Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach
 nr rej. :- A/1203/23 z 23 maja 2023 (woj. śląskie)[1] - A/1442/91 z 31 października 1991 (woj. katowickie) | |
 Kamienica od frontu (2014) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Ul. Staromiejska 2, |
| Typ budynku |
kamienica mieszkalno-handlowa |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt |
R. Czieslik |
| Kondygnacje |
4+1+1 |
| Rozpoczęcie budowy |
1894 |
| Ukończenie budowy |
1895 |
| Pierwszy właściciel |
R. Czieslik |
Położenie na mapie Katowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°15′31,24″N 19°01′20,30″E/50,258678 19,022306
| |
Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach – zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa, położona przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach-Śródmieściu. Została ona wybudowana w stylu eklektycznym z dominującymi elementami neobaroku w latach 1894–1895, a zaprojektował ją R. Czieslik.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kamienica została wybudowana w latach 1894–1895[2][3][4] (bądź w 1894 roku[5][6][7]), a za jej projekt odpowiadał R. Czieslik[7]. Był on również pierwszym właścicielem kamienicy. W następnych latach właścicielami budynku byli m.in. W. Trupke i rodzina Czaplickich[3][4].
W 1911 roku odnowiono fasadę kamienicy, zaś w latach 1913–1914 przebudowano parter i pierwsze piętro[7]. W październiku 1922 roku przy ówczesnej ulicy Poprzecznej 2 pochodzący z Łodzi księgarz Ludwik Fiszer otworzył filię swojej księgarni, która działała do 1933 roku. W 1928 roku zatrudniała ona 20 osób[8]. W 1935 roku właścicielem budynku był Wincenty Czaplicki. W kamienicy prowadził on wówczas magazyn sprzętów kuchennych. W tym czasie swoją placówkę miało tu także Zjednoczenie Sprzedaży kwasu siarczanego oraz skład konfekcji dziecięcej Eufemii Brauer[9]. W okresie międzywojennym przy numerze nr 2 swoją siedzibę miała także Spółka Akcyjna „Kopalniak” oraz Ferrometal Towarzystwo Żelazo-Metalowe[10].
31 października 1991 roku budynek wpisano do rejestru zabytków[6]. W 1994 roku wyczyszczono fasadę budynku[11].
W 2018 roku w kamienicy znajdowały się m.in. oddziały banków Nordea i BGŻ[11], zaś na początku 2022 w systemie REGON było czynnych 18 aktywnych podmiotów gospodarczych z siedzibą przy ulicy Staromiejskiej 2[12]. W tym czasie działała tu m.in. kancelaria adwokacka[13] i zakład zegarmistrzowski[14].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa położona jest przy ulicy Staromiejskiej 2 w katowickiej dzielnicy Śródmieście[7].
Jest ona wybudowana w stylu eklektycznym z dominującymi elementami neobarokowymi[4].
Powstała na planie prostokąta i wraz z dwiema bocznymi oficynami i jedną tylną tworzy czworokąt zabudowy wokół wewnętrznego dziedzińca[4]. Powierzchnia zabudowy kamienicy wynosi 659 m²[7]. Ma ona cztery kondygnacje nadziemne[7], poddasze oraz podpiwniczenie. Bryła budynku jest zwarta, kryta dachem dwuspadowym o stromej połaci frontowej, pośrodku którego znajduje się mansarda[4].
Fasada kamienicy jest symetryczna, siedmioosiowa, licowana żółtą cegłą, zaś w środkowej osi znajduje się wykusz, który tak samo jak detale architektoniczne kamienicy jest tynkowany. Wykusz ma formę prostokątną, z oknami szerszymi od pozostałych, a na trzeciej kondygnacji przylegają do niego obustronnie balkony z metalowymi balustradami. Wykusz także jest zwieńczony balkonem, zaś cała elewacja kamienicy zwieńczona jest gzymsem konsolowym[4].
Parter kamienicy został z biegiem czasu przebudowany i ma duże okna wystawowe. Bramę wejściową do kamienicy ulokowano w środkowej osi kamienicy i prowadzi do sieni przelotowej oraz klatki schodowej. Schody są dwubiegowe, drewniane, z balustradą tralkową[4].
Okna kamienicy są zamknięte łukowo i zostały ujęte w dekoracyjne obramowania, z czego okna drugiej i trzeciej kondygnacji zostały zamknięte łukiem odcinkowym, a obramowania zwieńczono wolutowym naczółkiem z dekoracją sztukatorską z przedstawieniem postaci lwów (na drugiej kondygnacji) oraz orłów (na trzeciej kondygnacji)[4].
Kamienica jest wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/1442/91[6] – granice ochrony obejmują cały budynek[5]. Budynek wpisany jest także do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice[15].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 23 czerwca 2023 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2023-07-01]
- ↑ Bulsa 2018 ↓, s. 211.
- ↑ a b Abramski 2000 ↓, s. 69.
- ↑ a b c d e f g h Klajmon 1997 ↓, s. 43.
- ↑ a b Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
- ↑ a b c Narodowy Instytut Dziedzictwa: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków. Województwo śląskie. nid.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
- ↑ a b c d e f Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
- ↑ Abramski 2000 ↓, s. 70.
- ↑ Księga... 1935 ↓, s. 110.
- ↑ Abramski 2000 ↓, s. 71.
- ↑ a b Bulsa 2018 ↓, s. 212.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
- ↑ Adwokat Paweł Halabowski: Kontakt. halabowski.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
- ↑ Panorama Firm: Odoj Barbara Zakład Zegarmistrzowski. panoramafirm.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Katowice: GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW. Wyszukiwanie Zabytku Nieruchomego. bip.katowice.eu. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Abramski, Ulice Katowic, Zawiercie: Graf-Mar, 2000, ISBN 83-913341-0-4 (pol.).
- Michał Bulsa, Ulice i place Katowic, wyd. trzecie, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2018, ISBN 978-83-63780-28-9 (pol.).
- Barbara Klajmon, Katowicka kamienica mieszczańska. 1840-1918. Śródmieście, wyd. 1., Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 1997, ISBN 83-85871-09-8 (pol.).
- Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, 1935 (pol.).
