Edward (książę Edynburga)

Edward

Książę Edward (2022)
książę Edynburga
Okres	od 10 marca 2023
Poprzednik	Karol III
hrabia Wesseksu
Okres	od 19 czerwca 1999 do 10 marca 2023
Następca	Jakub, hrabia Wesseksu
Dane biograficzne
Dynastia	Windsorowie (wł. Glücksburgowie)
Data i miejsce urodzenia	10 marca 1964 Londyn
Ojciec	Filip, książę Edynburga
Matka	Elżbieta II
Rodzeństwo	Karol III, król Zjednoczonego Królestwa Anna, księżniczka królewska Andrzej, książę Yorku
Żona	Zofia, księżna Edynburga (śl. 1999)
Dzieci	lady Ludwika Windsor (ur. 2003) Jakub, hrabia Wesseksu (ur. 2007)
Odznaczenia

Edward, książę Edynburga (Edward Antony Richard Louis, ur. 10 marca 1964 w Londynie) – książę Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z dynastii Windsorów, książę Edynburga (od 2023), hrabia Wesseksu (od 1999 do 2023), syn Elżbiety II, królowej Zjednoczonego Królestwa i jej męża, Filipa, księcia Edynburga; znajduje się na 14. miejscu w linii sukcesji brytyjskiego tronu.

Książę Edward urodził się w Londynie jako czwarte dziecko i trzeci syn Filipa, księcia Edynburga i Elżbiety II, królowej Zjednoczonego Królestwa.

W 1986 ukończył Jesus College, University of Cambridge. W 1987 wstąpił do Royal Marines.

W 1999 poślubił Zofię Rhys-Jones, z którą ma dwoje dzieci: lady Ludwikę Windsor (ur. 2003) i Jakuba, hrabiego Wesseksu (ur. 2007).

Od urodzenia nosił tytuł Jego Królewskiej Wysokości Księcia Edwarda. W dniu ślubu otrzymał od matki tytuły hrabiego Wesseksu, a w 2019 dodatkowy tytuł hrabiego Forfar. 10 marca 2023 jego brat, król Karol III, nadał mu tytuł księcia Edynburga.

Zaangażowany jest w działalność publiczną i charytatywną. Reprezentował matkę w oficjalnych wystąpieniach i patronuje wybranym organizacjom. W 1999 razem z żoną założył fundację The Wessex Youth Trust. Jest patronem między innymi Brytyjskiej Organizacji Paraolimpijskiej i Federacji Igrzysk Wspólnoty Narodów.

Poprzez swojego przodka, Jana Wilhelma Friso, księcia Oranii, spokrewniony jest ze wszystkimi rodzinami królewskimi i książęcymi panującymi w Europie.

Mieszka w Pałacu Świętego Jakuba w Londynie oraz w Bagshot Park w Surrey.

Edukacja, kariera zawodowa

W szkole Gordonstoun był przewodniczącym samorządu szkolnego. Od dziecka wykazywał zdolności sportowe i aktorskie.

Po skończeniu studiów na wydziale historii Jesus College na Uniwersytecie w Cambridge wstąpił do Królewskiej Piechoty Morskiej, ale wkrótce opuścił wojsko. Pragnąc kontynuować karierę teatralną, w 1987 zrealizował komediowe widowisko telewizyjne It’s a Royal Knockout z udziałem Rowana Atkinsona. Program zebrał fatalne recenzje, a wielu widzów uznało udział w tego rodzaju programie za naruszenie godności rodziny królewskiej. Niezrażony krytyką, książę Edward rozpoczął pracę z producentem teatralnym Andrew Lloydem Webberem, a w 1993 założył własną wytwórnię telewizyjną Ardent Productions.

W latach 90. XX wieku był przez kilka lat sekretnie związany z brytyjską aktorką musicalową, Ruthie Henshall W 1999 poślubił Zofię Rhys-Jones, dyrektorkę przedsiębiorstwa public relations. Finansowe porażki Ardent Productions i niepochlebne komentarze w prasie na temat przedsiębiorstwa jego żony doprowadziły w końcu do tego, że para książęca ogłosiła w tym roku, że wstrzymuje działalność zarobkową, aby skoncentrować się na przygotowaniach do złotego jubileuszu królowej.

Małżeństwo, rodzina i tytuły

Książę Edward z żoną, 2010

19 czerwca 1999 książę Edward poślubił w kaplicy św. Jerzego na zamku w Windsorze Zofię Rhys-Jones. Kameralny, rodzinny ślub był zerwaniem tradycji wystawnych, formalnych uroczystości królewskich odbywających się w Opactwie Westminsterskim.

W dniu ślubu królowa Elżbieta II nadała swemu najmłodszemu synowi parowski tytuł „hrabiego Wesseksu” i, jako dodatkowy, „wicehrabiego Severn” (w Zjednoczonym Królestwie tytuły te noszą najstarsi synowie parów, jako ich następcy, tak też będzie stylizowany syn Edwarda). Było to zerwanie ze zwyczajem, że królewskim synom nadaje się parowskie tytuły książęce (diuków), najwyższe w hierarchii arystokracji brytyjskiej, zaraz poniżej rodziny królewskiej. Tytuł hrabiowski Wesseksu nie jest zwyczajnym tytułem, gdyż ostatnią osobą go noszącą był Harold Godwinson przed swoim wstąpieniem na tron Anglii w 1066 (jako Harold II). Książę Edward jest obecnie znany i oficjalnie tytułowany „Jego Królewską Wysokością hrabią Wesseksu” (His Royal Highness The Earl of Wessex), a jego żona „Jej Królewską Wysokością hrabiną Wesseksu” (Her Royal Highness The Countess of Wessex). Ogłoszono także, że po śmierci swojego ojca, Filipa Mountbattena-księcia żona, kiedy jego tytuł księcia Edynburga wygaśnie wraz z „przejściem” do Korony, Edward zostanie kreowany nowym księciem Edynburga (ostatecznie tytuł odziedziczył jego najstarszy brat, książę Karol).

Wesseksowie podjęli także decyzję, że ich przyszłe dzieci nie będą tytułowane zgodnie z przysługującym im formalnie prawem „Ich Królewskimi Wysokościami książętami Zjednoczonego Królestwa” (jako wnukowie monarchy w linii męskiej), lecz jak potomstwo parowskiego hrabiego, to znaczy najstarszy syn będzie wicehrabią Severn, młodsi synowie będą „wielmożnymi” (The Honourable), a córki będą posługiwały się tytułami „lady”.

8 listopada 2003 hrabiostwu Wesseksu, mieszkającemu w rezydencji Bagshot Park, urodziło się pierwsze dziecko, córka – Louise Alice Elizabeth Mary, znana jako lady Louise Windsor.

17 grudnia 2007 na świat przyszło drugie dziecko Edwarda i Zofii, ósmy wnuk królowej Elżbiety II. James Windsor otrzymał tytuł „wicehrabiego Severn”.

Książę Edward został sportretowany w serialu komediowym The Windsors; w jego rolę wcielił się Matthew Cottle

10 marca 2023, w 59. urodziny, otrzymał od swojego brata, króla Zjednoczonego Królestwa Karola III, tytuł księcia Edynburga. Tytuł ten nie jest dziedziczny, więc po śmierci Edwarda nie przejdzie na jego dzieci, ale będzie mógł zostać nadany innemu starszemu członkowi rodziny królewskiej.

Genealogia

Przodkowie

Osoba	Rodzice	Dziadkowie	Pradziadkowie
Edward, książę Edynburga	Filip, książę Edynburga	Książę Andrzej z Grecji i Danii	Jerzy I, król Greków
			Olga, królowa Greków
		Alicja, księżna Andrzej z Grecji i Danii	Ludwik Mountbatten, 1. markiz Milford Haven
			Wiktoria, markiza Milford Haven
	Elżbieta II, królowa Zjednoczonego Królestwa	Jerzy VI, król Zjednoczonego Królestwa	Jerzy V, król Zjednoczonego Królestwa
			Maria, królowa Zjednoczonego Królestwa
		Elżbieta, królowa Zjednoczonego Królestwa	Claude Bowes-Lyon, 14. hrabia Strathmore i Kinghorne
			Cecilia Bowes-Lyon, hrabina Strathmore i Kinghorne