Dyskusja wikiprojektu:Rocznice/ekspozycje/06-15
2015 – ekspozycja na SG
[edytuj kod]15 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Dula, Wit i Witosław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1215 – władca angielski Jan bez Ziemi pod naciskiem możnych swego królestwa wydał przywilej znany pod nazwą Magna Charta Libertatum (na rycinie podpisanie Karty), która ograniczała władzę monarszą, głównie w dziedzinie skarbowej i sądowej, określając jednocześnie uprawnienia baronów, duchowieństwa i zakres swobód klas niższych
- 1520 – papież Leon X wydał bullę Exsurge Domine potępiającą poglądy i działania Marcina Lutra (na ilustracji spalenie bulli papieskiej przez M. Lutra)
- 1785 – w katastrofie balonu podczas próby przelotu przez kanał La Manche zginął francuski pionier aeronautyki Jean-François Pilâtre de Rozier, zajmował się badaniem procesu oddychania, prowadził doświadczenia z gazami, był wynalazcą prototypu respiratora oraz został pierwszym pilotem statku powietrznego, kiedy to 21 listopada 1783 (wraz z hrabią François Laurentem d’Arlandes) odbył pierwszy w historii przelot balonem bez uwięzi
- 1905 – zmarł, pochodzący ze Śląska, niemiecki lekarz psychiatra i neurolog Carl Wernicke, który odkrył obszar mózgu, nazwany później ośrodkiem Wernickego, odpowiedzialny za rozumienie mowy
- 1955 – urodził się rabin Michael Schudrich, od 2004 naczelny rabin Polski
- 1985 – w leningradzkim Ermitażu obraz Rembrandta Danae został oblany kwasem i pocięty nożem przez szaleńca
- 1995 – zmarł amerykański inżynier-informatyk John Vincent Atanasoff, konstruktor pierwszego komputera elektronicznego
2016 – ekspozycja na SG
[edytuj kod]15 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Jolanta, Wit i Witosław
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1246 – pyrrusowe zwycięstwo wojsk austriackich nad węgierskimi w bitwie nad Litawą, w walce poległ książę Fryderyk II Bitny, tym samym w linii męskiej wygasła dynastia Babenbergów
- 1846 – urodził się polski ekonomista i polityk Leon Biliński, profesor i rektor Uniwersytetu Lwowskiego, minister skarbu Przedlitawiii (1895–1897 i 1909–1911), Austro-Węgier (1912–1915) i Polski (1919)
- 1916 – urodził się amerykański ekonomista, informatyk, socjolog i psycholog Herbert Simon, laureat Nagrody Turinga i Nagrody im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii
- 1946 – urodził się grecki piosenkarz Demis Roussos (na fotografii), znany m.in. z takich utworów jak „Forever and Ever”, „My Friend the Wind” czy „Goodbye My Love Goodbye”
- 1956 – urodził się polski aktor niezawodowy Henryk Gołębiewski (seriale przygodowe Wakacje z duchami, Podróż za jeden uśmiech, Stawiam na Tolka Banana, film Edi)
- 1966 – urodził się łotewski polityk Raimonds Vējonis (na fotografii), urzędujący prezydent Łotwy, działacz Partii Zielonych
- 1996 – zmarła amerykańska wokalistka jazzowa Ella Fitzgerald, zwana „Pierwszą Damą Piosenki”, odznaczona Medalem Wolności przez prezydenta George’a H.W. Busha
2017 – ekspozycja na SG
[edytuj kod]15 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Jolanta, Wit i Witosław; Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1467 – Karol Zuchwały (na ilustracji) został księciem Burgundii
- 1957 – urodził się polski krytyk filmowy i publicysta Tomasz Raczek
- 1982 – podczas piłkarskich Mistrzostw Świata w Hiszpanii padł najwyższy rezultat w historii turniejów finałowych (Węgry-Salwador 10:1)
- 1987 – Uta Ranke-Heinemann, pierwsza w świecie kobieta dopuszczona do wykładania teologii katolickiej, została pozbawiona katedry
- 1992 – urodziły się: kanadyjska narciarka dowolna Marielle Thompson oraz holenderska lekkoatletka Dafne Schippers
- 2012 – zmarł polski dyrygent i kompozytor Stefan Stuligrosz (na fotografii), twórca Chóru Chłopięco-Męskiego „Poznańskie Słowiki”
2018 – ekspozycja na SG
[edytuj kod]15 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Jolanta, Wit i Witosław; wczoraj lub dziś kończące ramadan święto Id al-Fitr
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 763 p.n.e. – w asyryjskiej kronice odnotowano zaćmienie słońca; dzięki odkryciu i odczytaniu tego zapisu możliwe było sprecyzowanie chronologii starożytnego Bliskiego Wschodu
- 1763 – urodził się węgierski uczony Gergely Berzeviczy, prekursor nauk ekonomicznych i socjologii
- 1843 – urodził się norweski kompozytor, pianista i dyrygent Edvard Grieg; pamiętany jako autor dwu suit orkiestrowych napisanych do dramatu „Peer Gynt” Henryka Ibsena i „Koncertu fortepianowego a-moll”
- 1888 – po śmierci ojca cesarzem Niemiec został Wilhelm II (na fotografii); ostatni niemiecki cesarz i król Prus, przedstawiciel dynastii Hohenzollernów
- 1938 – zmarł niemiecki malarz Ernst Ludwig Kirchner, współzałożyciel grupy ekspresjonistów Die Brücke
- 1958 – nocą na 16 czerwca został zgładzony Imre Nagy (na fotografii pomnik), premier Węgier podczas rewolucji węgierskiej 1956, stał się symbolem oporu przeciw prosowieckiej dyktaturze
- 1993 – papież Jan Paweł II poświęcił ukończoną Katedrę Almudena w Madrycie
2019 – ekspozycja na SG
[edytuj kod]15 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Jolanta, Wit i Witosław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1389 – klęska Serbów w bitwie na Kosowym Polu z Turkami, która przeszła do legendy i stała się mitem historycznym kształtującym tożsamość narodową Serbów
- 1519 – urodził się Henryk FitzRoy, syn naturalny Henryka VIII
- 1594 – urodził się francuski malarz Nicolas Poussin (na autoportrecie)
- 1794 – Insurekcja kościuszkowska: komendant Krakowa Ignacy Wieniawski poddał miasto bez walki Prusakom
- 1804 – weszła w życie 12. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych
- 1914 – urodził się Jurij Andropow, radziecki polityk, przywódca ZSRR (zm. 1984)
- 1934 – członek OUN Hryhorij Maciejko postrzelił ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego, który zmarł tegoż dnia
2020 – ekspozycja na SG
[edytuj kod]15 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Jolanta, Wit i Witosław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1520 – papież Leon X wydał bullę Exsurge Domine potępiającą poglądy i działania Marcina Lutra (na ilustracji spalenie bulli papieskiej przez M. Lutra)
- 1740 – urodził się francuski duchowny katolicki Wincenty Abraham, błogosławiony Kościoła katolickiego, męczennik i ofiara antykatolickich prześladowań okresu rewolucji francuskiej
- 1905 – zmarł, pochodzący ze Śląska, niemiecki lekarz psychiatra i neurolog Carl Wernicke, który odkrył obszar mózgu, nazwany później ośrodkiem Wernickego, odpowiedzialny za rozumienie mowy
- 1960 – odbyła się premiera komedii filmowej Garsoniera, w reżyserii Billy’ego Wildera z Jackiem Lemmonem, Shirley MacLaine i Fredem MacMurray’em w rolach głównych; tegoż dnia dokonano oblotu radzieckiego śmigłowca transportowo-pasażerskiego Mi-10 (na fotografii)
- 1985 – w leningradzkim Ermitażu obraz Rembrandta Danae został oblany kwasem i pocięty nożem przez szaleńca
- 1995 – zmarł amerykański inżynier-informatyk John Vincent Atanasoff, konstruktor pierwszego komputera elektronicznego
2021 – ekspozycja na SG
[edytuj kod]15 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Jolanta, Wit i Witosław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1246 – pyrrusowe zwycięstwo wojsk austriackich nad węgierskimi w bitwie nad Litawą, w walce poległ książę Fryderyk II Bitny, tym samym w linii męskiej wygasła dynastia Babenbergów
- 1846 – urodził się polski ekonomista i polityk Leon Biliński (na fotografii), profesor i rektor Uniwersytetu Lwowskiego, minister skarbu Przedlitawiii (1895–1897 i 1909–1911), Austro-Węgier (1912–1915) i Polski (1919)
- 1916 – urodził się amerykański ekonomista, informatyk, socjolog i psycholog Herbert Simon, laureat Nagrody Turinga i Nagrody im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii
- 1946 – urodził się grecki piosenkarz Demis Roussos, znany m.in. z takich utworów jak „Forever and Ever”, „My Friend the Wind” czy „Goodbye My Love Goodbye”
- 1956 – urodził się polski aktor niezawodowy Henryk Gołębiewski (seriale przygodowe Wakacje z duchami, Podróż za jeden uśmiech, Stawiam na Tolka Banana, film Edi)
- 1966 – urodził się łotewski polityk Raimonds Vējonis, urzędujący prezydent Łotwy, działacz Partii Zielonych
- 1996 – zmarła amerykańska wokalistka jazzowa Ella Fitzgerald (na fotografii), zwana „Pierwszą Damą Piosenki”, odznaczona Medalem Wolności przez prezydenta George’a H.W. Busha
2022 – ekspozycja na SG
[edytuj kod]15 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Jolanta, Wit i Witosław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1312 – wojska pod dowództwem Karola Roberta odniosły decydujące zwycięstwo w bitwie pod Rozhanovcami
- 1467 – Karol Zuchwały został księciem Burgundii
- 1982 – podczas piłkarskich Mistrzostw Świata w Hiszpanii padł najwyższy rezultat w historii turniejów finałowych (Węgry-Salwador 10:1)
- 1987 – Uta Ranke-Heinemann, pierwsza w świecie kobieta dopuszczona do wykładania teologii katolickiej, została pozbawiona katedry
- 1992 – urodziły się: kanadyjska narciarka dowolna Marielle Thompson, oraz holenderska lekkoatletka Dafne Schippers (na fotografii)
- 2012 – zmarł polski dyrygent i kompozytor Stefan Stuligrosz (na fotografii), twórca Chóru Chłopięco-Męskiego „Poznańskie Słowiki”
2023 – ekspozycja na SG
[edytuj kod]15 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Jolanta, Wit i Witosław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 763 p.n.e. – w asyryjskiej kronice odnotowano zaćmienie słońca; dzięki odkryciu i odczytaniu tego zapisu możliwe było sprecyzowanie chronologii starożytnego Bliskiego Wschodu
- 1763 – urodził się węgierski uczony Gergely Berzeviczy, prekursor nauk ekonomicznych i socjologii
- 1843 – urodził się norweski kompozytor, pianista i dyrygent Edvard Grieg; pamiętany jako autor dwu suit orkiestrowych napisanych do dramatu „Peer Gynt” Henryka Ibsena i „Koncertu fortepianowego a-moll” (do odsłuchania „Allegro molto moderato” w wykonaniu University of Washington Symphony Orchestra, przy fortepianie Neal O'Doan)
- 1888 – po śmierci ojca cesarzem Niemiec został Wilhelm II; ostatni niemiecki cesarz i król Prus, przedstawiciel dynastii Hohenzollernów
- 1938 – zmarł niemiecki malarz Ernst Ludwig Kirchner, współzałożyciel grupy ekspresjonistów Die Brücke
- 1958 – nocą na 16 czerwca został zgładzony Imre Nagy, premier Węgier podczas rewolucji węgierskiej 1956, stał się symbolem oporu przeciw prosowieckiej dyktaturze
- 1993 – papież Jan Paweł II poświęcił ukończoną Katedrę Almudena (na fotografii) w Madrycie
2024 – ekspozycja na SG
[edytuj kod]15 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Jolanta, Wit i Witosław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1389 – klęska Serbów w bitwie na Kosowym Polu z Turkami, która przeszła do legendy i stała się mitem historycznym kształtującym tożsamość narodową Serbów
- 1519 – urodził się Henryk FitzRoy, syn naturalny Henryka VIII
- 1594 – urodził się francuski malarz Nicolas Poussin (na autoportrecie)
- 1794 – Insurekcja kościuszkowska: komendant Krakowa Ignacy Wieniawski poddał miasto bez walki Prusakom
- 1804 – weszła w życie 12. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych
- 1914 – urodził się Jurij Andropow, radziecki polityk, przywódca ZSRR (zm. 1984)
- 1934 – członek OUN Hryhorij Maciejko postrzelił ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego, który zmarł tegoż dnia