Zaciąg towarzyski

Towarzysz husarski.

Zaciąg towarzyski – system werbunku, stosowany w Polsce w wojskach narodowego autoramentu.

Polegał na wystawieniu listu przypowiedniego dla rotmistrza, który sam dobierał sobie żołnierzy (towarzyszy), którzy zwykle byli stanu szlacheckiego. Każdy z towarzyszy miał obowiązek wystawienia pocztu, złożonego z kilku-kilkunastu koni i żołnierzy (pocztowych) oraz sług.

Żołd wypłacano "ćwierciami", czyli kwartalnie, tylko towarzyszom, oni natomiast regulowali swoje zobowiązania wobec pocztu.

Formacje zaciągane towarzysko:

• Husaria
  
• Pancerni
  
• Jazda kozacka
  
• Petyhorcy
  
• Jazda tatarska
  
• Jazda wołoska
  
• Piechota węgierska
  
• Piechota polsko-węgierska
  
• Piechota polska
  

Zobacz też

• Zaciąg bębnowy
• Poczet
• Wojsko najemne

Bibliografia

• Jan Wimmer Wojsko polskie w drugiej połowie XVII wieku, wyd. MON, Warszawa 1965, s. 25-26
• Jerzy Cichowski, Andrzej Szulczyński Husaria, Wyd. MON, Warszawa 1981, s. 21-23 ISBN 83-11-06568-3
• Radosław Sikora Wojskowość polska w dobie wojny polsko-szwedzkiej 1626-1629. Kryzys mocarstwa, Poznań 2005, s. 76-77 ISBN 83-89949-09-1
• Polskie tradycje wojskowe, red. J. Sikorski, Warszawa, 1990, s. 191-199
• Krystyna Bockenheim Dworek, kontusz, karabela Wydawnictwo Dolnoslaskie, Wrocław 2002 ISBN 83-7023-974-9
• Lew Kaltenbergh Kopczyk zacny chwały żołnierskiej w dawnej legendzie, dokumencie, porzekadle, opowieści, przekazie, gadce i pamiętniku Wyd. MON, Warszawa 1966
• Marian Kukiel Zarys historii wojskowości w Polsce Kurpisz, Poznań 2006 ISBN 83-89738-93-7
• Paweł Jasienica Rzeczpospolita Obojga Narodów Czytelnik 1999 ISBN 83-07-02708-X