Parafia św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parafia Św. Krzysztofa
Ilustracja
kościół parafialny
Państwo

 Polska

Siedziba

Podkowa Leśna

Adres

ul. Jana Pawła II 7
05-807 Podkowa Leśna

Data powołania

1945

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

warszawska

Dekanat

brwinowski

Kościół

Kościół św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej

Proboszcz

Ks. kanonik Wojciech Osial (od 2001 r.)

Wspomnienie liturgiczne

Św. Krzysztofa

Położenie na mapie Podkowy Leśnej
Mapa konturowa Podkowy Leśnej, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Krzysztofa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Krzysztofa”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Krzysztofa”
Położenie na mapie powiatu grodziskiego
Mapa konturowa powiatu grodziskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Krzysztofa”
Ziemia52°07′16″N 20°43′37″E/52,121111 20,726944
Strona internetowa

Parafia Św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej – rzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu brwinowskiego, archidiecezji warszawskiej, metropolii warszawskiej Kościoła katolickiego, w Podkowie Leśnej. Obsługiwana jest przez księży diecezjalnych.

Patronem parafii jest św. Krzysztof. W kościele wisi jego imaginacyjny wizerunek pędzla artysty-malarza Jana Rosena (1891–1982)[1]. Proboszczem parafii jest w 2021 roku ks. kanonik Wojciech Osial.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Parafia została erygowana w 1945, a następnie – jak czytamy w dokumentacji archiwalnej przechowywanej przez Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu Podkowa Leśna – erygował ją „11 listopada 1951 r. metropolita gnieźnieński i warszawski, prymas Polski abp Stefan Wyszyński.”[2]

Kościół parafialny[edytuj | edytuj kod]

Początki parafii datują się od chwili, kiedy w 1932 roku utworzono Komitet Budowy Kościoła w Podkowie. Według cytowanej wyżej dokumentacji archiwalnej – „Kościół św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej zbudowany został w centrum powstającego od 1925 r. osiedla miasta ogrodu Podkowa Leśna. Zarząd Dóbr zajmujący się administracją i urządzaniem Podkowy działkę pod budowę kościoła przekazał w listopadzie 1932 r. 11 listopada wmurowano kamień węgielny, a już rok później – 5 listopada 1933 r. – kościół poświęcony został przez ks. bpa Antoniego Szlagowskiego. Od 1 stycznia 1934 r. jego administrację objął ks. rektor Bronisław Kolasiński (1882–1945).” Stąd wynika, że początkowo świątynia była kościołem rektoralnym[3][4]. Tak więc obecny kościół parafialny pochodzi z lat 1933–1934. Na terenie przykościelnym znajduje się okazały ogród z alejami spacerowymi i różnorodnymi gatunkami roślin.

Proboszczowie[edytuj | edytuj kod]

Proboszczami parafii byli: ks. Bronisław Kolasiński (1882–1945) – początkowo rektor kościoła[5], ks. Franciszek Barański (1896–1969) represjonowany przez władze komunistyczne, ks. Leon Kantorski (1918–2010), ks. dr Leszek Slipek[6].

ks. Leon Kantorski[edytuj | edytuj kod]

Szczególnie głęboko i serdecznie upamiętnił się we wspomnieniach parafian z lat tzw. Polski Ludowej ks. Leon Kantorski, który – po przejściu na emeryturę 1 września 1991 r. – pozostał w parafii jako rezydent[7] i nie zaprzestał aktywności społecznej[8]. Na jego msze w Podkowie – jak wspominała Bożenna Klukowska-Rożniatowska – „ciągnęły tłumy wiernych spoza miasta”, by słuchać jego kazań – i napisała dalej: „Wiedział, że są nagrywane, i zwracał się do ubeków, by słuchali tego, co mówi.”[9]

Ksiądz Kantorski pozostał w serdecznej pamięci parafian także w związku z wprowadzeniem do kościoła muzyki bitowej według kompozycji Katarzyny Gärtner i Kazimierza Grześkowiaka (styczeń 1968)[10][11], ale przede wszystkim w związku z jego szerokim spojrzeniem na wydarzenia zachodzące w skali miasta ogrodu Podkowa Leśna i kraju[12][13].

Ks. Leszek Slipek[edytuj | edytuj kod]

Następcą ks. Leona Kantorskiego był ks. Leszek Slipek[14].

Ks. kanonik Wojciech Osial[edytuj | edytuj kod]

W 2001 roku proboszczem został ks. kanonik Wojciech Osial[15], wysoce ceniony przez parafian za jego zaangażowanie nie tylko w służbę duszpasterską (m.in. w grupach modlitewnych, np. „Źródło Życia”), ale i za działalność kulturalną między innymi w formie koncertów z udziałem wybitnych artystów (np. zespołów „Prima Vista”, czy też Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”).

Pianista[edytuj | edytuj kod]

Niezależnie od inicjatyw kulturalnych poszczególnych proboszczów na upamiętnienie zasługuje wieloletnie zaangażowanie w prowadzenie chóru parafialnego – wybitnego pianisty, a zwłaszcza pedagoga, mieszkańca Podkowy Leśnej, a następnie Otrębusów – Kazimierza Gierżoda późniejszego rektora warszawskiego Konserwatorium.

Posłuchajmy nagrania fragmentu – zakończenia noworocznej mszy świętej w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej, w dniu 1 stycznia 2018 (nagr. ok. godz. 13.55) – Gdzie nas „Ksiądz Leon pilnie wypatruje” – na patriotyczną, chwytającą za serce góralską nutę: „O Janicku”[16]
Uroczystość poświęcenia i konkurs palm wielkanocnych, Podkowa Lesna, 24 marca 2024

Autosacrum[edytuj | edytuj kod]

Szczególna tradycją w parafii od chwili poświęcenia kościoła w dniu 5 listopada 1933 jest uroczystość poświęcenia pojazdów mechanicznych „Autosacrum”. W zbiorze archiwalnym materiałów pozostałych po ks. Leonie Kantorskim można przeczytać: „Inicjatorzy i organizatorzy budowy kościoła w Podkowie Leśnej Halina i Janusz Regulscy związani byli ze środowiskiem automobilistów – stąd pomysł uczynienia patronem świątyni Św. Krzysztofa – uważanego za opiekuna nie tylko podróżnych, lecz także automobilistów, motocyklistów i lotników – co ułatwiło zbiórkę datków i protektorat Automobilklubu Polskiego, Polskiego Związku Motocyklowego i Aeroklubu RP. Na poświęcenie kościoła św. Krzysztofa 5 listopada 1933 r. przybyli licznie posiadacze pojazdów mechanicznych, które też zostały poświęcone. W następnym roku, 3 maja, święcenie samochodów otwierało sezon automobilowy i było już uroczystością zorganizowaną i w zamierzeniu cykliczną. Tradycja, przerwana przez wydarzenia wojenne, a po wojnie przywoływana niesystematycznie (święcono pojazdy w niedzielę po 25 lipca, dniu św. Krzysztofa), została odnowiona po 1964 r., gdy parafię Podkowa Leśna objął ks. Leon Kantorski. Od 1967 r. uroczystość nosi nazwę Autosacrum i odbywa się corocznie w pierwszą majową niedzielę.”[17]

Sprzeciw wobec totalitaryzmu[edytuj | edytuj kod]

Na początku lat osiemdziesiątych XX stulecia parafia była ośrodkiem sprzeciwu wobec totalitarnych praktyk ówczesnego reżimu komunistycznego, sprzeciwu, któremu patronował ks. Leon Kantorski. Wyrazem tego protestu była między innymi powszechnie znana podjęta w dniach 7–17 maja 1980 przez krajowe środowiska demokratyczne głodówka. Jak to określił Leszek Budrewicz: „Była to trzecia głodówka protestacyjna zorganizowana przez KSS KOR przy współudziale innych środowisk opozycji, w intencji uwolnienia więzionych działaczy opozycji oraz jako akt solidarności z głodującymi w więzieniu Mirosławem Chojeckim i Dariuszem Kobzdejem”[18][19].[20]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Zob.: Zofia Broniek: Jan Henryk Rosen w Kościele Św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej i w Katedrze ormiańskiej we Lwowie. „Podkowiański Magazyn Kulturalny” 2016, nr 33, https://www.podkowianskimagazyn.pl/nr33/slownik33.htm; a także: https://web.archive.org/web/20200926061335/http://www.ckiopodkowa.pl/jan-henryk-rosen-w-ko%C5%9Bciele-%C5%9Bw-krzysztofa-w-podkowie-le%C5%9Bnej-i-w-katedrze-ormia%C5%84skiej-we-lwowie [dostęp: 31 marca 2021].
  2. ↑ Materiały archiwalne po ks. Leonie Kantorskim przechowywane przez Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu Podkowa Leśna – zob.: https://www.podkowalesna-tppl.pl/zbior-akt-ks-leona-kantorskiego/ (dostęp: 31 marca 2021).
  3. ↑ Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu Podkowa Leśna, ul. Świerkowa 1, 05-807 Podkowa Leśna – zob.: https://www.podkowalesna-tppl.pl/wp-content/uploads/2019/01/Zbior-akt-ks-Leona-Kantorskiego.pdf (ss.7, 20 i nast.) [dostęp: 31 marca 2021].
  4. ↑ Zob.: Inwentarz zbioru akt ks. Leona Kantorskiego do dziejów parafii i kościoła św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej 1930-2005 – strona internetowa Towarzystwa Przyjaciół Miasta Podkowa Leśna – zob.: https://www.podkowalesna-tppl.pl/zbior-akt-ks-leona-kantorskiego/ [dostęp 31 marca 2021].
  5. ↑ Zob.: Zbiór akt ks. Leona Kantorskiego w archiwum Towarzystwa Przyjaciół Miasta Podkowa Leśna https://www.podkowalesna-tppl.pl/wp-content/uploads/2019/01/Zbior-akt-ks-Leona-Kantorskiego.pdf (ss.7, 20 i nast.) [dostęp: 31 marca 2021].
  6. ↑ Zob.: Jadwiga Koszutska: Mój kościół ma dla mnie olbrzymią wartość, „Podkowiański Magazyn Kulturalny”, 1987, nr 66 – https://www.podkowianskimagazyn.pl/nr66/parafia.htm [dostęp: 31 marca 2021].
  7. ↑ Zob.: Zbiór akt...s. 26.
  8. ↑ Zob.: Zasłużony dla Podkowy, „Gazeta Stołeczna” 1992, nr 67.
  9. ↑ Zob.: Bożenna Klukowska-Rożniatowska „Podkowiański Magazyn Kulturalny”, 1987, nr 66 – https://www.podkowianskimagazyn.pl/nr66/parafia.htm [dostęp: 31 marca 2021].
  10. ↑ Zob.: Opinię Komisji dla spraw Śpiewu i Muzyki Kościelnej Kurii Metropolitalnej Warszawskiej – zatwierdzenie do używania w czasie liturgii mszy „Pan przyjacielem moim” (6 maja 1970) – Zbiór akt ks. Leona Kantorskiego w archiwum Towarzystwa Przyjaciół Miasta Podkowa Leśna https://www.podkowalesna-tppl.pl/wp-content/uploads/2019/01/Zbior-akt-ks-Leona-Kantorskiego.pdf (s.16 i nast.) [dostęp: 31 marca 2021].
  11. ↑ Zob.: Od mszy bitowej do oazy, „Drogowskazy” 1989, nr 7–8.
  12. ↑ Bożenna Klukowska-Rożniatowska sformułowała to w sposób następujący: „Uświadamiał ludziom, co właściwie dzieje się w Polsce. I uczył angażowania się nie tylko w życie parafii, ale także miasta i kraju”. – zob.: Bożenna Klukowska-Rożniatowska „Podkowiański Magazyn Kulturalny”, 1987, nr 66 – https://www.podkowianskimagazyn.pl/nr66/parafia.htm [dostęp: 31 marca 2021].
  13. ↑ W zbiorze archiwalnym materiałów po ks.Leon Kantorski|Kantorskim można przeczytać: „W 1965 r. ks. Leon Kantorski, zgodził się, na udział nabożeństwie majowym gitarzystów, co wkrótce zaowocowało powstaniem zespołu „Trapiści”. Wystąpił on 8 grudnia w czasie mszy wieczornej. Na ich prośbę, gdy big-beat już się w podkowiańskim kościele zadomowił, ksiądz Kantorski zwrócił się do mieszkającej w Podkowie Leśnej kompozytorki o napisanie całej mszy. Mszę big-beatową „Pan przyjacielem moim” Katarzyny Gaertner i Kazimierza Grześkowiaka wykonał po raz pierwszy w kościele św. Krzysztofa 14 stycznia 1968 zespół „Czerwono-Czarni”. Następnymi wykonawcami byli już „Trapiści” i przy różnych i przy różnych ołtarzach w Polsce i za granicą robili to w różnych składach przez 10 lat.” – Zob.: Zbiór akt..., j.w., s. 34.
  14. ↑ Stanisława Przybyszewska-Czaj: Parafia to my wszyscy, Podkowiański Magazyn Kulturalny”, 1987, nr 66 – https://www.podkowianskimagazyn.pl/nr66/parafia.htm [dostęp: 31 marca 2021].
  15. ↑ https://www.parafiapodkowa.pl/o-parafii/.
  16. ↑ Por.także Hymn państwowy Republiki Słowackiej – „Nad Tatrou sa blýska”-https://web.archive.org/web/20041019082238if_/http://www.navyband.navy.mil/anthems/ANTHEMS/Slovack%20Republic.mp3.
  17. ↑ Zob.: Zbiór akt ks. Leona Kantorskiego w archiwum Towarzystwa Przyjaciół https://www.podkowalesna-tppl.pl/wp-content/uploads/2019/01/Zbior-akt-ks-Leona-Kantorskiego.pdf (s. 28 i nast.) [dostęp: 31 marca 2021].
  18. ↑ Zob.: Leszek Budrewicz: Głodówka w Podkowie Leśnej. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” nr 3 z marca 2010. s. 85–91. [dostęp 2013-09-01].
  19. ↑ Grzegorz Waligóra: Głodówka w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej – https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/13429,Glodowka-w-kosciele-sw-Krzysztofa-w-Podkowie-Lesnej.html [dostęp 31 marca 2021].
  20. ↑ Tradycyjny niemal nonkonformizm parafian Podkowy Leśnej znalazł także wyraz w niepodporządkowaniu się niektórych parafian rygorom okresu pandemii Covid z lat 2019-2022. W rezultacie w 2020 parafia była przedmiotem represji policyjnych. W notatce w Dzienniku "Fakt" opublikowano wówczas: "Do sądu został skierowany wniosek o ukaranie księdza, który odprawiał nabożeństwo – powiedziała asp. szt. Katarzyna Zych z Komendy Policji w Grodzisku Mazowieckim" - zob.: "Fakt" (wyd. Axel Springer z 10 kwietnia 2020 r.) - https://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/warszawa/koronawirus-w-polsce-pelny-kosciol-w-podkowie-lesnej-interweniowala-policja/cp95nrm (dostęp: sob, 28 maj 2022, 16:17:37). Brak informacji o sposobie rozpatrzenia wniosku przez sąd.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Parafie dekanatu brwinowskiego
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parafia_św._Krzysztofa_w_Podkowie_Leśnej&oldid=73249171”