Kompania graniczna KOP „Grabów”
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rozformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Kompania graniczna KOP „Grabów” – pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych nr 1600/tjn./O.de B/25, w drugim etapie organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza, w terminie do 1 marca 1925 sformowano 16 batalion graniczny [1], a w jego składzie 2 kompanię graniczną KOP. W listopadzie 1936 kompania liczyła 2 oficerów, 9 podoficerów, 5 nadterminowych i 98 żołnierzy służby zasadniczej[a].
W 1939 2 kompania graniczna KOP „Grabów” podlegała dowódcy batalionu KOP „Sienkiewicze”[2].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[3]. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza[4].
2 kompania graniczna „Grabów” w 1934 ochraniała odcinek granicy państwowej szerokości 30 kilometrów 660 metrów[5]. Po stronie sowieckiej granicę ochraniały zastawy „Czaban”, „Olnańczyce” i „Milewicze” z komendantury „Jurkiewicze”[6].
| 1928-1929[7][8] | 1931-1934[6][9][10] | 1938[11] | 17 IX 1939[12][13] |
|---|---|---|---|
| dowództwo kompanii | |||
| strażnica KOP „Jaśkowicze” | — | strażnica KOP „Jaśkowicze” | 1 strażnica KOP „Jaśkowicze” |
| strażnica KOP „Morocz”[b] | 2 strażnica KOP „Morocz” | ||
| strażnica KOP „Chutor Morockie” | — | ||
| strażnica KOP „Grabów”[c] | 3 strażnica KOP „Grabów” | ||
| strażnica KOP „Milewicze”[d] | — | ||
| - | strażnica KOP „Riasło”[e] | — | pluton odwodowy |
Kompanie sąsiednie:
- 1 kompania graniczna KOP „Rachowicze” ⇔ 3 kompania graniczna KOP „Lenin” – 1928[7], 1929[8], 1931[6], 1932[9], 1934[10]
- 3 kompania graniczna KOP „Hawrylczyce” ⇔ 3 kompania graniczna KOP „Lenin” – 1938[11]
Dowódcy kompanii[edytuj | edytuj kod]
- kpt. Michał Przybysz (był X 1928 – 28 II 1933 → przeniesiony w stan spoczynku)[14]
- kpt. Ludwik Szymański (28 II 1933 – )[14]
- kpt. Jan Połowińczak[f] (– 1939)
- kpt. Kazimierz Tomasz Grabowski[g] (IX 1939)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wykaz stanów etatowych oficerów, podoficerów i żołnierzy KOP przesłanych przez ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna ze sztabu KOP do I oficera do zleceń GISZ płk. dypl. Kazimierza Glabisza. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 367
- ↑ wieś Morocz, gmina Lenin, powiat łuniniecki, województwo poleskie
- ↑ wieś Grabów, gmina Lenin, powiat łuniniecki, województwo poleskie
- ↑ wieś Milewicze, gmina Lenin, powiat łuniniecki, województwo poleskie
- ↑ futor Raśno, gmina Lenin, powiat łuniniecki, województwo poleskie
- ↑ Jan Połowińczak, kpt. piech., w KOP od 1936. Do mobilizacji dowódca 2 kompanii granicznej „Grabów” baonu KOP „Sienkiewicze”. Przydział mobilizacyjny nieznany. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 742
- ↑ Kazimierz Tomasz Grabowski, kpt. piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji adiutant baonu KOP „Orany". We wrześniu 1939 dowódca 2 kompanii granicznej „Grabów”. Wzięty do niewoli przez Armię Czerwoną. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 719
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 152.
- ↑ Szubański 2000 ↓, s. 89.
- ↑ Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 312-314.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 302.
- ↑ a b c Szkice dyslokacyjne ↓.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 10/1928.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 7/1929.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 29/1932.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 56/1934.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 89/1938.
- ↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 310.
- ↑ Grzelak 2001 ↓, s. 189.
- ↑ a b Obsada oficerska bg „Sienkiewicze” ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
- Czesław Grzelak: Szack–Wytyczno 1939. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2001. ISBN 83-11-09324-5.
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. WarszawaPułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 8388067488.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część I. Powstanie i przemiany organizacyjne KOP do 1939 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (149), 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Wykaz zmian stanu oficerów batalionu granicznego KOP „Sienkiewicze” w latach 1927–1934 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.