paary (1954–59) Perespa (1954–72) Podhorce (1954–61) Posadów (1954–57) Rachanie (1954–72) Ruda Wołoska (1954–59) Skwarki (1954–61) Susiec (1962–72) Szarowola (1954–61) Tarnawatka (1954–72) Telatyn (1954–72) Tomaszów (1954–72) Tymin (1954–58) Typin (1962–72) Tyszowce (1954–72) Ulhówek (1954–72) Wieprzów Tarnawacki (1954–59) Wożuczyn (1954–72) Wólka Pukarzowska (1954–68) Zimno (1954–59) Zubowice (1954–59) Żurawce (1954–58)

Przynależność wojewódzka	gubernia lubelska (1867−1912) gubernia chełmska (1912−15) gubernia lubelska (1915−1918) woj. lubelskie (II RP) (1919−39) dystrykt lubelski (1939−44) woj. lubelskie (PRL) (1944−75)
Miasta	Bełz (← 1940^[A]^[B]) Dubienka (do 1939^[A]) Grabowiec (do 1870) Horodło (do 1870) Hrubieszów Kryłów (do 1870) Uchanie (do 1870)
Gminy wiejskie (1867−1954 i 1973−75)	Bełz (← 1940−51^[C]) Białopole (od 1877) Chłopiatyn (1951−54) Chorobrów (← 1940−51 →) Dołhobyczów (← od 1905) Dubienka (od 1939) Dziekanów (1918−1936) Grabowiec Horodło (od 1877) Hrubieszów (do 1918) Hrubieszów (od 1973) Hulcze (1951−54) Jarosławiec (do 1925) Kozodawy (do 1877) Kryłów (do 1954) Krystynopol (← 1940−51 →) Miączyn Mieniany (1877−1954) Miętkie (do 1954) Mircze (do 1936 i od 1973) Mołodiatycze (do 1954) Moniatycze (do 1954) Ornatowice (do 1868) Poturzyn ← 1940–44 → Strzelce (do 1877) Strzyżów (do 1877) Tarnoszyn (← 1940–45 →) Telatyn ← 1940–44 → Trzeszczany (od 1973) Uchanie (od 1925) Waręż (← 1940−51^[C]) Werbkowice
Gromady (1954−72)	Białopole (1954−72) Chłopiatyn (1954−61) Czerniczyn (1954−72) Dołhobyczów (1954−72) Drohiczany (1954−59) Dubienka (1954−72) Dziekanów (1954−72) Gdeszyn (1954−61) Gozdów (1954−68) Grabowiec (1954−72) Horodło (1954−72) Horyszów (1954−61) Hostynne (1954−72) Hulcze (1954−72) Jarosławiec (1954−61) Kopyłów (1954−61) Kozodawy (1954−59) Kryłów (1954−72) Małków (1956−59) Matcze (1954−59) Miączyn (1954−72) Miętkie (1954−61) Mircze (1954−72) Modryń (1954−59) Mojsławice (1954−59) Mołodiatycze (1954−68) Mołożów (1956−61) Moniatycze (1954−72) Nieledew (1954−68) Oszczów (1954−59) Raciborowice (1954−61) Rogatka (1954−59) Siedliszcze (1954−61) Skomorochy Małe (1954−68) Skryhiczyn (1954−61) Stara Wieś (1962−72) Stefankowice (1954−68) Strzyżów (1954−72) Szychowice (1954−56) Szystowice (1954−59) Ślipcze (1954−61) Świdniki (1954−61) Teptiuków (1954−61) Teratyn (1954−68) Terebiniec (1954−59) Trzeszczany (1954−61) Trzeszczany (1969−72) Tuczapy (1954−56) Tuczępy (1954−59) Turkowice (1954−72) Uchanie (1954−72) Werbkowice (1954−72) Wiszniów (1954−61) Zawalów (1954−59) Zosin (1954−59) Żniatyn (1954−59)