Kaplica w Bobrownikach Śląskich

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kaplica w Bobrownikach Śląskich
Symbol zabytku nr rej. :
- A/656/66 z 28 maja 1966 (woj. katowickie)[1]
- A/1135/23 z 23 lutego 2023 (woj. śląskie)[2]
Ilustracja
Zabytkowa kaplica w Bobrownikach Śląskich (2018)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Tarnowskie Góry (Bobrowniki Śląskie-Piekary Rudne)

Adres

ul. Główna 21[1][3]

Typ budynku

kaplica

Wysokość całkowita

3,6 m[4]

Wysokość do dachu

2,3 m[4]

Położenie na mapie Tarnowskich Gór
Mapa konturowa Tarnowskich Gór, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kaplica w Bobrownikach Śląskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kaplica w Bobrownikach Śląskich”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kaplica w Bobrownikach Śląskich”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kaplica w Bobrownikach Śląskich”
Ziemia50°25′24,4″N 18°51′54,9″E/50,423444 18,865250

Kaplica w Bobrownikach Śląskich – zabytkowa[1] kaplica wybudowana pod koniec XVIII wieku[5] bądź na przełomie XVIII i XIX wieku[4] w Bobrownikach Śląskich (obecnie część Tarnowskich Gór).

Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]

Kaplica znajduje się przy południowej pierzei ulicy Głównej w pobliżu budynku dawnego urzędu gromady, a następnie gminy Bobrowniki[6].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze kaplicy (2021)

Kaplica wolnostojąca, orientowana, założona na rzucie prostokąta trójbocznie zamkniętego od wschodu, jednonawowa, zbudowana z kamienia dolomitowego, otynkowana od wewnątrz i zewnątrz, wsparta dwiema wydatnymi szkarpami (o grubości 0,7 m i wysokości 1,35 m[4]) w elewacji frontowej, między którymi znajdują się niewielkie drewniane drzwiczki z drewnianą kratą umożliwiającą zaglądnięcie do wnętrza obiektu. Mury mają grubość 0,6 m i są wysokości 2,3 m. Sklepienie żaglaste, posadzka wyłożona płytkami glazurowanymi. Obecne dwa niewielkie okienka o wymiarach 55 × 32 cm zamknięte stalowymi kratami – jedno w ścianie północnej i jedno w południowej[7][4].

Dwuspadowy dach o wysokości 1,3 m pokryty jest gontem, zwieńczony sygnaturką na dwóch drewnianych słupkach podtrzymujących namiotowy daszek zwieńczony stalowym krzyżem[7][5][4]. W wieżyczce zamontowany niewielki dzwonek o średnicy 15 cm i wysokości 20 cm[4].

Kaplica była często poddawana renowacjom. W 1980 roku rozebrano stary, zbutwiały dach i wykonano nową drewnianą konstrukcję pokrytą nowym gontem, zlikwidowano pęknięcia w ścianach, zerwano drewniany cokół, do okien wstawiono kraty metalowe, wymieniono drzwiczki, zaś wnętrze kapliczki pomalowano białą farbą. Pracę wykonali trzej cieśle z Koniakowa oraz czterej bobrowniccy parafianie[4][6]. W 2007 roku kapliczkę odmalowano i zabezpieczono[6].

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

W kapliczce obecnie znajduje się obraz św. Jana Nepomucena oraz XIX-wieczna rzeźba ludowa Chrystusa Frasobliwego. Ponadto w kaplicy znajdowała się późnogotycka (prawdopodobnie z 1510 roku[4]) drewniana rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem, odrestaurowana i przeniesiona w 1998 roku do kościoła parafialnego[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 24 lutego 2023 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2023-02-26]
  3. BIP – Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Gminna Ewidencja Zabytków. 2013-09-06. [dostęp 2018-09-11]. (pol.).
  4. a b c d e f g h i Kapliczka zabytkowa. W: Franciszek Żurek: Historia Bobrownik Śląskich. Tarnowskie Góry: PUHW „AXON”, 2003, s. 113–115. ISBN 83-909898-7-5.
  5. a b Zofia Krzykowska, Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763-1918). Zabytki architektury i sztuki, [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 322, ISBN 83-911508-3-6.
  6. a b c d Kapliczka przy ul. Głównej. [w:] Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Tarnowskich Górach – Bobrownikach Śląskich [on-line]. parafia.tgory.pl. [dostęp 2018-09-11]. (pol.).
  7. a b Ignacy Płazak, Jan Przała, Katalog zabytków sztuki w Polsce, Izabela Rejduch-Samkowa, Jan Samek (red.), t. VI (województwo katowickie), zeszyt 12 (powiat tarnogórski), Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk i Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach, 1968, s. 1 (pol.).