Władcy Portugalii

Herb Portugalii

Chronologiczna lista władców Portugalii (do 1139 hrabiów zależnych od Kastylii).

W XVIII–XIX w. władcy rządzili niekiedy również z Brazylii. Dodatkowo, regenci często nosili tytuły królów. W 1749 królowie Portugalii uzyskali od papieża prawo noszenia tytułu Królów Najwierniejszych^[1].

Hrabstwo Portugalii[edytuj | edytuj kod]

Dynastia Vimara Peres[edytuj | edytuj kod]

#	Imię	Lata życia		Czas rządów		Rodzice
#	Imię	Urodzony	Zmarł	Od	Do	Rodzice
1	Vímara Peres	ok. 820 A Coruña	873 Guimarāes	868	873	Pedro Theon ?
2	Lucídio Vimaranes	ok. 850 Guimarāes	922 Guimarāes	873	922	Vímara Peres Trudilde
3	Hermenegildo Guterres	ok. 842	po maju 912	873	912	Guterre Elwira
4	Monio Guterres	ok. 890	ok. 959	912	922	Guterre Mendes Ilduara Eris
5	Mendo I Gonçalves	?	943/50	ok. 924	943/50	Gonçalo Betotes Teresa Eris
6	Mumadona Dias	?	968	ok. 924	950	Diogo Fernandes Onega Lucides
7	Gonçalo Mendes	ok. 925	997	950	997	Mendo I Gonçalves Mumadona Dias
8	Mendo II Gonçalves	?	6 października 1008	997	6 października 1008	Gonçalo Mendes Ilduara Pais
9	Tutadona Moniz de Coimbra	ok. 960?	1025	6 października 1008	1025	Munio Froilaz de Coimbra Elvira Pais de Deza
10	Alvito Nunes	ok. 985?	1015/16 Zamek Vermoim	6 października 1008	1015/16	Nuno Alvites ?
11	Nuno I	ok. 1000?	1028	1017	1028	Alvito Nunes Gontina
−	Ilduara Mendes^[2]	ok. 1000	1058	1028 1050	ok. 1043 1058	Mendo II Gonçalves Tutadona Moniz
12	Mendo III	ok. 1020	1050	1028	1050	Nuno I Ilduara Mendes
13	Nuno II	ok. 1040	28 lutego 1071	1050	28 lutego 1071	Mendo III ?

Dynastia burgundzka[edytuj | edytuj kod]

#	Imię	Lata życia		Czas rządów		Rodzice
#	Imię	Urodzony	Zmarł	Od	Do	Rodzice
1	Rajmund z Burgundii	1070 Besançon	24 maja 1107 Grajal de Campos	1087	1196	Wilhelm I Stefania z Longwy
1	Urraka Kastylijska	1080 León	8 marca 1126 Saldaña	1087	1196	Alfons VI Konstancja Burgundzka
2	Henryk Burgundzki	1066 Dijon	12 maja 1112 Astorga	ok. 1096	12 maja 1112	Henryk de Bourgogne Sybilla z Barcelony
2	Teresa de Leon	ok. 1080 Póvoa de Lanhoso	11 listopada 1130 Klasztor Santa Maria de Montederramo	ok. 1196	24 czerwca 1128	Alfons VI Jimena Muñoz
3	Alfons Henryk	25 lipca 1109 Guimarães	6 grudnia 1185 Coimbra	24 czerwca 1128	26 lipca 1139 Koronowany na króla	Henryk Burgundzki Teresa de Leon

Królestwo Portugalii[edytuj | edytuj kod]

Dynastia burgundzka (de Borgonha ou Afonsina)[edytuj | edytuj kod]

#	Imię	Lata życia		Czas rządów		Rodzice
#	Imię	Urodzony	Zmarł	Od	Do	Rodzice
1	Alfons I Zdobywca Afonso I	25 lipca 1109 Guimarães	6 grudnia 1185 Coimbra	26 lipca 1139	6 grudnia 1185	Henryk Burgundzki Teresa de Leon
2	Sancho I Kolonizator Sancho I	11 listopada 1154 Coimbra	26 marca 1211 Coimbra	6 grudnia 1185	26 marca 1211	Alfons I Zdobywca Mafalda Sabaudzka
3	Alfons II Gruby Afonso II	23 kwietnia 1185 Coimbra	25 marca 1223 Coimbra	26 marca 1211	25 marca 1223	Sancho I Kolonizator Dulce Berenguer
4	Sancho II Pobożny Sancho II	8 września 1209 Coimbra	4 stycznia 1248 Toledo	25 marca 1223	4 grudnia 1247	Alfons II Gruby Urraka Kastylijska
5	Alfons III Dzielny^[3] Afonso III	5 maja 1210 Coimbra	16 lutego 1279 Alcobaça	4 stycznia 1248	16 lutego 1279	Alfons II Gruby Urraka Kastylijska
6	Dionizy I Rolnik Dinis I	9 października 1261 Lizbona	7 stycznia 1325 Santarém	16 lutego 1279	7 stycznia 1325	Alfons III Beatrycze Kastylijska
7	Alfons IV Dzielny Afonso IV	8 lutego 1291 Lizbona	28 maja 1357 Lizbona	7 stycznia 1325	28 maja 1357	Dionizy I Izabela Aragońska
8	Piotr I Sprawiedliwy Pedro I	8 kwietnia 1320 Coimbra	18 stycznia 1367 Estremoz	28 maja 1357	18 stycznia 1367	Alfons IV (król Portugalii) Beatrycze Kastylijska
9	Ferdynand I Przystojny Fernando I	31 października 1345 Coimbra	22 października 1383 Lizbona	18 stycznia 1367	22 października 1383	Piotr I Sprawiedliwy Konstancja Manuel

Bezkrólowie (regenci)[edytuj | edytuj kod]

#	Imię	Lata życia		Czas rządów		Rodzice
#	Imię	Urodzony	Zmarł	Od	Do	Rodzice
–	Leonor Teles de Menezes Leonor Teles de Menezes	ok. 1350	27 kwietnia 1386 lub 1390/1406 Tordesillas	22 października 1383	16 grudnia 1383	Martim Afonso Telo de Menezes Aldonça Anes de Vasconcelos
–	Jan d’Aviz João de Avis	11 kwietnia 1357 Lizbona	13 sierpnia 1433 Lizbona	16 grudnia 1383	6 kwietnia 1385	Piotr I Sprawiedliwy Teresa Lourenço

Dynastia Aviz (de Avis/Joanina)[edytuj | edytuj kod]

#	Imię	Lata życia		Czas rządów		Rodzice
#	Imię	Urodzony	Zmarł	Od	Do	Rodzice
10	Jan I Dobry João I	11 kwietnia 1357 Lizbona	13 sierpnia 1433 Lizbona	6 kwietnia 1385	14 sierpnia 1433	Piotr I Sprawiedliwy Teresa Lourenço
11	Edward I Elokwentny Duarte I	31 października 1391 Viseu	9 września 1438 Tomar	14 sierpnia 1433	9 września 1438	Jan I Dobry Filipa Lancaster
12	Alfons V Afrykańczyk Afonso V	15 stycznia 1432 Sintra	28 sierpnia 1481 Lizbona	13 września 1438	28 sierpnia 1481	Edward I Aviz Eleonora Aragońska
13	Jan II Doskonały João II	3 maja 1455 Lizbona	25 października 1495 Alvor	28 sierpnia 1481^[4]	25 października 1495	Alfons V Afrykańczyk Izabela de Coimbra
14	Manuel I Szczęśliwy Manuel I	31 maja 1469 Alcochete	13 grudnia 1521 Lizbona	25 października 1495	13 grudnia 1521	Ferdynand Aviz, książę Viseu Beatrycze Aviz
15	Jan III Pobożny João III	7 czerwca 1502 Lizbona	11 czerwca 1557 Lizbona	13 grudnia 1521	11 czerwca 1557	Manuel I Szczęśliwy Maria Aragońska
16	Sebastian I Upragniony Sebastião I	20 stycznia 1554 Lizbona	4 sierpnia 1578 Al-Kasr al-Kabir	11 czerwca 1557	4 sierpnia 1578	Jan d’Aviz Joanna Austriacka
17	Henryk I Kardynał Henrique I	31 stycznia 1512 Lizbona	31 stycznia 1580 Almeirim	4 sierpnia 1578	31 stycznia 1580	Manuel I Szczęśliwy Maria Aragońska
(18)	Antoni I de Crato António de Crato	20 marca 1531 Lizbona	26 sierpnia 1595 Paryż	24 lipca 1580	25 sierpnia 1580^[5]	Ludwik Aviz (książę Beja) Jolanta Gomes

Habsburgowie (Filipina/de Habsburgo/dos Áustrias)[edytuj | edytuj kod]

#	Imię	Lata życia		Czas rządów		Rodzice
#	Imię	Urodzony	Zmarł	Od	Do	Rodzice
18	Filip I Roztropny Filipe I	21 maja 1527 Valladolid	13 września 1598 Escorial	12 września 1580	13 września 1598	Karol V Habsburg Izabela Portugalska
19	Filip II Pobożny Filipe II	14 kwietnia 1578 Madryt	31 marca 1621 Madryt	13 września 1598	31 marca 1621	Filip II Habsburg Anna Habsburg
20	Filip III Król Planet Filipe III	8 kwietnia 1605 Valladolid	17 września 1665 Madryt	31 marca 1621	1 grudnia 1640 Usunięty	Filip III Habsburg Małgorzata Austriaczka

Dynastia Bragança (de Bragança/Brigantina)^[6][edytuj | edytuj kod]

#	Imię	Lata życia		Czas rządów		Rodzice
#	Imię	Urodzony	Zmarł	Od	Do	Rodzice
21	Jan IV Odnowiciel João IV	19 marca 1603 Vila Viçosa	6 listopada 1656 Lizbona	1 grudnia 1640	6 listopada 1656	Teodozjusz II de Braganza Ana de Velasco y Giron
22	Alfons VI Zwycięski Afonso VI	21 sierpnia 1643 Lizbona	12 września 1683 Sintra	6 listopada 1656	12 września 1683	Jan IV Szczęśliwy Ludwika de Guzman
23	Piotr II Spokojny Pedro II	26 kwietnia 1648 Lizbona	9 grudnia 1706 Alcantara	12 września 1683	9 grudnia 1706	Jan IV Szczęśliwy Ludwika de Guzman
24	Jan V Wielkoduszny João V	22 października 1689 Lizbona	31 lipca 1750 Lizbona	9 grudnia 1706	31 lipca 1750	Piotr II Spokojny Maria Zofia von Pfalz-Neuburg
25	Józef I Reformator José I	6 czerwca 1714 Lizbona	24 lutego 1777 Lizbona	31 lipca 1750	24 lutego 1777	Jan V Wielkoduszny Maria Anna Habsburg
26	Maria I Maria I	17 grudnia 1734 Lizbona	20 marca 1816 Rio de Janeiro	24 lutego 1777	20 marca 1816	Józef I Reformator Marianna Wiktoria Burbon
−	Piotr III Budowniczy Pedro III Król iure uxoris	5 lipca 1717 Lizbona	25 maja 1786 Queluz	24 lutego 1777	25 maja 1786	Jan V Wielkoduszny Maria Anna Habsburg
27	Jan VI Klement João VI	13 maja 1769 Lizbona	10 marca 1826 Lizbona	20 marca 1816	10 marca 1826	Piotr III (król Portugalii) Maria I (królowa Portugalii)
28	Piotr IV Król Żołnierz Pedro IV	12 października 1798 Queluz	24 września 1834 Queluz	10 marca 1826	2 maja 1828 Abdykował	Jan VI (król Portugalii) Karolina Joachima Burbon
29	Maria II Dobra Matka Maria II	4 kwietnia 1819 Rio de Janeiro	15 listopada 1853 Lizbona	2 maja 1828	23 czerwca 1828 Usunięta	Piotr IV (król Portugalii) Maria Leopoldyna Habsburg
30	Michał I Uzurpator Miguel I	26 października 1802 Queluz	14 listopada 1866 Wertheim	26 lutego 1828	6 maja 1834 Usunięty	Jan VI (król Portugalii) Karolina Joachima Burbon
(29)	Maria II Dobra Matka Maria II	4 kwietnia 1819 Rio de Janeiro	15 listopada 1853 Lizbona	6 maja 1834	15 listopada 1853	Piotr IV (król Portugalii) Maria Leopoldyna Habsburg
−	Ferdynand II Król Artysta Fernando II Król iure uxoris	29 października 1816 Wiedeń	15 grudnia 1885 Lizbona	16 września 1837	15 listopada 1853	Ferdynand von Sachsen-Coburg-Saalfeld-Kohary Antonia Kohary
31	Piotr V Nadzieja Pedro V	16 września 1837 Lizbona	11 listopada 1861 Lizbona	15 listopada 1853	11 listopada 1861	Ferdynand II Koburg Maria II (królowa Portugalii)
32	Ludwik I Popularny Luís I	31 października 1838 Lizbona	19 października 1889 Cascais	11 listopada 1861	19 października 1889	Ferdynand II Koburg Maria II (królowa Portugalii)
33	Karol I Dyplomata Carlos I	28 września 1863 Lizbona	1 lutego 1908 Lizbona	19 października 1889	1 lutego 1908	Ludwik I (król Portugalii) Maria Pia Sabaudzka
34	Manuel II Patriota^[7] Manuel II	15 listopada 1889 Lizbona	2 lipca 1932 Londyn	1 lutego 1908	5 października 1910 Proklamacja republiki	Karol I (król Portugalii) Amelia Orleańska

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Tomasz Orłowski, Protokół dyplomatyczny, Warszawa 2005, s. 149.
↑ regentka
↑ Regent od 4 grudnia 1247 do 4 stycznia 1248.
↑ pierwsze panowanie od 11 listopada do 15 listopada 1477
↑ Król tytularny 1581-1595
↑ Od 1853 zwana także jako Braganza-Sachsen-Coburg-Gotha (Ramo de Bragança-Saxe-Coburgo e Gota), lub po prostu dynastią Koburgów.
↑ Między panowaniem Karola I a panowaniem Manuela II doszukiwano się 20 minutowego panowania Ludwika Filipa – starszego brata Manuela na tej podstawie że 1 lutego 1908 Ludwik Filip śmiertelnie ranny (po zamachu w Lizbonie, w którym zginął jego ojciec Karol I) miał panować przez 20 minut. Po tym czasie umarł i prawo do tronu przeszło na jego młodszego brata Manuela II. Jednakże z punktu widzenia prawa portugalskiego takie panowanie de facto nie miało miejsca, gdyż nie zostało proklamowane przez parlament.

[1] Tomasz Orłowski, Protokół dyplomatyczny, Warszawa 2005, s. 149.

[2] regentka

[3] Regent od 4 grudnia 1247 do 4 stycznia 1248.

[4] rwsze panowanie od 11 listopada do 15 listopada 1477

[5] Król tytularny 1581-1595

[6] Od 1853 zwana także jako Braganza-Sachsen-Coburg-Gotha (Ramo de Bragança-Saxe-Coburgo e Gota), lub po prostu dynastią Koburgów.

[7] Między panowaniem Karola I a panowaniem Manuela II doszukiwano się 20 minutowego panowania Ludwika Filipa – starszego brata Manuela na tej podstawie że 1 lutego 1908 Ludwik Filip śmiertelnie ranny (po zamachu w Lizbonie, w którym zginął jego ojciec Karol I) miał panować przez 20 minut. Po tym czasie umarł i prawo do tronu przeszło na jego młodszego brata Manuela II. Jednakże z punktu widzenia prawa portugalskiego takie panowanie de facto nie miało miejsca, gdyż nie zostało proklamowane przez parlament.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]