I-5

I-5

Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Producent	Zakłady Lotnicze Sokół
Konstruktor	Polikarpow
Typ	samolot myśliwski
Konstrukcja	dwupłat o konstrukcji mieszanej ze stałym podwoziem
Załoga	1
Historia
Data oblotu	29 kwietnia 1930
Lata produkcji	1931–1934
Wycofanie ze służby	1942
Liczba egz.	803
Dane techniczne
Napęd	9-cylindrowy silnik gwiazdowy Szwecow M-22
Moc	358 kW (480 KM)
Wymiary
Rozpiętość	10,24 m
Długość	6,78 m
Powierzchnia nośna	21,3 m²
Masa
Własna	934 kg
Startowa	1355 kg
Osiągi
Prędkość maks.	na poziomie morza: 278 km/h
Pułap	7 500 m
Zasięg	660 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
2 × karabin maszynowy PW-1 kal. 7,62 mm 2× 20 kg bomb
Użytkownicy
ZSRR
Rzuty

I-5 (ros. И-5) − radziecki, jednosilnikowy, dwupłatowy samolot myśliwski. W latach 1933−1936 podstawowy myśliwiec ZSRR. Od 1931 do 1934 roku, łącznie z prototypami, wyprodukowano 803 maszyny tego typu.

Projekt

Samolot został zaprojektowany przez Nikołaja Polikarpowa we współpracy z Dymitrem Grigorowiczem na podstawie projektu I-6 (И-6). Doświadczalny I powstał w trzech wariantach. Pierwszy prototyp BT-11 oblatano 29 kwietnia 1930 roku. Następne prototypy różniły się od poprzedników silnikiem. Pierwszy miał brytyjski silnik Bristol Jupiter VII, drugi - Bristol Jupiter VI, a trzeci wyposażony był w radziecki silnik M-15 (2-М15). Dwa pierwsze prototypy miały swoje nazwy - odpowiednio - Клим Ворошилов (Kliment Woroszyłow) i Подарок XVI партсъезду (Dar dla XVI Zjazdu Partii). Trzeci projekt, prócz jednostki napędowej, miał inną osłonę silnika, całkowicie zakrywającą cylindry. Pierwszy lot trzeciego prototypu odbył się 1 lipca. Żaden z samolotów koncepcyjnych nie miał owiewek kół, które zostały wprowadzone podczas produkcji seryjnej. Od sierpnia do września 1930 roku wyprodukowano małą serię 7 maszyn na potrzeby wojska.

Produkcja seryjna

Produkcja I-5 rozpoczęła się dopiero pod koniec 1931 roku w zakładzie nr 21 w Niżnym Nowogrodzie. Silnik M-15 montowany w trzecim prototypie, jeszcze przed wejściem do produkcji seryjnej zamieniono na M-22 o mocy 480 KM. Głównym uzbrojeniem samolotu były 2 karabiny maszynowe PW-1 z zapasem 1200 naboi. Oprócz tego maszyna mogła zabrać maksymalnie 40 kg bomb. 10 samolotów otrzymało 4 karabiny PW-1 z zapasem 1000 pocisków na karabin.

Konstrukcja

Samolot był jednomiejscowym dwupłatem ze stałym podwoziem i niewielkim kółkiem ogonowym. Konstrukcja maszyny była mieszana. Kadłub i rama silnika wykonane były z kratownicy ze spawanych rury stalowych. Podłużnice ramy wykonano z duraluminium, całość pokryto płótnem. Górne skrzydło składało się z trzech części: wewnętrznej duraluminiowej i zewnętrznych drewnianych. Dolne skrzydło było całkowicie drewniane. Łącznikiem były duraluminiowe kolumny w kształcie litery N. Klapy i lotki miały szkielet metalowy, opięty płótnem.

Wykorzystanie w walce

I-5 wycofano z wyposażenia Radzieckich Sił Powietrznych w 1939 roku. Po zakończeniu służby, wiele maszyn tego typu przeniesiono do lokalnych aeroklubów.

W 1941 roku, z powodu dużych strat w czasie operacji Barbarossa lotnictwo ZSRR przywracało do służby starsze typy maszyn. Również I-5 wróciło do lotów bojowych jako samoloty szturmowe i nocne bombowce. Przestarzałe samoloty szkolne naprędce uzbrajano i wysyłano na linię frontu. Wojna niemiecko-radziecka była pierwszym konfliktem, w którym I-5 zostały użyte bojowo.

Od października 1941 do stycznia 1942 roku samoloty znajdowały się na wyposażeniu 11 Pułku Lotniczego Floty Czarnomorskiej, stacjonującym na Krymie: w 2. Eskadrze Szturmowej 5 OA oraz w 604 i 605 Eskadrze Myśliwsko-Bombowej.

Inne wersje

• I-5 UTI-1 — I-5 przebudowany na samolot szkolno-treningowy. Kokpit przesunięto do przodu i dodano drugie miejsce wraz z urządzeniami sterowymi dla ucznia. W 1934 roku przebudowano tak około 20 samolotów wersji podstawowej.
• I-5 bis — planowany, ulepszony wariant I-5. Ze względu na kłopoty z badaniami technicznymi nie został wprowadzony do produkcji, jednak wiele usprawnień wprowadzono do standardowej wersji bez zmiany nazwy.

Bibliografia

• Paul Ede i Soph Moeng, The Encyclopedia of World Aircraft, ISBN 1-85605-705-4.
• Hans-HeiriH.H. Stapfer Hans-HeiriH.H., Polikarpov Fighters in Action, Pt. 1, Carrollton, Tex.: Squadron/Signal Publications, 1995, ISBN 0-89747-343-4, OCLC 35229314 .brak strony (książka)

Linki zewnętrzne

• Polikarpow I-5
• Oznaczenia samolotów ZSRR

Zobacz też

Porównywalne samoloty

• Bristol Bulldog
• PZL P.7