Siekierezada (film)
| Gatunek |
psychologiczny |
|---|---|
| Rok produkcji |
1985 |
| Data premiery | |
| Kraj produkcji | |
| Język |
polski |
| Czas trwania |
78 minut |
| Reżyseria | |
| Scenariusz |
Witold Leszczyński |
| Główne role |
Edward Żentara |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia | |
| Kostiumy | |
| Montaż |
_(44747344554).jpg)
Siekierezada – polski film psychologiczny z 1985 roku w reżyserii Witolda Leszczyńskiego. Adaptacja prozy Edwarda Stachury pt. Siekierezada albo Zima leśnych ludzi.
Opis fabuły
[edytuj | edytuj kod]Janek Pradera – poeta i obieżyświat, którego cały dobytek mieści się w worku niesionym na plecach – po rozstaniu z ukochaną, nazywaną przez niego Gałązką Jabłoni, zaszywa się w głębokiej puszczy Bieszczadów[1][2], żeby, jak to mówi: „trochę odtajać”. Zamieszkuje u babci Oleńki i podejmuje pracę przy wyrębie lasu. Pradera zaprzyjaźnia się z robotnikami z wyrębu: Peresadą, Wasylukiem, młodym Batiukiem. Ludzie ci są otwarci, przyjacielscy i szczerzy. Razem spędzają czas po pracy. Ukazane środowisko drwali dzieli się na postacie rubaszne i szorstkie (Peresada, Wasyluk, Bogdański, Kaziuk) oraz osoby refleksyjne, rozdarte (Pradera, Kątny)[2].
W bieszczadzkiej scenerii Janek prowadzi też nieustanny, wewnętrzny dialog ze swoją ukochaną. Rozmyśla nad niemożliwą miłością, targają nim dylematy moralne, radość życia oraz pokusa samobójstwa[2].
Obsada
[edytuj | edytuj kod]- Edward Żentara – Jan Pradera
- Ludwik Pak – Peresada
- Ludwik Benoit – Wasyluk
- Wiktor Zborowski – młody Batiuk
- Jadwiga Kuryluk – babcia Oleńka
- Franciszek Pieczka – leśniczy Bogdański
- Jerzy Block – maszynista Bartoszko
- Daniel Olbrychski – Michał Kątny
- Krzysztof Majchrzak – Kaziuk
- Jan Jurewicz – Selpka
- Anna Milewska – Cecylka, żona leśniczego
- Joanna Sienkiewicz – bibliotekarka Halina
- Maria Ciunelis – żona Selpki
- Jan Paweł Kruk – gajowy
- Iga Cembrzyńska – pijana kobieta na zabawie
- Teodor Gendera – kierowca bibliotecznego autobusu
- Jan Łopuszniak – dróżnik
- Jerzy Zass – mężczyzna chcący sprzedać pas w „Hoplance”
- Małgorzata Boratyńska – kelnerka w „Hoplance”
- Sylwester Maciejewski – zabijaka na zabawie
- Aleksander Kalinowski – Zabijaka na zabawie
- Czesław Mroczek – robotnik na wyrębie
- Zygmunt Fok – Tomala
Produkcja
[edytuj | edytuj kod]Pierwotnie reżyser Witold Leszczyński miał zamiar przenieść na ekran Siekierezadę przy udziale w tworzeniu filmowego scenariuszu Edwarda Stachury, jednak zgody nie wydały władze[2]. Ostatecznie adaptacji dokonano już po samobójczej śmierci pisarza[2]. Scenariusz oparto na dziele Stachury pt. Siekierezada albo Zima leśnych ludzi (1971) oraz częściowo na opowiadaniu Się (1977), z którego zaczerpnięto piosenkę pt. „Co warto”[3]. Realizację filmu podjął Zespół Filmowy „Perspektywa”[4].
Film był kręcony m.in. w Bodzanowie, Czarnej Białostockiej, Warszawie oraz w Turkmenistanie (ruiny starożytnego miasta Merw w okolicach miasta Mary)[5]. Wbrew rozpowszechnionej opinii[6][7] zdjęcia do filmu nie były realizowane w Bieszczadach. Wykorzystywane do celów promocyjnych[8] skojarzenia z Cisną mają swoje źródło w krótkim epizodzie z biografii autora literackiego pierwowzoru[9][10][11]. Akcja powieści Stachury rozgrywa się na Ziemiach Zachodnich, gdzie poeta rzeczywiście pracował przy wyrębie lasu (Grochowice w gminie Kotla).
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku 1986:
- Złote Lwy Gdańskie dla najlepszego filmu[12][1][3]
- Nagroda za drugoplanową rolę męską: Ludwik Pak[13]
- Lubuskie Lato Filmowe w Łagowie 1986:
- Złote Grono dla najlepszego filmu[1][3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Maria Malatyńska. Notatki filmowe. „Siekierezada”. „Echo Krakowa”. 207 (12253), s. 2, 23 października 1986. ISSN 0137-9011.
- ↑ a b c d e Władysław Cybulski. W kolejce do kina. Jeszcze jak warto!. „Dziennik Polski”. Nr 289, s. 10, 12 grudnia 1986.
- ↑ a b c Zygmunt Marcińczak. W kolejce do kina. Jeszcze jak warto!. „Gazeta Krakowska”. Nr 284, s. 5, 5 grudnia 1986.
- ↑ Siekierezada. „Echo Krakowa”. Nr 62 (1), 28 marca 1985.
- ↑ Siekierezada. filmpolski.pl, 2022-05-25. [dostęp 2022-09-24].
- ↑ Siekierezada raz jeszcze. polskanafilmowo.pl, 2011-07-06. [dostęp 2017-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-30)].
- ↑ 5 kultowych filmów kręconych w Bieszczadach. bieszczady.land, 2015-05-30. [dostęp 2017-07-21].
- ↑ Andrzej Plęs: Reportaż: Siekierezada. Tu diabeł mówi: Polewaj. dziennikpolski24.pl, 2014-04-23. [dostęp 2022-09-25].
- ↑ Cisna, Siekierezada i Stachura. proszewycieczki.wordpress.com, 2020-08-22. [dostęp 2022-09-25].
- ↑ Aneta Jamroży: Bieszczadzka legenda Stachury. Czy to tylko legenda?. bieszczady.land, 2015-11-16. [dostęp 2022-09-25].
- ↑ Czy Edward Stachura faktycznie był związany z Bieszczadami?. domki-bieszczady.pl. [dostęp 2022-09-25].
- ↑ Wojciech Klemiato. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych. „Złote Lwy Gdańskie” dla „Siekierezady”. „Gazeta Krakowska”. Nr 216, s. 1, 16 września 1986.
- ↑ Wojciech Klemiato. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych. „Złote Lwy Gdańskie” dla „Siekierezady”. „Gazeta Krakowska”. Nr 216, s. 4, 16 września 1986.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Siekierezada w bazie IMDb (ang.)
- Siekierezada w bazie Filmweb
- Siekierezada w bazie filmpolski.pl
- Zdjęcia z filmu Siekierezada w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Edward Stachura
- Filmy kręcone w Turkmenistanie
- Filmy kręcone w Warszawie
- Filmy kręcone w województwie podlaskim
- Filmy nagrodzone Złotymi Lwami na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych
- Filmy o samobójstwie
- Filmy w reżyserii Witolda Leszczyńskiego
- Polskie adaptacje filmowe
- Polskie filmy obyczajowe
- Polskie filmy psychologiczne
- Polskie filmy z 1985 roku
- Polskie filmy zgłoszone do rywalizacji o Oscara w kategorii filmu nieanglojęzycznego