Przejdź do zawartości

Lotnicze Pogotowie Ratunkowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Stiopa (dyskusja | edycje) o 23:38, 22 mar 2017. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Lotnicze Pogotowie Ratunkowe
Logo
Państwo

 Polska

Data utworzenia

2000

Dyrektor

Robert Gałązkowski

Rzecznik Prasowy

Justyna Sochacka

Adres
ul. Księżycowa 5
01-934 Warszawa
brak współrzędnych
Strona internetowa

Lotnicze Pogotowie Ratunkowepodmiot leczniczy niebędący przedsiębiorcą prowadzony w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej podległy ministrowi zdrowia, zajmujący się w polskim systemie opieki zdrowotnej udzielaniem świadczeń zdrowotnych w ramach ratownictwa medycznego, w tym wykonywaniem medycznych czynności ratunkowych, oraz wykonywaniem lotniczego transportu sanitarnego. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Lotnicze Pogotowie Ratunkowe powstał w 2000 roku. Zarządzeniem ministra zdrowia z 9 listopada 2016 r. nastąpiła zmiana nazwy podmiotu na „Lotnicze Pogotowie Ratunkowe”[1].

Eurocopter EC135 jest podstawowym śmigłowcem Lotniczego Pogotowia Ratunkowego

Bazy HEMS

EC-135 w bazie LPR w Sanoku
Całodobowe lądowisko dla śmigłowców przy Szpitalu Klinicznym Nr 1 w Szczecinie (ul. Unii Lubelskiej)
Lądowisko w Gorzowie Wlkp.
Całodobowe lądowisko dla śmigłowców przy Szpitalu Dziecięcym w Toruniu

Bazy LPR w Polsce noszą nazwę HEMS (ang. Helicopter Emergency Medical Service, pol. Śmigłowcowa Służba Ratownictwa Medycznego). Obecnie LPR dysponuje 21 bazami stałymi i 1 czasową.

W Polsce bazy Śmigłowcowej Służby Ratownictwa Medycznego (HEMS) znajdują się w następujących miastach[2]:

  1. BiałystokLotnisko Białystok-Krywlany – Ratownik 1; (EC 135); od 7:00 do 20:00
  2. BydgoszczLotnisko Bydgoszcz-Biedaszkowo – Ratownik 2; (EC 135); VFR dzień
  3. GdańskPort lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy – Ratownik 3; (EC 135); 24 h/dobę
  4. GliwiceLotnisko Gliwice-Trynek – Ratownik 4; (EC 135); VFR dzień
  5. Gorzów Wielkopolski - Lądowisko Gorzów Wlkp.-Szpital[3] - Ratownik 24; (EC 135); VFR dzień
  6. KielceLotnisko Kielce-Masłów – Ratownik 5; (EC 135); VFR dzień
  7. KoszalinLądowisko Koszalin-Zegrze Pomorskie - Ratownik 22 - baza sezonowa – (EC 135); VFR dzień
  8. KrakówPort lotniczy Kraków-Balice – Ratownik 6; (EC 135); 24 h/dobę
  9. LublinLotnisko Lublin-Radawiec – Ratownik 7; (EC 135); od 7:00 do 20:00
  10. ŁódźPort lotniczy Łódź-Lublinek – Ratownik 16; (EC 135); VFR dzień
  11. OlsztynLotnisko Olsztyn-Dajtki – Ratownik 8; (EC 135); od 7:00 do 20:00
  12. OpoleLotnisko Opole-Polska Nowa Wieś – Ratownik 23; (EC 135); VFR dzień[4]
  13. Ostrów WielkopolskiLotnisko Ostrów Wielkopolski-Michałków - Ratownik 21; (EC 135)[5]; VFR dzień
  14. PłockLotnisko Płock – Ratownik 18; (EC 135); VFR dzień
  15. PoznańPort lotniczy Poznań-Ławica – Ratownik 9; (EC 135); od 7:00 do 20:00
  16. SanokLądowisko Sanok-Baza – Ratownik 10; (EC 135); VFR dzień
  17. Sokołów PodlaskiLądowisko Sokołów Podlaski – Ratownik 19; (EC 135); VFR dzień[6]
  18. SuwałkiLotnisko Suwałki – Ratownik 17; (EC 135); VFR dzień
  19. SzczecinPort lotniczy Szczecin-Goleniów – Ratownik 11; (EC 135); 7:00 do 20:00
  20. WarszawaLądowisko Babice – Ratownik 12; (EC 135); 24 h/dobę
  21. WrocławPort lotniczy Wrocław-Strachowice – Ratownik 13; (EC 135); 24 h/dobę
  22. Zielona GóraLotnisko Zielona Góra-Przylep – Ratownik 15; (EC 135); VFR dzień

Lądowiska i gminne miejsca lądowania

Zgodnie z definicją podaną w Ustawie prawo lotnicze, lądowiskiem jest obszar na lądzie, wodzie lub innej powierzchni, który może być w całości lub w części wykorzystywany do startów i lądowań naziemnego lub nawodnego ruchu statków powietrznych. Lądowisko przyszpitalne jest specyficznym miejscem do lądowania. Z definicji jest położone w pobliżu placówki służby zdrowia, co już powoduje spełnienie ostrych wymagań przepisów, choćby w sprawie ochrony środowiska (hałas). Dodatkowo przepisy lotnicze nakładają obowiązek na operatorów lotniczych (czyli w tym przypadku – Lotnicze Pogotowie Ratunkowe), aby na lądowiskach przyszpitalnych, położonych w środowisku nieprzyjaznym (brak miejsc umożliwiających w dowolnym momencie lądowanie awaryjne), użytkowac śmigłowce w tak zwanej 1 klasie osiągowej – w każdej chwili podczas operacji startu i lądowania, musi byc zapewniona możliwość przerwania procedury i bezpiecznego wylądowania lub odlotu na lądowisko / lotnisko zapasowe.

Od dnia 01.01.2017 roku każdy szpitalny oddział ratunkowy musi posiadać lądowisko (lub lotnisko) zgodnie z § 3 ust. 7, 8, 9, 10 i załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 3 listopada 2011 r. w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego.

Miejsca gminne (gminne miejsca lądowania), są to miejsca lądowania śmigłowców wyznaczone (docelowo) w każdej gminie celem przekazania pacjenta z naziemnego zespołu ratownictwa medycznego do śmigłowca i odtransportowania go do specjalistycznego ośrodka wyposażonego w lądowisko całodobowe. Miejsce gminne nie jest lądowiskiem przyszpitalnym. W chwili powstania programu wyznaczania miejsc gminnych, były one formalnie tak zwanymi innymi miejscami przeznaczonymi do startów i lądowań (zgodnie z wytycznymi Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego). Obecnie znowelizowana Ustawa Prawo Lotnicze wycofała pojęcie innego miejsca przystosowanego do startów i lądowań. Mimo to program wyznaczania miejsc gminnych dla potrzeb LPR jest kontynuowany. Nazwa „miejsce gminne” została wymyślona przez Lotnicze Pogotowie Ratunkowe i nie funkcjonuje jako termin ustawowy[7].

Wyposażenie

Śmigłowiec Agusta A109 Power Lotniczego Pogotowia Ratunkowego podczas Międzynarodowego Pikniku Lotniczego „Góraszka” w 2007
Śmigłowiec Mi-2 Plus LPR w trakcie lotu

Do wiosny 2011 r. w użyciu były również wycofane śmigłowce Mi-2 plus. Firma Eurocopter, ze swoim modelem EC135 P2+, została wybrana na dostawcę 23 maszyn i jednego symulatora lotu. Oficjalna prezentacja pierwszej maszyny (SP-HXB) odbyła się na lotnisku Warszawa-Babice 10 września 2009 roku. Pozostałe 22 śmigłowce zostały dostarczone do końca 2010 roku (przekazanie 2 ostatnich maszyn odbyło się 16 grudnia 2010 roku). Konieczność zmiany śmigłowców Mi-2 plus wynikała m.in. z powodu niespełniania wymogów osiągowych dla śmigłowców HEMS, wykonujących operacje w tak zwanym środowisku nieprzyjaznym w zwartej zabudowie miejskiej, wymaganych przez przepisy JAR-OPS 3, oraz nieprzystawania dotychczas użytkowanych śmigłowców do współczesnych wymogów i standardów medycznego ratownictwa lotniczego. Z uwagi na konieczność szkoleń i zapoznania z nowym sprzętem pierwsze nowe śmigłowce SP ZOZ LPR weszły do służby (HEMS) w grudniu 2009, ostatnie rozpoczęły dyżury w kwietniu 2011 roku.

Śmigłowce SP ZOZ LPR mają wyposażenie i obsadę podobną jak specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego. Używane często jako pomoc dla obciążonych zespołów pogotowia ratunkowego lub w przypadkach wymagających natychmiastowego transportu rannego do specjalistycznego ośrodka.

Zadania ratunkowe są wykonywane przez stanowiące obecnie trzon wyposażenia śmigłowce Eurocopter EC135. Pierwszą bazą która otrzymała nowy śmigłowiec był Kraków[8], w grudniu 2009. Dyżury z użyciem nowych maszyn pełnione są obecnie (lato 2014) w 18 bazach (18 stałych, 1 tymczasowa). W kwietniu 2011 SP ZOZ LPR wydłużył dyżur o porę nocną w bazach: w Warszawie (24h przez cały rok), w Gdańsku i Wrocławiu (od 7:00 do 23:00 przez cały rok), w 2012 w Białymstoku, Szczecinie i Krakowie (od 7:00 do 20:00 przez cały rok), w 2013 w Olsztynie, Lublinie i Poznaniu (od 7:00 do 20:00 przez cały rok). Obecnie już 4 bazy pełnią dyżur całodobowy -Warszawa, Kraków, Wrocław, Gdańsk (2015).Planowane jest wydłużenie dyżuru do godziny 20:00 we wszystkich pozostałych bazach, a w kilku wybranych bazach dyżur będzie pełniony całodobowo. Aktualnie wciąż trwają szkolenia załóg oraz strażaków odpowiedzialnych za bezpieczeństwo podczas lądowań w nocy, oraz trwa wyznaczanie i weryfikacja tak zwanych miejsc gminnych dla śmigłowców SP ZOZ LPR. W 2011 zrealizowano 1456 lotów po zachodzie słońca, w tym 542 loty ratunkowe i 914 lotów szkolnych, przebazowań itp. Na potrzeby nocnych lotów w całej Polsce wyznaczono już niemal 1800 miejsc gminnych (wrzesień 2014), gdzie przy zabezpieczeniu przez strażaków możliwe jest lądowanie śmigłowca w porze nocnej[9]. Oprócz miejsc gminnych, śmigłowce wykonują nocne misje HEMS bezpośrednio do miejsca zdarzenia w przypadku zdarzeń masowych, a także zdarzeń, które miały miejsce na autostradach i innych drogach dwujezdniowych. Do dnia 1 czerwca 2015 roku wszystkie maszyny EC135 latające w ramach LPR wykonały 150 tys. lądowań[10].

Większa prędkość maszyny umożliwiła zwiększenie skutecznego zasięgu udzielania pomocy z dotychczasowych 60 km (Mi-2) do 80 km (dla Eurocoptera), których osiągnięcie jest możliwe w czasie 23 minut[11].

Dla porównania w Czechach, użytkujących (prócz innych maszyn) wersję EC 135 T2 i T2+, siatkę lotniczych jednostek ratowniczych zaplanowano tak, by większość punktów na terenie kraju nie była oddalona o więcej niż ok. 50 km od jednej z baz HEMS[12], a w Niemczech bazy śmigłowców Ratownictwa lotniczego ADAC rozmieszczono tak, by pomoc mogła dotrzeć na miejsce wypadku drogowego w ciągu 15 minut, promień działania mieści się w przedziale 50-70 km.

LPR korzystało również ze śmigłowca Agusta A109E Power, służącego jako Ratownik 12. Uległ on jednak wypadkowi 20 listopada 2009 w Warszawie[13]. Lotnicze Pogotowie Ratunkowe dysponuje też dwoma samolotami Piaggio P.180 Avanti (Avanti I i Avanti II) stacjonującymi na Lotnisku Chopina w Warszawie. Wykorzystywane są one głównie do szybkiego transportu pacjentów na duże odległości.

W grudniu 2015 roku na lotnisku Warszawa Babice wylądowały cztery nowe śmigłowce (Airbus Helicopters H135 P3) zamówione w ramach projektu budowy nowych baz HEMS w Opolu, Sokołowie Podlaskim, Ostrowie Wielkopolskim oraz Gorzowie Wielkopolskim.

Zobacz też

  1. MINISTER ZDROWIA Konstanty Radziwiłł, ZARZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie zmiany nazwy Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Lotnicze Pogotowie Ratunkowe oraz nadania mu statutu [online], 9 listopada 2016.
  2. Spis filii LPR wraz z czasami dyżurów na stronie Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. [dostęp 2016-11-26].
  3. m, Gorzów ma jedyną taką bazę w Polsce [zdjęcia] - gorzowianin.com - najprawdopodobniej najlepszy portal w mieście [online], gorzowianin.com [dostęp 2016-11-29] (pol.).
  4. s k: Baza LPR w Opolu. lotniczapolska.pl, 2016-11-29. [dostęp 2016-11-30]. (pol.).
  5. Sławomir Kasjaniuk: Otwarcie bazy LPR w Ostrowie Wielkopolskim. lotniczapolska.pl, 2016-11-17. [dostęp 2016-11-18]. (pol.).
  6. LPR: Nowa baza HEMS w Sokołowie Podlaskim. lotniczapolska.pl, 2016-11-25. [dostęp 2016-11-25]. (pol.).
  7. Opis lądowisk na stronie oficjalnej LPR.
  8. Aktualności na stronie oficjalnej LPR.
  9. 23 śmigłowce w SP ZOZ LPR, 2012-02-09.
  10. 150 tysięcy lądowań LPR, „Lotnictwo”, nr 7 (2015), s. 19, ISSN 1732-5323
  11. 23 śmigłowce w SP ZOZ LPR/(Zasięg zespołów HEMS). 2010-12-17. [dostęp 2009-11-21]. (pol.).
  12. Zasięg baz HEMS w Czechach na www.hems.cz, (dostęp 2010-12-18).
  13. „Gwałtowne drgania” przyczyną wypadku śmigłowca pogotowia. tvn24.pl, 2009-11-20. [dostęp 2009-11-21]. (pol.).

Linki zewnętrzne