Fryderyk August III Wettyn
| ||||
| ||||
| ||||
| ||||
| król Saksonii | ||||
| Okres | ||||
|---|---|---|---|---|
| Poprzednik | ||||
| Pretendent do tronu Saksonii | ||||
| Okres | ||||
| Następca | ||||
| Dane biograficzne | ||||
| Dynastia | ||||
| Data i miejsce urodzenia | ||||
| Data i miejsce śmierci | ||||
| Ojciec | ||||
| Matka | ||||
| Dzieci |
Fryderyk August | |||
| Odznaczenia | ||||
                
| ||||
Fryderyk August III Wettyn (niem. Friedrich August Johann Ludwig Karl Gustav Gregor Philipp von Sachsen) (ur. 25 maja 1865 w Dreźnie, zm. 18 lutego 1932 w Sibyllenort, ob. Szczodre) – ostatni król Saksonii panujący w latach 1904–1918, Generalfeldmarschall armii niemieckiej podczas I wojny światowej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn króla Saksonii Jerzego i infantki portugalskiej Marii Anny. Otrzymał staranne, ale i surowe wychowanie. W 1883 roku zdał maturę z wyróżnieniem. Po maturze w semestrze 1884/1885 studiował na Uniwersytecie w Strasburgu i jako pierwszy członek rodziny królewskiej w semestrze 1885/1886 na państwowym Uniwersytecie w Lipsku. Uczęszczał na kursy prawa, nauk politycznych i historii. Edukację na uczelni uzupełniał licznymi podróżami po Saksonii, Anglii, Włoszech, Grecji czy Bliskim Wschodzie.
W roku 1877 wstąpił do saskiego wojska. Z powodu swych koligacji rodzinnych szybko awansował. w 1898 roku został awansowany na generała-porucznika i dowódcę 1. Królewskiej Saksońskiej Dywizji. W cztery lata później, w 1902 roku został dowódcą 1. Saksońskiej Armii. Z dowództwa zrezygnował w momencie objęcia tronu. W 1912 roku został już jako król Fryderyk August III mianowany feldmarszałkiem. Król kochał wojsko i polowania. Często przebywał w wybudowanym przez siebie pałacyku w Dobrodzieniu (ówcześnie Guttentag), miasteczku w obecnym województwie opolskim. Otrzymał honorowy tytuł Wielkiego Łowczego Dobrodzienia, a po jego śmierci tamtejsi leśnicy upamiętnili Fryderyka Augusta III inskrypcją na głazie znajdującym się do dziś koło leśniczówki w Rzędowicach koło Dobrodzienia[1]. Był także zapalonym alpinistą. Wspiął się na szczyt Großglockner oraz inne szczyty w Alpach[2]
Panowanie[edytuj | edytuj kod]
Fryderyk August objął tron po swoim ojcu 15 października 1904 roku. W krótkim czasie zyskał sympatię i uznanie poddanych, dla których był ojcem ojczyzny. Był bardziej otwarty na kontakty i rozmowy z ludźmi. Współpracował z grupą konserwatystów w parlamencie. Po kolejnych wyborach siły konserwatystów zostały poważnie uszczuplone. Parlament stał się bardziej demokratyczny. Jako nominalny dowódca uczestniczył w I wojnie światowej. Osobiście nie dowodził armią. W następstwie wydarzeń rewolucji listopadowej 1918 roku dnia 13 listopada abdykował. Po abdykacji osiadł w pałacu w Szczodrem, gdzie zmarł.
Małżeństwo i dzieci[edytuj | edytuj kod]
21 listopada 1891, w Wiedniu poślubił arcyksiężniczkę Luizę Habsburg-Lotaryńską, córkę księcia Toskanii Ferdynanda IV i księżniczki parmeńskiej Alicji. Rozwiedli się w 1903 roku po tym, jak Luiza uciekła, będąc w ciąży z ich ostatnim dzieckiem. Para miała 7 dzieci:
- Fryderyk August (1893–1943) – jezuita;
- Fryderyk Krystian (1893–1968) – margrabia Miśni, książę Saksonii, głowa rodu Wettynów;
- Ernest Henryk (1896–1971) – ożenił się z Zofią Luksemburską, a następnie z Wirginią Dulon;
- Maria (1898);
- Małgorzata (1900–1962) – żona Fryderyka, księcia Hohenzollern;
- Maria Alicja (1901–1990) – żona Franciszka Józefa, księcia Hohenzollern-Emden;
- Anna (1903–1976) – żona arcyksięcia Józefa Franciszka Habsburg-Lotaryńskiego, a następnie Reginalda Kazanjiana
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Fryderyk August z braćmi: Janem Jerzym (z prawej) i Maksymilianem (z lewej) w 1888 roku
Fryderyk August jako następca tronu około 1890 roku
Fryderyk August III z żoną i dziećmi w 1903 roku
Fryderyk August III w 1912 roku
Fryderyk August III z dziećmi w 1914 roku
Fryderyk August III w 1914 roku
Pogrzeb Fryderyka Augusta III w 1932 roku
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Wielki Mistrz Orderu Korony Rucianej (Saksonia)[3]
- Wielki Mistrz Orderu Świętego Henryka (Saksonia)
- Wielki Mistrz Orderu Zasługi Cywilnej (Saksonia)
- Wielki Mistrz Orderu Albrechta (Saksonia)
- Wielki Mistrz Orderu Sydonii (Saksonia)
- Wielki Mistrz Orderu Marii Anny (Saksonia)
- Baliw Krzyża Wielkiego Orderu Maltańskiego (SMOM)[3]
- Order Orła Czarnego (Prusy)[3]
- Pour le Mérite (Prusy)
- Krzyż Żelazny I i II Klasy (Prusy)
- Order Złotego Runa (Austro-Węgry)[3]
- Krzyż Wielki Orderu Świętego Stefana(1886, Austro-Węgry)[4]
- Order Królewski Serafinów (Szwecja)[3]
- Order Świętego Andrzeja (Rosja)[3]
- Order Świętego Huberta (Bawaria)[3]
- Krzyż Zasługi Wojennej II kl. (Meklemburgia-Strelitz)[5]
Genealogia[edytuj | edytuj kod]
| Prapradziadkowie |
elektor Saksonii |
książę Parmy |
Fryderyk Michał Wittelsbach (Pfalz-Birkenfeld) |
Karol Ludwik Badeński |
Franciszek z Saksonii-Coburga-Saalfeld |
Franciszek Józef Koháry |
król Portugalii |
cesarz Austrii |
| Pradziadkowie |
Maksymilian Wettyn |
król Bawarii |
Ferdynand Koburg |
cesarz Brazylii | ||||
| Dziadkowie |
król Saksonii |
król Portugalii | ||||||
| Rodzice |
król Saksonii | |||||||
|
Fryderyk August III Wettyn (1865–1932) król Saksonii | ||||||||
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Edard Goszyk, Łowiectwo Dobrodzienia, Echo Dobrodzienia, Październik – Listopad 2010, nr 80, s. 14.
- ↑ Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins, Jahrgang 1908 (Band XXXIV), S. 236.
- ↑ a b c d e f g The titled nobility of Europe. Londyn: Harrison & Sons, 1914, s. 170. (ang.)
- ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń: 1818, s. 55.
- ↑ Peter Ohm-Hieronymussen: Die Mecklenburg-Strelitzer Orden und Ehrenzeichen, Kopenhaga, 2000, s. 150 (niem.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Frank-Lothar Kroll: Die Herrscher Sachsens, Markgrafen, Kurfürsten, Könige 1089–1918, C.H. Beck-Verlag, 2004, ISBN 3-406-52206-8.
- Walter Fellmann: Sachsens letzter König, Friedrich August III., Berlin 1992, ISBN 3-7338-0103-2.
- Albert Herzog zu Sachsen: Die Wettiner in Lebensbildern. Styria-Verlag Graz/Wien/Köln 1995, ISBN 3-222-12301-2.
- Luise von Österreich-Toskana: Mein Leben, Dresden 1991, ISBN 3-364-00225-8.
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Lipsku
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Strasburgu
- Kawalerowie maltańscy
- Odznaczeni Orderem Alberta
- Odznaczeni Orderem Korony Rucianej
- Odznaczeni Orderem Królewskim Serafinów
- Odznaczeni Orderem Orła Czarnego
- Odznaczeni Orderem Świętego Huberta
- Odznaczeni Orderem Świętego Andrzeja (Imperium Rosyjskie)
- Odznaczeni Orderem Wojskowym św. Henryka (Saksonia)
- Odznaczeni Orderem Złotego Runa
- Wettynowie
- Królowie Saksonii
- Odznaczeni wojskowym Orderem Pour le Mérite
- Odznaczeni Krzyżem Żelaznym
- Odznaczeni Orderem Świętego Stefana
- Odznaczeni Krzyżem Zasługi za Odznaczenie się Podczas Wojny
- Ludzie urodzeni w Dreźnie
- Urodzeni w 1865
- Zmarli w 1932