Powiat przeworski

Powiat przeworski
	powiat
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Siedziba	Przeworsk
Starosta	Bogusław Urban
Powierzchnia	698,35 km²
Populacja (31.12.2019); • liczba ludności	; 78 362
• gęstość	112,2 os./km²
Urbanizacja	26,73%
Tablice rejestracyjne	RPZ
	Adres urzędu:ul. Jagiellońska 10; 37-200 Przeworsk
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich	1
Liczba gmin miejsko-wiejskich	2
Liczba gmin wiejskich	6
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 21 lis 2021, była oparta na tej wersji.

Powiat przeworski – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Przeworsk. Wchodzi w skład polsko-ukraińskiej strefy przygranicznej.^[2]

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[3] powiat zamieszkiwały 78 362 osoby. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 78 227 osób^[4].

Podział administracyjny

W skład powiatu wchodzą:

gminy miejskie: Przeworsk
gminy miejsko-wiejskie: Kańczuga, Sieniawa
gminy wiejskie: Adamówka, Gać, Jawornik Polski, Przeworsk, Tryńcza, Zarzecze
miasta: Kańczuga, Przeworsk, Sieniawa

Demografia

Zamieszkany głównie przez grupę tzw. Rzeszowiaków. Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	78 671	100	40 129	51,01	38 542	48,99
Miasto	21 014	26,71	10 966	13,94	10 048	12,77
Wieś	57 657	73,29	29 163	37,07	28 494	36,22

Piramida wieku mieszkańców powiatu przeworskiego w 2014 roku^[5].

Gminy powiatu przeworskiego

Tabela została stworzona na podstawie danych GUS z czerwca 2009^[6].

Lp.	Gmina	Ludność	Powierzchnia (km²)	Gęstość zaludnienia (os./km²)
1.	Przeworsk (miejska)	15751	22,13	712
2.	Adamówka	4158	134,29	31
3.	Gać	4569	35,96	127
4.	Jawornik Polski	4671	62,93	74
5.	Kańczuga	12643	105,03	120
6.	Przeworsk (wiejska)	14500	90,79	160
7.	Sieniawa	6949	127,11	55
8.	Tryńcza	8167	70,06	117
9.	Zarzecze	7168	49,18	146

Ochrona przyrody

Rezerwaty przyrody

„Husówka”
„Lupa”

Pomniki przyrody

dąb szypułkowy w Rudce

Najważniejsze zabytki i atrakcje turystyczne

Zabytkowe budowle sakralne

bazylika kolegiacka pw. Świętego Ducha z kaplicą Grobu Bożego w Przeworsku
kościół i klasztor O.O Bernardynów w Przeworsku
kościół pw. MB Śnieżnej w Przeworsku
kościół parafialny pw. NMP z kryptą Czartoryskich w Sieniawie
kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła w Kańczudze

Obiekty na trasie szlaku architektury drewnianej

gotycki kościół św. Marii Magdaleny w Nowosielcach w Nowosielcach (trasa VII)
cerkiew w Rudce (trasa VI)
dawna cerkiew w Krzeczowicach (trasa VII)
kościół w Siennowie (trasa VII)

Inne zabytki drewniane

żywy skansen - Pastewnik w Przeworsku

Pałace, dwory i parki

zespół pałacowo-parkowy Lubomirskich w Przeworsku
zespół pałacowo-parkowy Czartoryskich w Sieniawie
zespół pałacowo-parkowy Dzieduszyckich w Zarzeczu
pałac i park Kellermannów w Żuklinie
pałac i park Turnauów w Urzejowicach
dwór i park w Hadlach Szklarskich
pozostałości dworu i park w Sieteszy
dwór i park w Lipniku
dwór i park w Łopuszce Małej
pozostałości dworu i park w Siennowie
pozostałości dworu i park w Krzeczowicach
pozostałości zespołu dworskiego w Łopuszcze Wielkiej

Atrakcje turystyczne

kolejka wąskotorowa z Przeworska do Dynowa z najdłuższym w Europie tunelem na kolei wąskotorowej.

Starostowie przeworscy

Henryk Pieniążek (1999–2002) (AWS)
Wiesław Rosół (2002) (AWS)
Zbigniew Mierzwa (2002–2006) (PSL)
Zbigniew Kiszka (2006–2018) (PSL)
Bogusław Urban (od 2018) (PiS)

Sąsiednie powiaty

Przypisy

↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ [http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/rzesz/ASSETS_charakteryst_pogran.pdf Charakterystyka powiatów wchodzących w skład polsko-ukraińskiej strefy przygranicznej]. [dostęp 2012-08-04].
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Powiat przeworski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2009 r.

[populacja2019-1] Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .

[Charakterystyka_powiatów_wchodzących_w_skład_polsko-ukraińskiej_strefy_przygranicznej-2] [http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/rzesz/ASSETS_charakteryst_pogran.pdf Charakterystyka powiatów wchodzących w skład polsko-ukraińskiej strefy przygranicznej]. [dostęp 2012-08-04].

[3] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[4] GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .

[populacja2016-5] Powiat przeworski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[6] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2009 r.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Miasta na prawach powiatu	Krosno Przemyśl Rzeszów (siedziba) Tarnobrzeg
Powiaty	bieszczadzki brzozowski dębicki jarosławski jasielski kolbuszowski krośnieński leski leżajski lubaczowski łańcucki mielecki niżański przemyski przeworski ropczycko-sędziszowski rzeszowski sanocki stalowowolski strzyżowski tarnobrzeski
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Miasta	Jawornik Polski Kańczuga Przeworsk Sieniawa
Gminy miejskie	Przeworsk
Gminy miejsko-wiejskie	Jawornik Polski Kańczuga Sieniawa
Gminy wiejskie	Adamówka Gać Przeworsk Tryńcza Zarzecze

Przynależność wojewódzka	woj. lwowskie (1920–39) woj. rzeszowskie (1945–75)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)	Kańczuga (od 1934) Przeworsk
Miasteczka (1920–34)	Kańczuga (→)
Gminy miejskie (1920–39 → i 1945–75)	Kańczuga Przeworsk
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39 →, 1945–54 i 1973–75)	Gać (od 1973) Jawornik Polski (od 1973) Kańczuga Manasterz (do 1954) Markowa (do 1954) Przeworsk Tryńcza Zarzecze (od 1973)
Gromady (1954–72)	Bóbrka Kańczucka (1954–68) Gać (1954–72) Gniewczyna Łańcucka (1954–72) Gorliczyna (1954–68) Gorzyce (1954–72) Grzęska (1954–68) Hadle Szklarskie (1954–72) Kańczuga (1954–72) Łopuszka Wielka (1954–72) Manasterz (1954–72) Markowa (1954–55 →) Nowosielce (1954–61) Pantalowice (1954–72) Przeworsk (1969–72) Rączyna (← 1955–61) Rozbórz (1954–72) Rozbórz Długi (← 1955 →) Sietesz (1954–72) Studzian (1954–72) Tryńcza (1954–72) Urzejowice (1954–72) Zarzecze (← 1955–72) Żurawiczki (1954–72)