Czernihów: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m обновление данных
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 29: Linia 29:
== Historia ==
== Historia ==
=== Ślady archeologiczne ===
=== Ślady archeologiczne ===
Archeolodzy odkryli w rejonie Czernihowa datowane na [[VII wiek]] cztery gródki rodowe<ref>{{cytuj książkę | nazwisko= Váňa | imię= Zdeněk | tytuł= Świat dawnych Słowian | inni= Antoni Kroh (tłum.) | wydawca= Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce= Warszawa | rok= 1985 | isbn= 83-06-01126-0 | strony= 139}}</ref> otoczone zabudowaniami. Przypuszcza się, że pierwsza osada o rozszerzonym charakterze została założona w IX w. przez księcia Czerniga, co dało początek współczesnej nazwie<ref>[http://travelchernihiv.com/index.php?id=chernihiv_age Chernihiv travel guide: How old is Chernihiv?<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>.
Archeolodzy odkryli w rejonie Czernihowa datowane na [[VII wiek]] cztery gródki rodowe<ref>{{cytuj książkę | nazwisko= Váňa | imię= Zdeněk | tytuł= Świat dawnych Słowian | inni= Antoni Kroh (tłum.) | wydawca= Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce= Warszawa | rok= 1985 | isbn= 83-06-01126-0 | strony= 139}}</ref> otoczone zabudowaniami. Przypuszcza się, że pierwsza osada o rozszerzonym charakterze została założona w IX w. przez księcia Czerniga, co dało początek współczesnej nazwie<ref>[http://travelchernihiv.com/index.php?id=chernihiv_age Chernihiv travel guide: How old is Chernihiv?<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>. W X wieku zbudowano kopiec nazywany Czarną Mogiłą<ref>B. Rybakov, ''Stołeczne miasto Czernihów i udzielny gród Wszczyż'' [w:] Śladami dawnych kultur. Dawna  Ruś, Warszawa 1957, s. 109. </ref>.


=== Ruś Kijowska i Księstwo Czernihowskie ===
=== Ruś Kijowska i Księstwo Czernihowskie ===

Wersja z 11:51, 30 lis 2017

Czernihów
Чернігів
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

czernihowski

Burmistrz

Władysław Atroszenko

Powierzchnia

79 km²

Populacja (2017)
• liczba ludności
• gęstość


289 689[1]
3750 os./km²

Nr kierunkowy

+380 46(2)

Kod pocztowy

14000

Położenie na mapie obwodu czernihowskiego
Mapa konturowa obwodu czernihowskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city}
Strona internetowa

Czernihów (ukr. Чернігів, ros. Чернигов) – miasto w północnej części Ukrainy, nad Desną. Stolica obwodu czernihowskiego.

Historia

Ślady archeologiczne

Archeolodzy odkryli w rejonie Czernihowa datowane na VII wiek cztery gródki rodowe[2] otoczone zabudowaniami. Przypuszcza się, że pierwsza osada o rozszerzonym charakterze została założona w IX w. przez księcia Czerniga, co dało początek współczesnej nazwie[3]. W X wieku zbudowano kopiec nazywany Czarną Mogiłą[4].

Ruś Kijowska i Księstwo Czernihowskie

Jedno z najstarszych miast Rusi, pierwsza wzmianka historyczna z 907 w staroruskim latopisie Powieść minionych lat. W 992 roku gród stał się siedzibą biskupstwa. Pierwotnie część Księstwa Siewierskiego. W latach 1024-1036 i 1054-1239 stolica Księstwa Czernihowskiego, ustanowiona przez Mścisława I[5] na mocy pokoju zawartego po zwycięstwie nad bratem Jarosławem, wielkim księciem Rusi Kijowskiej.

Zależność od Mongołów i Złotej Ordy

W 1239 roku gród został zdobyty przez Mongołów podczas podbijania przez nich ziem ruskich, w zależności od których pozostał do 1357 roku.

Wielkie Księstwo Litewskie i Wielkie Księstwo Moskiewskie

Po zwycięstwie wojsk litewskich Olgierda w bitwie nad Sinymi Wodami, od 1357 roku do 1503 roku Czernihów znajdował się w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego. W czasie wojny litewsko-moskiewskiej zdobyty został w 1503 roku przez Wielkie Księstwo Moskiewskie.

Rzeczpospolita Obojga Narodów

Miejsce popisów szlachty województwa czernihowskiego I Rzeczypospolitej[6]

Po wojnie polsko-rosyjskiej 1609-1618 i rozejmie w Dywilinie w latach 1618-1648 Czernihów został zniszczony przez polskie wojsko i wszedł w skład Korony Królestwa Polskiego. W następstwie rozpoczął się rozwój miasta, które w 1623 otrzymało prawa miejskie magdeburskie, a w 1635 zostało stolicą województwa czernihowskiego. Uchwałą z roku 1633 Sejm ustanowił gród (starostwo grodowe) i sąd ziemski w Czernihowie, a także godność kasztelana czernihowskiego oraz urzędy ziemskie. W 1634 roku pokój w Polanowie ostatecznie pozostawił Czernihów przy Rzeczypospolitej. Rzeczpospolita utraciła faktyczną kontrolę nad miastem w czasie powstania Chmielnickiego oraz po rozpoczęciu wojny z Moskwą w 1654 roku.

Carstwo Rosyjskie, Imperium Rosyjskie, Ukraińska Republika Ludowa i ZSRR

Miasto przyłączono do Rosji w 1667 na podstawie postanowień rozejmu andruszowskiego potwierdzonego w traktacie Grzymułtowskiego w 1686 roku. Do 1764 roku znajdował się na terenie Hetmanatu.

Od 1801 stolica guberni czernihowskiej. W latach 1917-1919 w Ukraińskiej Republice Ludowej i Państwie Ukraińskim. Od 1919 pod władzą bolszewików w ramach Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (od 1922 w składzie ZSRR, w 1932 został stolicą obwodu. W okresie 1941-1943 zajęte przez Niemców.

Ukraina

Od 1991 r. należy do Ukrainy. Jest ośrodkiem administracyjnym obwodu czernihowskiego.

11 kwietnia 2017 r. uczniowie znaleźli monety polskie z XVII wieku, jest to jeden z największych skarbów w historii miasta[7].

Transport i komunikacja miejska

Miasto posiada sieć linii trolejbusowych składającą się z 11 linii. Jej uzupełnieniem jest system miejskich autobusów, na który składa się ponad 30 linii.

W mieście znajduje się stacja kolejowa Czernihów oraz dwa dworce autobusowe. Duża część podmiejskich busów rozpoczyna swój bieg z przystanku "Centralny rynek", który jest głównym węzłem przesiadkowym w mieście.

Miasta partnerskie[8]

Zabytki

Zobacz też

  1. Чисельність населення (за оцінкою) на 1 серпня 2017 року // Головне управління статистики у Чернігiвській області
  2. Zdeněk Váňa: Świat dawnych Słowian. Antoni Kroh (tłum.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, s. 139. ISBN 83-06-01126-0.
  3. Chernihiv travel guide: How old is Chernihiv?.
  4. B. Rybakov, Stołeczne miasto Czernihów i udzielny gród Wszczyż [w:] Śladami dawnych kultur. Dawna  Ruś, Warszawa 1957, s. 109.
  5. Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona: Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza. T. 4. Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 514. ISBN 83-85719-85-7.
  6. Antoni Sozański, Wykład politycznej geografii, rządu i administracyi dawnej Polski przy końcu istnienia całego państwa (1648-1772), Kraków 1889, s. 6.
  7. У Чернігові школярі знайшли один із найбільших скарбів в історії міста/W Czernihowie uczniowie odkryli jeden z największych skarbów w historii
  8. Міста партнери. Oficjalna strona Czernihowa. [dostęp 18-08-2017]. (ukr.).

Linki zewnętrzne