Giedyminowicze
Kraj |
Wielkie Księstwo Litewskie, Rzeczpospolita Obojga Narodów, Polska, Rosja |
---|---|
Tytuły | |
Założyciel | |
Rok założenia |
ok. 1275 |
Gałęzie |
Narymuntowicze |
Giedyminowicze – dynastia książąt wielkolitewskich, której protoplastą jest wielki książę Giedymin. Odnogą jej gałęzi (Olgierdowiczów) była dynastia Jagiellonów, a także wiele innych rodów książęcych (patrz).
W sumie od Giedyminowiczów pochodzi około 31 rodzin, z czego 24 żyło na terenach Rzeczypospolitej, a pozostałe 7 zostało zrusyfikowanych.
Część potomków tej dynastii mieszka do dziś w Polsce (Czartoryscy[1], Sanguszkowie[2]) oraz w Rosji (Trubeccy[3], Chowańscy[4] , Golicynowie, Kurakinowie[5] )
Drzewo genealogiczne
[edytuj | edytuj kod]Giedymin ur. ok. 1275 zm. 1341 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Giedyminowicze | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Narymunt ur. 1300 zm. 1348 | siostra ur. ? zm. 1342 | Elżbieta ur. ? zm. 1364 | Witold ur. ok. 1303 zm. 1336 | Olgierd ur. 1296 zm. 1377 | Jawnuta ur. ok. 1306 zm. po 1366 | Kiejstut ur. ? zm. 1382 | Koriat ur. ? zm. 1358 | Maria ur. ? zm. 1349 | Augusta ur. ? zm. 1345 | Lubart ur. ? zm. 1384 | Aldona ur. ? zm. 1339 | siostra ur. ? zm. ? | Monwid ur. ? zm. 1348 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Narymuntowicze | Witoldowicze | Olgierdowicze | Jawnutowicze | Kiejstutowicze | Koriatowicze | Lubartowicze | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Drzewo genealogiczne zostało sporządzone na podstawie prac Józefa Wolffa oraz Jana Tęgowskiego[6][7] .
Wielcy książęta Litwy
[edytuj | edytuj kod]w latach:
- 1292–1296 Pukuwer
- 1296–1315 Witenes /Vytenis/(syn Pukuwera)
- 1316–1341 Giedymin (brat Witenesa)
- 1341–1345 Jewnuta /Jaunutis/ Iwan (syn Giedymina)
- 1345–1377 Olgierd /Algirdas/ (syn Giedymina)
- 1381–1382 Kiejstut /Kestutis/ (syn Giedymina i brat Olgierda)
- 1377–1401 Władysław Jagiełło /Jogaila/ (syn Olgierda)
- 1401–1430 Witold (Aleksander) Kiejstutowicz /Vytautas/(syn Kiejstuta)
- 1430–1432 Świdrygiełło Bolesław / Szvidrigaila/(syn Olgierda)
- 1432–1440 Zygmunt Kiejstutowicz /Žygimantas/ (syn Kiejstuta)
- 1440–1492 Kazimierz ("Jagiellończyk" – syn Wł. Jagiełły)
- 1492–1505 Aleksander (syn Kazimierza Jagiellończyka)
- 1506–1548 Zygmunt Stary (brat Aleksandra)
- 1522–1572 Zygmunt August (syn Zygmunta Starego)
Książęta Kiernowa i Słonima
[edytuj | edytuj kod]Książęta Trok
[edytuj | edytuj kod]- 1337–1382 Kiejstut /Kestutis/ (syn Giedymina)
- 1382–1397 Skirgiełło/Skirgaila/ Iwan (syn Olgierda)
- 1397–1440 Zygmunt (syn Kiejstuta)
Książęta na Zasławiu
[edytuj | edytuj kod]Książęta Nowogródka
[edytuj | edytuj kod]- do 1348 Narymunt Gleb (syn Giedymina)
- 1348–1358 Koriat Michał (brat)
- 1358–1362 Wojdat/Vaidotas/ (syn Kiejstuta)
- 1362–1390 Towtiwił /Tautvilas/ Konrad (brat)
- od 1384 Jerzy (syn Wojdata)
Książęta Podola
[edytuj | edytuj kod]- do 1374 Jerzy (syn Koriata Michała)
- 1375–1380 Aleksander (syn)
- 1385–1390 Konstanty (syn Koriata Michała)
- 1392–1393 Fiodor (brat)
- 1400–1402 Świdrygiełło Bolesław (syn Olgierda)
Książęta na Munkaczu
[edytuj | edytuj kod]- 1360–1416 Fiodor (syn Koriata Michała)
Książęta Włodzimierza
[edytuj | edytuj kod]- 1379–1384 Lubart Dymitr (syn Giedymina)
- 1384–1431 Fiodor (syn)
Książęta Łucka
[edytuj | edytuj kod]- 1379–1384 Lubart Dymitr (syn Giedymina)
- 1384–1431 Fiodor (syn)
- 1437 Świdrygiełło Bolesław (syn Olgierda)
Książęta na Żydaczowie
[edytuj | edytuj kod]- 1400–1431 Fiodor (syn Lubarta Dymitra)
Książęta Pińska
[edytuj | edytuj kod]- od 1342 Michał (syn Narymunta Gleba)
- 1355 – koniec XIV w. Wasyl (syn)
- 1471–1501 Maria Gasztołdówna (żona Siemiona, księcia Słucka i Kopyla)
- 1488–1495 Wasyl (syn)
- 1501–1518 Aleksandra (Olena) (siostra)
Książęta Bełzu
[edytuj | edytuj kod]- 1390–1392 Aleksander (syn Narymunta Gleba)
Książęta Możeccy
[edytuj | edytuj kod]- 1383–1440 Zygmunt (syn Kiejstuta)
Książęta Starodubowscy
[edytuj | edytuj kod]- do 1387 Patrycy (syn Narymunta Gleba)
- 1388–1407 Aleksander (syn)
- 1372–1399 Dymitr (syn Olgierda)
- 1406–1440 Zygmunt (syn Kiejstuta)
Książęta na Korcu
[edytuj | edytuj kod]- od 1407 Aleksander Korecki (syn Patrycego)
Książęta Połocka
[edytuj | edytuj kod]- ok. 1326 Wojn (syn Pukuwera)
- 1342–1387 Andrzej (syn Olgierda)
- 1387–1397 Skirgiełło Iwan (brat)
Książęta Pskowa
[edytuj | edytuj kod]- 1342 Andrzej (syn Olgierda)
- 1378 Andrzej (ponownie)
- 1389–1399 Michał (syn)
- 1389–1399 Siemion (brat)
- 1399–1437 Iwan (brat)
- 1439–1442 Aleksander (syn)
Książęta Briańska
[edytuj | edytuj kod]- 1372–1399 Dymitr (syn Olgierda)
Książęta Triubiczewa
[edytuj | edytuj kod]- 1372–1399 Dymitr (syn Olgierda)
Książęta na Czartorysku
[edytuj | edytuj kod]- do 1390 Konstanty Czartoryski (syn Olgierda)
- ok. 1393 Wasyl (syn)
Książęta Kopyla
[edytuj | edytuj kod]- 1395–1398 Włodzimierz (syn Olgierda)
- 1398–1454 Aleksander (Olelko) (syn)
- 1454–1481 Michał Olelkowicz (syn)
- 1481–1505 Siemion (syn)
Książęta Słucka
[edytuj | edytuj kod]- 1395–1398 Włodzimierz (syn Olgierda)
- 1398–1454 Aleksander (Olelko) (syn)
- 1454–1481 Michał Olelkowicz (syn)
- 1481–1505 Siemion (syn)
- 1505–1542 Jerzy (syn)
Książęta na Ratnie, Kowlu, Lubomli i Wiżwie
[edytuj | edytuj kod]- 1387–1394 Fiodor (syn Olgierda)
- 1433–1443 Sanguszko (syn Fiodora)
- 1443–1454 Sanguszko (syn Fiodora)
Książęta Kijowa
[edytuj | edytuj kod]- 1362–1395 Włodzimierz (syn Olgierda)
- 1395–1397 Skirgiełło Iwan (brat)
- 1441–1454 Aleksander (Olelko) (syn Włodzimierza)
- 1454–1474 Siemion (syn)
Książęta Mścisławia
[edytuj | edytuj kod]- 1377–1431 Lingwen Szymon (syn Olgierda)
- 1422–1456 Jerzy (syn)
- 1443–1483 Iwan (syn)
- 1483–1529 Jawnutowicze Zasławscy
- 1529–1567 Zygmunt August (syn Zygmunta I Starego, króla Polski)
Książęta Nowogrodu Siewierskiego
[edytuj | edytuj kod]- 1386–1393 Korybut Dymitr (syn Olgierda)
Książęta Kiernowa
[edytuj | edytuj kod]- do 1392 Wigunt Aleksander (syn Olgierda)
Książęta Czernihowa
[edytuj | edytuj kod]- 1419–1430 Świdrygiełło Bolesław (syn Olgierda)
Książęta Kobrynia
[edytuj | edytuj kod]- 1387–1417 Roman (syn Fiodora księcia na Ratnie)
- 1412–1416 Hurko (brat)
- 1431–1455 Siemion (syn Romana)
- 1465–1487 Iwan (syn)
Książęta na Białej
[edytuj | edytuj kod]- do 1446 Iwan (syn Włodzimierza)
- do 1522 Siemion (syn)
Książęta na Ainie, Słoweńsku, Mohilnie, Kamieńcu, Łohojsku, Połonnym
[edytuj | edytuj kod]- do 1457 Andrzej (syn Włodzimierza)
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Minakowski i a ↓, Linki zewnętrzne.
- ↑ Minakowski i b ↓, Linki zewnętrzne.
- ↑ Minakowski i c ↓, Linki zewnętrzne.
- ↑ Chowański 2007 ↓.
- ↑ Marek 2018 ↓.
- ↑ Wolff 1895 ↓, s. 274.
- ↑ Tęgowski 1999 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Józef Wolff, Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1895, s. 698 .
- Jan Tęgowski , Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów, Wydawn. Historyczne, 1999, s. 319, ISBN 83-913563-1-0, ISBN 978-83-913563-1-9 .
- Siergiej Chowański , Князья Хованские, MTsNMO, 2007, s. 424, ISBN 978-5-94057-286-2 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Giedymin, Giedyminids & descendants. Giedymin.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (biał.).
- Marek Minakowski: ks. Czartoryski. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-08-11]. (pol.).
- Marek Minakowski: ks. Sanguszko-Kowelski. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-08-11]. (pol.).
- Marek Minakowski: ks. Trubecki. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-08-11]. (pol.).
- Miroslav Marek: Kurakin family. genealogy.euweb.c, 2018. [dostęp 2022-01-03]. (ang.).