Paul Cohen
Paul Joseph Cohen (ur. 2 kwietnia 1934 w Long Branch, zm. 23 marca 2007 w Stanford[1]) – amerykański matematyk, od 1964 roku profesor Uniwersytetu Stanforda.
Jego główne zasługi dotyczą podstaw matematyki, zwłaszcza teorii mnogości. Udowodnił niezależność aksjomatu wyboru i hipotezy continuum od aksjomatów Zermela-Fraenkla; w 1966 roku za to osiągnięcie otrzymał medal Fieldsa. Osiągnięcia te są uznawane za przełomowe dla nauki i filozofii[potrzebny przypis].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W roku 1953 ukończył Brooklyn College, a rok później miał już magisterium z matematyki na Uniwersytecie Chicagowskim. Cztery lata później był doktorem matematyki tegoż uniwersytetu (promotorem jego doktoratu był polski matematyk Antoni Zygmund). Kolejny rok spędził w Massachusetts Institute of Technology, potem następne dwa w Institute for Advanced Study w Princeton. Od 1961 roku wykładał na Uniwersytecie Stanforda, gdzie w 1964 roku uzyskał profesurę.
Cohen rozwiązał 1. problem z 23 problemów Hilberta, czyli rozstrzygnięcie hipotezy continuum. Problem ten był – obok wielkiego twierdzenia Fermata – jednym z najbardziej znanych zagadnień matematycznych.
Dzięki stworzonej przez siebie metodzie forsingu Paul Cohen rozstrzygnął w 1964 roku to zagadnienie. Otóż okazało się, że hipoteza continuum jest niezależna od „zwykłych” aksjomatów matematyki: można ją przyjąć jako dodatkowy aksjomat lub przyjąć jej zaprzeczenie – i w obu wypadkach nie popadnie się w sprzeczność. Metoda forsingu obecnie jest jednym z silniejszych narzędzi w teorii mnogości i logice.
Oznacza to, iż możliwa jest matematyka z hipotezą continuum i całkiem inna – bez niej. Jest to sytuacja dość podobna do istniejącej ponad stulecie wcześniej z geometrią nieeuklidesową.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cohen Paul Joseph, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-22] .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Paul Cohen w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
- ISNI: 0000000114632197
- VIAF: 108477514
- LCCN: n88635824
- GND: 117709115
- NDL: 00464726
- LIBRIS: 86lnnjzs360zfvz
- SUDOC: 083157565
- NKC: mzk2012711015
- NTA: 068449321
- BIBSYS: 90784674
- CiNii: DA0070172X
- Open Library: OL2225907A
- NUKAT: n02022419
- J9U: 987007279421805171
- CONOR: 164457827
- LIH: LNB:Ck5V;=Bf
- WorldCat: lccn-n88635824