Konflikt izraelsko-palestyński (2014)

Operacja Ochronny Brzeg

konflikt izraelsko-arabski
Żelazna Kopuła likwidująca rakietę wystrzeloną ze Strefy Gazy
Czas	8 lipca – sierpień 2014
Miejsce	Strefa Gazy
Terytorium	Palestyna Izrael
Przyczyna	– porwanie i zabójstwo 16-letniego palestyńczyka Muhammada Abu Chudajra w odwecie za uprowadzenie i zabicie trzech izraelskich nastolatków; -wybudowanie przez Hamas podziemnych tuneli biegnących do terytorium Izraela; -nasilenie ataków rakietowych na Izrael przez bojowników Hamasu w odpowiedzi na atak izraelskich wojsk na bojowników Hamasu w Zachodnim Brzegu.
Wynik	zwycięstwo ogłoszone przez obie strony – według Izraela Hamas został poważnie osłabiony i nie osiągnął swoich żądań – według Hamasu siły izraelskie zostały wyparte ze Strefy Gazy
Strony konfliktu
Izrael Siły Obronne Izraela Południowe Dowództwo USA (wsparcie zbrojeniowe) Palestyna Hamas Palestyński Islamski Dżihad Ludowe Komitety Oporu LFWP DFWP Brygady Męczenników Al-Aksa Brygady Abd Allaha Azzama
Dowódcy
Binjamin Netanjahu Mosze Ja’alon Beni Ganc Amir Eszel Ram Rotberg Sami Turdżeman Miki Edelsztajn Joram Kohen Chalid Maszal Isma’il Hanijja Muhammad ad-Dajf Ramadan Szallah
Siły
ok. 176 500 ok. 445 000 rezerwistów Brygady al-Kassama: ok. 10 000 – 40 000 Brygady Al-Kuds: ok. 5 000
Straty
Izrael: 63 żołnierzy, 2 cywilów i 1 tajski pracownik zabici; 400 żołnierzy i 23 cywilów rannych; 1 żołnierz porwany Hamas: 146 żołnierzy zabitych i 2 porwanych Ministerstwo Zdrowia Strefy Gazy: 150 zabitych i 8900 rannych Palestyńskie Centrum Praw Człowieka: 1432 zabitych (1219 cywilów) ONZ OCHA: 1439 zabitych (926 cywilów, 191 bojowników, 322 nieznanych) ITIC: 1122 zabitych (347 cywilów, 335 bojowników, 440 nieznanych) Siły Obronne Izraela: 335 bojowników zabitych (dane z 14 lipca) i 179 Palestyńczyków aresztowanych
brak współrzędnych

Po serii wydarzeń w 2014 roku nastąpiła eskalacja konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Wydarzenia te obejmują załamanie rozmów izraelsko-palestyńskich wspieranych przez Stany Zjednoczone, porwanie i zabójstwo trzech izraelskich nastolatków, następnie porwanie i zabójstwo palestyńskiego nastolatka Muhammada Abu wybudowanie przez Hamas podziemnych tuneli biegnących przez terytorium Izraela oraz nasilenie ataków rakietowych na Izrael przez bojowników Hamasu w odpowiedzi na atak izraelskich wojsk na bojowników Hamasu w Zachodnim Brzegu. 8 lipca 2014 r. Siły Obronne Izraela (IDF) na obszarze Strefy Gazy rozpoczęły operację „Ochronny Brzeg” (hebr. מִבְצָע צוּק אֵיתָן, arab. العملية حافة واقية).

Po porwaniu i morderstwie trzech izraelskich nastolatków w połowie czerwca 2014 r. izraelska armia rozpoczęła operację „Brother’s Keeper” w celu ich odszukania. W czasie operacji, w ciągu kolejnych 11 dni izraelskie wojsko zabiło ok. 5-10 Palestyńczyków oraz aresztowało ok. 350–600 Palestyńczyków, w tym prawie wszystkich liderów Hamasu na Zachodnim Brzegu.

W nocy z 6 na 7 lipca w izraelskim ataku zginęło siedmiu bojowników Hamasu. W odpowiedzi na atak bojownicy Hamasu nasilili ataki rakietowe na Izrael. 7 lipca bojownicy Hamasu wystrzelili ok. 100 rakiet ze Strefy Gazy na terytorium Izraela, natomiast Siły Powietrzne Izraela zbombardowały cele na obszarze Strefy Gazy. Rano 8 lipca Siły Powietrzne Izraela zbombardowały ok. 50 celów w Strefie Gazy. Izraelskie wojsko udaremniło również atak bojowników Hamasu z morza. Tego samego dnia Hamas poinformował, że „wszyscy Izraelczycy są celami” oraz wezwał Izrael do zaprzestania wszelkich ataków na Gazę, zwolnienia aresztowanych Palestyńczyków z Zachodniego Brzegu, zniesienia blokady Strefy Gazy oraz powrót do warunków zawieszenia broni z 2012 r.

W dniu 13 lipca izraelskie wojsko poinformowało, że miało miejsce ponad 1300 izraelskich ataków, podczas gdy ze Strefy Gazy w kierunku Izraela zostało wystrzelonych ponad 800 pocisków. 14 lipca Egipt zaproponował rozejm między Izraelem a Hamasem. Izraelski rząd zadeklarował akceptację dla wniosku i zaprzestał ataków do rana 15 lipca, jednakże palestyńskie ugrupowania ogłosiły, że nie konsultowano z nimi propozycji Egiptu, natomiast dowiedziały się o rzekomej propozycji za pośrednictwem mediów, w tym prezydenta Autonomii Palestyńskiej Mahmuda Abbasa. Hamas, podobnie jak inne palestyńskie ugrupowania, odrzucił propozycję rozejmu „w obecnej formie”.

Operacja Pierścień Ochronny to najkrwawsza operacja wojskowa przeprowadzona w Strefie Gazy od czasu operacji Płynny Ołów. Według Ministerstwa Zdrowia Strefy Gazy dotychczas zginęło co najmniej 1390 Palestyńczyków, a 7677 zostało rannych. Wśród zabitych jest 315 dzieci, 166 kobiet i 50 osób w podeszłym wieku. Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej (OCHA) oszacowało, że wśród zabitych jest 852 cywilów, z czego 384 to kobiety i dzieci. Rzecznik OCHA wyjaśnił, że w Gazie „nie ma dosłownie żadnego bezpiecznego miejsca dla ludności cywilnej”. Oprócz tego zginęło 63 izraelskich żołnierzy(1 podpułkownik, 3 majorów i 6 kapitanów), dwóch izraelskich cywilów oraz tajski robotnik. Siły Obronne Izraela oskarżyły Hamas o używanie cywilów jako „żywe tarcze” po znalezieniu rakiet Hamasu w szkole prowadzonej przez ONZ w Gazie; oskarżenia te zostały odrzucone przez Hamas. Obecnie operacja przeprowadzana jest przez izraelskie wojsko na 56% obszaru Strefy Gazy.

Według szacunków Biura Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej z 31 lipca 2014 r. ponad 250 tys. Palestyńczyków mieszkających na terenie Strefy Gazy zostało wysiedlonych, z czego 236375 schroniło się w 88 szkołach prowadzonych przez ONZ (ponad 11% ludności Strefy Gazy). Szkoły te ograniczają przyjmowanie kolejnych Palestyńczyków, ponieważ grozi to wybuchem epidemii. Około 1,8 mln osób jest narażonych na zmniejszenie lub zatrzymanie dostaw wody. W czasie operacji uszkodzonych zostało 136 szkół, 24 szpitale; zniszczono domy 9395 rodzin, natomiast uszkodzone, ale nadające się do ponownego zamieszkania zostały domy 4735 rodzin. Mieszkańcy Strefy Gazy otrzymują dostawy energii elektrycznej tylko przez 3 godziny dziennie. Zniszczenie jedynej funkcjonującej w Strefie Gazy elektrowni ma bardzo negatywny wpływ na panującą tam sytuację – są duże problemy m.in. z prowadzeniem pomocy humanitarnej, usług sanitarnych, dostawami wody oraz zasilaniem szpitali, które są uzależnione od dostaw energii elektrycznej. Ponad 250 tys. wewnętrznych uchodźców potrzebuje pomocy żywnościowej.

Tło

Naruszenia rozejmu

Wycofanie się Izraela ze Strefy Gazy w 2005 roku

Ulica w Ramallah po nalocie sił izraelskich w czasie operacji Brother’s Keeper (czerwiec 2014)

Wybuch fabryki po nalocie rakietowym w Sederot (28 czerwca 2014)

Zdaniem dziennika The Guardian, korzenie konfliktu izraelsko-palestyńskiego sięgają 2005 roku, kiedy prowadzono plan wycofania się Izraela ze Strefy Gazy stworzony przez Ariela Szarona, który, jak twierdzi Guardian, był jednym z elementów izraelsko-palestyńskiego procesu pokojowego. Jednakże Izrael zachował kontrolę nad granicami Strefy Gazy, wodami przybrzeżnymi oraz przemieszczaniem się mieszkańców, co spowodowało jej blokadę oraz wzmocnienie przeciwników Organizacji Wyzwolenia Palestyny, w tym Hamasu, który wygrał Wybory parlamentarne w Autonomii Palestyńskiej w 2006 roku, w efekcie wybuchł konflikt między Hamasem a Al-Fatah, mający miejsce w Strefie Gazy w 2007 r.

2011 (Pierwszy etap rozmów Hamas – Al-Fatah)

Konflikt między Hamasem a Al-Fatahem został załagodzony pod wpływem trwającej w 2011 r. arabskiej wiosny, czego skutkiem były trwające przez trzy miesiące rozmowy, przyspieszone ze względu na demonstracje trwające w Ramallah i Gazie. W marcu 2011 r. Mahmud Abbas, jeden z czołowych przywódców Al-Fatah, zadeklarował swoją chęć do podróży do Gazy, gdzie podpisane zostanie porozumienie pomiędzy obiema stronami. Dzień później rakieta wystrzelona przez Siły Powietrzne Izraela zabiła dwóch działaczy Hamasu. W wywiadzie dla CNN Binjamin Netanjahu oświadczył, że rozmowy porozumieniowe wzywają do zniszczenia Izraela i jest przeciwny idei jedności rządu.

2012

Izrael i Hamas oskarżają siebie nawzajem o naruszenie zawieszenia broni z listopada 2012 roku. Według dziennikarza Bena White’a, w ciągu pierwszych trzech miesięcy po zakończeniu operacji Filar Obrony, w kierunku Izraela wystrzelone zostały dwa pociski moździerzowe, podczas gdy siły izraelskie zastrzeliły 4 mieszkańców Gazy, a 91 osób zostało rannych. White napisał również, że Izraelczycy strzelali w kierunku Gazy 63 razy, dokonali 13 wejść na jej teren oraz 30 razy zaatakowali tutejszą flotę rybacką.

Według dziennika Middle East Monitor, w ciągu trwającego przez rok rozejmu, Izrael naruszył zawieszenie broni prawie 120 razy.