Wikipedysta:Zala/brudnopis5: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Usunięta treść Dodana treść
Zala (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne
Zala (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne
Linia 81: Linia 81:
1 września na północ od Krety U-Boot zatopił w ataku torpedowym zbudowany w 1904 roku francuski parowiec „Amiral Olry” (5567 BRT), płynący z [[Hawr]]u w kierunku [[Azja Południowo-Wschodnia|Azji Południowo-Wschodniej]] (na pozycji {{Współrzędne|35°40′00″N 25°47′00″E|umieść=w tekście|dokładność=min}}){{odn|Amiral Olry}}. Dwa dni później ofiarą działalności okrętu podwodnego został grecki żaglowiec „Agios Andreas” o pojemności 68 BRT, zatopiony na Morzu Egejskim{{odn|Agios Andreas}}. 6 września UC-74 zatopił dwie jednostki: zbudowany w 1882 roku francuski parowiec „Ville De Strasbourg” o pojemności 2167 BRT (na pozycji {{Współrzędne|36°24′00″N 22°54′00″E|umieść=w tekście|dokładność=min}}, bez strat ludzkich){{odn|Ville De Strasbourg}} oraz pochodzący z 1877 roku grecki [[Bark (żaglowiec)|bark]] „Agios Georgios” (897 BRT), przewożący sól z [[Monastir (Włochy)|Monastiru]] do Pireusu (na pozycji {{Współrzędne|36°15′00″N 21°44′00″E|umieść=w tekście|dokładność=min}}){{odn|Agios Georgios}}. 30 września w odległości 8 Mm na północ od [[Marsa Matruh]] okręt stoczył pojedynek artyleryjski ze zbudowanym w 1907 roku brytyjskim [[Uzbrojony trawler|uzbrojonym trawlerem]] HMT{{refn|grupa=uwaga|HMT – ''His Majesty’s Trawler'' – Trawler Jego Mości.}} „Charlsin” (241 BRT){{refn|grupa=uwaga|Ponieważ uzbrojone trawlery były pierwotnie jednostkami cywilnymi, podana jest ich pojemność brutto, występująca w źródłach, zamiast wyporności podawanej standardowo dla jednostek wojennych.}}, który został zatrzymany i zatopiony bez strat w załodze{{odn|HMT Charlsin}}.
1 września na północ od Krety U-Boot zatopił w ataku torpedowym zbudowany w 1904 roku francuski parowiec „Amiral Olry” (5567 BRT), płynący z [[Hawr]]u w kierunku [[Azja Południowo-Wschodnia|Azji Południowo-Wschodniej]] (na pozycji {{Współrzędne|35°40′00″N 25°47′00″E|umieść=w tekście|dokładność=min}}){{odn|Amiral Olry}}. Dwa dni później ofiarą działalności okrętu podwodnego został grecki żaglowiec „Agios Andreas” o pojemności 68 BRT, zatopiony na Morzu Egejskim{{odn|Agios Andreas}}. 6 września UC-74 zatopił dwie jednostki: zbudowany w 1882 roku francuski parowiec „Ville De Strasbourg” o pojemności 2167 BRT (na pozycji {{Współrzędne|36°24′00″N 22°54′00″E|umieść=w tekście|dokładność=min}}, bez strat ludzkich){{odn|Ville De Strasbourg}} oraz pochodzący z 1877 roku grecki [[Bark (żaglowiec)|bark]] „Agios Georgios” (897 BRT), przewożący sól z [[Monastir (Włochy)|Monastiru]] do Pireusu (na pozycji {{Współrzędne|36°15′00″N 21°44′00″E|umieść=w tekście|dokładność=min}}){{odn|Agios Georgios}}. 30 września w odległości 8 Mm na północ od [[Marsa Matruh]] okręt stoczył pojedynek artyleryjski ze zbudowanym w 1907 roku brytyjskim [[Uzbrojony trawler|uzbrojonym trawlerem]] HMT{{refn|grupa=uwaga|HMT – ''His Majesty’s Trawler'' – Trawler Jego Mości.}} „Charlsin” (241 BRT){{refn|grupa=uwaga|Ponieważ uzbrojone trawlery były pierwotnie jednostkami cywilnymi, podana jest ich pojemność brutto, występująca w źródłach, zamiast wyporności podawanej standardowo dla jednostek wojennych.}}, który został zatrzymany i zatopiony bez strat w załodze{{odn|HMT Charlsin}}.


6 października 15 Mm na północ od Aleksandrii UC-74 storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1902 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Civilian” o pojemności 7871 BRT, przewożący [[Drobnica (transport)|drobnicę]] z [[Liverpool]]u do [[Kolkata|Kalkuty]] (na pokładzie zginęły dwie osoby){{odn|Wwlossesbrms 3}}{{odn|Civilian}}. 11 października u wybrzeży Egiptu U-Boot zatopił francuski żaglowiec „Panormitis” (59 BRT){{odn|Panormitis}}.
6 października 15 Mm na północ od Aleksandrii UC-74 storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1902 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Civilian” o pojemności 7871 BRT, przewożący [[Drobnica (transport)|drobnicę]] z [[Liverpool]]u do [[Kolkata|Kalkuty]] (na pokładzie zginęły dwie osoby){{odn|Wwlossesbrms 3}}{{odn|Civilian}}. 11 października u wybrzeży Egiptu U-Boot zatopił francuski żaglowiec „Panormitis” (59 BRT){{odn|Panormitis}}. Trzy dni później na północ od Krety okręt storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1899 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Semantha” o pojemności 2847 BRT, a w wyniku ataku śmierć poniosło 32 członków załogi{{odn|Wwlossesbrms 3}}{{odn|Semantha}}. 15 października na pozycji {{Współrzędne|36°13′00″N 24°33′00″E|umieść=w tekście|dokładność=min}} ten sam los spotkał pochodzący z 1880 roku uzbrojony brytyjski parowiec „White Head” (1172 BRT), który zatonął ze stratą 23 załogantów{{odn|Wwlossesbrms 3}}{{odn|White Head}}.

14 listopada 3 Mm na południowy wschód od [[Andikitira|Andikitiry]] U-Boot storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1912 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Prophet” o pojemności 3230 BRT, przewożący [[Węgiel kamienny|węgiel]] i towary rządowe z [[Barry (Walia)|Barry]] na [[Mudros]] (statek zatonął na pozycji {{Współrzędne|35°47′00″N 23°22′00″E|umieść=w tekście|dokładność=min}} bez strat w załodze){{odn|Wwlossesbrms 3}}{{odn|Prophet}}. 25 listopada jego los podzielił pochodzący z 1902 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Ovid” (4159 BRT), przewożący towary [[Admiralicja brytyjska|Admiralicji]] z [[Mumbaj|Bombaju]] na Morze Śródziemne, storpedowany bez ostrzeżenia i zatopiony w odległości 65 Mm na północny wschód od [[Suda (Kreta)|Sudy]] (na pokładzie zginęły dwie osoby){{odn|Wwlossesbrms 3}}{{odn|Ovid}}. Trzy dni później na postawioną przez okręt podwodny minę wszedł zbudowany w 1897 roku brytyjski parowiec „Jane Radcliffe” o pojemności 4074 BRT, transportujący węgiel z Barry do Port Saidu. Statek zatonął bez strat w ludziach w odległości 2 Mm na południowy zachód od wyspy [[Andimilos]]{{odn|Jane Radcliffe}}{{refn|grupa=uwaga|{{odn|Wwlossesbrms 3|ref=nie}} podaje, że statek został storpedowany bez ostrzeżenia.}}.


=== 1918 rok ===
=== 1918 rok ===
Na początku 1918 roku niemieckie siły podwodne na Morzu Śródziemnym przeszły reorganizację, w wyniku której Flotylla Pola została podzielona na dwie części: I Flotylla w Poli (''I. U-Flottille Mittelmeer'') i II Flotylla w Kotorze (''II. U-Flottille Mittelmeer''), a UC-74 znalazł się w składzie tej drugiej{{odn|UC 74}}{{odn|Perepeczko|2000|s=407, 428}}. 15 lutego nowym dowódcą U-Boota został mianowany [[Porucznik marynarki|por. mar.]] (niem. ''Oberleutnant zur See'') [[Hans Adalbert von der Lühe]], sprawujący wcześniej komendę nad [[SM UC-20|UC-20]]{{odn|Hans Adalbert von der Lühe}}.
Na początku 1918 roku niemieckie siły podwodne na Morzu Śródziemnym przeszły reorganizację, w wyniku której Flotylla Pola została podzielona na dwie części: I Flotylla w Poli (''I. U-Flottille Mittelmeer'') i II Flotylla w Kotorze (''II. U-Flottille Mittelmeer''), a UC-74 znalazł się w składzie tej drugiej{{odn|UC 74}}{{odn|Perepeczko|2000|s=407, 428}}. 15 lutego nowym dowódcą U-Boota został mianowany [[Porucznik marynarki|por. mar.]] (niem. ''Oberleutnant zur See'') [[Hans Adalbert von der Lühe]], sprawujący wcześniej komendę nad [[SM UC-20|UC-20]]{{odn|Hans Adalbert von der Lühe}}.

4 marca na wschód od Krety UC-74 ciężko uszkodził zbudowany w 1907 roku brytyjski parowiec „Clan Graham” o pojemności 5213 BRT, płynący pod balastem z [[Avonmouth]] do Port Saidu (na pokładzie śmierć poniosły trzy osoby){{odn|Clan Graham}}. Nazajutrz na tych samych wodach okręt storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1906 roku brytyjski parowiec „Roxburgh” (4630 BRT), transportujący [[jęczmień]] z Karaczi do Salonik (w wyniku ataku zginęło sześciu załogantów){{odn|Wwlossesbrms 3}}{{odn|Roxburgh}}.





Wersja z 22:59, 20 sty 2021

SM UC-74
Ilustracja
SM UC-56, siostrzany okręt UC-74
Klasa

okręt podwodny

Typ

UC II

Projekt

41

Historia
Stocznia

Vulcan, Hamburg

Położenie stępki

1916

Wodowanie

19 października 1916

 Kaiserliche Marine
Wejście do służby

26 listopada 1916

 K.u.K. Kriegsmarine
Nazwa

SM U-93

Wycofanie ze służby

listopad 1918

Los okrętu

złomowany w 1921

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


410 ton
493 tony

Długość

50,45 m

Szerokość

5,22 m

Zanurzenie

3,65 m

Zanurzenie testowe

50 m

Rodzaj kadłuba

dwukadłubowy

Materiał kadłuba

stal

Napęd
2 silniki Diesla o łącznej mocy 440 kW (600 KM)
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 460 kW (620 KM)
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


11,8 węzła
7,3 w.

Zasięg

powierzchnia: 10 230 Mm przy 7 w.
zanurzenie: 52 Mm przy 4 w.

Uzbrojenie
18 min UC/200, 1 działo kal. 88 mm L/30, 7 torped
Wyrzutnie torpedowe

3 × 500 mm

Załoga

26

SM UC-74niemiecki podwodny stawiacz min z okresu I wojny światowej, jedna z 64 zbudowanych jednostek typu UC II. Zwodowany 19 października 1916 roku w stoczni Vulcan w Hamburgu, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine 26 listopada 1916 roku. Przebazowany na Morze Śródziemne został nominalnie wcielony w skład Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine pod nazwą U-93, pływając w składzie Flotylli Pola (a później II Flotylli Morza Śródziemnego). W czasie służby operacyjnej okręt odbył 10 patroli bojowych, w wyniku których zatonęło 37 statków o łącznej pojemności 92 722 BRT, zaś cztery statki o łącznej pojemności 13 108 BRT zostały uszkodzone. SM UC-74 został internowany 21 listopada 1918 roku u wybrzeży Hiszpanii, a po podpisaniu rozejmu w Compiègne trafił do Francji. Okręt został złomowany w 1921 roku.

Projekt i budowa

Dokonania pierwszych niemieckich podwodnych stawiaczy min typu UC I, a także zauważone niedostatki tej konstrukcji, skłoniły dowództwo Cesarskiej Marynarki Wojennej z admirałem von Tirpitzem na czele do działań mających na celu budowę nowego, znacznie większego i doskonalszego typu okrętu podwodnego. Opracowany latem 1915 roku projekt okrętu, oznaczonego później jako typ UC II, tworzony był równolegle z projektem przybrzeżnego torpedowego okrętu podwodnego typu UB II[1]. Głównymi zmianami w stosunku do poprzedniej serii były: instalacja wyrzutni torpedowych i działa pokładowego, zwiększenie mocy i niezawodności siłowni, oraz wzrost prędkości i zasięgu jednostki, kosztem rezygnacji z możliwości łatwego transportu kolejowego (ze względu na powiększone rozmiary)[1][2].

SM[a] UC-74 zamówiony został 12 stycznia 1916 roku jako jednostka z III serii okrętów typu UC II (numer projektu 41, nadany przez Inspektorat Okrętów Podwodnych[3]), w ramach wojennego programu rozbudowy floty[4][5]. Został zbudowany w stoczni Vulcan w Hamburgu jako jeden z sześciu okrętów III serii zamówionych w tej wytwórni[4][6][7]. UC-74 otrzymał numer stoczniowy 79 (Werk 79)[5][8]. Stępkę okrętu położono w 1916 roku[8], a zwodowany został 19 października 1916 roku[9][10].

Dane taktyczno-techniczne

SM UC-74 był średniej wielkości dwukadłubowym przybrzeżnym okrętem podwodnym[2]. Długość całkowita wynosiła 50,45 metra[b], szerokość 5,22 metra i zanurzenie 3,65 metra[8][12]. Wykonany ze stali kadłub sztywny miał 39,3 metra długości i 3,61 metra szerokości, a wysokość (od stępki do szczytu kiosku) wynosiła 7,46 metra[13]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 410 ton, a w zanurzeniu 493 tony[6][11]. Jednostka miała wysoki, ostry dziób przystosowany do przecinania sieci przeciwpodwodnych; do jej wnętrza prowadziły trzy luki: pierwszy przed kioskiem, drugi w kiosku, a ostatni w części rufowej, prowadzący do maszynowni[14]. Cylindryczny kiosk miał średnicę 1,4 metra i wysokość 1,8 metra, obudowany był opływową osłoną[14]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa 6-cylindrowe, czterosuwowe silniki wysokoprężne Körting o łącznej mocy 440 kW (600 KM), zaś pod wodą poruszał się dzięki dwóm silnikom elektrycznym SSW o łącznej mocy 460 kW (620 KM)[6][8]. Dwa wały napędowe obracały dwie śruby wykonane z brązu manganowego (o średnicy 1,9 metra i skoku 0,9 metra)[14]. Okręt osiągał prędkość 11,8 węzła na powierzchni i 7,3 węzła w zanurzeniu[6][8]. Zasięg wynosił 10 230 Mm przy prędkości 7 węzłów w położeniu nawodnym oraz 52 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą[8][12][c]. Zbiorniki mieściły 55 ton paliwa[8][12][d], a energia elektryczna magazynowana była w dwóch bateriach akumulatorów 26 MAS po 62 ogniwa, zlokalizowanych pod przednim i tylnym pomieszczeniem mieszkalnym załogi[4][15]. Okręt miał siedem zewnętrznych zbiorników balastowych[14]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 50 metrów[13][16], zaś czas wykonania manewru zanurzenia 40 sekund[17].

Głównym uzbrojeniem okrętu było 18 min kotwicznych typu UC/200 w sześciu skośnych szybach minowych o średnicy 100 cm, usytuowanych w podwyższonej części dziobowej jeden za drugim w osi symetrii okrętu, pod kątem do tyłu (sposób stawiania – „pod siebie”)[2][18]. Układ ten powodował, że miny trzeba było stawiać na zaplanowanej przed rejsem głębokości, gdyż na morzu nie było do nich dostępu (co znacznie zmniejszało skuteczność okrętów)[19][20]. Wyposażenie uzupełniały dwie zewnętrzne wyrzutnie torped kalibru 500 mm (umiejscowione powyżej linii wodnej na dziobie, po obu stronach szybów minowych), jedna wewnętrzna wyrzutnia torped kal. 500 mm na rufie (z łącznym zapasem 7 torped) oraz umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kal. 88 mm L/30, z zapasem amunicji wynoszącym 130 naboi[2][13][21]. Okręt wyposażony był w trzy peryskopy Zeissa oraz kotwicę grzybkową o masie 272 kg[14].

Załoga okrętu składała się z 3 oficerów oraz 23 podoficerów i marynarzy[17][22].

Służba

1916 rok

26 listopada 1916 roku SM UC-74 został przyjęty do służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej[5][10]. Dowództwo jednostki objął kpt. mar. (niem. Kapitänleutnant) Wilhelm Marschall[23].

1917 rok

Po okresie szkolenia okręt otrzymał rozkaz udania się na Morze Śródziemne i w dniach 23 lutego – 17 marca 1917 roku odbył rejs HelgolandKotor[24]. 1 marca na północ od Irlandii U-Boot uszkodził zbudowany w 1876 roku norweski żaglowiec „Durban” o pojemności 765 BRT, płynący z ładunkiem mahoniu z Santa Cruz del Norte do Kopenhagi (na pozycji 56°15′N 10°14′W/56,250000 -10,233333, nikt nie zginął)[25]. 8 marca w odległości 40 Mm od Cascais okręt zatrzymał i zatopił za pomocą torpedy zbudowany w 1914 roku holenderski zbiornikowiec „Ares” (3783 BRT), przewożący benzynę z Port Saidu do Rouen (na pozycji 38°12′N 10°19′W/38,200000 -10,316667)[26], zaś dwa dni później 25 Mm na południowy wschód od Malagi zatrzymał i zatopił z działa pokładowego płynący pod balastem z Malagi do Kadyksu pochodzący z 1913 roku brytyjski szkuner „James Burton Cook” o pojemności 133 BRT (obyło się bez strat w załodze)[27].

17 marca UC-74 wszedł w skład Flotylli Pola (niem. U-Flottille Pola)[5]. Okręt nominalnie wcielono do K.u.K. Kriegsmarine pod nazwą U-93, jednak załoga pozostała niemiecka[28][29].

14 kwietnia okręt postawił w pobliżu Milos zagrodę minową, a nazajutrz kolejne nieopodal wysp Eubea i Andros[30]. Tego samego dnia w odległości 26 Mm na północny wschód od Milos U-Boot storpedował płynący w eskorcie niszczyciela zbudowany w 1899 roku brytyjski transportowiec „Arcadian” o pojemności 8939 BRT, przewożący żołnierzy z Salonik do Aleksandrii. Statek zatonął na pozycji 36°50′N 24°50′E/36,833333 24,833333, a na jego pokładzie śmierć poniosło 277 osób[31][32][e]. 19 kwietnia u wybrzeży Syrii UC-74 wystrzelił niecelną torpedę w kierunku francuskiego pancernika[33]. 28 kwietnia okręt storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1903 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Pontiac” (3345 BRT), płynący z Karaczi do Port Saidu. Statek zatonął ze stratą jednego członka załogi na pozycji 34°04′N 22°06′E/34,066667 22,100000, a jego kapitan, starszy mechanik i dwóch artylerzystów zostało wziętych do niewoli[34][35]. 2 maja w odległości 100 Mm na północ od Bengazi okręt zatopił zbudowany w 1911 roku włoski parowiec „Alessandria” o pojemności 8006 BRT, płynący z ładunkiem pszenicy z Karaczi do Neapolu[36].

24 maja UC-74 i UC-24 w eskorcie dwóch austro-węgierskich torpedowców wyszły z Kotoru na kolejny patrol, jednak o godzinie 11:25 UC-24 został storpedowany i zatopiony przez francuski okręt podwodny „Circé”[37]. 29 maja UC-74 na pozycji 35°40′N 25°53′E/35,666667 25,883333 i zatopił płynący w konwoju z Madagaskaru do Marsylii francuski transportowiec „Yarra” (4163 BRT). Zbudowany w 1883 roku statek został storpedowany o godzinie 18:40 i zatonął 20 minut później ze stratą 16 osób[38]. Tego dnia na północ od Krety ofiarą załogi U-Boota padły też dwa greckie żaglowce: „Aghia Tom Aghion” (30 BRT) i „Kirikos” (84 BRT)[39][40].

10 czerwca okręt zatopił płynący z Malty do Port Saidu egipski żaglowiec „Stylianos” o pojemności 389 BRT[41]. Nazajutrz w odległości 50 Mm na północny wschód od Marsa Susa załoga U-Boota zatrzymała i po zejściu załogi zatopiła za pomocą ładunków wybuchowych zbudowany w 1891 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Benha” o pojemności 1878 BRT, przewożący karob z Limassol do Leith (na pozycji 33°45′N 22°40′E/33,750000 22,666667)[34][42].

19 sierpnia na Morzu Jońskim UC-74 zatopił zbudowany w 1903 roku grecki szkuner „Aghios Georgios” (161 BRT), przewożący sól na trasie Malta – Pireus (na pozycji 36°23′N 21°44′E/36,383333 21,733333)[43]. 24 sierpnia o godzinie 1:10 między wyspami Andros i Eubea okręt storpedował i zatopił płynący w konwoju zbudowany w 1908 roku francuski parowiec pasażerski „Parana” o pojemności 6248 BRT, przewożący żołnierzy i materiały wojenne z Marsylii do Salonik (na pokładzie śmierć poniosło siedem osób)[44]. 30 sierpnia na wschód od Krety U-Boot zatrzymał i zatopił ogniem artyleryjskim zbudowany w 1872 roku grecki parowiec „Athinai” (988 BRT)[45]. Następnego dnia na Morzu Egejskim okręt zatopił pochodzący z 1877 roku grecki parowiec „Eleni” o pojemności 679 BRT, przewożący ładunek tytoniu z Wolos do Aleksandrii (nikt nie zginął)[45].

1 września na północ od Krety U-Boot zatopił w ataku torpedowym zbudowany w 1904 roku francuski parowiec „Amiral Olry” (5567 BRT), płynący z Hawru w kierunku Azji Południowo-Wschodniej (na pozycji 35°40′N 25°47′E/35,666667 25,783333)[46]. Dwa dni później ofiarą działalności okrętu podwodnego został grecki żaglowiec „Agios Andreas” o pojemności 68 BRT, zatopiony na Morzu Egejskim[47]. 6 września UC-74 zatopił dwie jednostki: zbudowany w 1882 roku francuski parowiec „Ville De Strasbourg” o pojemności 2167 BRT (na pozycji 36°24′N 22°54′E/36,400000 22,900000, bez strat ludzkich)[48] oraz pochodzący z 1877 roku grecki bark „Agios Georgios” (897 BRT), przewożący sól z Monastiru do Pireusu (na pozycji 36°15′N 21°44′E/36,250000 21,733333)[49]. 30 września w odległości 8 Mm na północ od Marsa Matruh okręt stoczył pojedynek artyleryjski ze zbudowanym w 1907 roku brytyjskim uzbrojonym trawlerem HMT[f] „Charlsin” (241 BRT)[g], który został zatrzymany i zatopiony bez strat w załodze[50].

6 października 15 Mm na północ od Aleksandrii UC-74 storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1902 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Civilian” o pojemności 7871 BRT, przewożący drobnicę z Liverpoolu do Kalkuty (na pokładzie zginęły dwie osoby)[51][52]. 11 października u wybrzeży Egiptu U-Boot zatopił francuski żaglowiec „Panormitis” (59 BRT)[53]. Trzy dni później na północ od Krety okręt storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1899 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Semantha” o pojemności 2847 BRT, a w wyniku ataku śmierć poniosło 32 członków załogi[51][54]. 15 października na pozycji 36°13′N 24°33′E/36,216667 24,550000 ten sam los spotkał pochodzący z 1880 roku uzbrojony brytyjski parowiec „White Head” (1172 BRT), który zatonął ze stratą 23 załogantów[51][55].

14 listopada 3 Mm na południowy wschód od Andikitiry U-Boot storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1912 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Prophet” o pojemności 3230 BRT, przewożący węgiel i towary rządowe z Barry na Mudros (statek zatonął na pozycji 35°47′N 23°22′E/35,783333 23,366667 bez strat w załodze)[51][56]. 25 listopada jego los podzielił pochodzący z 1902 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Ovid” (4159 BRT), przewożący towary Admiralicji z Bombaju na Morze Śródziemne, storpedowany bez ostrzeżenia i zatopiony w odległości 65 Mm na północny wschód od Sudy (na pokładzie zginęły dwie osoby)[51][57]. Trzy dni później na postawioną przez okręt podwodny minę wszedł zbudowany w 1897 roku brytyjski parowiec „Jane Radcliffe” o pojemności 4074 BRT, transportujący węgiel z Barry do Port Saidu. Statek zatonął bez strat w ludziach w odległości 2 Mm na południowy zachód od wyspy Andimilos[58][h].

1918 rok

Na początku 1918 roku niemieckie siły podwodne na Morzu Śródziemnym przeszły reorganizację, w wyniku której Flotylla Pola została podzielona na dwie części: I Flotylla w Poli (I. U-Flottille Mittelmeer) i II Flotylla w Kotorze (II. U-Flottille Mittelmeer), a UC-74 znalazł się w składzie tej drugiej[5][59]. 15 lutego nowym dowódcą U-Boota został mianowany por. mar. (niem. Oberleutnant zur See) Hans Adalbert von der Lühe, sprawujący wcześniej komendę nad UC-20[60].

4 marca na wschód od Krety UC-74 ciężko uszkodził zbudowany w 1907 roku brytyjski parowiec „Clan Graham” o pojemności 5213 BRT, płynący pod balastem z Avonmouth do Port Saidu (na pokładzie śmierć poniosły trzy osoby)[61]. Nazajutrz na tych samych wodach okręt storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1906 roku brytyjski parowiec „Roxburgh” (4630 BRT), transportujący jęczmień z Karaczi do Salonik (w wyniku ataku zginęło sześciu załogantów)[51][62].


7 sierpnia nowym dowódcą jednostki został por. mar. Hans Schüler, sprawujący wcześniej komendę nad UC-34[63].

W obliczu upadku Monarchii Austro-Węgierskiej pomiędzy 28 października a 1 listopada 1918 roku UC-74 wypłynął w rejs do Niemiec[64]. Po dopłynięciu do ojczyzny, w myśl postanowień rozejmu w Compiègne został 16 stycznia 1919 roku poddany Brytyjczykom[5][6]. Okręt został zezłomowany w Morecambe w 1920 roku[5][6].

Podsumowanie działalności bojowej

SM UC-74 odbył 10 rejsów operacyjnych, w wyniku których zatonęło 37 statków o łącznej pojemności 92 722 BRT, zaś cztery statki o łącznej pojemności 13 108 BRT zostały uszkodzone[65]. Pełne zestawienie zadanych przez niego strat przedstawia poniższa tabela[65]:

Data Nazwa Państwo Tonaż[i] Los jednostki
1 marca 1917 „Durban”  Norwegia 765 uszkodzony
8 marca 1917 „Ares”  Holandia 3783 zatopiony
10 marca 1917 „James Burton Cook”  Wielka Brytania 133 zatopiony
15 kwietnia 1917 „Arcadian”  Wielka Brytania 8939 zatopiony
28 kwietnia 1917 „Pontiac”  Wielka Brytania 3345 zatopiony
2 maja 1917 „Alessandria”  Włochy 8006 zatopiony
29 maja 1917 „Aghia Tom Aghion”  Królestwo Grecji 30 zatopiony
29 maja 1917 „Kirikos”  Królestwo Grecji 84 zatopiony
29 maja 1917 „Yarra”  Francja 4163 zatopiony
10 czerwca 1917 „Stylianos”  Egipt 389 zatopiony
11 czerwca 1917 „Benha”  Wielka Brytania 1878 zatopiony
19 sierpnia 1917 „Aghios Georgios”  Królestwo Grecji 161 zatopiony
24 sierpnia 1917 „Parana”  Francja 6248 zatopiony
30 sierpnia 1917 „Athinai”  Królestwo Grecji 988 zatopiony
31 sierpnia 1917 „Eleni”  Królestwo Grecji 679 zatopiony
1 września 1917 „Amiral Olry”  Francja 5567 zatopiony
3 września 1917 „Agios Andreas”  Królestwo Grecji 68 zatopiony
6 września 1917 „Ville De Strasbourg”  Francja 2167 zatopiony
6 września 1917 „Aghios Georgios”  Królestwo Grecji 897 zatopiony
30 września 1917 HMT „Charlsin”  Royal Navy 241 zatopiony
6 października 1917 „Civilian”  Wielka Brytania 7871 zatopiony
11 października 1917 „Panormitis”  Francja 59 zatopiony
14 października 1917 „Semantha”  Wielka Brytania 2847 zatopiony
15 października 1917 „White Head”  Wielka Brytania 1172 zatopiony
14 listopada 1917 „Prophet”  Wielka Brytania 3230 zatopiony
25 listopada 1917 „Ovid”  Wielka Brytania 4159 zatopiony
28 listopada 1917 „Jane Radcliffe”  Wielka Brytania 4074 zatopiony
4 marca 1918 „Clan Graham”  Wielka Brytania 5213 uszkodzony
5 marca 1918 „Roxburgh”  Wielka Brytania 4630 zatopiony
10 marca 1918 „Chagres”  Wielka Brytania 5288 zatopiony
30 kwietnia 1918 „Kalliope”  Wielka Brytania 114 zatopiony
1 maja 1918 „Nikolaos”  Królestwo Grecji 50 zatopiony
5 maja 1918 „Sayeda”  Egipt 18 zatopiony
13 maja 1918 HMT „Loch Navier”  Royal Navy 216 zatopiony
11 lipca 1918 „Roberto”  Hiszpania 910 zatopiony
26 lipca 1918 „Monastir”  Francja 1915 uszkodzony
23 października 1918 „Aghios Gerasimos”  Królestwo Grecji 85 zatopiony
2 listopada 1918 „Murcia”  Wielka Brytania 4871 zatopiony
2 listopada 1918 „Surada”  Wielka Brytania 5324 zatopiony
4 listopada 1918 „War Roach”  Wielka Brytania 5215 uszkodzony
5 listopada 1918 „Stavnos”  Włochy 38 zatopiony
RAZEM zatopione: 37
uszkodzone: 4

Uwagi

  1. SM – Seiner Majestät – [okręt] Jego Mości.
  2. Od 1917 roku: 52,11 metra[6][11].
  3. Opracowania znacznie różnią się wartościami zasięgu na powierzchni: Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313 podają, że wynosił on 6910 mil morskich przy prędkości 7 węzłów, zaś Hutchinson 2001 ↓, s. 52 – 6430 Mm przy prędkości 7 węzłów.
  4. Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 182 podaje, że zbiorniki okrętu mieściły 63 tony paliwa.
  5. Wwlossesbrms 2 ↓ podaje, że w wyniku ataku śmierć poniosło 35 osób.
  6. HMT – His Majesty’s Trawler – Trawler Jego Mości.
  7. Ponieważ uzbrojone trawlery były pierwotnie jednostkami cywilnymi, podana jest ich pojemność brutto, występująca w źródłach, zamiast wyporności podawanej standardowo dla jednostek wojennych.
  8. Wwlossesbrms 3 ↓ podaje, że statek został storpedowany bez ostrzeżenia.
  9. Tonaż statków handlowych i innych cywilnych jednostek podany jest w tonach rejestrowych brutto.

Przypisy

  1. a b Fontenoy 2007 ↓, s. 106.
  2. a b c d Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 182.
  3. Rössler 1989 ↓, s. 50.
  4. a b c Rössler 1989 ↓, s. 53.
  5. a b c d e f g UC 74 ↓.
  6. a b c d e f g Möller i Brack 2004 ↓, s. 62.
  7. Williamson 2016 ↓, s. 14.
  8. a b c d e f g Gogin 2020 ↓.
  9. Fontenoy 2007 ↓, s. 105.
  10. a b Hutchinson 2001 ↓, s. 54.
  11. a b Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 564.
  12. a b c Gröner 1985 ↓, s. 59.
  13. a b c UC II ↓.
  14. a b c d e Knott 2015 ↓.
  15. Perepeczko 2000 ↓, s. 247.
  16. Showell 2006 ↓, s. 56.
  17. a b Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313.
  18. Witkowski 2009 ↓, s. 15.
  19. Showell 2006 ↓, s. 57.
  20. Witkowski 2009 ↓, s. 14.
  21. Moore 1990 ↓, s. 127.
  22. Perepeczko 2000 ↓, s. 246.
  23. Wilhelm Marschall ↓.
  24. Perepeczko 2000 ↓, s. 300.
  25. Durban ↓.
  26. Ares ↓.
  27. James Burton Cook ↓.
  28. Csonkaréti 2004 ↓, s. 328-330.
  29. Koszela 2019 ↓, s. 216-218.
  30. Perepeczko 2000 ↓, s. 323-324.
  31. Perepeczko 2000 ↓, s. 324.
  32. Arcadian ↓.
  33. Perepeczko 2000 ↓, s. 326.
  34. a b Wwlossesbrms 2 ↓.
  35. Pontiac ↓.
  36. Alessandria ↓.
  37. Perepeczko 2000 ↓, s. 349.
  38. Yarra ↓.
  39. Aghia Tom Aghion ↓.
  40. Kirikos ↓.
  41. Stylianos ↓.
  42. Benha ↓.
  43. Aghios Georgios ↓.
  44. Parana ↓.
  45. a b Athinai ↓.
  46. Amiral Olry ↓.
  47. Agios Andreas ↓.
  48. Ville De Strasbourg ↓.
  49. Agios Georgios ↓.
  50. HMT Charlsin ↓.
  51. a b c d e f Wwlossesbrms 3 ↓.
  52. Civilian ↓.
  53. Panormitis ↓.
  54. Semantha ↓.
  55. White Head ↓.
  56. Prophet ↓.
  57. Ovid ↓.
  58. Jane Radcliffe ↓.
  59. Perepeczko 2000 ↓, s. 407, 428.
  60. Hans Adalbert von der Lühe ↓.
  61. Clan Graham ↓.
  62. Roxburgh ↓.
  63. Hans Schüler ↓.
  64. Perepeczko 2000 ↓, s. 457.
  65. a b uboatsucc ↓.

Bibliografia

  • BRITISH MERCHANT SHIPS LOST to ENEMY ACTION Part 2 of 3 - January-August 1917 in date order. naval-history.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • BRITISH MERCHANT SHIPS LOST to ENEMY ACTION Part 3 of 3 - September 1917-November 1918 in date order. naval-history.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Károly Csonkaréti: Marynarka wojenna Austro-Węgier w pierwszej wojnie światowej 1914-1918. Kraków: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2004. ISBN 83-918940-3-7.
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • R.H. Gibson, Maurice Prendergast: Niemiecka wojna podwodna 1914-1918. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-074-4.
  • Ivan Gogin: UC II type coastal submarine minelayers (1916-1917). Navypedia. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Erich Gröner: Die deutschen Kriegsschiffe 1815–1945: U-Boote, Hilfskreuzer, Minenschiffe, Netzleger, Sperrbrecher. T. 3. Koblenz: Bernard & Graefe, 1985. ISBN 3-7637-4802-4. (niem.).
  • Guðmundur Helgason: Aghia Tom Aghion. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Aghios Georgios. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Aghios Gerasimos. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Agios Andreas. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Agios Georgios. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Alessandria. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Amiral Olry. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Arcadian. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Ares. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Athinai. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Benha. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Chagres. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Civilian. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Clan Graham. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Durban. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Eleni. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: HMT Charlsin. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: HMT Loch Navier. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: James Burton Cook. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Jane Radcliffe. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Kalliope. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Kapitänleutnant Wilhelm Marschall. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Kirikos. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Monastir. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Murcia. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Nikolaos. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Oberleutnant zur See Hans Adalbert von der Lühe. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Oberleutnant zur See Hans Schüler. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Ovid. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Panormitis. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Parana. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Pontiac. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Prophet. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Roberto. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Roxburgh. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Sayeda. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Semantha. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Ships hit by UC 74. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Stavnos. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Stylianos. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Surada. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: UC 74. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: UC II. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Ville De Strasbourg. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: War Roach. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: White Head. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Yarra. uboat.net. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Robert Hutchinson: Jane’s Submarines: War Beneath the Waves from 1776 to the Present Day. Londyn: HarperCollins, 2001. ISBN 978-0-00-710558-8. (ang.).
  • Peta Knott: UC-6 Thames Estuary: Archaeological Report. historicengland.org.uk. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  • Witold Koszela: Zapomniana flota. Okręty Austro-Węgier w I wojnie światowej. Oświęcim: Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-199-2.
  • Jane’s Fighting Ships of World War I. John Moore (red.). London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
  • Eberhard Möller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats: From 1904 to the Present. London: Greenhill Books, 2004. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Andrzej Perepeczko: U-booty I wojny światowej. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-51-X.
  • Eberhard Rössler: The U-Boat: The Evolution And Technical History Of German Submarines. Annapolis: Naval Institute Press, 1989. ISBN 0-87021-966-9. (ang.).
  • Jak Mallmann Showell: The U-Boat Century: German Submarine Warfare 1906–2006. London: Chatham Publishing, 2006. ISBN 978-1-86176-241-2. (ang.).
  • Gordon Williamson: U-booty Kajzera. Niemieckie okręty podwodne I wojny światowej. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2016. ISBN 978-83-65652-73-7.
  • Igor Witkowski: U-booty. Historia niemieckich okrętów podwodnych. Warszawa: WIS-2, 2009. ISBN 978-83-88259-45-6.


Kategoria:Austro-węgierskie okręty podwodne Kategoria:Nazwy okrętów niemieckich Kategoria:Okręty podwodne typu UC II Kategoria:Okręty zbudowane w AG Vulcan Stettin