Józef Krakowski

Józef Krakowski

Częstochowski, Józio, Ferdek

Data i miejsce urodzenia	29 czerwca 1914 Rozprza
Data i miejsce śmierci	25 kwietnia 1986 Frankfurt nad Menem
Przebieg służby
Lata służby	1940–1944
Siły zbrojne	Armia Czerwona Ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	1 Dywizja Piechoty 3 Dywizja Piechoty
Stanowiska	zastępca dowódcy batalionu ds. polityczno-wychowawczych, zastępca dowódcy pułku piechoty, zastępca dowódcy brygady ds. polityczno-wychowawczych
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: bitwa o Kijów (1941) bitwa pod Lenino
Późniejsza praca	Urząd Bezpieczeństwa
Odznaczenia

Józef (Szaja) Krakowski, ps. „Częstochowski”, „Józio”, „Ferdek” (ur. 29 czerwca 1914 w Rozprzy, zm. 25 kwietnia 1986 we Frankfurcie nad Menem) – działacz komunistyczny, oficer Urzędu Bezpieczeństwa.

Życiorys

Okres przedwojenny

Pochodził z żydowskiej rodziny Ignacego (Izraela) i Karoliny. Od 1928 członek komunistycznej organizacji dziecięcej „Pionier”. 7 lipca 1929 wstąpił do ZMK/KZMP. Wszedł w skład Komitetu Miejskiego ZMK, łącznik, utrzymywał tzw. „przyjazdówkę” w Hotelu Kupieckim w Częstochowie. Wskutek dekonspiracji w 1923 przeniósł się do Łodzi, gdzie działał w Komitecie Dzielnicowym (KD) KZMP Prawa Śródmiejska i był kierownikiem biura „Pioniera” na miasto Łódź. Odpowiadał za organizację masowych demonstracji w mieście. W czasie strajku włókniarzy w 1933 był przewodniczącym Komitetu Strajkowego, za co został aresztowany podczas manifestacji 15 marca 1933 i skazany na rok więzienia. Podczas odbywania kary w Sieradzu wstąpił do Komunistycznej Partii Polski. Po wyjściu z więzienia został sekretarzem KD KZMP Bałuty oraz sekretarzem Lewicy Związkowej. Członek Międzyzwiązkowej Komisji Związków Zawodowych. Był delegatem związkowym w fabryce włókienniczej N. Eitington i S-ka, w której pracował. Został stałym członkiem komitetu jednolitofrontowego. Poszukiwany przez policję, w 1938 przeniósł się do Warszawy, a następnie został skierowany do Komitetu Okręgowego (KO) KPP Zagłębia Dąbrowskiego.

II wojna światowa

We wrześniu 1939 udał się na tereny zajęte przez Armię Czerwoną. Działacz lwowskich sowieckich związków zawodowych i pracował w fabryce farb i lakierów. W 1941 został przyjęty do WKP(b) z zaliczeniem stażu partyjnego od 1928. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej zmobilizowany do Armii Czerwonej, służył w 178 pułku piechoty i walczył pod Podhajcami, Zbarażem i Kijowem. Ranny w czasie walk, po wyjściu ze szpitala wezwany do Moskwy przez Komitet Wykonawczy Kominternu. Za zgodą MK wyjechał do Buzułuku, do armii gen. Andersa, i został przydzielony do 27 pułku piechoty, jednak w dniu wyjazdu do Iranu otrzymał kategorię „E” (niezdolny do służby wojskowej) i został pozostawiony w ZSRR. 23 maja 1943 wstąpił do 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Od 20 sierpnia 1943 do 6 lutego 1944 zastępca dowódcy batalionu 3 pułku piechoty do spraw polityczno-wychowawczych. Po bitwie pod Lenino mianowany porucznikiem i odznaczony Brązowym Medalem Zasłużonym na Polu Chwały i sowieckim Orderem Czerwonej Gwiazdy. Na początku 1944 został zastępcą 9 pułku piechoty w 3 Dywizji Piechoty im. Romualda Traugutta, a następnie zastępcą dowódcy do spraw polityczno-wychowawczych samodzielnego batalionu szturmowego. Po utworzeniu Polskiego Sztabu Partyzanckiego odkomenderowany do Brygady Partyzanckiej „Grunwald” jako zastępca dowódcy ds. polityczno-wychowawczych. Po jej rozwiązaniu objął tę samą funkcję w Brygadzie im. Wandy Wasilewskiej. Wstąpił do PPR. Po rozformowaniu Brygady 2 sierpnia 1944 został skierowany do Lublina, gdzie był zastępcą pełnomocnika KC PPR i PKWN na dzielnicę Pragę. 14 września 1944 przemawiał na pierwszym ogólnym zebraniu członków PPR dzielnicy Pragi.

Działalność powojenna

Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie. Od 6 listopada 1944 do 19 stycznia 1945 był zastępcą kierownika Wydziału Ochrony Rządu MBP. 16 stycznia 1945 wraz z gen. Władysławem Korczycem otrzymał polecenie przygotowania na 19 stycznia defilady w wyzwolonej Warszawie. Następnie został wyznaczony przez KC na II sekretarza Komitetu Łódzkiego (KŁ) PPR. 21 stycznia 1945 został komendantem gmachu Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi, a 27 stycznia 1945 mianowany zastępcą kierownika tegoż WUBP. Na tym stanowisku pozostawał do czerwca, następnie został przeniesiony do WUBP w Gdańsku na analogiczne stanowisko. Od końca września 1945 był zastępcą szefa WUBP w Warszawie (do listopada 1948). Członek Warszawskiego Komitetu Wojewódzkiego (WKW) PPR, delegat na Ogólnokrajową Naradę PPR i I Zjazd PPR w grudniu 1945. Pod koniec 1948 został zdemobilizowany w stopniu pułkownika WP. Od 1949 był naczelnym dyrektorem Polskiego Biura Podróży „Orbis” (do 1 stycznia 1957). Potem do 1968 pracował w Przedsiębiorstwie „Film Polski” jako szef produkcji zespołu „Kamera”. 9 lutego 1959 decyzją Zespołu Orzekającego Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej (CKKP) PZPR został ukarany naganą z ostrzeżeniem m.in. za wykorzystywanie stanowiska służbowego dla osiągania własnych korzyści, kumoterską politykę kadrową i brak nadzoru nad gospodarką podległych przedsiębiorstw. W kwietniu 1968 został zwolniony z pracy, a we wrześniu 1968 wydalony z PZPR. Wyemigrował do RFN, gdzie zmarł. Ojciec Andrzeja Krakowskiego.

Ordery i odznaczenia

• Order Krzyża Grunwaldu III klasy
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 października 1945)
• Złoty Krzyż Zasługi
• Krzyż Partyzancki
• Brązowy Medal „Zasłużonym na Polu Chwały”
• Medal za Warszawę 1939–1945
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
• Order Czerwonej Gwiazdy (ZSRR)

Bibliografia

• Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 3, Warszawa 1992.
• Krzysztof Szwagrzyk (red.): Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, tom I, 1944–1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2005. ISBN 83-89078-94-5. [dostęp 2015-10-17].brak strony w książce
• Aparat bezpieczeństwa w województwie gdańskim w latach 1945–1990, Gdańsk 2010.

Linki zewnętrzne

• Katalog pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy organów bezpieczeństwa państwa [online], bip.ipn.gov.pl [dostęp 2012-10-28] .