54°34′33″N 17°58′08″E/54,575833 17,968889Bożepole Wielkie
| ||||
| ||||
 Domy we wsi Bożepole Wielkie | ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  pomorskie
| |||
| Powiat | wejherowski | |||
| Gmina | Łęczyce | |||
| Liczba ludności (2019) | 1956 | |||
| Strefa numeracyjna | 58 | |||
| Kod pocztowy | 84-214 | |||
| Tablice rejestracyjne | GWE | |||
| SIMC | 0167102 | |||
Położenie na mapie gminy Łęczyce  | ||||
Położenie na mapie Polski  | ||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | ||||
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego  | ||||
| 54°34′33″N 17°58′08″E/54,575833 17,968889
| ||||
Bożepole Wielkie (kaszb. Bòżépòle Wiôldżé lub Wiôlgié Bòżépòlé, niem. Groß Boschpol) – duża wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Łęczyce nad Łebą (Pradolina Redy-Łeby).
Według danych na dzień 23 października 2019 roku wieś zamieszkuje 1956 mieszkańców na powierzchni 11,70 km2[1].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Przez wieś przebiega DK6: Szczecin – Trójmiasto. Wieś położona jest przy linii kolejowej nr 202 Gdańsk - Stargard, ze stacją Bożepole Wielkie. Kolejowy ruch pasażerski obsługiwany jest przez trójmiejską SKM. Wieś znajduje się w odległości 20 km od Wejherowa i 16 km od Lęborka. Na północ od Bożegopola Wielkiego znajdują się połacie leśne Puszczy Wierzchucińskiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość Bożepole Wielkie pierwszy raz wymieniana jest w 1356 roku w przywilejach lokacyjnych dla wsi Rozłazino.
W XV w. w miejscowości Bożepole działała średniowieczna huta żelaza, zaś rudę żelaza w postaci rudy darniowej pozyskiwano z ówczesnych bagien pradoliny rzeki Łeby. Niedługo później w trakcie wojny trzynastoletniej huta została zniszczona.
Pierwsza kaplica została wzniesiona w 1637 roku. W 1743 roku kaplicę przebudowano na kościół ewangelicki. W tym czasie nastąpił podział. Miejscowi katolicy należeli do parafii w Rozłazinie, zaś protestanci do zboru ewangelickiego w Dzięcielcu[2].
Miejscowość cały czas rozrastała się w związku z pobliskim traktem Gdańsk – Lębork – Szczecin. Według informacji na 1784 rok funkcjonowały tu: kuźnia, karczma, młyn wodny, zaś miejscowość liczyła 16 domów[3].
Po II wojnie światowej 15 marca 1947 roku nazwa miejscowości została zmieniona z Gross Boschpol na Bożepole Wielkie[4].
W 1977 roku wydzielono z parafii Rozłazino i utworzono parafię Bożepole Wielkie pw. św. Piotra Apostoła[2]. Kilka lat później, ze względu na wzrost liczby mieszkańców, wybudowano nowy kościół. Zabytkowy obiekt z XVII wieku przeniesiono do skansenu Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich. W zabytkowym kościele znajdowała się krypta grzebalna rodziny Wejherów[5].
Pomiędzy 1945-1954 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego, powiatu lęborskiego, gminy Rozłazino. Po zniesieniu gmin i pozostawienie w ich miejscu gromad, w latach 1957-1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego, powiatu lęborskiego. W latach 1954 - 1972 miejscowość była siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej. W skład Gromady Bożepole Wielkie wchodziło kilka okolicznych wsi. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Obecnie miejscowość zaliczana jest do ziemi lęborskiej włączonej w skład powiatu wejherowskiego[6].
W miejscowości jest Ochotnicza Straż Pożarna.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru zabytków NID[7] na listę zabytków wpisany jest zespół pałacowy, XVIII-XX, nr rej.: A-1040 z 29.11.1983: pałac i park.
Z Bożegopola Wielkiego pochodzi murowano-szachulcowy kościół filialny pw. św. Piotra, 1743, nr rej.: A-803 z 21.12.1973, obecnie część ekspozycji Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach Kiszewskich.
Sąsiednie miejscowości[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Parafia św. Piotra Apostoła w Bożympolu Wielkim
- Rezerwat przyrody Paraszyńskie Wąwozy
- Bożepole Wielkie (stacja kolejowa)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gmina w liczbach. Gmina Łęczyce. [dostęp 2021-01-02].
- ↑ a b ks. W. Palmowski, Dzieje parafii Rozłazino, Kraków 2000, s 135
- ↑ Bożepole Wielkie. Z historii wsi
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Ministra Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. (M.P. z 1947 r. nr 37, poz. 297, s. 4)
- ↑ Muzeum Kaszubski Park Etnograficzny, Budownictwo Kaszub Północnych, Świątynia z Bożegopola Wielkiego
- ↑ Studium Ochrony Krajobrazu Województwa Pomorskiego, Gdańsk 2005 i załącznik Ryc 32. Proponowane formy ochrony krajobrazu na tle obszarów oraz regionów historyczno-kulturowych.
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie. 2020-09-30. s. 122. [dostęp 2021-01-02].
| |||||||||||||||||
