Księstwo głogowskie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:20, 30 sty 2017

Księstwo głogowskie – księstwo na Dolnym Śląsku.

Historia

Zapewne w 1178 Konrad Laskonogi z dynastii Piastów otrzymał od Kazimierza Sprawiedliwego marchię głogowską. Był to księstwo niesamodzielne^[1]. Po śmierci Konrada Laskonogiego rządzone przez niego tereny wróciły w pod władzę Bolesława Wysokiego. Samodzielne księstwo głogowskie zostało wydzielone w 1249 przez księcia Konrada I głogowskiego. W 1274 roku od księstwa głogowskiego odłączyła się jego zachodnia część, gdzie powstało księstwo żagańskie (Żagań, Nowogród Bobrzański). Jednakże do trwałego wydzielenia księstwa żagańskiego doszło dopiero w 1413^[2].

Po utracie łączności z Polską w 1335 roku, Śląsk i tym samym księstwo głogowskie stało się terytorium lennym Czech, a w latach 1469–1490 – Węgier. Po śmierci księcia głogowskiego Henryka XI wybuchła wojna o sukcesję. Pretensje do księstwa zgłosili elektor brandenburski Albrecht, Władysław Jagiellończyk (król Czech) i Maciej Korwin, król Węgier, którym w tamtym okresie podlegały księstwa śląskie. Do tego grona dołączył wkrótce książę żagański Jan II Szalony, który znalazł poparcie u Macieja Korwina. Z jego pomocą Jan II Szalony przejął większą część księstwa głogowskiego. Po zakończeniu wojny w 1482 roku północna część księstwa (Krosno Odrzańskie, Sulechów, Lubsko) przypadła Brandenburgii i stała się księstwem krośnieńskim. Jan II Szalony jednak nie rządził długo Głogowem. Z powodu tyranii i okrucieństwa został odsunięty od władzy w 1488 roku przez Macieja Korwina i tym samym piastowskie czasy w księstwie głogowskim się skończyły. Król Węgier przekazał księstwo swojemu synowi – Janowi. Wraz ze śmiercią Macieja Korwina księstwa śląskie przechodzą w 1490 roku pod władzę rządzących w Czechach Jagiellonów. Władcą księstwa głogowskiego został Jan I Olbracht, a następnie w 1499 roku Zygmunt Stary. W 1506 roku opuścił on jednak księstwo (objął tron w Polsce), na skutek czego w 1508 roku księstwo zostało integralną częścią Korony czeskiej.

W XIV/XV wieku wzdłuż południowo-zachodniej granicy księstwa wzniesiono ziemne urządzenia zaporowe znane pod nazwą Wałów Śląskich. W tym samym okresie wewnątrz terytorium księstwa, tj. wzdłuż granicy autonomicznej enklawy bytomskiej, wzniesiono ziemne urządzenia zaporowe znane jako Wały bytomskie^[3].

Główne miejscowości księstwa

Głogów
Kożuchów
Zielona Góra
Szprotawa
Świebodzin (od 1234)
Żagań (do 1274)
Nowogród Bobrzański (do 1274)
Krosno Odrzańskie (do 1482)
Sulechów (od 1234 do 1482)
Lubsko (do 1482)
Bobrowice (do 1482)

Bibliografia

Jarosław Kuczer, Szlachta w życiu społeczno-gospodarczym księstwa głogowskiego w epoce habsburskiej (1526-1740), Zielona Góra 2007
Jarosław Kuczer, Wojciech Strzyżewski, Spisy dóbr ziemskich księstwa głogowskiego 1671-1727, Warszawa 2007.
Praca zbiorowa pod redakcją Szczaniecki M., Wąsicki J., Zielona Góra, przeszłość i teraźniejszość. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1962
Maciej Boryna, Wały Śląskie. Tajemnice dawnych granic, Towarzystwo Bory Dolnośląskie, Szprotawa 2011. ISBN 978-83-930137-1-5
Felix Matuszkiewicz, Geschichte der Stadt Sprottau, Selbstverlag, Sprottau 1908.

Zobacz też

↑ Mistrz Wincenty tzw. Kadłubek, Kronika polska, Wrocław-Warszawa-Kraków, Wrocław 1992, s. 200-201.
↑ Felix Matuszkiewicz, Geschichte der Stadt Sprottau, Selbstverlag, Sprottau 1908, s. 43.
↑ Maciej Boryna, Wały Śląskie. Tajemnice dawnych granic, Towarzystwo Bory Dolnośląskie, Szprotawa 2011, s. 54, 63.

[1] Mistrz Wincenty tzw. Kadłubek, Kronika polska, Wrocław-Warszawa-Kraków, Wrocław 1992, s. 200-201.

[2] Felix Matuszkiewicz, Geschichte der Stadt Sprottau, Selbstverlag, Sprottau 1908, s. 43.

[3] Maciej Boryna, Wały Śląskie. Tajemnice dawnych granic, Towarzystwo Bory Dolnośląskie, Szprotawa 2011, s. 54, 63.

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 == Historia ==
+[[Plik:Silesia 1290-1291.jpg|thumb|300px|Księstwo Głogowskie przed wojną Henryka III Głogowczyka z Henrykiem Brzuchatym o dziedzictwo po Henryku Probusie (kolor jasnozielony)]]
 Zapewne w 1178 [[Konrad Laskonogi]] z [[Piastowie|dynastii Piastów]] otrzymał od [[Kazimierz II Sprawiedliwy|Kazimierza Sprawiedliwego]] marchię głogowską. Był to księstwo niesamodzielne<ref>Mistrz Wincenty tzw. Kadłubek, ''Kronika polska'', Wrocław-Warszawa-Kraków, Wrocław 1992, s. 200-201.</ref>. Po śmierci Konrada Laskonogiego rządzone przez niego tereny wróciły w pod władzę [[Bolesław I Wysoki|Bolesława Wysokiego]]. Samodzielne księstwo głogowskie zostało wydzielone w 1249 przez księcia [[Konrad I głogowski|Konrada I głogowskiego]]. W 1274 roku od księstwa głogowskiego odłączyła się jego zachodnia część, gdzie powstało [[księstwo żagańskie]] ([[Żagań]], [[Nowogród Bobrzański]]). Jednakże do trwałego wydzielenia księstwa żagańskiego doszło dopiero w 1413<ref>[[Felix Matuszkiewicz]], ''Geschichte der Stadt Sprottau'', Selbstverlag, Sprottau 1908, s. 43.</ref>.
-Po utracie łączności z [[Polska|Polską]] w 1335 roku, [[Śląsk]] i tym samym księstwo głogowskie stało się terytorium [[lenno|lennym]] Czech, a w latach 1469–1490 – [[Węgry|Węgier]]. Po śmierci księcia głogowskiego [[Henryk XI głogowski|Henryka XI]] wybuchła wojna o sukcesję. Pretensje do księstwa zgłosili elektor brandenburski [[Albrecht III Achilles|Albrecht]], [[Władysław II Jagiellończyk|Władysław Jagiellończyk]] (król Czech) i [[Maciej Korwin]], król [[Węgry|Węgier]], którym w tamtym okresie podlegały księstwa śląskie. Do tego grona dołączył wkrótce książę żagański [[Jan II Szalony]], który znalazł poparcie u Macieja Korwina. Z jego pomocą Jan II Szalony przejął większą część księstwa głogowskiego. Po zakończeniu wojny w 1482 roku północna część księstwa ([[Krosno Odrzańskie]], [[Sulechów]], [[Lubsko]]) przypadła [[Brandenburgia|Brandenburgii]] i stała się księstwem krośnieńskim. Jan II Szalony jednak nie rządził długo [[Głogów|Głogowem]]. Z powodu tyranii i okrucieństwa został odsunięty od władzy w 1488 roku przez Macieja Korwina i tym samym [[Piastowie|piastowskie]] czasy w księstwie głogowskim się skończyły. [[Maciej Korwin|Król Węgier]] przekazał księstwo swojemu synowi – [[Jan Korwin|Janowi]]. Wraz ze śmiercią Macieja Korwina księstwa śląskie przechodzą w 1490 roku pod władzę rządzących w [[Czechy|Czechach]] [[Jagiellonowie|Jagiellonów]]. Władcą księstwa głogowskiego został [[Jan I Olbracht]], a następnie w 1499 roku [[Zygmunt I Stary|Zygmunt Stary]]. W 1506 roku opuścił on jednak księstwo (objął tron w Polsce), na skutek czego zostało ono integralną częścią Czech.
+Po utracie łączności z [[Polska|Polską]] w 1335 roku, [[Śląsk]] i tym samym księstwo głogowskie stało się terytorium [[lenno|lennym]] Czech, a w latach 1469–1490 – [[Węgry|Węgier]]. Po śmierci księcia głogowskiego [[Henryk XI głogowski|Henryka XI]] wybuchła wojna o sukcesję. Pretensje do księstwa zgłosili elektor brandenburski [[Albrecht III Achilles|Albrecht]], [[Władysław II Jagiellończyk|Władysław Jagiellończyk]] (król Czech) i [[Maciej Korwin]], król [[Węgry|Węgier]], którym w tamtym okresie podlegały księstwa śląskie. Do tego grona dołączył wkrótce książę żagański [[Jan II Szalony]], który znalazł poparcie u Macieja Korwina. Z jego pomocą Jan II Szalony przejął większą część księstwa głogowskiego. Po zakończeniu wojny w 1482 roku północna część księstwa ([[Krosno Odrzańskie]], [[Sulechów]], [[Lubsko]]) przypadła [[Brandenburgia|Brandenburgii]] i stała się księstwem krośnieńskim. Jan II Szalony jednak nie rządził długo [[Głogów|Głogowem]]. Z powodu tyranii i okrucieństwa został odsunięty od władzy w 1488 roku przez Macieja Korwina i tym samym [[Piastowie|piastowskie]] czasy w księstwie głogowskim się skończyły. [[Maciej Korwin|Król Węgier]] przekazał księstwo swojemu synowi – [[Jan Korwin|Janowi]]. Wraz ze śmiercią Macieja Korwina księstwa śląskie przechodzą w 1490 roku pod władzę rządzących w [[Czechy|Czechach]] [[Jagiellonowie|Jagiellonów]]. Władcą księstwa głogowskiego został [[Jan I Olbracht]], a następnie w 1499 roku [[Zygmunt I Stary|Zygmunt Stary]]. W 1506 roku opuścił on jednak księstwo (objął tron w Polsce), na skutek czego w 1508 roku księstwo zostało integralną częścią Korony czeskiej.
 W [[XIV wiek|XIV]]/[[XV wiek|XV]] wieku wzdłuż południowo-zachodniej granicy księstwa wzniesiono ziemne urządzenia zaporowe znane pod nazwą [[Wały Śląskie|Wałów Śląskich]]. W tym samym okresie wewnątrz terytorium księstwa, tj. wzdłuż granicy autonomicznej enklawy bytomskiej, wzniesiono ziemne urządzenia zaporowe znane jako [[Wały bytomskie]]<ref>Maciej Boryna, ''Wały Śląskie. Tajemnice dawnych granic'', Towarzystwo Bory Dolnośląskie, Szprotawa 2011, s. 54, 63.</ref>.