Włodzimierz Zonn
| ||
 Włodzimierz Zonn | ||
| Data i miejsce urodzenia | 14 listopada 1905 Wilno | |
| Data i miejsce śmierci | 28 lutego 1975 Warszawa | |
| prof. dr hab. nauk fizycznych | ||
| Specjalność: astronomia | ||
| Alma Mater | Uniwersytet Wileński | |
| Doktorat | 1935 – astronomia Uniwersytet Wileński | |
| Habilitacja | 1948 – astrofizyka obserwacyjna Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu | |
| Profesura | 1962 | |
| Praca naukowa | ||
| Uczelnia | Uniwersytet Warszawski | |
| Instytut | Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego | |
| Okres zatrudn. | 1945–1974 | |
| Odznaczenia | ||
| ||
Włodzimierz Zonn (ur. 14 listopada 1905 w Wilnie, zm. 28 lutego 1975 w Warszawie) – polski astronom, współtwórca warszawskiej szkoły astronomicznej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Włodzimierz Zonn urodził się w rodzinie kurlandzkich Niemców; język polski przyswoił sobie w wieku 16 lat.[1] Studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, gdzie w 1923 roku rozpoczął karierę uniwersytecką. Od 1938 pracował w Obserwatorium Astronomicznym na szczycie Pop Iwan[1]. Podczas II wojny światowej został wzięty przez Niemców do niewoli i był osadzony w Oflagu VII A Murnau, gdzie prowadził wykłady dokształcające z astronomii oraz był współzałożycielem z malarzem Bohdanem Tomaszewskim prowizorycznego liceum ogólnokształcącego[2]. Od 1950 roku kierował Obserwatorium Astronomicznym UW. Włodzimierz Zonn był obserwatorem gwiazd zmiennych i specjalistą w dziedzinie astronomii gwiazdowej (analizy rozmieszczenia, kinematyki gwiazd i materii międzygwiazdowej), a także w zakresie astronomii pozagalaktycznej i statystyki astronomicznej. Był również prezesem Polskiego Towarzystwa Astronomicznego (16 grudnia 1952 – 16 grudnia 1955 i 19 września 1963 – 12 lutego 1973). Od 1962 roku przewodniczył Komitetowi Astronomii PAN. Przez całe życie zawodowe angażował się w popularyzację astronomii. W czerwcu 1968 roku wszedł w skład Komitetu Honorowego oraz Komitetu Przygotowawczego obchodów 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika[3].
W 1932 roku wstąpił do loży masońskiej „Wolność Przywrócona”. Po 1961 roku – w działającej w podziemiu loży „Kopernik”.
W 1954 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[4].
W 1974 roku współsygnował List 15, czym naraził się wiernym linii partyjnej władzom uczelni. Z tego powodu gdy rok później umarł, na Bramie Głównej Uniwersytetu Warszawskiego nie umieszczono jego nekrologu ani czarnej flagi – wbrew obowiązującemu zwyczajowi.[1] Pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (aleja 60, miejsce 79)[5].
Od września 1983 roku Polskie Towarzystwo Astronomiczne wyróżnia wybitnych popularyzatorów astronomii, wręczając im numerowane medale im. Włodzimierza Zonna[6].
Książki[edytuj | edytuj kod]
- O Słońcu na Ziemi (seria Biblioteka Fizyczno-Astronomiczna, 1950)[7]
- Astrofizyka ogólna
- Astronomia gwiazdowa (wspólnie z Konradem Rudnickim), (PWN, 1957)
- Astronomia dziś i wczoraj (tom 24 serii wydawniczej Omega, Warszawa 1965)
- Astronomia (wspólnie z Elwirą Milewską), (Nasza Księgarnia, Warszawa 1966)
- Kosmologia współczesna (tom 101 serii wydawniczej Omega, PWN, Warszawa 1968)
- Astronomia z perspektywy czasu (PW „Wiedza Powszechna”, 1974)
- Galaktyki i kwazary (Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1975)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Andrzej Kajetan Wróblewski. Za pan brat z gwiazdami. „Wiedza i Życie”. 2019 (1), s. 71. Prószyński Media. ISSN 0137-8929.
- ↑ Stefan Majchrowski: Za drutami Murnau. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970, s. 117, 120.
- ↑ "Urania", miesięcznik Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, nr 3, marzec 1969, str. 84-85
- ↑ 19 lipca 1954 „za zasługi w dziedzinie nauki” M.P. z 1954 r. nr 108, poz. 1463
- ↑ śp. Włodzimierz Zonn
- ↑ XXI Jubileuszowy Zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. „Urania”. 12, s. 328, grudzień 1983. Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii.
- ↑ Książka: O słońcu na ziemi (pol.). biblioNETka.pl. [dostęp 2015-11-12].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ludwik Hass Masoneria Polska XX wieku, Wydawnictwo „Kopia” Sp. z o.o. Warszawa 1996. ISBN 83-86290-16-1
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Włodzimierz Zonn w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Absolwenci Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Astronomicznego
- Jeńcy Oflagu VII A Murnau
- Kurlandzka szlachta
- Ludzie urodzeni w Wilnie (Imperium Rosyjskie)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Polscy astronomowie XX wieku
- Polscy wolnomularze
- Urodzeni w 1905
- Zmarli w 1975
- Pochowani na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie
- Polacy upamiętnieni nazwami nagród
- Astronomowie upamiętnieni nazwami nagród