Samotna Góra

Samotna Góra (Erebor) – góra ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia.

Jest jednym z głównych miejsc akcji Hobbita, dawną siedziba krasnoludów, głównym celem wyprawy bohaterów książki. O Samotnej Górze wspominają również postacie z Władcy Pierścieni, bowiem istniejące tam królestwo odgrywa pewną rolę w konflikcie między siłami dobra a zła, przedstawionym w powieści. Informacje na jej temat można też znaleźć w Dodatkach do trzeciego tomu Władcy Pierścieni.

Erebor jest zaznaczony i podpisany na mapach dołączonych do Hobbita i Władcy Pierścieni^[1].

W angielskim oryginale – Lonely Mountain / Erebor
Przekład Marii Skibniewskiej – Samotna Góra / Erebor
Przekład Jerzego Łozińskiego – Samotna Góra / Erebor
Przekład Marii i Cezarego Frąców – Samotna Góra / Erebor
Przekład Pauliny Braiter – Samotna Góra

Geografia

Erebor był górą o znacznej wysokości, położoną na równinie rozciągającej się na wschód od północnej części Mrocznej Puszczy, w niewielkiej odległości od Długiego Jeziora. Stanowił charakterystyczny punkt Rhovanionu. Od jego głównego masywu odchodziło sześć długich ramion. Z wnętrza góry wypływała Bystra Rzeka.

Historia

Początki Królestwa Pod Górą

W 1999 roku Trzeciej Ery^[2] przybyli tam krasnoludowie z plemienia Durina, którzy musieli uciekać z dotychczasowej siedziby, słynnego Khazad-dûm w Górach Mglistych.

Przewodził im król Thráin I, który założył w Ereborze Królestwo pod Górą i rozpoczął tam wielkie prace kopalniane. W ich trakcie odkrył drogocenny kamień zwany Arcyklejnotem oraz bogate złoża minerałów. Krasnoludowie wybudowali, czy raczej wykuli, okazałe sale, pełne przepychu pomieszczenia i liczne tunele. Jednak w 2210 roku, Thorin I, syn i następca Thráina, porzucił Erebor i poprowadził swych poddanych dalej na północ, ku Górom Szarym.

Rozkwit i upadek

Krasnoludowie powrócili do Samotnej Góry w 2590 roku pod wodzą Thróra, bowiem w Ered Mithrin byli atakowani przez smoki. Na nowo zaludniony Erebor zaczął rozkwitać i plemię Durina bogaciło się, utrzymując bliskie kontakty z pobratymcami z Żelaznych Wzgórz, jak i miejscowymi ludźmi, mieszkańcami Dale, położonego w pobliżu Głównej Bramy Ereboru.

Ten stan pomyślności trwał do 2770 roku, kiedy to smok Smaug Złoty, zwabiony wieściami o bogactwach krasnoludów, znienacka zaatakował Erebor. Zdobył siedzibę krasnoludów, zabijając wielu z nich. Garstka uciekinierów wraz z Thrórem podążyła na południe, większe zaś grupy uciekły do Żelaznych Wzgórz. Wkrótce Smaug zniszczył Dale i przez wiele lat pustoszył okolicę Samotnej Góry, zabijając zwierzęta i wypalając roślinność. Przez następne 171 lat nikt nie ośmielił się zakłócić jego spokoju, gdy spoczywał na wielkim kopcu zrabowanych bogactw, usypanym we wnętrzu Ereboru.

Odnowienie królestwa

Dopiero wyprawa Thorina II Dębowej Tarczy (2941 rok), w której wziął udział hobbit Bilbo Baggins, doprowadziła do śmierci Smauga. W wyniku tego zdarzenia, jak i dzięki zwycięskiej bitwie z orkami, krasnoludowie odnowili Królestwo pod Górą.

Pod przywództwem Dáina II Żelaznej Stopy, następcy Thorina, plemię Durina ponownie zasiedliło siedzibę przodków i rozpoczęło przywracanie jej do dawnego stanu. W wyniku tych prac Samotna Góra odzyskała swą utraconą świetność, a pod względem okazałości sztuki budowlanej nawet przewyższyła czasy przed przybyciem Smauga. Podczas następnych lat Erebor cieszył się wielką pomyślnością. W tym czasie grupa tamtejszych krasnoludów pod wodzą Balina spróbowała na nowo skolonizować Morię (2989-2994), co jednak się nie powiodło.

Wojna o Pierścień i Czwarta Era

Podczas Wojny o Pierścień, gdy Dale zostało zaatakowane przez Easterlingów, podwładnych Saurona krasnoludowie wspomogli sojuszników. Co prawda w bitwie o Dale zwyciężyli najeźdźcy, ale dzięki potędze Samotnej Góry sprzymierzeńcy przetrzymali oblężenie i zdołali potem wyprzeć wrogów. W Czwartej Erze Królestwo pod Górą pozostawało w sojuszu i pod opieką potężnego Zjednoczonego Królestwa Arnoru i Gondoru.

Za czasów Durina VII krasnoludowie prawdopodobnie opuścili Erebor i powrócili do Khazad-dûm^[3].

Nazwa

Nazwa w Westronie, Samotna Góra, jest dosłownym tłumaczeniem sindarińskiego miana Erebor^[4].

Przypisy

↑ J.R.R. Tolkien: Hobbit, czyli tam i z powrotem. przeł. M. Skibniewska. Warszawa: 1997, s. 318-319.; J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M. Skibniewska. T. 1: Drużyna Pierścienia. Warszawa: 2002, s. 537. Zobacz też mapy w: K.W. Fonstad: Atlas Śródziemia. Warszawa: 2007, s. 76-77, 110-111.
↑ Wszystkie daty w tym artykule podano za: Dodatek B Kronika Lat (Kronika Królestw Zachodnich). W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M. Skibniewska. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: 2002, s. 475, 476, 477, 479-480, 481.
↑ Informację tę można znaleźć w tomie XII Historii Śródziemia.
↑ Tłumaczenie za: A. Kubala: Przewodnik po nazwach miejscowych Śródziemia czyli Tłumaczenie i etymologia nazw miejscowych Śródziemia Trzeciej i Czwartej Ery według J.R.R. Tolkiena. Warszawa: 2003, s. 51 (hasło Erebor).

Bibliografia

John Ronald Reuel Tolkien: Hobbit, czyli tam i z powrotem. przeł. Maria Skibniewska. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 1997. ISBN 83-207-1681-0.
John Ronald Reuel Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2002. ISBN 83-7319-172-0.
Karen Wynn Fonstad: Atlas Śródziemia. przeł. Tadeusz A. Olszański. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2007. ISBN 978-83-241-2845-7.
Arkadiusz Kubala: Przewodnik po nazwach miejscowych Śródziemia czyli Tłumaczenie i etymologia nazw miejscowych Śródziemia Trzeciej i Czwartej Ery według J.R.R. Tolkiena. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2003. ISBN 83-241-1143-3.

Linki zewnętrzne

Erebor. [dostęp 2011-10-25]. (ang.). – artykuł w Tolkien Gateway
Lonely Mountain. [dostęp 2016-03-21]. (ang.). – artykuł w The Thain's Book. An encyclopedia of Middle-earth and Numenor
Lonely Mountain. [dostęp 2011-10-25]. (ang.). – artykuł w Encyclopedia of Arda
Pauline Baynes: A Map of Middle-earth. [dostęp 2011-02-10]. (ang.). – mapa z zaznaczonym położeniem Ereboru
John Ronald Reuel Tolkien: Thror's Map. [dostęp 2011-02-16]. (ang.). – z zaznaczonym położeniem Ereboru
John Ronald Reuel Tolkien: Smaug flies round the Mountain. [dostęp 2011-02-15]. (ang.).
Ted Nashmit: Thrain discovers the Lonely Mountain. [dostęp 2016-03-21]. (ang.).
John Howe: The Lonely Mountain. [dostęp 2011-02-15]. (ang.).

[1] J.R.R. Tolkien: Hobbit, czyli tam i z powrotem. przeł. M. Skibniewska. Warszawa: 1997, s. 318-319.; J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M. Skibniewska. T. 1: Drużyna Pierścienia. Warszawa: 2002, s. 537. Zobacz też mapy w: K.W. Fonstad: Atlas Śródziemia. Warszawa: 2007, s. 76-77, 110-111.

[2] Wszystkie daty w tym artykule podano za: Dodatek B Kronika Lat (Kronika Królestw Zachodnich). W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M. Skibniewska. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: 2002, s. 475, 476, 477, 479-480, 481.

[3] Informację tę można znaleźć w tomie XII Historii Śródziemia.

[4] Tłumaczenie za: A. Kubala: Przewodnik po nazwach miejscowych Śródziemia czyli Tłumaczenie i etymologia nazw miejscowych Śródziemia Trzeciej i Czwartej Ery według J.R.R. Tolkiena. Warszawa: 2003, s. 51 (hasło Erebor).

[1]

[2]

[3]

[4]