52°00′16″N 16°21′24″E/52,004444 16,356667Sączkowo
| Artykuł |
52°00'16"N 16°21'24"E |
|---|---|
| - błąd |
38 m |
| WD |
51°58'N, 16°21'E |
| - błąd |
20144 m |
| Odległość |
1612 m |
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
65 |
| Kod pocztowy |
64-234[1] |
| Tablice rejestracyjne |
PWL |
| SIMC |
0375556 |
Położenie na mapie gminy Przemęt  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wolsztyńskiego  | |
| 52°00′16″N 16°21′24″E/52,004444 16,356667
| |
Sączkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Przemęt.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość Sączkowo położona jest w południowo-wschodnim pasie wysoczyznowym, na skraju dwóch dużych rejonów: Wysoczyzny Leszczyńskiej i Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej. Administracyjnie należy do Gminy Przemęt w powiecie wolsztyńskim, Województwo wielkopolskie. Gmina Przemęt wraz z Sączkowem zlokalizowana jest na granicy Pojezierza Lubuskiego i Pojezierza Wielkopolskiego.
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
- gruntów ornych – 281,8 ha
- łąk – 111 ha
- pastwisk – 8,75 ha
- lasów – 2,8 ha
- sadów – 9,8 ha
Ukształtowanie terenu jest wynikiem ostatniego zlodowacenia. Podczas wycofywania się, lodowiec pozostawił naniesione duże masy materiału, są to przede wszystkim piaski i żwiry. Spowodowało to powstanie moreny dennej i czołowej, w postaci drobnych pagórków.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki o miejscowości Sączkowo pochodzą z 1303, z dokumentu, w którym Jan, starosta wielkopolski, poświadcza sprzedaż przez Jakuba z Sączkowa łanów sołeckich. W kronikach Sączkowo przedstawiane jest jako folwark i wieś pańszczyźniana należąca do dóbr Kluczewa. Po 1822, po dekrecie o uwłaszczeniu i zniesieniu pańszczyzny, folwark w Sączkowie został rozparcelowany i utworzono nową wieś z 20 gospodarstwami, które otrzymali robotnicy rolni z Kluczewa i 9 z folwarku Sączkowo. Pozostałe gospodarstwa zostały zbudowane od podstaw. W akcie nadania „nowi chłopi” dostali po ok. 20 ha ziemi.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1848) miejscowość wzmiankowana jako Sączkowo należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[2]. Sączkowo należało do okręgu wielichowskiego tego powiatu i stanowiło część majątku Kluczewo, którego właścicielem był wówczas Quos[2]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Sączkowo liczyło 170 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 17 dymów (domostw)[2].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
Zabudowa[edytuj | edytuj kod]
Obok gospodarstwa nr 11 stoi figura Serca Jezusowego z tablicą na cokole. Tablica ta upamiętnia 21 ofiar I wojny światowej i 3 ofiary II wojny światowej. Jedną z upamiętnionych ofiar jest Edward Tomiński, dyrektor miejscowej szkoły w latach 1931–1939, który zginął w Katyniu w roku 1940. W Sączkowie znajduje się też wiatrak koźlak z początku XIX wieku. Pomiędzy Sączkowem a Buczem przez kilka lat istniała kopalnia kredy jeziornej. Po jej zamknięciu wyrobiska zalano, tworząc stawy, obecnie zarybione.
W Sączkowie urodził się Jonasz Szlichtyng, jeden z najwybitniejszych pisarzy braci polskich. Wywodził się z rodziny saksońskiej, która osiadła w Wielkopolsce na początku XVI w. Nauki pobierał w Bytomiu Odrzańskim, Gdańsku i Akademii Rakowskiej braci polskich w Rakowie, gdzie w latach 1619–1638 był wykładowcą etyki. Za dzieło Wyznanie wiary zborów tych, które się w Polsce Chrystiańskim tytułem pieczętują, na sejmie w 1647, wydano na niego zaoczny wyrok śmierci i skonfiskowano majątek. Po wyroku ukrywał się, aby następnie opuścić kraj. Zmarł w Żelechowie koło Świebodzina.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Obiekty zabytkowe podlegające ochronie:
- Kapliczka w murze
- Budynek mieszkalny nr 59, cegła, początek XX w.
- Budynek mieszkalny nr 58, cegła 1911
- Szkoła Podstawowa, cegła, początek XX w.
- Stodoła nr 64, mur pruski, cegła, koniec XIX w.
- Budynek mieszkalny nr 64, cegła, koniec XIX w.
- Budynek mieszkalny nr 19, cegła, początek XX w.
- Stodoła nr 81, deski, glina, koniec XIX w.
- Stodoła nr 8, cegła, początek XIX w.
- Kapliczka z rzeźbą Chrystusa przed nr 10, lastryko
- Budynek mieszkalny nr 12, cegła, 1882
- Budynek mieszkalny nr 14, cegła, koniec XIX w.
- Wiatrak koźlak, drewniany, XIX w.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1150 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 213.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Praca zbiorowa, pod red. K. Zimniewicza: Przemęt Zarys Dziejów, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa – Poznań 1991
- Kucharski B.: Powiat wolsztyński, Poznań 2001
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Sączkowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 360.
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi |
|
| Nieistniejące osady |
