Bitwa o Prudnik
50°19′11″N 17°34′45″E/50,319722 17,579167| II wojna światowa, front wschodni, część operacji górnośląskiej | |||
.jpg) Rynek w Prudniku po zbombardowaniu | |||
| Czas |
17 marca – maj 1945 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna | |||
| Wynik |
zwycięstwo wojsk radzieckich | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
Położenie na mapie Rzeszy Niemieckiej  | |||
| 50°19′11″N 17°34′45″E/50,319722 17,579167
| |||
Bitwa o Prudnik – jedno ze starć Armii Czerwonej ze znajdującym się w odwrocie niemieckim Wehrmachtem, prowadzone w ramach operacji górnośląskiej.
Zajęcie Prudnika
Armia Czerwona ruszyła w stronę Prudnika 17 marca 1945 z Brzegu (przez Korfantów i Białą) i Koźla (przez Głogówek)[1]. Żołnierze radzieccy zaczęli atak od ostrzeliwania miasta ze wsi Niemysłowice. Trafili między innymi w kilka domów na ulicy Kolejowej i kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła na ulicy Piastowskiej. 19 marca siły niemieckie wycofały się do Lasu Prudnickiego, a wojska Armii Czerwonej wkroczyły do miasta. Podczas walk o miasto poległo 673 Rosjan. Na ich cześć wkrótce po wojnie na Placu Wolności wzniesiono Pomnik Wdzięczności[2]. Wskutek wybuchu bomby podczas bitwy zginął SS-Obersturmbannführer Franz Augsberger – dowódca 20 Dywizji Grenadierów SS złożonej z Estończyków, która broniła miasta[3]. W bitwie brało też udział dwóch Włochów – Mario di Luigi i Giuseppe Tolone. Di Luigi walczył po stronie III Rzeszy[4], a Tolone po stronie ZSRR[5].
Po zajęciu Prudnika
23 kwietnia prudnicki rynek, Plac Farny i Plac Zamkowy zostały zbombardowane przez Wojskowe Siły Powietrzne ZSRR. Nie wiadomo jednak, czy bombardowanie było celowe. Według proboszcza Franza Pietscha było spowodowane wystrzeleniem błędnych znaków świetlnych przez Rosjan[5]. Przy ul. Moniuszki w Prudniku powstał cmentarz dla poległych podczas bitwy żołnierzy Armii Czerwonej. Przy jego zakładaniu pracował m.in. doktor Antoni Błaszczyński, późniejszy burmistrz Prudnika[6].
Niemiecki kontratak
Po wycofaniu się do Lasu Prudnickiego, wojska niemieckie zaczęły prowadzić ostrzał artyleryjski na Prudnik z rejonu Gór Opawskich. Rosjanie wdarli się w rejon wzgórz: Kobylica, Kraska i Długota, wypierając przy tym Niemców ze wsi Dębowiec. Podczas walk czerwonoarmiści zniszczyli Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej z 1743 roku. Rosyjski szpital polowy znajdował się w jednym z bloków przy ulicy Grunwaldzkiej w Prudniku[7]. 21 marca Niemcy przeprowadzili kontratak z rejonu Bartultovice – Jindřichov, którym wyparli Armię Czerwoną ze wzgórz i Dębowca. Szczególnie ciężkie walki toczyły się na Krasce, gdzie poległo ok. 3000 Niemców i 2000 Rosjan[8]. W walkach o Kraskę brali udział żołnierze z 344 Dywizjonu Dział Szturmowych dowodzonego przez kapitana Joachima Lederera. Kontratak został zatrzymany nad Złotym Potokiem w Moszczance[6].
Ordre de Bataille
Siły ZSRR
Siły niemieckie
- 18 Ochotnicza Dywizja Grenadierów Pancernych SS Horst Wessel[3]
- 20 Dywizja Grenadierów SS (1 estońska)[3]
- 344 Dywizjon Dział Szturmowych
Galeria
-
Mapa wojsk sowieckich z planami walk o zdobycie poszczególnych miejscowości na Śląsku -
Rynek w Prudniku po zbombardowaniu -
Rynek w Prudniku po zbombardowaniu -
Odbudowa i porządkowanie zniszczeń wojennych w Prudniku
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Przypisy
- ↑ Mapa wojsk sowieckich z planami walk o zdobycie poszczególnych miejscowości na Śląsku.
- ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa „Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 494.
- ↑ a b c Jacek Cielecki, Tygodnik Prudnicki – Marzec 1945 na ziemi prudnickiej: Estończycy na Śląsku [online], www.tygodnikprudnicki.pl, 21 marca 2012 [dostęp 2018-10-16] (pol.).
- ↑ Andrzej Wanderer, Tygodnik Prudnicki – Nie wierzę w tę historię [online], www.tygodnikprudnicki.pl, 9 kwietnia 2008 [dostęp 2019-04-22].
- ↑ a b Andrzej Dereń, Tygodnik Prudnicki – Włoch walczył o Prudnik [online], www.tygodnikprudnicki.pl, 19 marca 2008 [dostęp 2018-08-14] (pol.).
- ↑ a b Andrzej Wanderer, Tygodnik Prudnicki – Ponure tajemnice okolicy Prudnika [online], www.tygodnikprudnicki.pl [dostęp 2018-09-22] (pol.).
- ↑ Andrzej Wanderer, SANKTUARIUM MATKI BOSKIEJ BOLESNEJ, czyli prawda o zburzonym klasztorku, „Tygodnik Prudnicki”, 1 lutego 2006.
- ↑ Marek Sitko, Góry Opawskie: przewodnik, ISBN 978-83-63603-40-3.