Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne techniczne |
szablon, ilustracja, infobox |
||
Linia 12: | Linia 12: | ||
W roku 2018 w skład Rady Bezpieczeństwa wchodzą<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.un.org/en/sc/members/|tytuł=Members of the Security Council|opublikowany=ONZ|język=en|data dostępu=2016-01-15}}</ref>: |
W roku 2018 w skład Rady Bezpieczeństwa wchodzą<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.un.org/en/sc/members/|tytuł=Members of the Security Council|opublikowany=ONZ|język=en|data dostępu=2016-01-15}}</ref>: |
||
* jako członkowie stali: |
* jako członkowie stali: |
||
** |
**{{Państwo|Chińska Republika Ludowa}}, |
||
** {{Państwo|FRA}}, |
** {{Państwo|FRA}}, |
||
** {{Państwo|RUS}}, |
** {{Państwo|RUS}}, |
||
** {{Państwo|USA}}, |
** {{Państwo|USA}}, |
||
** |
**{{Flaga|Niemcy}}[[Niemcy]] |
||
⚫ | |||
* jako członkowie niestali: |
* jako członkowie niestali: |
||
** kadencja 2017 - 2018: |
** kadencja 2017 - 2018: |
||
Linia 35: | Linia 36: | ||
* {{Państwo|DOM}}, |
* {{Państwo|DOM}}, |
||
* {{Państwo|IDN}}, |
* {{Państwo|IDN}}, |
||
*{{Flaga|Kanada}}[[Kanada]] |
|||
⚫ | |||
* {{Państwo|ZAF}}<ref>{{Cytuj stronę | url =http://fakty.interia.pl/swiat/news-onz-niemcy-i-belgia-posrod-nowych-czlonkow-rady-bezpieczenst,nId,2591930 | tytuł = Niemcy i Belgia pośród nowych członków Rady Bezpieczeństwa | opublikowany = Interia | język = pl | data dostępu = 2018-06-08}}</ref>. |
* {{Państwo|ZAF}}<ref>{{Cytuj stronę | url =http://fakty.interia.pl/swiat/news-onz-niemcy-i-belgia-posrod-nowych-czlonkow-rady-bezpieczenst,nId,2591930 | tytuł = Niemcy i Belgia pośród nowych członków Rady Bezpieczeństwa | opublikowany = Interia | język = pl | data dostępu = 2018-06-08}}</ref>. |
||
Wersja z 19:40, 26 lis 2018
Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych – jeden z sześciu głównych organów Organizacji Narodów Zjednoczonych, powołany na mocy Karty Narodów Zjednoczonych (jej istnieniu i kompetencjom poświęcono rozdziały: V, VI i VII KNZ).
Na Radzie Bezpieczeństwa ciąży główna odpowiedzialność za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa na świecie. Podobnie jak Zgromadzenie Ogólne, może ona nakładać sankcje na państwa członkowskie.
Członkowie
- Osobny artykuł:
Rada Bezpieczeństwa składa się z pięciu stałych członków oraz dziesięciu niestałych, wybieranych na dwa lata zgodnie z kluczem regionalnym (5 miejsc dla Afryki i Azji, 2 Ameryki Łacińskiej, 2 Europy Zachodniej i 1 Europy Wschodniej).
Chińska Republika Ludowa została członkiem stałym Rady Bezpieczeństwa w 1971 roku. Do tego czasu Chiny były reprezentowane przez Republikę Chińską (Tajwan). Do 1991 roku członkiem stałym RB był Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.
W roku 2018 w skład Rady Bezpieczeństwa wchodzą[1]:
- jako członkowie stali:
- jako członkowie niestali:
- kadencja 2017 - 2018:
- kadencja 2018 - 2019:
Na kadencję 2019 - 2020 członkami niestałymi zostali wybrani:
Reforma Rady
Od 1993 roku rozważana jest reforma Rady Bezpieczeństwa, ale jak dotychczas nie osiągnięto żadnych rezultatów[4]. Niektóre państwa członkowskie domagają się rozszerzenia RB, twierdząc, że przyczyni się to do poprawienia jego demokratycznego i reprezentatywnego deficytu. Jednakże, w debatach na ten temat powstały rozbieżności dotyczące m.in.: liczby nowych członków, ich statusu (stali czy niestali), prawa weta. Kandydatami do stałego członkostwa są: Brazylia, Indie, Japonia i Niemcy (G4). W przypadku niespełnienia ich żądań, zagroziły zredukowaniem wkładu finansowego lub wojskowego. Również kraje afrykańskie wyraziły potrzebę swojej stałej reprezentacji w Radzie, aby zakończyć hegemonię północnych państw uprzemysłowionych w tym ważnym organie ONZ[5].
W grudniu 2004 roku ówczesny sekretarz generalny Kofi Annan zaproponował dwa modele powiększenia RB do 24 członków. Model A proponuje dodanie 6 nowych stałych członków bez prawa weta i 3 niestałych na dwuletnie kadencje. Model B tworzy nową kategorię ośmiu miejsc odnawialnych co 4 lata i jedno miejsce nieodnawialne na kadencję 2 lat[6][7].
Głosowanie
Rada przyjmuje uchwały większością 9 głosów spośród 15 członków. Wśród uchwał wyróżnia się uchwały dotyczące spraw proceduralnych oraz uchwały dotyczące innych spraw. W przypadku spraw innych do ważności uchwały wymagane są zgodne głosy członków stałych. Jednak w drodze zwyczaju wykształciła się zasada, że uchwała zostaje przyjęta także w wypadku, gdy żaden z członków stałych nie wyrazi sprzeciwu (pierwszy przypadek takiej interpretacji, niezgodnej z literalnym brzmieniem art. 27 Karty Narodów Zjednoczonych, miał miejsce w 1950 r. w związku z interwencją ONZ w Korei). Do zawetowania rezolucji potrzeba więc determinacji jednego z członków stałych lub 7 głosów innych państw. Ten sposób głosowania jest powszechnie krytykowany, swą słabość ujawnił m.in. w trakcie kryzysu irackiego 2003, proponuje się więc, by wprowadzić tzw. podwójne weto (co najmniej 2 członków permanentnych musiałoby zagłosować przeciw, by decyzja nie weszła w życie).
Rada Bezpieczeństwa przedkłada Zgromadzeniu Ogólnemu sprawozdania coroczne lub specjalne (art. 24, ust. 3), w artykule 26 zobowiązano ją zaś do poczynienia szczególnych kroków prowadzących do kontroli zbrojeń.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Members of the Security Council. ONZ. [dostęp 2016-01-15]. (ang.).
- ↑ Permanent and Non-Permanent Members. United Nations. [dostęp 2018-06-08]. (ang.).
- ↑ Niemcy i Belgia pośród nowych członków Rady Bezpieczeństwa. Interia. [dostęp 2018-06-08]. (pol.).
- ↑ Security Council Reform. Global Policy Forum, 2017. [dostęp 2017-06-04]. (ang.).
- ↑ Membership Including Expansion and Representation. Global Policy Forum, 2017. [dostęp 2017-06-04]. (ang.).
- ↑ Excerpt of High Level Panel's Report on Threats, Challenges and Change. Global Policy Forum, 2.12. 2004. [dostęp 2017-06-04]. (ang.).
- ↑ The Security Council. United Nations A/59/565 General Assembly, 2.12.2004. s. 66-69. [dostęp 2017-06-04]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- ISNI: 0000000121720195
- VIAF: 141892099
- LCCN: n80076467
- GND: 1001797-5
- NDL: 00634552
- LIBRIS: ljx02lw40c7zgvg
- BnF: 12078331x
- SUDOC: 029083699
- NLA: 35562076
- NKC: kn20010711346
- BIBSYS: 90186219
- CiNii: DA03206090
- PLWABN: 9810680016105606
- NUKAT: n99052009
- J9U: 987007269131205171
- LNB: 000085369
- NSK: 000041840
- ΕΒΕ: 56882
- BLBNB: 000304445
- KRNLK: KAB201906446
- LIH: LNB:J94;=rE
- WorldCat: lccn-n80076467