Przejdź do zawartości

Komenda Rejonu Uzupełnień Warszawa Miasto III

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Komenda Rejonu Uzupełnień Warszawa Miasto III
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Warszawa Miasto III
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1922

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

PKU Warszawa Miasto
PKU Warszawa Miasto III

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

garnizon Warszawa

Podległość

DOK I

Skład

PKU typ specjalny

Komendy rejonów uzupełnień OK I

Komenda Rejonu Uzupełnień Warszawa Miasto III (KRU Warszawa Miasto III) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].

Historia komendy

[edytuj | edytuj kod]

W lipcu 1922 roku została zlikwidowana Powiatowa Komenda Uzupełnień Warszawa Miasto, a w jej miejsce utworzono trzy nowe komendy, w tym Powiatową Komendę Uzupełnień Warszawa Miasto III z siedzibą przy ul. Przejazd 10 (parter), która obejmowała swoją właściwością cały teren ówczesnej Pragi (komisariaty Policji Państwowej nr XIV, XV, XVII, XVIII, XXIV i XXV[2][3].

18 listopada 1924 roku weszła w życie ustawa z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej[4], a 15 kwietnia 1925 roku rozporządzenie wykonawcze ministra spraw wojskowych do tejże ustawy, wydane 21 marca tego roku wspólnie z ministrami: spraw wewnętrznych, zagranicznych, sprawiedliwości, skarbu, kolei, wyznań religijnych i oświecenia publicznego, rolnictwa i dóbr państwowych oraz przemysłu i handlu[5]. Wydanie obu aktów prawnych wiązało się z przejęciem przez władze cywilne (administracji I instancji) większości zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem poboru[6][7]. Przekazanie większości zadań władzom cywilnym umożliwiło organom służby poborowej zajęcie się wyłącznie racjonalnym rozdziałem rekruta oraz ewidencją i administracją rezerw. Do tych zadań dostosowana została organizacja wewnętrzna powiatowych komend uzupełnień i ich składy osobowe. Poszczególne komendy różniły się między sobą składem osobowym w zależności od wielkości administrowanego terenu[8].

Zadania i nowa organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 roku instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej[6]. W skład PKU Warszawa Miasto III wchodziły trzy referaty: I) referat administracji rezerw, II) referat poborowy i referat inwalidzki[6]. Nowa organizacja i obsada służby poborowej na stopie pokojowej według stanów osobowych L. O. I. Szt. Gen. 3477/Org. 25 została ogłoszona 4 lutego 1926 roku. Z tą chwilą zniesione zostały stanowiska oficerów ewidencyjnych[9][10][11].

12 marca 1926 roku została ogłoszona obsada personalna Przysposobienia Wojskowego, zatwierdzona rozkazem Dep. I L. 6000/26 przez pełniącego obowiązki szefa Sztabu Generalnego gen. dyw. Edmunda Kesslera, w imieniu ministra spraw wojskowych. Zgodnie z nową organizacją pokojową Przysposobienia Wojskowego zostały zlikwidowane stanowiska oficerów instrukcyjnych przy PKU, a w ich miejsce utworzone rozkazem Oddz. I Szt. Gen. L. 7600/Org. 25 stanowiska oficerów przysposobienia wojskowego w pułkach piechoty[12].

Od 1926 roku, obok ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność PKU Warszawa Miasto III normowała „Tymczasowa instrukcja służbowa dla PKU”, wprowadzona do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[13]

Z dniem 1 stycznia 1927 roku minister spraw wojskowych utworzył PKU Warszawa Miasto IV, lecz rejon PKU Warszawa Miasto III nie uległ zmianie i nadal obejmował komisariaty PP nr XIV, XV, XVII, XVIII, XXIV i XXV. Od tego czasu komenda „prowadziła” referat inwalidzki dla całego obszaru m. st. Warszawy[14].

W marcu 1930 roku PKU Warszawa Miasto III nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr I i administrowała częścią miasta Warszawy, w której funkcjonowały Komisariaty Policji Państwowej nr: XIV, XV, XVII, XVIII, XXIV i XXV[15].

7 maja 1930 roku weszło w życie rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych wydane w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości oraz Ministrem Pracy i Opieki Społecznej z dnia 18 kwietnia 1930 roku w sprawie postępowania o uznanie za zaginione bez własnej winy osób, których zaginięcie pozostaje w związku przyczynowym ze służbą wojskową. Zgodnie z § 4 wspomnianego rozporządzenia władzą powołaną do przyjęcia podania i zebrania przepisanych zaświadczeń i dowodów stwierdzających okoliczności potrzebne do wydania orzeczenia o zaginionym została PKU Warszawa Miasto III[16][17]. Dla realizacji zadań wynikających z rozporządzenia minister spraw wojskowych czasowo zwiększył skład osobowy PKU o jednego oficera młodszego względnie jednego urzędnika II kategorii[18].

W grudniu tego roku PKU Warszawa Miasto III posiadała skład osobowy typ specjalny[13]. Siedziba komendy znajdowała się przy ul. Szerokiej 3[19].

31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu sumarycznego składu osobowego Powiatowych Komend Uzupełnień Warszawa Miasto I–IV o czterech oficerów i zwiększeniu o czterech urzędników II kategorii. Łącznie w czterech stołecznych PKU miało pełnić służbę 16 oficerów i czterech urzędników II kategorii. Ponadto w PKU Warszawa Miasto II występował dodatkowo etat oficera – referenta ewidencji oficerów. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[20].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby poborowej, zgodnie z którą dotychczasowa Powiatowa Komenda Uzupełnień Warszawa Miasto III została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Warszawa Miasto III przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[21], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[22]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność PKU Warszawa Miasto III normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[23].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał dowódcy Okręgu Korpusu Nr I, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie. Komenda prowadziła ewidencję wszystkich oficerów z obszaru m. st. Warszawy, powiatu warszawskiego i powiatu grójeckiego[1].

KRU Warszawa Miasto III była jednostką mobilizującą. Pod względem mobilizacji materiałowej była przydzielona do 36 pp w Warszawie. Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” komendant rejonu uzupełnień był odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie mobilizacji Stacji Zbornej Warszawa II. Wymieniona jednostka miała być zmobilizowana w I rzucie mobilizacji powszechnej[24].

Po ogłoszeniu mobilizacji KRU Warszawa Miasto III funkcjonowała na podstawie etatu pokojowego. Pod względem ewidencji i uzupełnień miała być przydzielona do Ośrodka Zapasowego 28 DP[25]. Zarówno KRU Warszawa Miasto III, jak i Stacja Zborna Warszawa II podlegały dowódcy Okręgu Korpusu Nr I pod każdym względem[26].

Obsada personalna

[edytuj | edytuj kod]

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU Warszawa Miasto III i KRU Warszawa Miasto III, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w latach 1926 i 1938.

Komendanci
stopień, imię i nazwisko okres pełnienia funkcji kolejne stanowisko (dalsze losy)
płk piech. Stanisław Eulagiusz Sobolewski do V 1923 komendant PKU Warszawa Powiat[27]
ppłk piech. Karol Steinbach V[27] – VII 1923 komendant PKU Warszawa Powiat[28]
płk piech. Stanisław Eulagiusz Sobolewski VII 1923[28] – XII 1924 30 pp[29]
ppłk / płk art. Kamil Grzegorz Czarnowski XII 1924[30] – II 1927 stan spoczynku z dniem 30 IV 1927[31]
mjr san. / kanc. Zygmunt Rudzki II 1927[32] – 29 II 1932 stan spoczynku[33]
mjr piech. Józef Adolf Faltus[a] 1 I 1932[37] – VIII 1935 od XI 1935 kierownik referatu w Dep. Uzup. MSWojsk.
ppłk piech. Zygmunt Walerian Juzwa[38] VIII 1935[39] – 1939 od IX 1939 w niewoli, w Oflagu II C Woldenberg
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1923–1925[40][41]
I referent kpt. piech. Wincenty Czaprański do 1 VII 1924 Oddział I Sztabu Generalnego[42]
mjr piech. Konstanty Podwysocki I 1925[43] – II 1926 kierownik I referatu
II referent por. piech. Ludomir Bonawentura Stankiewicz
referent inwalidzki por. kanc. Stefan Krasnodębski do II 1924 OE V rejonu[44]
urzędnik wojsk. X rangi Stanisław Witkowski II – III 1924 OE Sokółka PKU Augustów w Sokółce[45]
por. kanc. Szymon Mayblum IV 1924 – II 1925 1 dżand[46]
por. adm. san. Henryk Rudowski II 1925[47] – II 1926 referent inwalidzki
oficer instrukcyjny kpt. piech. Walerian Wojtulewicz VI 1924[48] – III 1926 30 pp[49]
oficer ewidencyjny V rejonu por. piech. Wacław Ziembiński od 1 XI 1922[50]
urzędnik wojsk. XI rangi Tadeusz Bielicki do I 1923 PKU Bielsk oficer ewidencyjny na powiat bielski[51]
por. tab. / kaw. Zygmunt Kwiatkowski I[51] – 15 VIII 1923 18 puł[52]
urzędnik wojsk. X rangi Stanisław Witkowski IX 1923[53] – II 1924 referent inwalidzki[44]
por. kanc. Stefan Krasnodębski od II 1924
oficer ewidencyjny VI rejonu por. piech. Wacław Ziembiński
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[54][55]
kierownik I referatu administracji rezerw

i zastępca komendanta

mjr piech. Konstanty Podwysocki II 1926 – II 1927[56] komendant PKU Grodzisk Mazowiecki
mjr kanc. Jan Dłużyński III 1927 – XI 1928 praktyka sądowa w WSO nr I
kpt. piech. Zygmunt Kubat p.o. XII 1929[57] – IX 1930 Biuro Uzup. MSWojsk.[58]
kpt. piech. Witold Wolfram od III 1931[59]
kierownik II referatu poborowego por. piech. Ludomir Bonawentura Stankiewicz II 1926 – był w 1932
referent inwalidzki por. adm. san. Henryk Rudowski[b] II 1926 – IV 1929
referent por. kanc. Stefan Krasnodębski od II 1926
por. piech. Mieczysław Gutowski był w 1932
referent (etat przejściowy) por. kanc. Jan Tuchołka od II 1926
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[66][c]
kierownik I referatu ewidencji kpt. adm. (piech.) Witold Wolfram †1940 Charków
kierownik II referatu uzupełnień kpt. adm. (art.) Maurycy Eyczun[d]
kierownik III referatu oficerskiego kpt. adm. (piech.) Edmund Franciszek Bukowicz[e] od IX 1939 w niewoli, w Oflagu II C Woldenberg[65]


Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Józef Adolf Faltus ur. 12 września 1896 roku. Żołnierz Legionów. Był odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych (trzykrotnie) oraz Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi[34][35]. Przebywał w niemieckiej niewoli, w Oflagu VI E Dorsten[36].
  2. ↑ Henryk Rudowski (ur. 22 listopada 1898) w czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich. 3 maja 1932 roku został odznaczony Krzyżem Niepodległości[60]. W 1924 roku został przemianowany z urzędnika wojskowego XI rangi na porucznika ze starszeństwem z 1 grudnia 1920 roku w korpusie oficerów administracji, dział sanitarny. Do lutego 1925 roku pełnił służbę w Departamencie VIII MSWojsk., pozostając oficerem nadetatowym 1 bsan. W lutym 1925 roku został przydzielony do PKU Warszawa Miasto III na stanowisko referenta inwalidzkiego. W kwietniu 1929 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska z równoczesnym przydziałem do dyspozycji Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej, do dnia 31 marca 1930 roku[61]. Z dniem 30 września 1930 roku został przeniesiony w stan spoczynku[62][63]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji PKU Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Kadry Zapasowej 1 Szpitala Okręgowego[64]. Pracował w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej na stanowisku naczelnika Wydziału Opieki nad Inwalidami. Po zakończeniu kampanii wrześniowej został aresztowany i osadzony na Pawiaku. 17 września 1940 roku został zamordowany w Palmirach[65]. Zobacz też: Zbrodnia w Palmirach
  3. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[67].
  4. ↑ Kpt. Maurycy Eyczun (ur. 23 lutego 1891, zm. 12 sierpnia 1969). Był odznaczony Medalem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi[68].
  5. ↑ Kpt. Edmund Franciszek Bukowicz urodził się 6 lipca 1891 roku w Bolechowie, w powiecie dolińskim. Był odznaczony Krzyżem Walecznych i Srebrnym Krzyżem Zasługi[69].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  2. ↑ PKU w Warszawie. „Polska Zbrojna”. 182, s. 3, 1922-07-08. Warszawa. 
  3. ↑ Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 34.
  4. ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
  5. ↑ Dz.U. z 1925 r. nr 37, poz. 252.
  6. ↑ a b c Jarno 2001 ↓, s. 169.
  7. ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, autor użył sformułowania „wszystkie czynności przygotowawcze do poboru, jak również jego przeprowadzenie przeszły do władz administracyjnych”, co nie odpowiadało podziałowi kompetencji władz wojskowych i cywilnych, określonych we wspomnianych aktach prawa.
  8. ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393–394.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 7-20.
  10. ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, wg autora stanowiska oficerów ewidencyjnych, po krótkotrwałym przydzieleniu ich do władz administracyjnych, zostały zniesione w 1925 roku.
  11. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169, autor także datuje zniesienie stanowisk oficerów ewidencyjnych na rok 1925, co stoi w sprzeczności z ogłoszoną 4 lutego 1926 roku obsadą służby poborowej na stopie pokojowej.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 1-10.
  13. ↑ a b Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  14. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 2 z 21 stycznia 1927 roku, poz. 15.
  15. ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  16. ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 34, poz. 285.
  17. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 37 z 25 listopada 1930 roku, poz. 432.
  18. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 20 z 4 lipca 1930 roku, poz. 250.
  19. ↑ Książka adresowa 1930 ↓, s. 53.
  20. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931 roku, poz. 290.
  21. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
  22. ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  23. ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
  24. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 760.
  25. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 792.
  26. ↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 227.
  27. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 18 maja 1923 roku, s. 273.
  28. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 3 lipca 1923 roku, s. 444.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 134 z 24 grudnia 1924 roku, s. 755.
  30. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 134 z 24 grudnia 1924 roku, s. 757.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1927 roku, s. 37, 44.
  32. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 lutego 1927 roku, s. 66.
  33. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 23 grudnia 1931 roku, s. 414.
  34. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 32, 525.
  35. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 21, tu pominięto odznaczenie Virtuti Militari oraz Krzyżem Walecznych po raz 2, 3.
  36. ↑ Straty ↓, numer jeniecki „990”.
  37. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 255.
  38. ↑ Wykaz Legionistów ↓.
  39. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 97.
  40. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1416, 1482, 1570.
  41. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1351.
  42. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 61 z 29 czerwca 1924 roku, s. 364.
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 stycznia 1925 roku, s. 27.
  44. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 7 lutego 1924 roku, s. 51.
  45. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 28 marca 1924 roku, s. 163.
  46. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 28 lutego 1925 roku, s. 99.
  47. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 28 lutego 1925 roku, s. 102.
  48. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 59 z 25 czerwca 1924 roku, s. 402.
  49. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 marca 1926 roku. Dodatek „Obsada personalna przysposobienia wojskowego”, s. 6.
  50. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 11 listopada 1922 roku, s. 827.
  51. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 20 stycznia 1923 roku, s. 53.
  52. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 59 z 11 września 1923 roku, s. 558.
  53. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 59 z 11 września 1923 roku, s. 559.
  54. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 7.
  55. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 525.
  56. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 18 lutego 1927 roku, s. 65.
  57. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 382.
  58. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 12.
  59. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 97.
  60. ↑ M.P. z 1932 r. nr 109, poz. 142.
  61. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 113.
  62. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 49, sprostowano datę przeniesienia w stan spoczynku z 31 grudnia na 30 września 1930 roku.
  63. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930 roku, s. 398.
  64. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 384, 742.
  65. ↑ a b Straty ↓.
  66. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 859.
  67. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  68. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 294.
  69. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 291.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Służba uzupełnień Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Wydziały Mobilizacji i Uzupełnień
Komendy rejonów uzupełnień
Powiatowe komendy uzupełnień
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Komenda_Rejonu_Uzupełnień_Warszawa_Miasto_III&oldid=75195745”