Przejdź do zawartości

Sylwia (królowa Szwecji)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sylwia Sommerlath
Silvia Renate
Ilustracja
Królowa Sylwia (2023)
Wizerunek herbu
podpis
Królowa Szwecji
Okres

od 19 czerwca 1976

Jako żona

Karola XVI Gustawa

Poprzedniczka

Ludwika Mountbatten

Dane biograficzne
Dynastia

Bernadotte
(poprzez małżeństwo)

Data i miejsce urodzenia

23 grudnia 1943
Heidelberg, Niemcy

Ojciec

Walther Sommerlath

Matka

Alice Soares de Toledo

Małżeństwo

Karol XVI Gustaw

Dzieci

Wiktoria
Karol Filip
Magdalena

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Klasa Specjalna Odznaki Honorowej za Zasługi Krzyż Wielki Orderu Sokoła (Islandia) Order Słonia (Dania) Krzyż Wielki Orderu Chrystusa Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem (1951-2001) Order Księcia Jarosława Mądrego I klasy Order za Wybitne Zasługi (Słowenia) Krzyż Wielki Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Order Orła Białego Medal Orderu „Za Zasługi dla Litwy” Krzyż Wielki Orderu Karola III (Hiszpania) Order Uśmiechu
Szwedzka rodzina królewska

JKM Król Szwecji
JKM Królowa Szwecji

JKW Księżna Västergötlandu
JKW Książę Västergötlandu
JKW Księżna Östergötlandu
JKW Książę Skanii
JKW Książę Värmlandu
JKW Księżna Värmlandu
Książę Sudermanii
Książę Dalarny
Książę Hallandu
JKW Księżna Hälsinglandu i Gästriklandu
Księżna Gotlandii
Książę Ångermanlandu
Księżna Blekinge

JKW Księżna Hohenzollern-Sigmaringen


Księżniczka Małgorzata
Księżniczka Dezyderia
Księżniczka Krystyna

Sylwia Renata Sommerlath (Silvia Renate; ur. 23 grudnia 1943 w Heidelbergu) – królowa Szwecji od 19 czerwca 1976 roku jako żona Karola XVI Gustawa. Od 2011 roku jest najdłużej panującą królową Szwecji[1].

Ma troje dzieci – Wiktorię (ur. 1977), Karola Filipa (ur. 1979) i Magdalenę (ur. 1982). Zajmują oni kolejno pierwsze, czwarte i ósme miejsce w linii sukcesji do szwedzkiego tronu.

Sylwia z synem, Karolem Filipem, podczas ślubu najmłodszej córki, Magdaleny (2013)

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i młodość

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 23 grudnia 1943 roku w Heidelbergu w Niemczech jako jedyna córka Walthera Sommerlatha (przedsiębiorcy robiącego interesy na mieniu odebranym Żydom i członka NSDAP[2]) i jego żony, Alice Soares de Toledo. Jej ojciec był Niemcem, natomiast matka – Brazylijką. Ze strony matki jest potomkinią króla Portugalii, Alfonsa III, oraz jego konkubiny, Marii Peres de Enxara[3]. Sylwia miała trzech braci – Ralfa (ur. 1929), Walthera (1934-2020[4][5][6][7]) i Jörga (1941-2006).

O swoim dzieciństwie w jednym z wywiadów powiedziała: „Można powiedzieć, że mam pozostałości obu kultur (brazylijskiej i niemieckiej), coś, co pozwoliło mi poznać to, co najlepsze z obu światów. Moja matka była katoliczką, a mój ojciec, protestant, dorastał w domu, w którym zawsze panowała tolerancja i szacunek”[8].

Dorastała w São Paulo w Brazylii w latach 1947–1957, gdzie rodzina przeniosła się po zakończeniu drugiej wojny światowej. O tym okresie powiedziała później: „Nie mam żadnych wspomnień z samego początku pobytu w Brazylii. Byłam taka mała, kiedy przyjechaliśmy do Brazylii... Ale pamiętam, że lubiłam pomarańcze, których nie było w Niemczech w czasie wojny”[3]. W 1957 rodzina powróciła do Niemiec.

W 1963 roku Sylwia ukończyła szkołę średnią w Düsseldorfie, a w 1965 roku rozpoczęła naukę w szkole tłumaczy w Monachium, którą ukończyła po czterech latach, w 1969 roku. Już wówczas wykazywała ogromne zdolności lingwistyczne i mogła porozumiewać się aż w pięciu językach: niemieckim, portugalskim, angielskim, hiszpańskim i francuskim[9]. Dzięki swoim znajomościom różnych języków w 1972 roku otrzymała pracę hostessy i tłumaczki podczas Igrzysk Olimpijskich w Monachium, gdzie poznała swojego przyszłego męża – ówczesnego następcę szwedzkiego tronu, późniejszego króla Szwecji, Karola XVI Gustawa[10][11].

Królowa Szwecji

[edytuj | edytuj kod]
Sylwia z mężem, Karolem XVI Gustawem, oraz parą prezydencką Stanów Zjednoczonych, Ronaldem Reaganem oraz jego żoną, Nancy (1988)

W 1976 roku wyszła za mąż za Karola XVI Gustawa i tym samym stała się królową Szwecji. Pierwsze lata w Szwecji oznaczały dla Sylwii konieczność nauczenia się kolejnego języka – szwedzkiego, a także konieczność przystosowania się do zasad panujących na dworze królewskim. Nie wspomina jednak źle tego okresu – podczas udzielania jednego z wywiadów powiedziała: „Wszyscy mieli dobre intencje. Wszyscy chcieli mnie wspierać i tam byli. A król był wspaniały, powiedział: Powiedz, co myślisz, wyjaśnij, czego chcesz, powiedz, co zamierzasz zrobić. Naprawdę mnie wspierał”[12][13].

Po jednej z wizyt zagranicznych, która miała miejsce w 1983 roku, na Sylwię spadła duża krytyka za ubiór, w jakim się prezentowała. Po latach powiedziała: „Kiedy ludzie omawiają moje kapelusze, zazwyczaj zastanawiam się, co by było, gdybym była oceniana bardziej za to, co mam w głowie, niż na niej”[14].

Pod koniec lat 90. Sylwia zaangażowała się w niesienie pomocy osobom z demencją. Impulsem do podjęcia działań na ich rzecz była rozwijająca się choroba Alzheimera u jej matki, Alice Sommerlath. „Kiedy moja matka miała demencję, często pytała o mojego ojca, który już zmarł. Za każdym razem była to tragedia. Kiedy (zmarł)? A ty nic nie powiedziałaś! Potem nauczyłam się mówić prawdę, ale odsuwać problem. Grać w grę...” – wspominała później Sylwia, przyznając, że był to bardzo trudny okres w jej życiu: „To było bardzo smutne. Tak wiele rzeczy się (wtedy) zmienia i trudno jest wiedzieć, jak być wsparciem”[15]. Ostatecznie te doświadczenia skłoniły królową do założenia w 1996 roku Stiftelsen Silviahemmet[16][17][18] – organizacji zajmującej się wspieraniem licznych działań na rzecz chorych na demencję, a także zapewnieniem opieki dla takich osób oraz szkoleniem pielęgniarek wyspecjalizowanych w tym zakresie[19][20]. Sylwia bierze czynny udział w działaniach założonej przez siebie organizacji[21][22][23]. Ponadto co roku Silviahemmet organizuje również Queen Silvia Nursing Award, czyli konkurs dla studentów pielęgniarstwa lub dyplomowanych pielęgniarek. Konkurs zawdzięcza swoją nazwę królowej Sylwii[24].

W 1999 roku założyła również World Childhood Foundation[1]. Celem organizacji jest zapewnienie dzieciom bezpieczne i pełne miłości dzieciństwo, wolne od przemocy, wyzysku i wykorzystywania seksualnego[25]. W działalność organizacji, oprócz królowej, najbardziej spośród dzieci Sylwii angażuje się jej najmłodsza córka, Magdalena, która jest obecnie jednym z członkiem zarządu[26].

W lutym 2021 roku została przewieziona do szpitala ze względu na złamanie prawego nadgarstka[27][28][29].

W lipcu 2021 roku wzięła udział w cyfrowej inauguracji Domu Dziecka w Ortenau w Niemczech. Sierociniec jest piątym tego typu budynkiem w Niemczech – inne znajdują się w Heidelbergu, Lipsku, Düsseldorfie i Berlinie – który został otwarty dzięki założonemu przez Sylwię World Childhood Foundation[30].

W styczniu 2022 roku u pary królewskiej, która dwa miesiące wcześniej otrzymała dawkę przypominającą szczepionki[31], został zdiagnozowany Covid-19. W oficjalnym komunikacie podano, że król i królowa „mają łagodne objawy i dobrze się czują w danych okolicznościach”[32]. Kilka dni później pozytywny wynik testu na SARS-CoV-2 otrzymała córka pary królewskiej, Wiktoria[33], a następnie jej mąż – Daniel[34].

Sylwia podczas wizyty w Oslo, stolicy Norwegii (2005)

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]
Sylwia z mężem podczas ślubu najstarszej córki, Wiktorii (2010)

W 1972 roku w czasie Igrzysk Olimpijskich w Monachium pracowała jako hostessa i tłumaczka[35]. Dzięki temu poznała ówczesnego następcę szwedzkiego tronu, Karola Gustawa Bernadotte[36]. „To po prostu kliknęło” (szw. „Det sa bara klick!”)[37] – wyznał on później w jednym z wywiadów, przyznając tym samym, że zakochał się w Sylwii od pierwszego wejrzenia[38][39][40]. Miłość została odwzajemniona, jednakże spotkała się z nieprzychylnością ze strony ówczesnego króla Szwecji, Gustawa VI Adolfa. Monarcha nie był zadowolony z wyboru wnuka – zwracał uwagę głównie na niearystokratyczne pochodzenie oraz rodzinę Sylwii, a konkretnie powiązania jej ojca z nazistami[41]. Ostatecznie po śmierci dziadka Karol Gustaw stał się królem Szwecji i mógł bez przeszkód ożenić się z Sylwią. Zaręczyny zostały oficjalnie ogłoszone 12 marca 1976 roku[42][43]. Sylwia od narzeczonego otrzymała pierścionek zaręczynowy, który wcześniej należał do jego matki, Sybilli Koburg[8][44][45]. W przeddzień ślubu w Operze Królewskiej w Sztokholmie odbyła się uroczysta gala na cześć nowożeńców, podczas której szwedzki zespół ABBA zadedykował Sylwii jeden ze swoich najbardziej znanych utworów, Dancing Queen[1][46][47][48].

Małżeństwo

[edytuj | edytuj kod]

Ślub pary odbył się 19 czerwca 1976 roku w protestanckim Kościele św. Mikołaja w Sztokholmie (szw. Storkyrkan)[49]. „Byłam szczęśliwa, ale również czułam wewnętrzny spokój i harmonię. To było tak, jakbym była sama na świecie z moim przyszłym mężem. W okolicy nie było nikogo” – wspominała później Sylwia[50]. Ceremonii zaślubin przewodniczył arcybiskup Uppsali, Olof Sundby[51]. W dniu ślubu Sylwia była ubrana w białą, jedwabną suknię Dior. Założyła również rodzinny welon, który jej zmarła teściowa otrzymała od najmłodszego syna Oskara II, Eugeniusza, który zaś otrzymał go od swojej matki, Zofii Wilhelminy Nassau[52][53]. Welon ten, podobnie jak tiara Cameo, noszony jest tradycyjnie przez panny młode związane ze szwedzką rodziną królewską[54][55][56][57][58]. – ostatni raz na swój ślub założyła go córka Sylwii, obecna następczyni tronu Szwecji, Wiktoria[59].

Potomstwo

[edytuj | edytuj kod]

Wraz z mężem doczekała się trojga dzieci:

Niewierność męża

[edytuj | edytuj kod]

Przez lata król uważany był za wzorowego męża i ojca. Wszystko zmieniło się w 2010 roku[60], gdy została wydana książka Thomasa Sjöberga „Den motvillige monarken” (pol. Niechętny monarcha). Autor wykazał w niej, że mąż Sylwii otaczał się różnymi kobietami, również striptizerkami. Król miał nawet, razem ze swoją kochanką, którą miała być członkini Army of Lovers, modelka i piosenkarka, Camilla Henemark, planować wyjazd na bezludną wyspę[61][62].

Działalność społeczna

[edytuj | edytuj kod]

W lipcu 2000 roku królowa szwedzka została matką chrzestną największego współcześnie zbudowanego żaglowca świata, który otrzymał nazwę „Royal Clipper[63].

Tytulatura

[edytuj | edytuj kod]
Sylwia z mężem podczas Święta Narodowego Szwecji (2009)

1943-1976: Sylwia Sommerlath

Od 1976: Jej Królewska Mość królowa Szwecji

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Genealogia

[edytuj | edytuj kod]
Pradziadkowie

Carl Sommerlath
(1834–1897)
∞1858
Anna Tille
(1830–1898)

Johann Waldau
(1828–1896)
∞1856
Sophie Schmidt
(1824–1911)

Joaquim Floriano de Toledo
(1842-?)
∞1865
Maria Julia de Barros
(1849-?)

Emiliano Baptista Soares
(1852-1914)

Joaquina Dias Novaes
(1856-?)

Dziadkowie

Moritz Sommerlath
(1864-1944)
∞1886
Erna Waldau
(1864-1944)

Arthur Floriano de Toledo
(1873-1935)
∞1900
Elisa Novaes Soares
(1881-1928)

Rodzice

Walther Sommerlath (1901-1990)
∞1925
Alice Soares de Toledo (1906-1997)

Sylwia Sommerlath (ur. 23 grudnia 1943)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Queen Silvia of Sweden turns 71: ten facts about the royal [online], HELLO!, 23 grudnia 2014 [dostęp 2021-08-07] (ang.).
  2. Ingrid Raagaard: Das Geheimnis der Königin Schwedens. Hamburger Abendblatt. 17 X 2013 [1].
  3. a b Od hostessy do królowej - dzień 1 z królową Silvią [online] [dostęp 2022-02-08].
  4. Queen Silvia’s Brother, Walther Sommerlath, has died [online], Royal Central, 30 października 2020 [dostęp 2021-06-10] (ang.).
  5. Żałoba w szwedzkiej rodzinie królewskiej. Brat królowej zmarł po ciężkiej chorobie [online], OnetKobieta, 29 października 2020 [dostęp 2021-06-09] (pol.).
  6. Rodzina królewska w żałobie! Zmarła jedna z osób najbliższych królowej [online], www.msn.com [dostęp 2021-06-10].
  7. Claire Toureille, Queen Silvia of Sweden opened up about the death of her brother [online], Mail Online, 17 grudnia 2020 [dostęp 2021-06-10].
  8. a b 75 facts about Queen Silvia of Sweden on her 75th birthday [online], Royal Central, 23 grudnia 2018 [dostęp 2021-07-27] (ang.).
  9. Od hostessy do królowej - dzień 3 [online] [dostęp 2022-02-09].
  10. GALLERY: Royals at the Summer Olympics [online], Royal Central, 24 lipca 2021 [dostęp 2021-08-07] (ang.).
  11. Tydzień z królem - rodzina - dzień 4 [online] [dostęp 2022-02-09].
  12. ‘It could be lonely,’ says Queen of first year in Sweden [online], www.thelocal.se [dostęp 2021-06-10].
  13. Królowa opowiedziała o swoim pierwszym roku w Szwecji [online], Skandynawiainfo.pl, 8 listopada 2016 [dostęp 2021-06-10] (pol.).
  14. Od hostessy do królowej - dzień 6 [online] [dostęp 2022-02-09].
  15. HBL: Kuningatar Silvia seurasi vierestä, kun Alzheimerin tauti kuihdutti äidin ja veljen – avoin haastattelu [online], www.iltalehti.fi [dostęp 2021-06-10] (fiń.).
  16. Königin Silvia wird von Schuldgefühlen geplagt [online], 22 listopada 2020 [dostęp 2021-06-10] (niem.).
  17. Bilden på drottning Silvia visar sorgliga sanningen [online], www.svenskdam.se, 14 lutego 2021 [dostęp 2021-06-10] (szw.).
  18. Engagemang – Sveriges Kungahus [online], www.kungahuset.se [dostęp 2021-06-10] (szw.).
  19. Silviahemmet firar 25 år: ”Kunde bli så här bra” [online], www.aftonbladet.se [dostęp 2021-06-10] (szw.).
  20. Scottish Housing News, Stirling researchers to transform housing design for dementia [online], Scottish Housing News [dostęp 2021-06-10] (ang.).
  21. e, Königin von Schweden adelt Görlitzer Krankenhaus für Arbeit mit Demenzkranken | MDR.DE [online], www.mdr.de [dostęp 2021-06-10] (niem.).
  22. Królowa Szwecji promuje w Polsce nowe standardy opieki nad seniorami. Kluczowa jest w nich rola personelu pielęgniarskiego [online], biznes.newseria.pl [dostęp 2021-06-10].
  23. Kuningatar Silvia auttaa nyt dementiapotilaita Ruotsin lisäksi Saksassa – näin häneltä taittuu saksan kieli [online], www.iltalehti.fi [dostęp 2021-06-10] (fiń.).
  24. Wettbewerb um den "Queen Silvia Nursing Award" startet, Wettbewerb um den "Queen Silvia Nursing Award" startet [online], www.altenpflege-online.net [dostęp 2021-06-10] (niem.).
  25. Our story [online], World Childhood Foundation [dostęp 2021-08-07] (ang.).
  26. Childhood´s Board of Directors [online], World Childhood Foundation [dostęp 2021-08-07] (ang.).
  27. Royal injured after accident at home [online], HELLO!, 15 lutego 2021 [dostęp 2021-07-27] (ang.).
  28. Queen Silvia taken to hospital after fall at Drottningholm Palace [online], Royal Central, 15 lutego 2021 [dostęp 2021-07-27] (ang.).
  29. Sweden’s Royal Court issues update on Queen Silvia’s condition following fall [online], Royal Central, 17 lutego 2021 [dostęp 2021-08-07] (ang.).
  30. Queen Silvia opens German orphanage for abused children [online], Royal Central, 4 lipca 2021 [dostęp 2021-08-07] (ang.).
  31. King Carl Gustaf and Queen Silvia receive third dose of coronavirus vaccine [online], Royal Central, 19 listopada 2021 [dostęp 2022-01-13] (ang.).
  32. King and Queen of Sweden test positive for COVID-19 [online], Royal Central, 4 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-13] (ang.).
  33. Crown Princess Victoria of Sweden tests positive for Covid [online], Royal Central, 8 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-13] (ang.).
  34. Prince Daniel tests positive for Covid [online], Royal Central, 9 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-13] (ang.).
  35. Magdalena Surowiec, Królowa Sylwia [online], Niemiecki po ludzku, 24 września 2013 [dostęp 2021-06-09] (pol.).
  36. 10 ‘commoners’ who married royals – and lived happily ever after [online], South China Morning Post, 4 maja 2021 [dostęp 2021-06-10] (ang.).
  37. Gwiazda reality show, trener fitness i córka nazisty. Członkowie szwedzkiej rodziny królewskiej łamią stereotypy [online], Ofeminin, 14 grudnia 2019 [dostęp 2021-06-09] (pol.).
  38. Czarodziejskie klik – o Kopciuszku na Szwedzkim Dworze Królewskim – część 1 [online] [dostęp 2021-06-09].
  39. Czarodziejskie klik – o Kopciuszku na Szwedzkim Dworze Królewskim – część 2 [online] [dostęp 2021-06-09].
  40. Czarodziejskie Klik – O kopciuszku na szwedzkim dworze królewskim – część 3 [online] [dostęp 2021-06-09].
  41. Ślubny Tydzień - Kobiety na dworach królewskich [online] [dostęp 2022-02-09].
  42. Cóż, myślę, że jeśli kogoś kochasz to nie ma znaczenia, czy jest dyrektorem, prezesem spółki, czy królem! [online] [dostęp 2021-06-09].
  43. Szwedzkie zaręczyny [online] [dostęp 2022-02-09].
  44. Who is Queen Silvia of Sweden? [online], Royal Central, 23 grudnia 2019 [dostęp 2021-07-27] (ang.).
  45. The Royal Order of Sartorial Splendor: Flashback Friday: Scandinavian Engagement Rings [online], The Royal Order of Sartorial Splendor, 22 lutego 2013 [dostęp 2021-07-27].
  46. Chloe Pek, Royal Families Around the World: A Guide to the Swedish Monarchy [online], Tatler Singapore, 13 lipca 2020 [dostęp 2021-06-09] (ang.).
  47. Saad719, King Carl XVI Gustaf’s Wedding Gala, 1976 [online], The Royal Watcher, 18 czerwca 2017 [dostęp 2021-06-09] (ang.).
  48. Dancing Queen | Blog Stena Line Polska [online] [dostęp 2021-06-10].
  49. Royal Wedding Rewind: King Carl XVI Gustaf and Queen Silvia of Sweden [online], Royal Central, 19 czerwca 2021 [dostęp 2021-08-07] (ang.).
  50. Od hostessy do królowej - dzień 4 [online] [dostęp 2022-02-09].
  51. Saad719, Wedding of King Carl XVI Gustaf of Sweden, 1976 [online], The Royal Watcher, 19 czerwca 2017 [dostęp 2021-06-09] (ang.).
  52. The Royal Order of Sartorial Splendor: Wedding Wednesday: Heirloom Veils [online], The Royal Order of Sartorial Splendor, 31 sierpnia 2011 [dostęp 2021-07-17].
  53. The Royal Order of Sartorial Splendor: Wedding Wednesday: Queen Silvia's Gown [online], The Royal Order of Sartorial Splendor, 1 sierpnia 2012 [dostęp 2021-07-27].
  54. Sobota z tiarą – The Cameo Tiara [online] [dostęp 2021-06-09].
  55. Saad719, Swedish Royal Tiaras [online], The Royal Watcher, 30 kwietnia 2017 [dostęp 2021-06-09] (ang.).
  56. Emma Samuel, Tiara of the Month: The Cameo Parure belonging to the Swedish Royal Family [online], Tatler [dostęp 2021-06-09] (ang.).
  57. The Swedish Cameo Tiara [online], The Practical Gemologist [dostęp 2021-06-09] (ang.).
  58. Kirsten Jacobs, The origin story of the Swedish Cameo tiara [online], Wedding ETC, 24 czerwca 2020 [dostęp 2021-06-09] (ang.).
  59. The Royal Order of Sartorial Splendor: Crown Princess Victoria's Wedding: The Dress [online], The Royal Order of Sartorial Splendor, 20 czerwca 2010 [dostęp 2021-07-17].
  60. The true story of the sex scandal that rocked the Swedish monarchy [online], honey.nine.com.au [dostęp 2021-08-07] (ang.).
  61. Pikantne sekrety króla Szwecji [online], Newsweek.pl [dostęp 2021-06-07] (pol.).
  62. Karol XVI Gustaw – król Szwecji z nieskazitelną reputacją do 2010 r. – Plejada.pl [online], plejada.pl [dostęp 2021-06-07].
  63. ROYAL CLIPPER – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2022-02-19].
  64. https://www.boe.es/boe/dias/1979/11/09/pdfs/A26058-26058.pdf
  65. https://www.parlament.gv.at/PAKT/VHG/XXIV/AB/AB_10542/imfname_251156.pdf
  66. https://web.archive.org/web/20160313142726/http://falkadb.forseti.is/orduskra/fal03.php?sub=leita&term=sylvia
  67. Ordensdetaljer. borger.dk. [dostęp 2015-05-27]. (duń.).
  68. a b ENTIDADES ESTRANGEIRAS AGRACIADAS COM ORDENS PORTUGUESAS - Página Oficial das Ordens Honoríficas Portuguesas [online], www.ordens.presidencia.pt [dostęp 2022-02-09].
  69. Le onorificenze della Repubblica Italiana [online], www.quirinale.it [dostęp 2022-02-09].
  70. Sylwia, królowa Szwecji [online], www.orderusmiechu.pl [dostęp 2021-10-04] (pol.).
  71. Про нагородження відзнакою Президента України "Орден князя Ярослава Мудрого" [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2022-02-09] (ukr.).
  72. Odlikovanja [online], Predsednica Republike Slovenije [dostęp 2024-04-25] (słoweń.).
  73. M.P. z 2011 r. nr 73, poz. 718.
  74. Lithuanian president: Swedish royal visit is consolidation of bonds between the countries [online], lrt.lt, 8 października 2015 [dostęp 2022-02-09] (ang.).
  75. BOE.es - BOE-A-2021-18858 Real Decreto 1010/2021, de 16 de noviembre, por el que se concede la Gran Cruz de la Real y Distinguida Orden Española de Carlos III a Su Majestad la Reina Silvia de Suecia. [online], www.boe.es [dostęp 2022-02-09].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]