Huta Metali Nieżelaznych Szopienice: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Bailif (dyskusja | edycje)
→‎Linki zewnętrzne: dodany link do zdjec zabudowan dawnej huty Uthemann w Galerii Podwórkowej Freba
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Akcjonariat: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 71: Linia 71:
== Akcjonariat ==
== Akcjonariat ==
W 2008 [[Hutmen]] SA posiadał 62%, [[Skarb Państwa]] 32% akcji, pozostali akcjonariusze 6%.
W 2008 [[Hutmen]] SA posiadał 62%, [[Skarb Państwa]] 32% akcji, pozostali akcjonariusze 6%.

== Zanieczyszczenie środowiska ==
Naukowcy z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego stwierdzili, że teren w pobliżu huty cynku Szopienice w Katowicach są silnie skażone toksycznym [[tal]]em. Ilość tego pierwiastka o kilkaset razy przekracza dopuszczalne normy. W pobliżu składowany w osadnikach ziemnych jest też niebezpieczny szlam cynkowy<ref>http://lukasz-bejster.eu/relacje-z-wypraw/21.html</ref>.


== Ciekawostki ==
== Ciekawostki ==

Wersja z 12:06, 24 kwi 2014

Huta Metali Nieżelaznych Szopienice Spółka Akcyjna w likwidacji
ilustracja
Państwo

 Polska

Siedziba

40-389 Katowice, ul Ks. mjra Karola Woźniaka 12 c, tel. (032) 759-13-02

Data założenia

1834

Forma prawna

spółka akcyjna

Prezes

Wojciech Józef Palukiewicz

Zatrudnienie

pow. 250

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}
Strona internetowa
HMN Szopienice na pocztówce z roku 1938
Zabudowania dawnej huty "Uthemann"
Zabudowania dawnej huty cynku "Uthemann"

Huta Metali Nieżelaznych Szopienice Spółka Akcyjna − huta istniejąca od 1834 w katowickiej dzielnicy Szopienice. Jest największym w Polsce producentem wyrobów walcowanych z miedzi i mosiądzu - taśm, blach, krążków oraz rurek cienkościennych.

Historia

Jej początki sięgają 1834 roku, kiedy to firma Bergwerksgesellschaft Georg von Giesches Erben uruchomiła w Szopienicach hutę cynku "Wilhelmina". Po rozbudowie, na początku XX wieku huta stała się największym na Śląsku producentem metali nieżelaznych i największym ośrodkiem produkcji kadmu na świecie. Od 1972 w obrocie handlowym funkcjonuje jako Huta Metali Nieżelaznych "Szopienice". W 2000 huta działając dotąd jako przedsiębiorstwo państwowe została skomercjalizowana, a nowo powstała spółka akcyjna stała się częścią grupy kapitałowej Impexmetal SA, zaś w 2005 weszła w struktury grupy kapitałowej Boryszew SA.

26 września 2008 Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy w Warszawie uchwałą zdecydowało, o tym, że Huta Metali Nieżelaznych "Szopienice" Spółka Akcyjna zostanie rozwiązana i rozpocznie się proces jej likwidacji. W listopadzie 2008 sąd wstrzymał likwidację spółki na wniosek Skarbu Państwa.

13 listopada 2011 częściowo spłonął zabytkowy budynek dawnej dyrekcji huty "Uthemann" (cechownia) przy ul. ks. Woźniaka[2].

Działalność

HMN Szopienice SA jest największym polskim producentem wyrobów walcowanych z miedzi i mosiądzu, w tym taśm, blach, bloków, płyt, krążków oraz rurek cienkościennych z miedzi i jej stopów. Moce produkcyjne zakładu sięgają 40 tys. ton wyrobów rocznie[3].

Obiekty zabytkowe

Na terenie huty znajdują się obiekty nieruchome, objęte ochroną konserwatorską[4]:

  • zespół zabudowy dawnej huty cynku z lat 1908−1912: hala nr 1 pieców destylacyjnych wraz z kominami, budynek muflarni, magazynu blendy, cechowni, wieża ciśnień, portiernia nr 1, wysoka kolejka wąskotorowa na estakadzie; zespół wzniesiono w stylu modernizmu (zespół wpisano do rejestru zabytków 30 lipca 1978, nr rej.: A/1227/78; muflarnia, magazyn blendy i estakada kolejki wąskotorowej zostały skreślone z rejestru zabytków decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 10 lipca 2007 roku)[5];
  • budynek dawnej walcowni z wyposażeniem, wzniesiony w 1904 (wpisany do rejestru zabytków 23 czerwca 2010 roku, nr rej.: 308/10[6];
  • budynek dawnej kotłowni, wzniesiony w 1904;
  • dawny warsztat mechaniczny, wzniesiony w latach trzydziestych XX wieku;
  • dawny warsztat mechaniczny z lat dwudziestych XX wieku;
  • budynek "Izba tradycji", wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku;
  • zespół budynków dawnej lokomotywowni z końca XIX wieku;
  • dawny budynek socjalny z końca XIX wieku;
  • dawny budynek stolarni, wzniesiony na początku XX wieku;
  • dawny budynek wagonowni, wzniesiony w latach osiemdziesiątych XIX wieku.

W obrębie budynku dawnej walcowni ochroną, na podstawie przepisów odrębnych, objęte są obiekty wyposażenia, wpisane do rejestru zabytków ruchomych[4]:

  • linia walcarek jednoklatkowych (I), w skład której wchodzi walcarka do walcowania wlewków z klatkami roboczymi, typu "duo" oraz silnik parowy z kołem zamachowym (linia została wpisana do rejestru zabytków 30 lipca 2003, nr rej.: B/41/03);
  • linia walcarek jednoklatkowych (II), która składa się z walcarki do walcowania wlewków z klatkami typu "duo" oraz silnika parowego z kołem zamachowym (linia została wpisana do rejestru zabytków 30 lipca 2003, nr rej.: B/42/03);
  • linia walcarek dwuklatkowych (IV), została wpisana do rejestru zabytków 30 lipca 2003, nr rej.: B/44/03;
  • linia walcarek dwuklatkowych (m), która składa się z dwóch walcarek do walcowania blach cynkowych z klatkami typu "duo" oraz silnika parowego z kołem zamachowym (linia została wpisana do rejestru zabytków 30 lipca 2003, nr rej.: B/43/03).

Akcjonariat

W 2008 Hutmen SA posiadał 62%, Skarb Państwa 32% akcji, pozostali akcjonariusze 6%.

Zanieczyszczenie środowiska

Naukowcy z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego stwierdzili, że teren w pobliżu huty cynku Szopienice w Katowicach są silnie skażone toksycznym talem. Ilość tego pierwiastka o kilkaset razy przekracza dopuszczalne normy. W pobliżu składowany w osadnikach ziemnych jest też niebezpieczny szlam cynkowy[7].

Ciekawostki

Huta posiada klub sportowy HKS Szopienice. Huta przez lata posiadała ośrodek wczasowy "Storczyk" w Wiśle.

Zakład został odznaczony Orderem Sztandaru Pracy I klasy. W 2009 zakład obchodził 175 lat istnienia Huty Metali Nieżelaznych "Szopienice".

Linki zewnętrzne

  1. Rejestracja podwyższenia kapitału HNM Szopienice S.A.
  2. Pożar w Katowicach, płonie budynek dyrekcji huty Uthemanna w Szopienicach (pol.) www.katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2011-11-13]
  3. Akcjonariusze przeciwko dalszemu istnieniu Huty Szopienice
  4. a b Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru południowo-zachodniej części dzielnicy Szopienice w Katowicach. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-04-19]. (pol.).
  5. Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-04-19]. (pol.).
  6. Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego z 2011 roku nr 247, poz. 4173
  7. http://lukasz-bejster.eu/relacje-z-wypraw/21.html

Bibliografia

  • Katowice 1865–1945. Zarys rozwoju miasta. Red. J. Szaflarski, Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1978, s. 19.
  • Leszek Jabłoński: Na trasie Balkan Ekspresu - Giszowiec, Nikiszowiec, Szopienice. Przewodnik po dzielnicach Katowic. Katowice: CRUX, 2003, s. 60, 61. ISBN 83-918152-3-4.