Dywizja Małopolska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Redukuję wywołanie Szablon:Przypisy i dodaję nagłówek |
m lit. |
||
Linia 33: | Linia 33: | ||
}} |
}} |
||
[[Plik:Polish infantry 1794.PNG|240px|thumb|right|Piechurzy pułku Wodzickiego]] |
[[Plik:Polish infantry 1794.PNG|240px|thumb|right|Piechurzy pułku Wodzickiego]] |
||
'''Dywizja Małopolska''' – [[związek taktyczny]] |
'''Dywizja Małopolska''' – [[związek taktyczny]] wojsk polskich okresu [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I Rzeczypospolitej]]. |
||
[[Dywizja]] zorganizowana została w 1776 roku uchwałą [[Sejm delegacyjny|sejmu delegacyjnego]]. Sejm określił jej dyslokację na garnizony: Warszawę, [[Kraków]] i [[Lublin]]. Nakazał też osłaniać granice sąsiedzkie{{odn|Juszczyński|Krwawicz|1957|s=57}}. |
[[Dywizja]] zorganizowana została w 1776 roku uchwałą [[Sejm delegacyjny|sejmu delegacyjnego]]. Sejm określił jej dyslokację na garnizony: Warszawę, [[Kraków]] i [[Lublin]]. Nakazał też osłaniać granice sąsiedzkie{{odn|Juszczyński|Krwawicz|1957|s=57}}. |
||
== Dowództwo dywizji == |
== Dowództwo dywizji == |
||
Dowódcą dywizji był generał lejtnant, któremu mieli podlegać dwaj generałowie majorowie. Jeden dowodził kawalerią, drugi piechotą. Zasadę tę |
Dowódcą dywizji był generał lejtnant, któremu mieli podlegać dwaj generałowie majorowie. Jeden dowodził kawalerią, drugi piechotą. Zasadę tę wprowadzono w życie dopiero w 1789 roku. Do tej pory w etatach sztabu generalnego wymieniano po jednym generale majorze na dywizję{{odn|Machynia|Srzednicki|2002|s=2}}. |
||
'''Dowódcy dywizji:''' |
'''Dowódcy dywizji:''' |
||
Linia 53: | Linia 53: | ||
piechota w 1785{{odn|Górski|1893|s=139}} |
piechota w 1785{{odn|Górski|1893|s=139}} |
||
* [[2 Regiment Pieszy Koronny|2 regiment Wodzickiego]] – [[Kraków]] |
* [[2 Regiment Pieszy Koronny|2 regiment Wodzickiego]] – [[Kraków]] |
||
* [[3 Regiment Pieszy Czapskiego|8 regiment Czapskiego]] – [[Kielce]], |
* [[3 Regiment Pieszy Czapskiego|8 regiment Czapskiego]] – [[Kielce]], [[Lublin]] |
||
* [[4 Regiment Pieszy Buławy Wielkiej Koronnej|regiment Buławy Wielkiej Koronnej]] - [[Łączna]] |
* [[4 Regiment Pieszy Buławy Wielkiej Koronnej|regiment Buławy Wielkiej Koronnej]] - [[Łączna]] |
||
* [[Regiment Artylerii Koronnej|5 regiment fizylierów]] – |
* [[Regiment Artylerii Koronnej|5 regiment fizylierów]] – [[Białystok]] |
||
Struktura w 1792{{odn|Wimmer|1978|s=354}}: |
Struktura w 1792{{odn|Wimmer|1978|s=354}}: |
||
* 4 bataliony piechoty (dwa z 2 regimentu, po jednym z regimentów 3 i 5 — razem 3217 żołnierzy), z których odkomenderowano do Włodawy, Józefowa i Międzyborza ok. 2400 ludzi — pozostawiając w głębi kraju rezerwy w sile 1217 żołnierzy. |
* 4 bataliony piechoty (dwa z 2 regimentu, po jednym z regimentów 3 i 5 — razem 3217 żołnierzy), z których odkomenderowano do Włodawy, Józefowa i Międzyborza ok. 2400 ludzi — pozostawiając w głębi kraju rezerwy w sile 1217 żołnierzy. |
||
W 1790 roku w |
W 1790 roku w skład dywizji weszła [[1 Brygada Artylerii (I RP)|1 Brygada Artylerii]]{{odn|Górski|1902|s=193}}. |
||
m.p. w marcu 1792{{odn|Górski|1902|s=193}}: |
m.p. w marcu 1792{{odn|Górski|1902|s=193}}: |
||
Linia 67: | Linia 67: | ||
* [[1 Brygada Artylerii (I RP)|1 Brygada Artylerii]] – [[Warszawa]]; [[Kielce]]; [[Kraków]] (w 1790) |
* [[1 Brygada Artylerii (I RP)|1 Brygada Artylerii]] – [[Warszawa]]; [[Kielce]]; [[Kraków]] (w 1790) |
||
m.p. jazdy na 9 czerwca 1792{{odn|Górski|1894|s=222}}: |
m.p. jazdy na 9 czerwca 1792{{odn|Górski|1894|s=222}}: |
||
* Brygada Hadziewicza – |
* Brygada Hadziewicza – [[Łuck]] |
||
* Brygada Potockiego – [[Brześć]] |
* Brygada Potockiego – [[Brześć]] |
||
* pułk ks. Wirtemberga – [[Słonim]] |
* pułk ks. Wirtemberga – [[Słonim]] |
Wersja z 01:19, 27 lut 2019
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | |
Dowódcy | |
Pierwszy |
gen. Alojzy Brühl |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Rodzaj wojsk |
Dywizja Małopolska – związek taktyczny wojsk polskich okresu I Rzeczypospolitej.
Dywizja zorganizowana została w 1776 roku uchwałą sejmu delegacyjnego. Sejm określił jej dyslokację na garnizony: Warszawę, Kraków i Lublin. Nakazał też osłaniać granice sąsiedzkie[1].
Dowództwo dywizji
Dowódcą dywizji był generał lejtnant, któremu mieli podlegać dwaj generałowie majorowie. Jeden dowodził kawalerią, drugi piechotą. Zasadę tę wprowadzono w życie dopiero w 1789 roku. Do tej pory w etatach sztabu generalnego wymieniano po jednym generale majorze na dywizję[2].
Dowódcy dywizji:
- gen. Alojzy Brühl
- gen. Ludwik Wirtemberski
Pomocnicy:
- gen. mjr Kokcej – od 1776
- gen. mjr Byszewski – od 1789
- gen. mjr Czapski – od 1789
Struktura organizacyjna
Dywizja składała się kawalerii, piechoty i artylerii. Nie posiadała własnego sztabu, który mógłby kierować działaniami. Była bardziej związkiem terytorialnym, niż taktyczno-operacyjnym[2].
piechota w 1785[3]
- 2 regiment Wodzickiego – Kraków
- 8 regiment Czapskiego – Kielce, Lublin
- regiment Buławy Wielkiej Koronnej - Łączna
- 5 regiment fizylierów – Białystok
Struktura w 1792[4]:
- 4 bataliony piechoty (dwa z 2 regimentu, po jednym z regimentów 3 i 5 — razem 3217 żołnierzy), z których odkomenderowano do Włodawy, Józefowa i Międzyborza ok. 2400 ludzi — pozostawiając w głębi kraju rezerwy w sile 1217 żołnierzy.
W 1790 roku w skład dywizji weszła 1 Brygada Artylerii[5].
m.p. w marcu 1792[5]:
- Brygada Hadziewicza – Sandomierz
- Brygada Potockiego – cztery chorągwie na Mazowszu i osiem na Wołyniu
- 1 Brygada Artylerii – Warszawa; Kielce; Kraków (w 1790)
m.p. jazdy na 9 czerwca 1792[6]:
Przypisy
- ↑ Juszczyński i Krwawicz 1957 ↓, s. 57.
- ↑ a b Machynia i Srzednicki 2002 ↓, s. 2.
- ↑ Górski 1893 ↓, s. 139.
- ↑ Wimmer 1978 ↓, s. 354.
- ↑ a b Górski 1902 ↓, s. 193.
- ↑ Górski 1894 ↓, s. 222.
Bibliografia
- Konstanty Górski: Historya piechoty polskiej. Kraków: Spółka Wydawnicza Polska, 1893.
- Konstanty Górski: Historya jazdy polskiej. Kraków: Spółka Wydawnicza Polska, 1894.
- Konstanty Górski: Historya artyleryi polskiej. Warszawa: 1902.
- Antoni Juszczyński, Marian Krwawicz: Wypisy źródłowe do historii polskiej sztuki wojennej. Polska sztuka wojenna w latach 1764-1793. Zeszyt dziewiąty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1957.
- Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki: Oficerowie Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1717-1794. T.1: Oficerowie wojska koronnego, cz.1: Sztaby i kawaleria. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 2002. ISBN 83-71-88-500-8.
- Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.