Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1982

	Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1982; Copa del Mundo de Fútbol – España 82
1978	1986
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator	UEFA
	Szczegóły turnieju
Gospodarz	Hiszpania
Otwarcie	13 czerwca 1982, Barcelona
Zamknięcie (finał)	11 lipca 1982, Madryt
Liczba drużyn	24 (z 6 konfederacji)
Liczba stadionów	16 (w 14 miastach)
I miejsce	Włochy
II miejsce	RFN
III miejsce	Polska
	Statystyki turnieju
Liczba meczów	52
Liczba bramek	146 (2,81 na mecz)
Oglądalność	2 109 723 (40 572 na mecz)
Król strzelców	Paolo Rossi ( 6 goli )
Najlepszy zawodnik (MVP)	Paolo Rossi
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

XII Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej – odbyły się w dniach 13 czerwca – 11 lipca 1982 roku w Hiszpanii. Były to pierwsze finały, na których wystąpiły 24 zespoły. Decyzję o zwiększeniu liczby reprezentacji uczestniczących w finałach spowodowało spopularyzowanie telewizji.

Podsumowanie[edytuj]

Faza grupowa[edytuj]

Zespół reprezentacji Polski zakwalifikował się do rozgrywek, jednak istniały obawy, iż wprowadzony na pół roku przed rozpoczęciem turnieju stan wojenny może źle wpłynąć na postawę piłkarzy. Od zakończenia eliminacji do rozpoczęcia turnieju reprezentacja rozegrała zaledwie jeden oficjalny mecz towarzyski z gospodarzami turnieju przegrany 2:3.

Początek turnieju był dla Polaków zły. Dwa bezbramkowe remisy w meczach z Włochami i Kamerunem spowodowały, iż Polska znalazła się na ostatnim miejscu w grupie. Jednak ostatecznie, w meczu ostatniej szansy Polacy nieoczekiwanie rozgromili Peru 5:1 zdobywając 5 bramek w ciągu 22 minut. Awans z grupy wywalczyli także Włosi, którzy zremisowali wszystkie trzy mecze, a w ostatnim spotkaniu z Kamerunem z trudem obronili korzystny wynik 1:1.

W grupie 2 zmierzyły się reprezentacje Austrii, Chile, RFN i Algierii. Algierczycy sprawili sensację pokonując ekipę Niemiec 2:1. Zespół z Maghrebu miałby wielkie szanse wyeliminować ówczesnych mistrzów Europy jednak zespół RFN pokonał Austrię, która wyszła z grupy z dwoma bramkami więcej od Algierii. Mecz RFN-Austria do dziś budzi wiele kontrowersji. Już przed rozpoczęciem pojedynku wiadomo było, iż wynik 1:0 dla ekipy Niemiec da, kosztem Algierii, awans obydwu walczącym zespołom (ostatnie spotkania grupowe nie były, tak jak dziś, rozgrywane o tej samej porze, dopiero od następnego turnieju w 1986 roku na wskutek tychże kontrowersji wprowadzono ten zapis). Gdy po 10 minutach gry padła bramka dla RFN obie drużyny w zasadzie przestały podejmować jakiekolwiek próby zmiany wyniku, co spowodowało oburzenie nawet wśród części ich kibiców.

W grupie 3 grała Argentyna, która broniła tytułu sprzed 4 lat, Belgia, Węgry i Salwador. Wschodzącą gwiazdą reprezentacji Argentyny był Diego Maradona. Argentyna jednak przegrała w meczu otwarcia mistrzostw z Belgią 0:1. Oba te zespoły zajęły dwa czołowe miejsca w grupie. Węgrzy natomiast pokonując Salwador 10:1 odnieśli najwyższe zwycięstwo w historii mistrzostw i reprezentacji. Jednak to zwycięstwo nie pomogło Węgrom w awansie do kolejnej fazy mistrzostw.

Grupa 4 to rywalizacja pomiędzy ekipami Anglii, Francji, Czechosłowacji i Kuwejtu. Pierwsze miejsce zajęła Anglia przed Francją. W meczu Francja – Kuwejt, gdy Francuzi zdobyli bramkę, prezes futbolowej federacji Kuwejtu szejk Fahid Al-Ahmad Al-Sabah wdarł się na boisko protestując przeciwko uznaniu bramki. Zdezorientowany radziecki sędzia Miroslav Stupar zmienił swą decyzję i gol nie został zaliczony^[1], ta decyzja kosztowała arbitra utratę uprawnień do prowadzenia spotkań międzynarodowych, a Kuwejt i tak przegrał 1:4.^[2]

W grupie 5 grały drużyny gospodarza – Hiszpanii, Irlandii Północnej, Jugosławii i Hondurasu. Awans do dalszej fazy wywalczyli Hiszpanie i Irlandczycy, ale styl gry ekipy gospodarzy (np. remis z nadspodziewanie dobrze grającym Hondurasem) wzbudził rozczarowanie kibiców liczących iż na swoim terenie będą w stanie odegrać istotną rolę w turnieju.

Grupę 6 tworzyły reprezentacje Brazylii, Szkocji, Nowej Zelandii i ZSRR. Drużyna Brazylii była uważana za głównego pretendenta do tytułu, ponieważ w drużynie Canarinhos występowało wiele ówczesnych gwiazd (Sócrates, Zico, Paulo Roberto Falcão – znajdują się m.in. na liście FIFA 100). Razem z drużyną Brazylii z grupy wyszła reprezentacja Związku Radzieckiego, która dzięki przewadze dwóch bramek wyprzedziła Szkocję.

Druga runda[edytuj]

W drugiej rundzie 12 najlepszych ekip zostało podzielonych na 4 grupy po 3 drużyny. Zwycięzcy tych grup uzyskiwali awans do półfinałów.

W grupie A znalazły się Polska, ZSRR i Belgia. Po zwycięstwie z Peru, Polska drużyna „złapała rytm gry”. W meczu z Belgią dobrze grał Zbigniew Boniek, który zdobył 3 bramki zapewniając biało-czerwonym zwycięstwo 3:0. Drużyna ZSRR również pokonała Belgię, ale zaledwie 1:0. Do awansu do czołowej czwórki wystarczał Polakom zatem remis z drużyną radziecką. Z uwagi na trwający stan wojenny, mecz z zespołem ZSRR miał duży wymiar polityczny. Atmosferę podgrzewały dodatkowo, wywieszane na trybunach (nie tylko przez Polaków), transparenty „Solidarności”. Realizatorzy transmisji TVP starali się jednak, by obrazy te nie docierały do widzów w Polsce. Z tego spotkania w pamięci kibiców zapisał się głównie Włodzimierz Smolarek, który w końcowych minutach przetrzymywał piłkę w narożniku boiska, zyskując w ten sposób cenne sekundy. Ostatecznie Polacy utrzymali do ostatniego gwizdka rezultat 0:0, premiujący ich awans.

W grupie B RFN zmierzyła się z ekipami Hiszpanii i Anglii. Zwycięstwo nad gospodarzami 2:1 i bezbramkowy remis z Anglią, przy jednoczesnym także bezbramkowym wyniku meczu Anglia – Hiszpania, zapewniły sukces ekipie niemieckiej.

W grupie C naprzeciw siebie stanęły Brazylia, Włochy i Argentyna. Argentyńczycy nie byli w stanie obronić tytułu. Przegrali najpierw 2:1 z Włochami, a następnie 3:1 z Brazylią. Diego Maradona, otrzymał w końcówce meczu czerwoną kartkę za brutalny faul. O awansie do półfinału miał przesądzić pojedynek Brazylii i Włoch. Ekipie Canarinhos wystarczał remis. Tymczasem Włosi, pokonali po wyrównanym meczu piłkarzy z Brazylii 3:2. Bohaterem spotkania był Paolo Rossi, który strzelił wszystkie gole dla Squadra Azzura. Piłkarz ten zagrał na mundialu tylko dlatego, że skrócono mu karę dyskwalifikacji za udział w aferze korupcyjnej (tzw. Toto Nero). W grupie D Francja wywalczyła awans pokonując Austrię i Irlandię Północną.

Półfinały[edytuj]

W półfinale Polacy po raz drugi w tym turnieju zmierzyli się z reprezentacją Włoch. W spotkaniu tym z powodu otrzymania dwóch żółtych kartek nie mógł wystąpić Zbigniew Boniek. Trener Antoni Piechniczek nie zdecydował się na wystawienie w jego miejsce Andrzeja Szarmacha, czołowego strzelca ligi francuskiej. Włosi bez większego trudu pokonali biało-czerwonych 2:0, a obydwa gole strzelił ponownie Paolo Rossi. Po mistrzostwach Paweł Janas tak skomentował ten mecz: „Byliśmy o krok od wielkiego finału. W decydującym meczu z Włochami zagraliśmy słabiej, mieliśmy akurat nie najlepszy dzień i nie udało nam się wykorzystać szansy”^[3].

W drugim półfinale Francja zmierzyła się z RFN. W normalnym czasie gry padł remis 1:1. W dogrywce Francuzi prowadzili już 3:1, jednak Niemcom udało się doprowadzić do remisu 3:3. Mecz musiał rozstrzygnąć się po rzutach karnych. W karnych zwyciężyli 5:4 piłkarze RFN, ale ich zwycięstwo przyćmił wcześniejszy brutalny faul ich bramkarza Heralda Schumachera na Francuzie Battistonie. Francuz został odwieziony do szpitala, natomiast Schumacher nie został za ten faul ukarany.

W półfinale RFN-Francja po raz pierwszy w historii turniejów o MŚ doszło do konkursu rzutów karnych.

Mecz o 3. miejsce[edytuj]

W meczu o 3. miejsce z Francją Polska wygrała 3:2 po golach Andrzeja Szarmacha, Stefana Majewskiego oraz Janusza Kupcewicza. Dla Francji gole zdobyli René Girard i Alain Couriol. Tym samym Polacy powtórzyli osiągnięcie z mundialu 1974, kiedy to w meczu o 3. miejsce pokonali Brazylijczyków.

Finał[edytuj]

W finale reprezentacja Włoch pokonała RFN 3:1. Bramki dla Włoch strzelali kolejno: Paolo Rossi, Marco Tardelli, Alessandro Altobelli. Honorowe trafienie dla RFN zaliczył w 83. minucie Paul Breitner. Mecz na Estadio Santiago Bernabéu oglądało ponad 90 000 kibiców.

Włosi zdobyli tytuł po raz trzeci. Poprzednio zdobywali go w 1934 i 1938 roku. Włochy zrównały się w liczbie zwycięstw w tej imprezie z Brazylią.

Kwalifikacje[edytuj]

W eliminacjach wystartowało 109 reprezentacji narodowych z 6 kontynentów. Zapewniony awans miała Hiszpania (gospodarze) oraz Argentyna (obrońcy tytułu).

Zakwalifikowane drużyny:

Azja (AFC)/Oceania (OFC) kwalifikacje

Kuwejt

Nowa Zelandia

Ameryka Południowa (CONMEBOL) kwalifikacje

Brazylia

Chile

Peru

Ameryka Północna (CONCACAF) kwalifikacje

Honduras

Salwador

Afryka (CAF) kwalifikacje

Algieria

Kamerun

Europa (UEFA) kwalifikacje

RFN

Austria

Belgia

Francja

ZSRR

Czechosłowacja

Węgry

Anglia

Jugosławia

Włochy

Szkocja

Irlandia Północna

Polska

Składy drużyn[edytuj]

Państwa, uczestnicy Mistrzostw Świata w 1982 roku

Osobny artykuł: Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1982 (składy).

Stadiony[edytuj]

Rezultaty[edytuj]

Pierwsza runda[edytuj]

Grupa A[edytuj]

Osobny artykuł: Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1982/Grupa A.

Na Mistrzostwach Świata w piłce nożnej w latach 1930-1990 za zwycięstwo przyznawano 2 punkty, za remis 1 punkt, za porażkę punktów nie przyznawano

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br−	+/−	Pkt
Polska	3	1	2	0	5	1	+4	4
Włochy	3	0	3	0	2	2	0	3
Kamerun	3	0	3	0	1	1	0	3
Peru	3	0	2	1	2	6	-4	2

14 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Włochy	0:0	Polska	Estadio Balaidos, Vigo
		raport		Widzów: 33 tys. Sędzia: Michel Vautrot (Francja)

15 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Peru	0:0	Kamerun	Estadio Riazor, La Coruña
		raport		Widzów: 11 tys. Sędzia: Franz Wöhrer (Austria)

18 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Włochy	1:1	Peru	Estadio Balaidos, Vigo
	Conti 18'	raport	Díaz 83'	Widzów: 25 tys. Sędzia: Walter Eschweiler (RFN)

19 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Polska	0:0	Kamerun	Estadio Riazor, La Coruña
		raport		Widzów: 19 tys. Sędzia: Alexis Ponnet (Belgia)

22 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Polska	5:1	Peru	Estadio Riazor, La Coruña
	Smolarek 55' Lato 58' Boniek 61' Buncol 68' Ciołek 76'	raport	La Rosa 83'	Widzów: 25 tys. Sędzia: Lamberto Rubio Vazquez (Meksyk)

23 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Włochy	1:1	Kamerun	Estadio Balaidos, Vigo
	Graziani 60'	raport	Mbida 61'	Widzów: 20 tys. Sędzia: Bogdan Dotchev (Bułgaria)

Grupa B[edytuj]

Zespół	M	W	P	Br+	Br−	+/−	Pkt
RFN	3	2	1	6	3	+3	4
Austria	3	2	1	3	1	+2	4
Algieria	3	2	1	5	5	0	4
Chile	3	0	3	3	8	-5	0

16 czerwca 1982 17:15 UTC+2	RFN	1:2	Algieria	El Molinón, Gijón
	Rummenigge 67'	raport	Madjer 54' Belloumi 68'	Widzów: 42 tys. Sędzia: Enrique Labo Revoredo (Peru)

17 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Chile	0:1	Austria	Estadio Carlos Tartiere, Oviedo
		raport	Schachner 21'	Widzów: 22,5 tys. Sędzia: Juan Daniel Cardellino (Urugwaj)

20 czerwca 1982 17:15 UTC+2	RFN	4:1	Chile	El Molinón, Gijón
	Rummenigge 9' 57' 66' Reinders 81'	raport	Moscoso 90'	Widzów: 42 tys. Sędzia: Bruno Galler (Szwajcaria)

21 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Algieria	0:2	Austria	Estadio Carlos Tartiere, Oviedo
		raport	Schachner 55' Krankl 67'	Widzów: 22 tys. Sędzia: Tony Boskovic (Australia)

24 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Algieria	3:2	Chile	Estadio Carlos Tartiere, Oviedo
	Assad 7' 31' Bensaoula 35'	raport	Neira 59' (k.) Letelier 73'	Widzów: 16 tys. Sędzia: Rómulo Méndez (Gwatemala)

25 czerwca 1982 17:15 UTC+2	RFN	1:0	Austria	El Molinón, Gijón
	Hrubesch 10'	raport		Widzów: 41 tys. Sędzia: Bob Valentine (Szkocja)

Grupa C[edytuj]

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br−	+/−	Pkt
Belgia	3	2	1	0	3	1	+2	5
Argentyna	3	2	0	1	6	2	+4	4
Węgry	3	1	1	1	12	6	+6	3
Salwador	3	0	0	3	1	13	-12	0

13 czerwca 1982 20:00 UTC+2	Argentyna	0:1	Belgia	Camp Nou, Barcelona
		raport	Vandenbergh 62'	Widzów: 95,5 tys. Sędzia: Vojtěch Christov (Czechosłowacja)

15 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Węgry	10:1 (3:0)	Salwador	Nuevo Estadio, Elx
	Nyilasi 4' 83' Pölöskei 11' Fazekas 23' 54' Tóth 50' Kiss 69' 72' 76' Szentes 72'	raport	Ramírez 64'	Widzów: 23 tys. Sędzia: Ibrahim Youssef Al-Doy (Bahrain)

18 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Argentyna	4:1	Węgry	Estadio José Rico Pérez, Alicante
	Bertoni 26' Maradona 28' 57' Ardiles 60'	raport	Pölöskei 76'	Widzów: 32 093 Sędzia: Belaid Lacarne (Algeria)

19 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Belgia	1:0	Salwador	Nuevo Estadio, Elx
	Coeck 19'	raport		Widzów: 15 tys. Sędzia: Malcolm Moffatt (Irlandia Północna)

22 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Belgia	1:1	Węgry	Nuevo Estadio, Elx
	Czerniatynski 76'	raport	Varga 27'	Widzów: 37 tys. Sędzia: Clive White (Anglia)

23 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Argentyna	2:0	Salwador	Estadio José Rico Pérez, Alicante
	Passarella 22' (k.) Bertoni 52'	raport		Widzów: 32,5 tys. Sędzia: Luis Barrancos (Boliwia)

Grupa D[edytuj]

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br−	+/−	Pkt
Anglia	3	3	0	0	6	1	+5	6
Francja	3	1	1	1	6	5	+1	3
Czechosłowacja	3	0	2	1	2	4	-2	2
Kuwejt	3	0	1	2	2	6	-4	1

16 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Anglia	3:1	Francja	Estadio San Mamés, Bilbao
	Robson 1' 67' Mariner 83'	raport	Soler 24'	Widzów: 44 172 Sędzia: Antonio Garrido (Portugalia)

17 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Czechosłowacja	1:1	Kuwejt	Estadio José Zorrilla, Valladolid
	Panenka 21' (k.)	raport	Ad-Dachil 57'	Widzów: 25 tys. Sędzia: Benjamin Dwomoh (Ghana)

20 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Anglia	2:0	Czechosłowacja	Estadio San Mamés, Bilbao
	Francis 62' Barmoš 66' (sam.)	raport		Widzów: 41 123 Sędzia: Charles Corver (Holandia)

21 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Francja	4:1	Kuwejt	Estadio José Zorrilla, Valladolid
	Genghini 31' Platini 43' Six 48' Bossis 89'	raport	Al-Baluszi 75'	Widzów: 30 043 Sędzia: Myrosław Stupar (ZSRR)

24 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Francja	1:1	Czechosłowacja	Estadio José Zorrilla, Valladolid
	Six 66'	raport	Panenka 84' (k.)	Widzów: 28 tys. Sędzia: Paolo Casarin (Włochy)

25 czerwca 1982 17:15 UTC+2	Anglia	1:0	Kuwejt	Estadio San Mamés, Bilbao
	Francis 27'	raport		Widzów: 39,7 tys. Sędzia: Gilberto Aristízabal (Kolumbia)

Grupa E[edytuj]

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br−	+/−	Pkt
Irlandia Północna	3	1	2	0	2	1	+1	4
Hiszpania	3	1	1	1	3	3	0	3
Jugosławia	3	1	1	1	2	2	0	3
Honduras	3	0	2	1	2	3	-1	2

16 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Hiszpania	1:1	Honduras	Estadio Luís Casanova, Walencja
	López Ufarte 65' (k.)	raport	Zelaya 8'	Widzów: 49 562 Sędzia: Arturo Ithurralde (Argentyna)

17 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Jugosławia	0:0	Irlandia Północna	La Romareda, Saragossa
		raport		Widzów: 25 tys. Sędzia: Erik Fredriksson (Szwecja)

20 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Hiszpania	2:1	Jugosławia	Estadio Luis Casanova, Walencja
	Juanito 14' (k.) Saura 66'	raport	Gudelj 10'	Widzów: 48 tys. Sędzia: Henning Lund-Sørensen (Dania)

21 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Honduras	1:1	Irlandia Północna	La Romareda, Saragossa
	Laing 60'	raport	Armstrong 10'	Widzów: 15 tys. Sędzia: Thompson Chan Tam-Sun (Hongkong)

24 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Honduras	0:1	Jugosławia	La Romareda, Zaragoza
		raport	Petrović 87' (k.)	Widzów: 25 tys. Sędzia: Gastón Castro (Chile)

25 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Hiszpania	0:1	Irlandia Północna	Estadio Luis Casanova, Walencja
		raport	Armstrong 47'	Widzów: 49 562 Sędzia: Héctor Ortíz (Paragwaj)

Grupa F[edytuj]

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br−	+/−	Pkt
Brazylia	3	3	0	0	10	2	+8	6
ZSRR	3	1	1	1	6	4	+2	3
Szkocja	3	1	1	1	8	8	0	3
Nowa Zelandia	3	0	0	3	2	12	-10	0

14 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Brazylia	2:1	ZSRR	Estadio Ramón Sánchez Pizjuán, Sewilla
	Sócrates 75' Éder 88'	raport	Bal 34'	Widzów: 68 tys. Sędzia: Augusto Lamo Castillo (Hiszpania)

15 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Szkocja	5:2	Nowa Zelandia	Estadio La Rosaleda, Málaga
	Dalglish 18' Wark 29' 32' Robertson 73' Archibald 79'	raport	Sumner 54' Wooddin 64'	Widzów: 36 tys. Sędzia: David Socha (USA)

18 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Brazylia	4-1	Szkocja	Estadio Benito Villamarín, Sewilla
	Zico 33' Oscar 48' Éder 63' Falcão 87'	raport	Narey 18'	Widzów: 47 379 Sędzia: Luis Paulino Siles (Kostaryka)

19 czerwca 1982 21:15 UTC+2	ZSRR	3:0	Nowa Zelandia	Estadio La Rosaleda, Málaga
	Gawriłow 24' Błochin 48' Bałtacza 68'	raport		Widzów: 19 tys. Sędzia: Yousef El-Ghoul (Libia)

22 czerwca 1982 21:15 UTC+2	ZSRR	2:2	Szkocja	Estadio La Rosaleda, Málaga
	Cziwadze 59' Szengelia 84'	raport	Jordan 15' Souness 86'	Widzów: 45 tys. Sędzia: Nicolae Rainea (Rumunia)

23 czerwca 1982 21:15 UTC+2	Brazylia	4:0	Nowa Zelandia	Estadio Benito Villamarín, Sewilla
	Zico 28' 31' Falcão 64' Serginho 70'	raport		Widzów: 43 tys. Sędzia: Damir Matovinović (Jugosławia)