USS Brooklyn (ACR-3)
 USS Brooklyn | |
| Historia | |
| Stocznia | |
|---|---|
| Położenie stępki | |
| Wodowanie | |
 US Navy
| |
| Wejście do służby | |
| Wycofanie ze służby |
9 marca 1921 |
| Los okrętu |
sprzedany na złom |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
normalna: 9215 ton |
| Długość |
122,7 m |
| Szerokość |
19,7 m |
| Zanurzenie |
7,3 m |
| Napęd | |
| 4 maszyny parowe o mocy 16 000 KM, 2 śruby | |
| Prędkość |
20 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 8 dział 203 mm (4xII), 12 dział 127 mm (12xI), 12 dział 57 mm (12xI), 4 działka 37 mm, 5 wt 450 mm (stan początkowy, szczegóły w tekście) | |
| Załoga |
561 – 570 ludzi |
USS Brooklyn (ACR-3, CA-3) – amerykański krążownik pancerny, drugi okręt Marynarki USA (US Navy) o tej nazwie.
Budowa
Budowę okrętu autoryzowano 19 lipca 1892[1]. Stępkę pod budowę położono 2 sierpnia 1893 roku, zwodowany został 2 października 1895 w stoczni William Cramp and Sons w Filadelfii, wszedł do służby 1 grudnia 1896 roku z oznaczeniem ACR-3 (Armored Cruiser no. 3). Był jedynym okrętem swojego typu.
Opis
USS "Brooklyn" konstrukcyjnie przedstawiał etap pośredni między krążownikami pancernopokładowymi a krążownikami pancernymi, gdyż jego głównym elementem ochrony biernej był wewnętrzny pokład pancerny grubości do 152 mm, a burtowy pas pancerny był cienki (76 mm) i wąski i chronił jedynie część mechanizmów napędowych. Okręt wyróżniał się wysoką, trzykominową sylwetką oraz silnym pochyleniem burt nad wodą w kierunku środka kadłuba, z wystającymi podstawami bocznych wież. Dziobnica nad wodą miała ostry, łukowy kształt, taranowy w dolnej części, a wysunięty do przodu w górnej.
Uzbrojenie główne w postaci 8 dział 203 mm było rozmieszczone w wieżach dwudziałowych, na planie rombu (po jednej na dziobie i rufie w osi podłużnej i po jednej na śródokręciu na każdej z burt), salwę burtową stanowiło 6 dział. Dwie z 4 wież były eksperymentalnie obracane elektrycznie, zamiast maszynami parowymi, co okazało się udanym rozwiązaniem i weszło do konstrukcji późniejszych amerykańskich pancerników[2]. Po 4 działa 127 mm na burtę były rozmieszczone w kazamatach poniżej pokładu głównego na całej długości okrętu, pozostałe 2 w kazamatach nad pokładem głównym, pod podniesionym pokładem dziobowym.
Służba
Pierwszym dowódcą był komandor (Captain) F. A. Cook. Pierwszym zadaniem "Brooklyn" był kurtuazyjny rejs do Wielkiej Brytanii z amerykańską delegacją na jubileusz królowej Wiktorii. Po powrocie, okręt operował na atlantyckim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. W związku ze zbliżającą się wojną z Hiszpanią i wysłaniem na wody amerykańskie hiszpańskiej eskadry krążowników Cervery, "Brooklyn" wszedł w skład Lotnej Eskadry (ang. Flying Squadron), stając się 28 marca 1898 okrętem flagowym jej dowódcy komodora Schleya, jako jeden z najszybszych okrętów amerykańskich.
Po wybuchu wojny amerykańsko-hiszpańskiej, Lotna Eskadra od 29 maja 1898 blokowała hiszpańską eskadrę w porcie Santiago de Cuba. "Brooklyn" odegrał kluczową rolę w bitwie pod Santiago de Cuba 3 lipca 1898, podczas próby przedarcia się okrętów hiszpańskich, biorąc udział zwłaszcza w zniszczeniu krążownika pancernego "Vizcaya", a później w pościgu za krążownikiem "Cristóbal Colón", który pościg doprowadził do jego zniszczenia. Sam "Brooklyn" był trafiony ok. 20 razy, tracąc tylko 1 członka załogi zabitego i 1 rannego.
Podczas kolejnych lat USS "Brooklyn" początkowo służył na wodach amerykańskich, po czym 16 grudnia 1899 przybył, płynąc drogą przez Kanał Sueski, do Manilii na Filipinach, stając się tam okrętem flagowym Eskadry Azjatyckiej (Asiatic Squadron). W okresie 8 lipca – 11 października wchodził w skład sił interweniujących w Chinach podczas powstania bokserów. Okręt wchodził w skład Eskadry Azjatyckiej do 1 marca 1902, po czym pożeglował z powrotem do USA, przybywając 1 maja do Nowego Jorku. 7 czerwca 1905 wyruszył jako okręt flagowy kontradmirała C. D. Sigsbee w rejs do Cherbourga we Francji, skąd sprowadzono do USA na jego pokładzie szczątki Johna Paula Jonesa.
Od 16 maja 1906 z krótkimi przerwami "Brooklyn" pozostawał w rezerwie, a 23 czerwca 1908 został wycofany ze służby, po czym 2 marca 1914 został z powrotem wciągnięty na listę floty i przydzielony do Atlantyckiej Floty Rezerwowej. Do pełnej służby został przywrócony 9 maja 1915, służąc w "patrolach neutralności" wokół Bostonu. W listopadzie okręt został skierowany ponownie na wody azjatyckie, jako amerykański okręt flagowy na tamtym obszarze. Pełnił m.in. misje militarne i dyplomatyczne w Rosji, Chinach i Japonii. Po zakończeniu I wojny światowej, we wrześniu 1919 został okrętem flagowym 1 Dywizjonu Floty Pacyfiku, a od stycznia 1920 do 15 stycznia 1921 był okrętem flagowym Dowódcy Dywizjonów Niszczycieli (Commander, Destroyer Squadrons) we Flocie Pacyfiku[2]. W tym okresie, po wprowadzeniu nowych oznaczeń kodowych okrętów przez US Navy, otrzymał oznaczenie CA-3. 9 marca 1921 okręt został wycofany ze służby i 20 grudnia 1921 sprzedany na złom.
Dane techniczne
- siłownia:
- 4 pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania, 7 cylindrycznych kotłów parowych, moc: 16 000 KM, 2 śruby
- zapas paliwa: 900 t, maksymalnie 1753 t węgla[1] (inne dane: 1980 lub 1449 t)
Uzbrojenie:
- 8 dział kalibru 203 mm, długość lufy L/35 kalibrów (w 2 wieżach dwudziałowych na dziobie i rufie i po 1 wieży na każdej z burt – 4xII)
- 12 dział kalibru 127 mm Mark 2, długość lufy L/40 (w kazamatach) (później 8)
- 12 dział 57 mm (6-funtowych) (później zdjęte)
- 4 działa 37 mm (1-funtowe)
- 2 działa przeciwlotnicze kalibru 76 mm (po modernizacji)
- 5 stałych wyrzutni torpedowych kalibru 450 mm (zdjęte po 1908)
Opancerzenie (stal pancerna Harveya):
- burtowy pas pancerny na linii wodnej na śródokręciu: 76 mm
- pokład pancerny (wewnętrzny): 152 mm (na skosach na śródokręciu) – 76 mm (poziomy) – 60 mm (dziób i rufa)
- wieże artylerii głównej: 140 mm
- barbety artylerii głównej: 203 – 102 mm
- kazamaty artylerii średniej – 102 mm[1]
- stanowisko dowodzenia – 216 mm[1]
Przypisy
Bibliografia
- Dictionary of American Naval Fighting Ships (DANFS) (pierwotne źródło – tłumaczenie artykułu z angielskiej Wikipedii, zaczerpniętego z zasobów public domain DANFS)
- Roger Chesneau, Eugène Kolesnik: Conway's All the World's Fighting Ships, 1860-1905, Conway Maritime Press, London, 1979, ISBN 0-85177-133-5.
