Powiat zambrowski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →Demografia: ZdB, uproszczenie szablonu demografia powiatu przy użyciu AWB |
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Gmina Kołaki Kościelne – zmieniono link(i) do Kołaki Kościelne (gmina); zmiany kosmetyczne |
||
Linia 32: | Linia 32: | ||
W skład powiatu wchodzą: |
W skład powiatu wchodzą: |
||
* gminy miejskie: [[Zambrów]] |
* gminy miejskie: [[Zambrów]] |
||
* gminy wiejskie: [[ |
* gminy wiejskie: [[Kołaki Kościelne (gmina)|Kołaki Kościelne]], [[gmina Rutki|Rutki]], [[gmina Szumowo|Szumowo]], [[gmina Zambrów|Zambrów]] |
||
* miasta: [[Zambrów]] |
* miasta: [[Zambrów]] |
||
Linia 38: | Linia 38: | ||
Powiat zambrowski istniał już w I połowie XV wieku. |
Powiat zambrowski istniał już w I połowie XV wieku. |
||
W czasach powojennych został reaktywowany dnia [[13 listopada]] [[1954]] roku |
W czasach powojennych został reaktywowany dnia [[13 listopada]] [[1954]] roku w [[Województwo białostockie (1944-1975)|województwie białostockim]], jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych tuż po wprowadzeniu [[gromada (podział administracyjny)|gromad]] w miejsce dotychczasowych [[gmina|gmin]] ([[29 września]] [[1954]]) jako podstawowych jednostek administracyjnych [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]]. Na powiat zambrowski złożyły się 1 miasto i 28 gromad, które wyłączono z [[powiat łomżyński|powiatu łomżyńskiego]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1954|numer=49|pozycja=233}}</ref>: |
||
* miasto [[Zambrów]] |
* miasto [[Zambrów]] |
||
Linia 47: | Linia 47: | ||
Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem [[1 stycznia]] [[1973]] roku powiat zambrowski podzielono na 1 miasto i 6 gmin<ref>Polska - Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974</ref> : |
Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem [[1 stycznia]] [[1973]] roku powiat zambrowski podzielono na 1 miasto i 6 gmin<ref>Polska - Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974</ref> : |
||
* miasto [[Zambrów]] |
* miasto [[Zambrów]] |
||
* gminy [[gmina Gać (województwo łomżyńskie)|Gać]]<ref>[[2 lipca]] [[1976]] roku [[gmina Gać (województwo łomżyńskie)|gmina Gać]] została zniesiona a jej tereny włączone do gmin [[gmina Łomża|Łomża]], [[gmina Rutki|Rutki]] i [[gmina Zambrów|Zambrów]] - {{Dziennik Ustaw|rok=1976|numer=24|pozycja=143}}</ref>, |
* gminy [[gmina Gać (województwo łomżyńskie)|Gać]]<ref>[[2 lipca]] [[1976]] roku [[gmina Gać (województwo łomżyńskie)|gmina Gać]] została zniesiona a jej tereny włączone do gmin [[gmina Łomża|Łomża]], [[gmina Rutki|Rutki]] i [[gmina Zambrów|Zambrów]] - {{Dziennik Ustaw|rok=1976|numer=24|pozycja=143}}</ref>, [[Kołaki Kościelne (gmina)|Kołaki Kościelne]], [[gmina Szumowo|Szumowo]], [[gmina Zambrów|Zambrów]] i [[gmina Zawady|Zawady]] |
||
Po reformie administracyjnej obowiązującej od [[1 czerwca]] [[1975]] roku terytorium zniesionego powiatu zambrowskiego zostało włączone do nowo powstałego [[województwo łomżyńskie|województwa łomżyńskiego]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1975|numer=17|pozycja=92}}</ref>. Wraz z [[Reforma administracyjna w Polsce (1999)|reformą administracyjną]] z [[1999]] roku przywrócono w [[województwo podlaskie|województwie podlaskim]] powiat zambrowski o kształcie przybliżonym do granic z 1975 roku; jedynie gmina Zawady znalazła się w [[powiat białostocki|powiecie białostockim]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1998|numer=103|pozycja=652}}</ref>. Porównując obszar dzisiejszego powiatu zambrowskiego z obszarem z [[1954]] roku można zauważyć że niektóre tereny znajdują się obecnie w powiecie ostrowskim w [[województwo mazowieckie|województwie mazowieckim]] (m.in. [[gmina Stary Lubotyń]]) oraz w powiatach łomżyńskim i białostockim. |
Po reformie administracyjnej obowiązującej od [[1 czerwca]] [[1975]] roku terytorium zniesionego powiatu zambrowskiego zostało włączone do nowo powstałego [[województwo łomżyńskie|województwa łomżyńskiego]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1975|numer=17|pozycja=92}}</ref>. Wraz z [[Reforma administracyjna w Polsce (1999)|reformą administracyjną]] z [[1999]] roku przywrócono w [[województwo podlaskie|województwie podlaskim]] powiat zambrowski o kształcie przybliżonym do granic z 1975 roku; jedynie gmina Zawady znalazła się w [[powiat białostocki|powiecie białostockim]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1998|numer=103|pozycja=652}}</ref>. Porównując obszar dzisiejszego powiatu zambrowskiego z obszarem z [[1954]] roku można zauważyć że niektóre tereny znajdują się obecnie w powiecie ostrowskim w [[województwo mazowieckie|województwie mazowieckim]] (m.in. [[gmina Stary Lubotyń]]) oraz w powiatach łomżyńskim i białostockim. |
||
Linia 59: | Linia 59: | ||
W przyszłości przez powiat zambrowski przebiegać ma [[Droga ekspresowa S8 (Polska)|droga ekspresowa S8]] {{AS-droga|S|8}} po śladzie obecnej drogi krajowej nr 8. |
W przyszłości przez powiat zambrowski przebiegać ma [[Droga ekspresowa S8 (Polska)|droga ekspresowa S8]] {{AS-droga|S|8}} po śladzie obecnej drogi krajowej nr 8. |
||
Drogi wojewódzkie: |
Drogi wojewódzkie: <br /> |
||
- {{AS-droga|W|679}} [[Droga wojewódzka nr 679]] |
- {{AS-droga|W|679}} [[Droga wojewódzka nr 679]] |
||
Wersja z 15:45, 18 cze 2013
Szablon:Powiat infobox Powiat zambrowski – powiat w Polsce (województwo podlaskie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Zambrów.
Powiat graniczy z powiatem łomżyńskim, białostockim, wysokomazowieckim w województwie podlaskim i powiatem ostrowskim w województwie mazowieckim.
Skład powiatu
W skład powiatu wchodzą:
Historia
Powiat zambrowski istniał już w I połowie XV wieku.
W czasach powojennych został reaktywowany dnia 13 listopada 1954 roku w województwie białostockim, jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych tuż po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat zambrowski złożyły się 1 miasto i 28 gromad, które wyłączono z powiatu łomżyńskiego[1]:
- miasto Zambrów
- gromady Chlebiotki Nowe, Cibory Gołeckie, Długobórz II, Gniazdowo, Gosie Małe, Kalinówka-Basie, Kołaki Kościelne, Laskowiec Stary, Lubotyń Stary, Łady Polne, Pęchratka, Pniewo, Podbiele, Poryte-Jabłoń, Pruszki, Puchały, Rutki, Sędziwuje, Śliwowo-Łopienite, Srebrna, Szczodruchy, Szlasy-Lipno, Szumowo, Turobin Stary, Wiśniewo, Wygoda, Zambrzyce-Króle i Zawady
1 stycznia 1957 roku z powiatu zambrowskiego wyłączono gromady Gniazdowo, Lubotyń Stary i Podbiele i włączono je do powiatu ostrowskiego w województwie warszawskim, natomiast z powiatu ostrowskiego wyłączono gromady Paproć Duża, Przeździecko-Mroczki, Skarżyn Stary i Zaręby-Bolędy i włączono je w skład powiatu zambrowskiego[2]. 1 stycznia 1958 roku do Zambrowa przyłączono wieś Nagórki z gromady Poryte-Jabłoń[3].
Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat zambrowski podzielono na 1 miasto i 6 gmin[4] :
Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu zambrowskiego zostało włączone do nowo powstałego województwa łomżyńskiego[6]. Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku przywrócono w województwie podlaskim powiat zambrowski o kształcie przybliżonym do granic z 1975 roku; jedynie gmina Zawady znalazła się w powiecie białostockim[7]. Porównując obszar dzisiejszego powiatu zambrowskiego z obszarem z 1954 roku można zauważyć że niektóre tereny znajdują się obecnie w powiecie ostrowskim w województwie mazowieckim (m.in. gmina Stary Lubotyń) oraz w powiatach łomżyńskim i białostockim.
Tranzyt
Drogi krajowe i wojewódzkie
Drogi krajowe:
- 8 Droga krajowa nr 8
- 63 Droga krajowa nr 63
- 66 Droga krajowa nr 66
W przyszłości przez powiat zambrowski przebiegać ma droga ekspresowa S8 S8 po śladzie obecnej drogi krajowej nr 8.
Drogi wojewódzkie:
- 679 Droga wojewódzka nr 679
Obwodnice na terenie powiatu
- Osobny artykuł:
- Osobny artykuł:
W planach białostockiego oddziału GDDKiA na lata 2007-2013 budowa obwodnicy Mężenina (gmina Rutki). Obwodnica ta ma być częścią drogi ekspresowej S8.
Demografia
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2012):
Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
Ogółem | 44 990 | 100 | 22 708 | 50,47 | 22 282 | 49,53 |
Miasto | 22 653 | 50,35 | 11 768 | 26,16 | 10 885 | 24,19 |
Wieś | 22 337 | 49,65 | 10 940 | 24,32 | 11 397 | 25,33 |
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 233
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 8, poz. 29
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 57, poz. 285
- ↑ Polska - Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974
- ↑ 2 lipca 1976 roku gmina Gać została zniesiona a jej tereny włączone do gmin Łomża, Rutki i Zambrów - Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143
- ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
- ↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652