Kapełków

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kapełków
niestandaryzowana część wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Głogówek

Część miejscowości

Biedrzychowice

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-250[2]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

nie nadano[1]

Położenie na mapie gminy Głogówek
Mapa konturowa gminy Głogówek, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kapełków”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kapełków”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kapełków”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kapełków”
Ziemia50°20′59″N 17°58′46″E/50,349722 17,979444[1]

Kapełków (niem. Kapelka[3]) – część wsi Biedrzychowice w Polsce położonej w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek[1]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.

Kapełków położony jest na północny wschód od Biedrzychowic, na północ od Twardawy, nad Stradunią.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Do 1936 używana była niemiecka nazwa Kapelka. Ze względu na jej polskie pochodzenie, w 1936 w miejsce nazwy nazistowska administracja III Rzeszy wprowadziła nową, niemiecką – Molken[potrzebny przypis]. 1 października 1948 r. nadano miejscowości, wówczas administracyjnie związanej z Biedrzychowicami, polską nazwę Wydzieracz[4]. Wśród lokalnej ludności funkcjonuje nazwa Kapołków[5]. Nazwa ta ma pochodzić od kapiącego mleka[6].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kapełków na mapie z 1913

Wiosną 1985, po północnej stronie drogi z Biedrzychowic do Kapełkowa, odkryto stanowisko archeologiczne. Znaleziono tamże m.in. fragmenty glinianych naczyń kultury przeworskiej[7].

Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów[8]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[9]. W 1780 folwark Kapełków stał się własnością hrabiego Heinricha Leopolda von Seherr-Thoss i został włączony do państwa Dobra[10].

Według Meyers Gazetteer w folwarku Kapełków mieszkało 96 osób[3]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Kapełków znalazł się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem[11].

W spisie gromad i miejscowości w powiecie prudnickim na dzień 1 stycznia 1953 wymieniono Kapełków jako przysiółek Biedrzychowic pod nazwą Kapołków[12]. Według podziału administracyjnego województwa opolskiego na dzień 31 sierpnia 1964, Kapełków (Wydzieracz), jako przysiółek Twardawy, należał do gromady Biedrzychowice[13]. W 1966 w przysiółku mieszkało 17 osób[14].

Transport[edytuj | edytuj kod]

W rejonie miejscowości przebiega linia kolejowa nr 137 łącząca Katowice z Legnicą przez Gliwice, Kędzierzyn-Koźle, Prudnik, Nysę, Świdnicę i Strzegom. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w Twardawie.

Bezpieczeństwo[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 11 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku (Komisariat Policji w Głogówku)[15].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 50160
  2. Biedrzychowice, [w:] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 44 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b Friedersdorf, Neustadt, Oppeln, Schlesien, Preussen [online], www.meyersgaz.org [dostęp 2020-05-18].
  4. Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 października 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1948 r. nr 78, poz. 692).
  5. Andrzej Hanich, Słownik nazw miejscowości diecezji opolskiej w XX i XXI wieku, Opole: Instytut Śląski, 2021, s. 168, ISBN 97-83-7126-390-3.
  6. Henryka Młynarska, Agnyszów – folwark Seherr-Thossów, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 1 (1664), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 4 stycznia 2023, s. 21, ISSN 1231-904X.
  7. Klemens Macewicz, Krzysztof Spychała, Badania wykopaliskowe i sondażowe, „Opolski Informator Konserwatorski”, Maria Bak – redaktor, 5, Opole: WOINTE, 1987–1988, s. 10, ISSN 0239-3808.
  8. Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  9. Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  10. Johannes Preisner, Zarys historii Biedrzychowic od pańszczyzny do uwolnienia, „Życie Głogówka”, Małgorzata Wójcicka-Rosińska – redaktor naczelny, 2 (229), Głogówek: MGOK na zlecenie Urzędu Miejskiego, luty 2015, s. 17, ISSN 1425-9591.
  11. Abstimmungsgebiet Oberschlesien. Akte polnischer Wahlbeeinflussung., Berlin: Gea Verlag, 1921, s. 1.
  12. 11. Powiat Prudnicki (siedziba m. Prudnik), „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 6, Opole: Prezydium WRN, 20 maja 1953, s. 40.
  13. Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r., „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 9, Opole: Urząd Wojewódzki w Opolu, 3 września 1964, s. 13.
  14. Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 212.
  15. Komisariat Policji w Głogówku [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-24] (pol.).