Stanisław Brukalski

Stanisław Brukalski
	; Stanisław Brukalski ok. 1960 roku
Data i miejsce urodzenia	8 maja 1894 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	21 stycznia 1967 ; Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	architektura
Epoka	modernizm
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Tadeusz Brukalski (ur. 8 maja 1894 w Warszawie^[1], zm. 21 stycznia 1967 tamże) – polski architekt, przedstawiciel funkcjonalizmu, profesor Politechniki Warszawskiej, członek grupy Praesens.

Życiorys

Syn Stanisława i Adeli z Mareniczów^[1]. Studiował na Politechnice w Mediolanie i na Politechnice Warszawskiej^[1]. Od 1926 członek grupy Praesens. Współtwórca i pierwszy prezes SARP^[1].

W latach 1916–1922 służył w 2 Pułku Ułanów Legionów Polskich, a następnie 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich^[1]. W 1934 jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 22 Pułku Ułanów Podkarpackich w Brodach^[2]. Na stopień rotmistrza został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 13. lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii^[3]. Obrońca Warszawy 1939; następnie jeniec niemieckiego oflagu II C w Woldenbergu. Od 1949 profesor Politechniki Warszawskiej.

Do 1939 projektował wspólnie z żoną Barbarą tanie, funkcjonalne budynki o prostych bryłach i subtelnych elementach plastycznych, zintegrowane z otaczającą je przestrzenią, m.in. dom własny w Warszawie (1927-1928), kolonie Osiedla WSM na warszawskim Żoliborzu (1927−1939). Wraz z Bohdanem Lachertem, Bohdanem Pniewskim i Józefem Szanajcą współprojektował pawilon polski na Wystawę Światową w Paryżu (1937)(inne języki). Pracował też na rzecz przemysłu stoczniowego (wnętrza statku MS Batory, członek zespołu).

Po II wojnie światowej m.in. współprojektant odbudowy warszawskiego Nowego Miasta. Był jednym z twórców koncepcji budownictwa mieszkaniowego spółdzielczego.

Pochowany wraz z żoną na cmentarzu zakładowym w Laskach.

Życie prywatne

Mąż Barbary Brukalskiej^[1]

Ordery i odznaczenia

Krzyż Walecznych dwukrotnie^[1]
Medal Niepodległości – 4 lutego 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[4]

Wybrane prace

kolonie IV, VII, IX Osiedla WSM na Żoliborzu (z żoną Barbarą, 1927−1939)
dom na ul. Niegolewskiego 8 (z żoną Barbarą, 1927−1928)
gmach Sztabu Głównego Wojska Polskiego przy ul. Rakowieckiej 4a (1938−1938)^[5]
kolonie WSM XI, XII, XIII (1945−1949)
zabudowa ul. Andersa (1953)
Dom Społeczny WSM (obecnie Społeczny Dom Kultury z teatrem Komedia) (1947−1956)
projekt odbudowy pałacu Czapskich i jego adaptacji na potrzeby Akademii Sztuk Pięknych (1945−1960).

Upamiętnienie

W 2011 roku Stowarzyszenie Żoliborzan ufundowało Nagrodę im. Barbary i Stanisława Brukalskich dla najlepszej inwestycji budowlanej Żoliborza.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 76 .
↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 602.
↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 610.
↑ M.P. z 1932 r. nr 29, poz. 35.
↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 45. ISBN 83-60350-00-0.

Bibliografia

Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
Encyklopedia Warszawy, Praca zbiorowa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1975.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.

[kto76-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 76 .

[CITEREFRocznik_Oficerski_Rezerw1934119,_602-2] Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 602.

[CITEREFRybkaStepan2003610-3] Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 610.

[4] M.P. z 1932 r. nr 29, poz. 35.

[5] Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 45. ISBN 83-60350-00-0.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]