Python (zwierzęta)

	Python
	Daudin, 1803
	; Przedstawiciel rodzaju – pyton tygrysi (P. molurus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Rząd	łuskonośne
Podrząd	węże
Infrarząd	Alethinophidia
Nadrodzina	Pythonoidea
Rodzina	pytony
Rodzaj	Python
	Typ nomenklatoryczny
	Coluber molurus Linnaeus, 1758
Synonimy
	Enygrus Wagler, 1830; Heleionomus J.E. Gray, 1842; Hortulia J.E. Gray, 1842; Aspidoboa Sauvage, 1884; Shireenhoserus Hoser, 2004;
	Enygrus Wagler, 1830; Heleionomus J.E. Gray, 1842; Hortulia J.E. Gray, 1842; Aspidoboa Sauvage, 1884; Shireenhoserus Hoser, 2004;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Python – rodzaj węży z rodziny pytonów (Pythonidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce (Mauretania, Senegal, Gambia, Gwinea Bissau, Gwinea, Sierra Leone, Liberia, Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana, Burkina Faso, Togo, Benin, Nigeria, Kameron, Republika Środkowoafrykańska, Mali, Niger, Czad, Sudan, Etiopia, Erytrea, Uganda, Demokratyczna Republika Konga, Angola, Zambia, Rwanda, Burundi, Gabon, Kongo, Somalia, Kenia, Tanzania, Namibia, Mozambik, Zimbabwe, Botswana i Południowa Afryka) oraz Azji (Pakistan, Indie, Sri Lanka, Nepal, Bhutan, Bangladesz, Chiny, Mjanma, Tajlandia, Laos, Kambodża, Wietnam, Malezja, Singapur i Indonezja)^[8].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Python: w mitologii greckiej Pyton (gr. Πυθων Puthōn) był wężem lub smokiem, strzegącym wyroczni Temidy w Delfach^[9].
Enygrus: gr. ενυγρος enugros „żyjący w wodzie, wodny”^[3]^[10]. Gatunek typowy: Boa regia Shaw, 1802.
Heleionomus: gr. ελειος heleios „bagnisty”^[11]; νομος nomos „pastwisko, siedziba”^[12]. Gatunek typowy: Heleionomus variegatus J.E. Gray, 1842 (= Python sebae natalensis Smith, 1840).
Hortulia: J.E. Gray nie wyjaśnił pochodzenia nazwy rodzajowej^[5]. Gatunek typowy: Python sebae natalensis Smith, 1840.
Aspidoboa: gr. ασπις aspis, ασπιδος aspidos „tarcza”^[13]; łac. boa „rodzaj wodnego węża”^[14]. Gatunek typowy Python curtus Schlegel, 1872.
Shireenhoserus: Shireen Hoser, żona autora^[7]. Gatunek typowy: Python anchietae du Bocage, 1887.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju zaliczane bywają również gatunki z rodzaju Malayopython, jednak prawdopodobnie są bliżej spokrewnione z gatunkami zaliczanymi do rodzajów Morelia, Leiopython, Liasis, Antaresia, Aspidites, Apodora i Bothrochilus niż z gatunkami zaliczanymi do rodzaju Python^[15]^[16]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[8]:

Python anchietae – pyton angolski
Python bivittatus
Python breitensteini – pyton borneański
Python brongersmai – pyton krwisty
Python curtus – pyton krótkoogonowy^[17]
Python kyaiktiyo
Python molurus – pyton tygrysi^[17]
Python natalensis – pyton południowoafrykański
Python regius – pyton królewski^[17]
Python sebae – pyton skalny^[17]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Python, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ F.M. Daudin. Erpétologie. Caracteres des vingt - trois genres qui composent l’ordre des Ophidiens. „Magasin Encyclopédique”. VIII^e Année. 5, s. 434, 1803. (fr.).
↑ ^a ^b J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 166. (niem.).
↑ Gray 1842 ↓, s. 42.
↑ ^a ^b Gray 1842 ↓, s. 43.
↑ H.É. Sauvage. Sur quelques Reptiles de la collection du Muséum d’histoire naturelle. „Bulletin de la Société Philomathique de Paris”. Septième Série. 8, s. 143, 1884. (fr.).
↑ ^a ^b R. Hoser. A reclassification of the pythoninae including the descriptions of two new genera, two new species and nine new subspecies. Part II. „Crocodilian”. 4 (4), s. 33, 2004. (ang.).
↑ ^a ^b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Python. The Reptile Database. [dostęp 2019-03-06]. (ang.).
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 191.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 82.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 80.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 177.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 24.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 32.
↑ L.H. Rawlings, D.L. Rabosky, S.C. Donnellan & M.N. Hutchinson. Python phylogenetics: inference from morphology and mitochondrial DNA. „Biological Journal of the Linnean Society”. 93 (3), s. 603–619, 2008. DOI: 10.1111/j.1095-8312.2007.00904.x. (ang.).
↑ R.A. Pyron, F.T. Burbrink & J.J. Wiens. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes. „BMC Evolutionary Biology”. 13, s. 93, 2013. DOI: 10.1186/1471-2148-13-93. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 397–398. ISBN 83-01-14344-4.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).
J.E. Gray: Synopsis of the species of prehensile-tailed Snakes, or Family Boidae. W: J.E. Gray: The zoological miscellany: to be continued occasionally. London: Treuttel, Wurtz and Co., G.B. Sowerby, W. Wood, 1842, s. 41–46. (ang.).

[itis-1] Python, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Daudin-2] F.M. Daudin. Erpétologie. Caracteres des vingt - trois genres qui composent l’ordre des Ophidiens. „Magasin Encyclopédique”. VIII^e Année. 5, s. 434, 1803. (fr.).

[Wagler-3] J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 166. (niem.).

[CITEREFGray1842[https://biodiversitylibrary.org/page/49831350_42]-4] Gray 1842 ↓, s. 42.

[CITEREFGray1842[https://biodiversitylibrary.org/page/49831351_43]-5] Gray 1842 ↓, s. 43.

[Sauvage-6] H.É. Sauvage. Sur quelques Reptiles de la collection du Muséum d’histoire naturelle. „Bulletin de la Société Philomathique de Paris”. Septième Série. 8, s. 143, 1884. (fr.).

[Hoser-7] R. Hoser. A reclassification of the pythoninae including the descriptions of two new genera, two new species and nine new subspecies. Part II. „Crocodilian”. 4 (4), s. 33, 2004. (ang.).

[Uetz&Hallermann-8] P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Python. The Reptile Database. [dostęp 2019-03-06]. (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=221_191]-9] Jaeger 1944 ↓, s. 191.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=112_82]-10] Jaeger 1944 ↓, s. 82.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=110_80]-11] Jaeger 1944 ↓, s. 80.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=147_177]-12] Jaeger 1944 ↓, s. 177.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=54_24]-13] Jaeger 1944 ↓, s. 24.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=62_32]-14] Jaeger 1944 ↓, s. 32.

[Rawlings&inni-15] L.H. Rawlings, D.L. Rabosky, S.C. Donnellan & M.N. Hutchinson. Python phylogenetics: inference from morphology and mitochondrial DNA. „Biological Journal of the Linnean Society”. 93 (3), s. 603–619, 2008. DOI: 10.1111/j.1095-8312.2007.00904.x. (ang.).

[Pyron&inni-16] R.A. Pyron, F.T. Burbrink & J.J. Wiens. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes. „BMC Evolutionary Biology”. 13, s. 93, 2013. DOI: 10.1186/1471-2148-13-93. (ang.).

[pwn-17] Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 397–398. ISBN 83-01-14344-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]