Leon Lederman

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Leon Max Lederman
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia 15 lipca 1922
Buffalo
Zawód fizyk
Narodowość żydowsko-amerykańska
Tytuł naukowy profesor
Alma Mater City College of New York Columbia University
Stanowisko dyrektor Fermilab
Małżeństwo 1. Florence Gordon
2. Ellen Carr
Odznaczenia
Krzyż Wielki Narodowego Orderu Zasługi Naukowej (Brazylia)
Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Leon Max Lederman (ur. 15 lipca 1922 w Buffalo)[1] – amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 1988 (wraz z J. Steinbergerem i Melvinem Schwartzem) za odkrycie neutrina mionowego[2].

Zarys biografii[edytuj | edytuj kod]

Jest synem emigrantów żydowskich przybyłych do Stanów Zjednoczonych z Rosji.

W latach 1958–1979 był profesorem Columbia University w Nowym Jorku, a w latach 1979–1989 dyrektorem Laboratorium im. Enrico Fermiego w Batavii. Prowadzi badania w dziedzinie fizyki cząstek elementarnych. W 1956 odkrył mezon, a w 1957 przeprowadził obserwację niezachowania parzystości w rozpadach pionów i mionów. W 1962, wraz z Jackiem Steinbergerem i Melvinem Schwartzem, wykonał eksperyment wykazujący istnienie dwóch typów neutrin (elektronowego i mionowego)[3], za co w 1988 otrzymali wspólnie Nagrodę Nobla. W 1977 odkrył cząstkę ypsilon (ϒ). W następnych latach zajmował się urządzeniami do przyspieszania cząstek elementarnych[2].

W 1982 został uhonorowany Nagrodą Wolfa w dziedzinie fizyki[2]. Jest doktorem honoris causa wielu amerykańskich i zagranicznych uniwersytetów.

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Leon Lederman, Dick Teresi, Boska cząstka. Jeśli Wszechświat jest odpowiedzią, jak brzmi pytanie?, ​ISBN 83-86868-10-4​
  • Leon Lederman, David N. Schramm, From Quarks to the Cosmos
  • Leon M. Lederman, Christopher T. Hill, Symmetry and the Beautiful Universe
  • Leon M. Lederman, Christopher T. Hill, Quantum Physics for Poets

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Leon M. Lederman • Autobiografia (ang.). Nobel Media AB. [dostęp 2014-01-29].
  2. ↑ a b c The Nobel Prize in Physics 1988 • Leon M. Lederman, Melvin Schwartz, Jack Steinberger (ang.). Nobel Media AB. [dostęp 2014-01-29].
  3. ↑ Nobel Lecture • Observations in Particle Physics from Two Neutrinos to the Standard Model (ang.). Nobel Media AB. [dostęp 2014-01-29].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

p • d • e
Laureaci Nagrody Wolfa w dziedzinie fizyki

1978: Chien-Shiung Wu • 1979: George Eugene Uhlenbeck, Giuseppe Occhialini • 1980: Michael E. Fisher, Leo P. Kadanoff, Kenneth G. Wilson • 1981: Freeman Dyson, Gerardus ’t Hooft, Victor Weisskopf • 1982: Leon Max Lederman, Martin M. Perl • 1983/1984: Erwin L. Hahn, Sir Peter B. Hirsch, Theodore Maiman • 1984/1985: Conyers Herring, Philippe Nozieres • 1986: Mitchell Jay Feigenbaum, Albert J. Libchaber • 1987: Herbert Friedman, Bruno B. Rossi, Riccardo Giacconi • 1988: Roger Penrose, Stephen Hawking • 1989: nie przyznano • 1990: Pierre-Gilles de Gennes, David J. Thouless • 1991: Maurice Goldhaber, Valentine L. Telegdi • 1992: Joseph H. Taylor Jr. • 1993: Benoît Mandelbrot • 1994/1995: Vitaly L. Ginzburg, Yoichiro Nambu • 1995/1996: nie przyznano • 1997: John Wheeler • 1998: Yakir Aharonov, Sir Michael V. Berry • 1999: Dan Szechtman • 2000: Raymond Davis, Masatoshi Koshiba • 2001: nie przyznano • 2002/2003: Bertrand I. Halperin, Anthony James Leggett • 2004: Robert Brout, François Englert, Peter Higgs • 2005: Daniel Kleppner • 2006/2007: Albert Fert, Peter Grünberg • 2008/2009: nie przyznano • 2010: John Clauser, Alain Aspect, Anton Zeilinger • 2011: Maximilian Haider, Harald Rose, Knut Urban • 2012: Jacob Bekenstein • 2013: Peter Zoller, Juan Ignacio Cirac • 2014: nie przyznano • 2015: James Bjorken, Robert Kirshner • 2016: Yoseph Imry • 2017: Michel Mayor, Didier Queloz

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leon_Lederman&oldid=51560660”