Włodzimierz Zonn
![]() Włodzimierz Zonn | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
prof. dr hab. nauk fizycznych | |
Specjalność: astronomia | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1935 – astronomia |
Habilitacja |
1948 – astrofizyka obserwacyjna |
Profesura |
1962 |
Praca naukowa | |
Uczelnia |
Uniwersytet Warszawski |
Instytut | |
Okres zatrudn. |
1945–1974 |
Dyrektor | |
Instytut | |
Okres spraw. |
1950– |
Prezes Zarządu | |
Stowarzyszenie | |
Okres spraw. |
1952–1955 i 1963–1973 |
Poprzednik |
Eugeniusz Rybka (w 1952) i Antoni Opolski (w 1963) |
Następca |
Stefan Piotrowski (w 1956) i Jerzy Stodółkiewicz (w 1973) |
Odznaczenia | |
![]() |
Włodzimierz Zonn (ur. 14 listopada 1905 w Wilnie, zm. 28 lutego 1975 w Warszawie) – polski astronom, współtwórca warszawskiej szkoły astronomicznej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodzenie i kariera[edytuj | edytuj kod]
Włodzimierz Zonn urodził się w rodzinie kurlandzkich Niemców; język polski przyswoił sobie w wieku 16 lat[1]. Studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, gdzie w 1923 roku rozpoczął karierę uniwersytecką. Od roku 1938 pracował w Obserwatorium Astronomicznym na szczycie Pop Iwan[1]. Podczas II wojny światowej został wzięty przez Niemców do niewoli i był osadzony w Oflagu VII A Murnau, gdzie prowadził wykłady dokształcające z astronomii oraz był współzałożycielem z malarzem Bohdanem Tomaszewskim prowizorycznego liceum ogólnokształcącego[2]. Od 1950 roku kierował Obserwatorium Astronomicznym UW. Włodzimierz Zonn był obserwatorem gwiazd zmiennych i specjalistą w dziedzinie astronomii gwiazdowej (analizy rozmieszczenia, kinematyki gwiazd i materii międzygwiazdowej), a także w zakresie astronomii pozagalaktycznej i statystyki astronomicznej. Był również prezesem Polskiego Towarzystwa Astronomicznego (16 grudnia 1952 – 16 grudnia 1955 i 19 września 1963 – 12 lutego 1973). Od 1962 roku przewodniczył Komitetowi Astronomii PAN. Przez całe życie zawodowe angażował się w popularyzację astronomii. W czerwcu 1968 roku wszedł w skład Komitetu Honorowego oraz Komitetu Przygotowawczego obchodów 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika[3].
Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (aleja 60, miejsce 79)[4].
Działalność społeczno-polityczna[edytuj | edytuj kod]
W 1932 roku wstąpił do loży masońskiej „Wolność Przywrócona”. Po 1961 roku – w działającej w podziemiu loży „Kopernik”.
W 1974 roku współsygnował List 15, czym naraził się wiernym linii partyjnej władzom uczelni. Z tego powodu gdy rok później umarł, na Bramie Głównej Uniwersytetu Warszawskiego nie umieszczono jego nekrologu ani czarnej flagi – wbrew obowiązującemu zwyczajowi[1].
Zaszczyty[edytuj | edytuj kod]
W 1954 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[5].
Od września 1983 roku Polskie Towarzystwo Astronomiczne wyróżnia wybitnych popularyzatorów astronomii, wręczając im numerowane medale im. Włodzimierza Zonna[6].
Książki[edytuj | edytuj kod]
- 1950: O Słońcu na Ziemi, seria „Biblioteka Fizyczno-Astronomiczna”[7],
- Astrofizyka ogólna,
- 1957: Astronomia gwiazdowa, wspólnie z Konradem Rudnickim, PWN,
- 1965: Astronomia dziś i wczoraj – tom 24 serii wydawniczej „Omega”, Warszawa,
- 1966: Astronomia, wspólnie z Elwirą Milewską, Nasza Księgarnia, Warszawa,
- 1968: Kosmologia współczesna, tom 101 serii wydawniczej „Omega”, PWN, Warszawa,
- 1974: Astronomia z perspektywy czasu, „Wiedza Powszechna”.
- 1975: Galaktyki i kwazary, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Andrzej Kajetan Wróblewski. Za pan brat z gwiazdami. „Wiedza i Życie”. 2019 (1), s. 71. Prószyński Media. ISSN 0137-8929.
- ↑ Stefan Majchrowski: Za drutami Murnau. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970, s. 117, 120.
- ↑ "Urania", miesięcznik Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, nr 3, marzec 1969, str. 84-85
- ↑ śp. Włodzimierz Zonn
- ↑ 19 lipca 1954 „za zasługi w dziedzinie nauki” M.P. z 1954 r. nr 108, poz. 1463
- ↑ XXI Jubileuszowy Zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. „Urania”. 12, s. 328, grudzień 1983. Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii.
- ↑ Książka: O słońcu na ziemi (pol.). biblioNETka.pl. [dostęp 2015-11-12].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ludwik Hass Masoneria Polska XX wieku, Wydawnictwo „Kopia” Sp. z o.o. Warszawa 1996. ISBN 83-86290-16-1
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Włodzimierz Zonn w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Polscy astronomowie XX wieku
- Polscy popularyzatorzy astronomii
- Polscy wolnomularze
- Prezesi Polskiego Towarzystwa Astronomicznego
- Członkowie komitetów naukowych PAN
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Polacy upamiętnieni nazwami nagród
- Astronomowie upamiętnieni nazwami nagród
- Polacy pochodzenia niemieckiego
- Kurlandzka szlachta
- Ludzie urodzeni w Wilnie
- Urodzeni w 1905
- Absolwenci Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
- Jeńcy Oflagu VII A Murnau
- Sygnatariusze Listu 15
- Zmarli w 1975
- Pochowani na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie