Szybka kolej miejska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
PKA Rzeszów |
→Polska: lista linków - troszeczkę mniej polonocentrycznie |
||
| Linia 52: | Linia 52: | ||
===== PKM ===== |
===== PKM ===== |
||
1 września 2015 oddano do użytku [[Linia kolejowa nr 248|linię kolejową nr 248]], której zarządcą jest [[Pomorska Kolej Metropolitalna (przedsiębiorstwo)|Pomorska Kolej Metropolitalna]] a przewoźnikiem [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|PKP SKM]]. |
1 września 2015 oddano do użytku [[Linia kolejowa nr 248|linię kolejową nr 248]], której zarządcą jest [[Pomorska Kolej Metropolitalna (przedsiębiorstwo)|Pomorska Kolej Metropolitalna]] a przewoźnikiem [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|PKP SKM]]. |
||
==== Aglomeracja krakowska ==== |
|||
{{Osobny artykuł|Szybka Kolej Aglomeracyjna w Aglomeracji Krakowskiej}}<ref>{{cytuj stronę|url = http://www.sgpm.krakow.pl/aktualnosci,konferencja-o-szybkiej-kolei-aglomeracyjnej,261.html|tytuł = Konferencja o Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej|data = 2012-06-12|opublikowany = Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski|język = pl|data dostępu = 2013-06-23}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url = http://www.kurier-kolejowy.pl/aktualnosci/13388/Malopolska-SKA-ruszy-w-2015-r.html|tytuł = Małopolska SKA ruszy w 2015 r.|data = 2013-04-03|opublikowany = kurier-kolejowy.pl|język = pl|data dostępu = 2013-06-23}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url = http://malopolskie.pl/Transport/Szynobusy/?id=1751|tytuł = Wstępne studium wykonalności Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (SKA) w Aglomeracji Krakowskiej|data = 2007-01|opublikowany = Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego|język = pl|data dostępu = 2013-06-23}}</ref> |
|||
==== Konurbacja górnośląska ==== |
==== Konurbacja górnośląska ==== |
||
{{osobny artykuł|Szybka Kolej Regionalna}} |
{{osobny artykuł|Szybka Kolej Regionalna}} |
||
14 grudnia 2008 roku, na terenie [[konurbacja górnośląska|konurbacji górnośląskiej]] została uruchomiona pierwsza trasa w relacji [[Tychy (stacja kolejowa)|Tychy]] – [[Katowice (stacja kolejowa)|Katowice]], później przedłużona do Tychy – [[Sosnowiec Główny|Sosnowiec]]. Pociągi kursują w równym takcie co 30 min. W pociągach Szybkiej Kolei Regionalnej obowiązuje bilet pomarańczowy, jest to wspólny bilet na [[pociąg]], [[autobus]] i [[trolejbus]]. Można również podróżować na podstawie biletów [[Koleje Śląskie|Kolei Śląskich]]. |
14 grudnia 2008 roku, na terenie [[konurbacja górnośląska|konurbacji górnośląskiej]] została uruchomiona pierwsza trasa w relacji [[Tychy (stacja kolejowa)|Tychy]] – [[Katowice (stacja kolejowa)|Katowice]], później przedłużona do Tychy – [[Sosnowiec Główny|Sosnowiec]]. Pociągi kursują w równym takcie co 30 min. W pociągach Szybkiej Kolei Regionalnej obowiązuje bilet pomarańczowy, jest to wspólny bilet na [[pociąg]], [[autobus]] i [[trolejbus]]. Można również podróżować na podstawie biletów [[Koleje Śląskie|Kolei Śląskich]]. |
||
{{clear}} |
|||
==== |
==== Inne systemy ==== |
||
* [[Szybka Kolej Aglomeracyjna w Aglomeracji Krakowskiej]] |
|||
* [[Łódzka Kolej Aglomeracyjna]] |
|||
| ⚫ | |||
==== Aglomeracja bydgosko-toruńska ==== |
|||
| ⚫ | |||
==== Plany nowych SKM w Polsce ==== |
==== Plany nowych SKM w Polsce ==== |
||
| ⚫ | |||
===== Aglomeracja szczecińska ===== |
|||
* [[Wrocławska Kolej Aglomeracyjna]] |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
===== Wrocław ===== |
|||
{{osobny artykuł|Wrocławska Kolej Aglomeracyjna}}'''Aglomeracja Rzeszów - PKA''' |
|||
PKA jako kolej regionalna ruszyla 1 stycznia 2021 roku pod nazwa Podkarpacka Kolej Aglomeracyjna '''PKA''' . W sumie 4 linie aglomeracyjne łączą Łańcut, Dębicę, Kolbuszową, Strzyżów Przeworsk. Główna stacja obsługi PKA powstała w Rzeszowie - Staroniwa z dopłatą 200 MLN zł z EU. W sumie rzeszowska PKA otrzymała blisko 1 mld dopłaty z Unii Europejskiej. |
|||
| ⚫ | |||
===== Pozostałe ===== |
|||
Mniej lub bardziej wiarygodne plany utworzenia SKM lub kolei aglomeracyjnych są w następujących lokalizacjach: |
Mniej lub bardziej wiarygodne plany utworzenia SKM lub kolei aglomeracyjnych są w następujących lokalizacjach: |
||
* Rzeszów - Podkarpacka Kolej Aglomeracyjna.ruszyla 1 stycznia 2021 roku<ref>{{Cytuj |autor = Kurier Kolejowy |tytuł = Rzeszów chce mieć własną SKM |data dostępu = 2019-09-29 |opublikowany = kurier-kolejowy.pl |url = https://kurier-kolejowy.pl/aktualnosci/9064/rzeszow-chce-miec-wlasna-skm.html}}</ref>, |
|||
* Olsztyn<ref>{{Cytuj stronę | url = https://transinfo.pl/inforail/powstanie-infrastruktura-dla-olsztynskiej-skm_more_92690/ | tytuł = Powstanie infrastruktura dla olsztyńskiej SKM | autor = PAP | data = 2017-03-13 | opublikowany = inforail.pl | język = pl | data dostępu = 2017-03-13}}</ref>, |
* Olsztyn<ref>{{Cytuj stronę | url = https://transinfo.pl/inforail/powstanie-infrastruktura-dla-olsztynskiej-skm_more_92690/ | tytuł = Powstanie infrastruktura dla olsztyńskiej SKM | autor = PAP | data = 2017-03-13 | opublikowany = inforail.pl | język = pl | data dostępu = 2017-03-13}}</ref>, |
||
* Poznań<ref>{{Cytuj |tytuł = PKM dla Poznania to za mało. Chce SKM |data dostępu = 2019-09-29 |opublikowany = inforail.pl |url = https://transinfo.pl/inforail/pkm-dla-poznania-to-za-malo-chce-skm_more_106333/ |język = pl}}</ref>, |
* Poznań<ref>{{Cytuj |tytuł = PKM dla Poznania to za mało. Chce SKM |data dostępu = 2019-09-29 |opublikowany = inforail.pl |url = https://transinfo.pl/inforail/pkm-dla-poznania-to-za-malo-chce-skm_more_106333/ |język = pl}}</ref>, |
||
* Białystok<ref>{{Cytuj |tytuł = Białystok będzie miał SKM? |data dostępu = 2019-09-29 |opublikowany = inforail.pl |url = https://transinfo.pl/inforail/bialystok-bedzie-mial-skm-_more_49159/ |język = pl}}</ref>. |
* Białystok<ref>{{Cytuj |tytuł = Białystok będzie miał SKM? |data dostępu = 2019-09-29 |opublikowany = inforail.pl |url = https://transinfo.pl/inforail/bialystok-bedzie-mial-skm-_more_49159/ |język = pl}}</ref>. |
||
* |
* [[Lubelska Kolej Aglomeracyjna|Lublin]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Koncepcja Lubelskiej Kolei Aglomeracyjnej w opracowaniu |data dostępu = 2020-11-08 |opublikowany = PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. |url = https://www.plk-sa.pl/biuro-prasowe/informacje-prasowe/koncepcja-lubelskiej-kolei-aglomeracyjnej-w-opracowaniu-4908/ |język = pl}}</ref> |
||
=== Możliwości rozwoju === |
=== Możliwości rozwoju === |
||
Wersja z 13:12, 31 maj 2021
Szybka kolej miejska (skrótowiec: SKM[1]) – kolej charakteryzująca się jednakową długością składu wagonów, dużą częstotliwością kursowania i nierównomiernym natężeniem ruchu w różnych porach doby[1].
Szybkie koleje miejskie przystosowane są wyłącznie do prowadzenia ruchu pociągów pasażerskich, służą do świadczenia usług w zakresie przewozu osób w dużych aglomeracjach miejskich[1]. Posiadają one układ liniowy, bez skrzyżowań z innymi liniami w jednym poziomie. Powinny one posiadać równomiernie rozmieszczone przystanki osobowe z peronami jednokrawędziowymi na zewnątrz torów lub peronami wyspowymi[1].
Ze względu na usytuowanie SKM rozróżnia się koleje naziemne i nadziemne (na wiaduktach) lub typu mieszanego[1].
Standard konstrukcyjny linii SKM powinien charakteryzować się wysoką trwałością i niezawodnością, własnościami tłumiącymi drgania i hałas oraz dużą odpornością na odkształcenia[1].
Szybkie koleje miejskie na świecie
 |
Tę sekcję należy dopracować |
Dokładne oszacowanie liczby systemów szybkiej kolei miejskiej jest trudne, ponieważ wydzielone organizacyjnie systemy często zlewają się i zazębiają, jak na przykład w Szwajcarii, lub jest to świetnie działający system kolejowy z częstotliwościami typowymi dla SKM, który obsługuje całe powierzchnie kraju (w Belgii, Holandii), gdzie normą jest wysoka częstotliwość (pociągi z częstotliwościami dochodzącymi do 3 minut w szczycie) w obrębie aglomeracji.
Dla szybkich kolei miejskich charakterystyczne są prędkości 2-3 razy wyższe od osiąganych przez autobusy miejskie i duża częstotliwość kursowania pociągów.
W niektórych krajach działalność ta przynosi zyski (na przykład w Japonii prywatne koleje miejskie przynoszą średnio 22% zysku), jednak w Europie najczęściej korzystają z publicznego dofinansowania. W Tokio obsługiwany przez 29 przewoźników system kolei miejskich obsługuje aż 54% wszystkich podróży realizowanych przez mieszkańców i ma większy udział w rynku przewozowym niż motoryzacja indywidualna.
System szybkiej kolei miejskiej w Berlinie (S-Bahn Berlin GmbH) przewozi rocznie 388,1 mln pasażerów, a więc więcej niż wszystkie koleje w całej Polsce razem wzięte (291 mln)[2]. Pociągi miejskie mają stałe relacje i częstości kursowania, a linie są ponumerowane. Na głównej linii Berlina pociągi kursują w szczycie nawet co 90 sekund. W Niemczech działa 17 takich systemów S-Bahn i wciąż powstają kolejne.
W krajach francuskojęzycznych używana jest nazwa Réseau express régional, RER. Największym systemem jest paryska RER, przewożąca pięcioma liniami (z licznymi rozgałęzieniami) 1,1 mld pasażerów rocznie.
Niemcy
W Niemczech (a także w innych krajach, gdzie niemiecki jest językiem urzędowym) SKM nazywane są S-Bahn, co jest skrótem od Stadtschnellbahn, czyli szybka kolej miejska.
Polska
Aglomeracja warszawska
SKM
Szybka Kolej Miejska w Warszawie (SKM) – miejskie przedsiębiorstwo działające na zlecenie ZTM, obsługujące linie naziemnej kolei miejskiej, uzupełniającej linie Warszawskiego Metra, łączącej centrum Warszawy z niektórymi jej przedmieściami i obrzeżami. Obecnie obsługuje 4 trasy (linie S1, S2, S3 i S9). Wraz z metrem tworzy sieć komunikacji miejskiej w Warszawie, uzupełnioną przez pociągi Kolei Mazowieckich, WKD oraz linie autobusowe. System biletowy zarządzany jest przez ZTM i jest identyczny jak w pozostałych miejskich środkach transportu w Warszawie. SKM dysponuje taborem kolejowym typu 14WE, 19WE, 27WE i 35WE.
WKD
Warszawska Kolej Dojazdowa (WKD) – najstarszy w Polsce system SKM. Warszawska WKD oferuje 128 pociągów na dobę (wrzesień 2011) jeżdżących po własnych (w pełni wydzielonych) torach na trasie Warszawa Śródmieście WKD – Grodzisk Mazowiecki Radońska/Milanówek Grudów zasilanych do 27 maja 2016 napięciem 600 V DC, a od 28 maja – 3000 V.
Częstotliwość szczytowa wynosi 10–15 minut a pozaszczytowa 15–30 minut. Pociągi jeżdżą na trasie Warszawa Śródmieście WKD – Grodzisk Mazowiecki/Milanówek. Między stacjami Warszawa Śródmieście WKD – Opacz honorowane są bilety okresowe ZTM (również dobowe).
Aglomeracja Trójmiasta
SKM
W Gdańsku, Sopocie, Gdyni, Rumi, Redzie, Wejherowie i okolicznych miejscowościach funkcjonuje system SKM prowadzony przez przedsiębiorstwo PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście. Po II wojnie światowej, dzięki otrzymanym z Berlina w ramach reparacji wojennych pociągom elektrycznym, odtworzono tu działającą w okresie przedwojennym kolej miejską (opartą wówczas o trakcję parową), a następnie rozbudowano ją na całą aglomerację Trójmiasta.
Mimo że trójmiejska SKM przewozi 16% całego ruchu wewnątrz aglomeracji i przynosi zyski (2,5 mln rocznie wraz z subwencjami), to proces jej prywatyzacji zatrzymał się. Modernizacja taboru przedsiębiorstwa SKM w Trójmieście obsługującego system jest powolna, brak jest rozwoju, zamykane są linie miejskie (np. do Brzeźna). Trójmiejska SKM kursuje ze średnią częstotliwością co 7,5 minuty w szczycie i oferuje 231 pociągów miejskich (wrzesień 2002) na dobę.
PKM
1 września 2015 oddano do użytku linię kolejową nr 248, której zarządcą jest Pomorska Kolej Metropolitalna a przewoźnikiem PKP SKM.
Konurbacja górnośląska
14 grudnia 2008 roku, na terenie konurbacji górnośląskiej została uruchomiona pierwsza trasa w relacji Tychy – Katowice, później przedłużona do Tychy – Sosnowiec. Pociągi kursują w równym takcie co 30 min. W pociągach Szybkiej Kolei Regionalnej obowiązuje bilet pomarańczowy, jest to wspólny bilet na pociąg, autobus i trolejbus. Można również podróżować na podstawie biletów Kolei Śląskich.
Inne systemy
- Szybka Kolej Aglomeracyjna w Aglomeracji Krakowskiej
- Łódzka Kolej Aglomeracyjna
- Szybka kolej miejska BiTCity
Plany nowych SKM w Polsce
- Szczecińska Kolej Metropolitalna
- Wrocławska Kolej Aglomeracyjna
- Rzeszowska Podmiejska Kolej Aglomeracyjna
Mniej lub bardziej wiarygodne plany utworzenia SKM lub kolei aglomeracyjnych są w następujących lokalizacjach:
Możliwości rozwoju
Według opinii ekspertów[jakich?], takie systemy komunikacyjne są ekonomicznie możliwe w każdej większej polskiej aglomeracji. W tym celu konieczna jest stworzenie spółek odpowiedzialnych za ten segment rynku oraz remonty infrastruktury kolejowej w obszarach miejskich. Przykładem tego typu zachowania jest stworzenie odrębnego, nowego podmiotu dla SKM w Warszawie.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 1998 r. nr 151, poz. 987, Dział VII).
- ↑ 100 milionów za Berlinem. Z biegiem szyn 5 (49). [dostęp 2011-10-13].
- ↑ PAP: Powstanie infrastruktura dla olsztyńskiej SKM. inforail.pl, 2017-03-13. [dostęp 2017-03-13]. (pol.).
- ↑ PKM dla Poznania to za mało. Chce SKM [online], inforail.pl [dostęp 2019-09-29] (pol.).
- ↑ Białystok będzie miał SKM? [online], inforail.pl [dostęp 2019-09-29] (pol.).
- ↑ Koncepcja Lubelskiej Kolei Aglomeracyjnej w opracowaniu [online], PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. [dostęp 2020-11-08] (pol.).
