Bohdan Poręba

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Mathiasrex (dyskusja | edycje) o 14:05, 8 sie 2012. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Bohdan Poręba
Data i miejsce urodzenia

5 kwietnia 1934
Wilno

Data śmierci

25 stycznia 2014

Zawód

reżyser, scenarzysta

Lata aktywności

od 1954

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal Za Zasługi dla Obronności Kraju
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Bohdan Poręba, właśc. Jerzy Bogusław Poręba (ur. 5 kwietnia 1934 w Wilnie) – polski reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, polityk, publicysta.

Życiorys

Wykształcenie i twórczość zawodowa

Urodził się w rodzinie inteligenckiej. Jego ojciec był oficerem Legionów Polskich, a potem Wojska Polskiego i Armii Krajowej. Matka była nauczycielką. W 1945 wraz z rodziną został repatriowany do Polski, osiadając w Bydgoszczy. W tym mieście ukończył liceum i zdał maturę. Działał również w harcerstwie. Był m.in. drużynowym 5. Bydgoskiej Drużyny Harcerskiej.

W 1955 ukończył studia na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Jako reżyser zadebiutował w połowie lat 50. Reżyserował filmy jeszcze w trakcie studiów (m.in. film dokumentalny o niewidomych I dla nas słońce świeci). Jego pierwszym filmem, zrobionym po uzyskaniu dyplomu był Apel poległych, mający spełniać rolę epitafium dla żołnierzy polskich poległych na wszystkich frontach II wojny światowej, w tym w powstaniu warszwskim oraz w formacjach polskich na Zachodzie, o których mówienie było wcześniej zakazane. W 1957 otrzymał nagrodę Polskiej Krytyki Filmowej "Złota Syrenka" za film Wyspa wielkiej nadziei. W 1963 wyreżyserował film Daleka jest droga, który opowiadał o żołnierzach gen. Stanisława Maczka. Został wówczas na kilka lat odsunięty od robienia filmów. Podjął więc pracę w teatrze, w którym był m.in. reżyserem spektaklu Dziś do Ciebie przyjść nie mogę złożonego z piosenek partyzanckich.

Po powrocie do robienia filmów, został autorem filmu Gniewko, syn rybaka, a w 1970 był reżyserem filmu o buncie hutników warszawskich hutników Prawdzie w oczy. W 1973 wyreżyserował film Hubal o polskich partyzantach z początków II wojny światowej, za który otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia środowiska filmowego. Od 1975 do 1998 był kierownikiem artystycznym Zespołu Filmowego "Profil" (faktycznie zaprzestał działalności po 1990). Od 1986 do 1989 kierował Teatrem Dramatycznym w Gdyni. W latach 1987-1989 pełnił funkcję członka Komitetu Kinematografii[1]. W latach 90. krótko prowadził działalność gospodarczą, następnie przeszedł na emeryturę.

W 2005 wyreżyserował dramat Lusi Ogińskiej (poetka, żona Ryszarda Filipskiego) pt. "Zmartwychwstanie", który był emitowany w TV Trwam, a pierwotnie wystawiony na kongresie Samoobrony RP[2]. Był także producentem m.in. Zamachu stanu, Nad Niemnem i Sekretu Enigmy.

Publikował m.in. w "Myśli Polskiej", "Naszym Dzienniku", Tygodniku '"Ojczyzna'" oraz "Nowej Myśli Polskiej".

W 2010 powstał film dokumentalny Prawda, dobro i piękno. Film o Bohdanie Porębie, w reżyserii Ksawerego Szczepanika, który opowiada o losach Bohdana Poręby. W tym samym roku ukazał się wywiad - rzeka z Bohdanem Porębą Obronić Polskość!.

Działalność polityczna

W 1969 wstąpił do PZPR. Działał w Towarzystwie Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, był członkiem Patriotycznego Ruchu Ocalenia Narodowego, współzałożycielem i jednym z ideologów Zjednoczenia Patriotycznego "Grunwald". Jako jeden z nielicznych głosował na ostatnim Zjeździe PZPR przeciwko rozwiązaniu tej partii, a wcześniej popierał linię polityczną Albina Siwaka (tzw. narodowy komunizm). W latach 1986-1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego.

W filmie Stanisława Barei Miś parodią Poręby była postać reżysera Zagajnego (w tej roli Janusz Zakrzeński). Także w serialach Alternatywy 4 i Zmiennicy wyśmiewano się z środowiska ZP „Grunwald” i samego Poręby wytykając mu antysemityzm i lojalność wobec PRL-owskiej rzeczywistości[3].

W latach 90. współpracował m.in. z Andrzejem Lepperem, Stanisławem Tymińskim i gen. Tadeuszem Wileckim, starając się powołać Blok Ludowo-Narodowy. Przed wyborami parlamentarnymi w 1993 kierował kampanią wyborczą Samoobrony – Leppera. W wyborach tych kandydował bez powodzenia do Sejmu z listy tego ugrupowania w województwie bydgoskim (otrzymał 902 głosy). Następnie wraz z grupą rozłamowców z partii Przymierze Samoobrona, współtworzył Front Narodowej Samoobrony[4].

Działał w krakowskim Stowarzyszeniu Nie dla Unii Europejskiej, był współproducentem i reżyserem kontrowersyjnych (o mocnym akcencie antyniemieckim) klipów antyunijnych w czasie przedreferendalnym. Po 2000 związał się ze środowiskiem Bolesława Tejkowskiego, zostając członkiem zarządu Polskiego Komitetu Słowiańskiego, wchodzącego w skład Soboru Wszechsłowiańskiego z siedzibą w Moskwie. Był członkiem władz Stronnictwa Narodowego, a następnie prezesem Stronnictwa Narodowego – Organizacji Politycznej Narodu. Zasiadł także we władzach Kresowego Ruchu Patriotycznego, Stowarzyszenia Patriotycznego "Wola – Bemowo" oraz Ruchu Obrony Godności Narodu Polskiego.

W wyborach w 2001 kandydował do Senatu jako kandydat niezależny, zaś w wyborach parlamentarnych w 2005 ponownie kandydował do Sejmu z ramienia Samoobrony RP w okręgu konińskim[5]. W 2007 wstąpił do Obozu Wielkiej Polski, gdzie pełni funkcję wiceprzewodniczącego ds. kultury narodowej. Został ponadto członkiem Polskiej Wspólnoty Narodowej oraz honorowym członkiem Frontu Narodowo-Robotniczego. Objął również funkcję wiceprezesa stowarzyszenia Wierni Polsce Suwerennej.

W wyborach samorządowych w 2010 bez powodzenia kandydował do rady miasta Warszawy z listy Polski Patriotycznej[6].

Filmografia

Reżyser

Scenarzysta

  • Prawdzie w oczy (1970)
  • Nad Odrą (1965)
  • Lunatycy (1959)

Odznaczenia

Uhonorowano go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Odznaką "Za Zasługi dla Warszawy" i Odznaką "Zasłużony Działacz Kultury". W 1978 został odznaczony Medalem "Za zasługi dla obronności kraju", a w 1983 otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

  1. ↑ Bohdan Poręba w bazie Filmweb
  2. ↑ Zachować pamięć i narodową kulturę. samoobrona.org.pl, 26 kwietnia 2005.
  3. ↑ Poręba chce zmartwychwstać. Z reżyserem Bohdanem Porębą rozmawia Grzegorz Sroczyński, Duży Format. Dodatek do Gazety Wyborczej z 4 marca 2008, s. 12. [dostęp: 28 marca 2008]
  4. ↑ Żyrinowski w poniedziałek. rp.pl, 27 stycznia 1994.
  5. ↑ Serwis PKW – Wybory 2005
  6. ↑ Serwis PKW – Wybory 2010

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bohdan_Poręba&oldid=32323053”