Przejdź do zawartości

Grąziowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grąziowa
osada leśna
Ilustracja
Cerkiew Narodzenia Bogarodzicy (obecnie w MBL w Sanoku)
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

bieszczadzki

Gmina

Ustrzyki Dolne

Liczba ludności (2006)

22

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-712[2]

Tablice rejestracyjne

RBI

SIMC

0361778[3]

Położenie na mapie gminy Ustrzyki Dolne
Mapa konturowa gminy Ustrzyki Dolne, u góry znajduje się punkt z opisem „Grąziowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Grąziowa”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Grąziowa”
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego
Mapa konturowa powiatu bieszczadzkiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Grąziowa”
Ziemia49°35′54″N 22°32′51″E/49,598333 22,547500[1]
Zdziczałe sady w Grąziowej

Grąziowaosada leśna w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Ustrzyki Dolne[3][4]. Leży nad Wiarem na terenie Pogórza Przemyskiego.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś powstała w wyniku akcji kolonizacyjnej Rybotyckich, pierwsza wzmianka pisana pochodzi z 1469 r. Parafia obrządku wschodniego istniała już w 1510 r. Przez kolejne stulecia wchodziła w skład klucza rybotyckiego i wraz z nim zmieniała właścicieli. W 1921 r. było tu 210 domów i 1155 mieszkańców (890 gr-kat., 190 rz-kat., 75 mojż.). Ludność ukraińską wywieziono w 1946 r. do ZSRR i w 1947 na Ziemie Odzyskane.

W 1959 r. osiedlono tu emigrantów z Grecji. W latach 70. XX w. po raz kolejny wysiedlono mieszkańców, tereny te weszły w skład Ośrodka Wypoczynkowego Urzędu Rady Ministrów w Arłamowie. Sądząc po pozostałych, zdewastowanych budynkach, prowadzono tu pomocnicze gospodarstwo hodowlane. Po dawnych mieszkańcach pozostały zdziczałe sady.

Do 1968 r. stała tu drewniana cerkiew pw. Narodzenia NMP z 1731 r. Wyposażenie zostało po 1947 r. zniszczone bądź rozgrabione. Zachowała się polichromia autorstwa Stefana Paszeckiego z 1735 r. W 1968 r. przeniesiono cerkiew do skansenu w Sanoku. Wewnątrz umieszczono ikonostas z cerkwi w Poździaczu.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

W roku 1879, Grąziowa to "wieś w powiecie dobromilskim, 18 km na zachód od Dobromila, 11 km na południowy wschód od stacji pocztowej w Birczy, w dolinie Wiaru, objętej od wschodu lesistym pasmem górskim, którego szczyt najwyższy wznosi się do 571 m, od zachodu zaś Wielkim Lasem, ze szczytem 488 m. wysokim. Domów 128, mieszkańców 775. Własność większa obejmuje roli ornej 771 mórg, łąk i ogrodów 75, pastwisk 97, lasu 641; własności mniejszej roli ornej 948, łąk i ogrodów 75, pastwisk 127, lasu 200 mórg. Parafia rzymskokatolicka w Nowosielcach Kozickich, greckokatolicka w miejscu. We wsi tartak wodny."

Właścicielem dóbr w Grąziowej był Stanisław Dydyński (zm. 1927)[5].

22 marca 1945 oddział UPA zamordował w nocy siedmiu Polaków. Ofiarami napadu byli: Franciszek Kania, Antoni Kania, Michał Kielar, Mikołaj Kielar, Piotr Kijanka, Stanisław Kucharski i Jan Stelmach.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 38424
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 334 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Wiadomości bieżące. Nekrologia. „Gospodarz”, s. 3, Nr 4 z 15 marca 1927. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]