Magical Mystery Tour
| Wykonawca kompilacji | ||||
| The Beatles | ||||
| Wydany | ||||
|---|---|---|---|---|
| Nagrywany | ||||
| Gatunek | ||||
| Długość |
36:38 | |||
| Wydawnictwo | ||||
| Producent | ||||
| Oceny | ||||
| Album po albumie | ||||
| ||||
| Wykonawca minialbumu | ||||
| The Beatles | ||||
| Wydany | ||||
|---|---|---|---|---|
| Nagrywany |
25 kwietnia – 7 listopada 1967 | |||
| Gatunek | ||||
| Długość |
19:02 | |||
| Wydawnictwo | ||||
| Producent | ||||
| Album po albumie | ||||
| ||||
Magical Mystery Tour – tytuł dwóch odrębnych wydawnictw płytowych zespołu The Beatles, jakie ukazały się w 1967 na rynku muzycznym, LP i podwójnej EP-ki; oba wydania zawierały składającą się z sześciu piosenek ścieżkę dźwiękową do filmu telewizyjnego pod tym samym tytułem.
Chronologicznie pierwszy był wydany w USA album, który wypełniły, obok ścieżki dźwiękowej, nagrania singlowe zespołu z 1967. Wersja ta weszła do oficjalnej dyskografii zespołu jako płyta długogrająca i ukazała się również w wersji CD.
8 grudnia 1967 ukazała się na rynku brytyjskim podwójna EP-ka, zawierająca sześć wspomnianych piosenek ze ścieżki dźwiękowej filmu Magical Mystery Tour.
Soundtrack okazał się komercyjnym i artystycznym sukcesem, został nominowany do nagrody Grammy, pomimo że sam film okazał się artystyczną i komercyjną klapą.
Wydanie albumu Magical Mystery Tour stało się jednym z największych komercyjnych sukcesów w historii wytwórni Capitol; w ciągu trzech pierwszych tygodni sprzedaży przyniósł on 8 mln dolarów zysku. Do połowy stycznia 1968 sprzedano 1,75 mln egzemplarzy albumu. 23 grudnia 1967 album zadebiutował na liście Top 200 najlepiej sprzedawanych albumów w USA na miejscu 157 a już 6 stycznia 1968 znalazł się na pozycji 1., którą zajmował przez osiem tygodni[15].
Historia projektu Magical Mystery Tour[edytuj | edytuj kod]
Film Magical Mystery Tour[edytuj | edytuj kod]
Po albumie Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band, Paul McCartney chciał stworzyć film bazujący na zespole The Beatles i jego muzyce. Film miał być improwizowany: rozmaici „zwykli” ludzie mieli podróżować autobusem i przeżywać bliżej nieokreślone „magiczne” przygody. Film Magical Mystery Tour został nakręcony, a jego ilustrację dźwiękową stanowiło sześć nowych piosenek The Beatles; oczekiwane z nadzieją „magiczne” przygody jednak się nie wydarzyły. Film został wyświetlony przez telewizję BBC w okresie świąt Bożego Narodzenia 1967 i został bezlitośnie potraktowany przez krytykę[16].
Album i EP-ka Magical Mystery Tour[edytuj | edytuj kod]
Wykorzystane w filmie piosenki stanowiły pewien problem zarówno dla The Beatles, jak i dla wytwórni EMI, ponieważ było ich za mało jak na album, a za dużo jak na EP-kę[17]. Jednym z rozważanych pomysłów było wydanie materiału muzycznego w formie EP-ki, która byłaby odtwarzana z szybkością 331/3 obrotów na minutę, co jednakże spowodowałoby stratę w jakości dźwięku, więc pomysł zarzucono. Ostatecznie zdecydowano się na pomysłowe wydanie piosenek jako podwójnej EP-ki w rozkładanej okładce z dołączoną 28-stronicową książeczką (tzw. bookletem), zawierającą teksty piosenek i kolorowe zdjęcia[17]. Krytyk muzyczny Bob Neaverson tak napisał o tym wydawnictwie: „Było to z pewnością rozwiązanie, jeśli chodzi o ilość piosenek, ale można podejrzewać, że częściowo dało znać o sobie pionierskie zamiłowanie The Beatles do eksperymentowania z tradycyjnymi formatami i opakowaniami”[18]. Wydawnictwo ukazało się (zarówno w wersji mono, jak i stereo) w Wielkiej Brytanii 8 grudnia 1967, w okresie sezonu świątecznego i było sprzedawane w cenie 19 szylingów i 6 pensów[19][17].
W USA, gdzie EP-ki nie były w tym czasie popularne, wytwórnia Capitol zdecydowała się (wbrew życzeniu The Beatles) wydać piosenki na albumie, uzupełniając je o aktualne nagrania singlowe zespołu[20][17]. Album ten ukazał się 27 listopada 1967 (11 dni przed wydaniem EP-ki) w rozkładanej okładce z dołączoną kolorową 24-stronicową książeczką, zawierającą zdjęcia z filmu. Na wewnętrznej okładce znalazły się też teksty piosenek. Pierwsza strona LP zawierała piosenki wykorzystane w filmie (wydane później na EP-ce), natomiast na drugiej stronie umieszczono nagrania z singli zespołu wydanych w 1967 (m.in. „Penny Lane”, „Baby, You’re a Rich Man” i „All You Need Is Love”); piosenki zostały wydane w wersji duofonicznej[17][21].
Historia wydań Magical Mystery Tour na świecie[edytuj | edytuj kod]
| Kraj | Data | Wytwórnia | Format | Nr kat. | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|
| USA | 27 listopada 1967 | Capitol | LP monofoniczny | MAL 2835 | |
| LP stereofoniczny[b] | SMAL 2835 | ||||
| Wielka Brytania | 8 grudnia 1967 | Parlophone | mono podwójny EP | MMT 1-2 | tylko jako soundtrack (6 utworów) |
| podwójny EP stereo | SMMT 1-2 | ||||
| Nowa Zelandia | 1970[22] | World Record Club | stereo LP[b] | SLZ 8308 | w różnych okładkach, zatytułowany: Magical Mystery Tour and Other Splendid Hits |
| RFN | 1971 | Hor Zu/Apple | stereo LP | SHZE 327 | w różnych okładkach; w pierwszym wydaniu wszystkie nagrania w wersji stereo |
| Wielka Brytania | 1973[23] | EMI | kaseta stereo | TC-PCS 3077 | jako: Magical Mystery Tour & other titles |
| Wielka Brytania | 19 listopada 1976 | Apple, Parlophone | stereo LP[b] | PCTC 255 | |
| na całym świecie | 21 września 1987 | Apple, Parlophone, EMI | stereo CD | CDP 7 48062 2 | |
| USA | 1988[22] | Capitol | stereo LP | C1-48061 | |
| Wielka Brytania | 15 czerwca 1992[24] | Parlophone | stereo CD[c] | CDMAG 1 | tylko jako soundtrack (6 utworów) |
| Japonia | 11 marca 1998 | Toshiba-EMI | CD | TOCP 51124 | |
| Japonia | 21 stycznia 2004 | Toshiba-EMI | LP | TOJP 60144 | zremasterowany |
| na całym świecie | 9 września 2009 | mono CD[c] | zremasterowany | ||
| stereo CD |
W 1969 i 1971 stworzono wersje stereo, przedtem nieosiągalne[17], co pozwoliło na wydanie pierwszego LP w wersji stereo (1971, RFN[25]).
Ponieważ w Wielkiej Brytanii pojawiło się zapotrzebowanie na LP, zaczęto sprowadzać wydawnictwo Capitolu z USA; w styczniu 1968 album osiągnął pozycję 31. na brytyjskiej liście najlepiej sprzedawanych albumów[26]. W 1976 wytwórnia EMI wydała album w Wielkiej Brytanii[17], ale wykorzystała ponownie wersję duofoniczną Capitolu.
Kiedy 21 września 1987 wydano dyskografię The Beatles na płytach CD, pojawiła się w niej albumowa wersja stereo Magical Mystery Tour jako oficjalna część dyskografii zespołu[26]. Również włączenie do albumu w wersji CD nagrań z singli z 1967 oznaczało, iż stał się on oficjalnym albumem; jego czas trwania (36:52) też był porównywalny z innymi wydawnictwami The Beatles. Z tego względu nagrań tych nie uwzględniono na kompilacyjnym wydawnictwie Past Masters wydanym 7 marca 1988, stanowiącym głównie zbiór nagrań singlowych zespołu z lat 1962–1970[27].
Album Magical Mystery Tour został zremasterowany i wydany ponownie na CD w 2009 roku[8].
Lista utworów wersji LP (USA)[edytuj | edytuj kod]
Wszystkie utwory duetu Lennon/McCartney, poza zaznaczonymi.
Strona pierwsza:
1. „Magical Mystery Tour” 2:48 2. „The Fool on the Hill” 2:59 3. „Flying” (Lennon-McCartney-Harrison-Starr) 2:16 4. „Blue Jay Way” (Harrison) 3:54 5. „Your Mother Should Know” 2:33 6. „I Am the Walrus” 4:35 19:05
Strona druga:
1. „Hello, Goodbye” 3:24 2. „Strawberry Fields Forever” 4:05 3. „Penny Lane” 3:00 4. „Baby You’re a Rich Man” 3:07 5. „All You Need Is Love” 3:57 17:33
Lista utworów wersji podwójna EP-ka (Wielka Brytania)[edytuj | edytuj kod]
Wszystkie utwory duetu Lennon/McCartney, poza zaznaczonymi.
Strona pierwsza:
1. „Magical Mystery Tour” 2:48 2. „Your Mother Should Know” 2:33 05:21
Strona druga:
1. „I Am the Walrus” 4:35 04:35
Strona trzecia:
1. „The Fool on the Hill” 3:00 2. „Flying” (Lennon-McCartney-Harrison-Starkey) 2:16 05:16
Strona czwarta:
1. „Blue Jay Way” (Harrison) 3:50 03:50
Muzycy[edytuj | edytuj kod]
The Beatles:
- George Harrison – gitara, śpiew, harmonijka ustna w „The Fool on the Hill”
- John Lennon – gitara, fortepian elektryczny, melotron, śpiew, harmonijka ustna w „The Fool on the Hill”
- Paul McCartney – gitara basowa, fortepian, mellotron, śpiew, flet prosty w „The Fool on the Hill”
- Ringo Starr – perkusja, śpiew
Muzycy studyjni:
- „Magical Mystery Tour”: Mal Evans i Neil Aspinall – instrumenty perkusyjne, David Mason, Elgar Howarth, Roy Copestake i John Wilbraham – trąbki
- „The Fool on the Hill”: Christoper Taylor, Richard Taylor i Jack Ellory – flety[28]
- „I Am the Walrus”: Sidney Sax, Jack Rothstein, Ralph Elman, Andrew McGee, Jack Greene, Louis Stevens, John Jezzard i Jack Richards – skrzypce, Lionel Ross, Eldon Fox, Brian Martin i Terry Weil – wiolonczele, Neill Sanders, Tony Tunstall i Morris Miller – rogi, Peggie Allen, Wendy Horan, Pat Whitmore, Jill Utting, June Day, Sylvia King, Irene King, G. Mallen, Fred Lucas, Mike Redway, John O’Neill, F. Dachtler, Allan Grant, D. Griffiths, J. Smith i J. Fraser – wokal wspierający
- „Hello, Goodbye”: Ken Essex, Leo Birnbaum – altówki
- „Strawberry Fields Forever”: Mal Evans – instrumenty perkusyjne, Tony Fisher, Greg Bowen, Derek Watkins i Stanley Roderick – trąbki, John Hall, Derek Simpson, Norman Jones – wiolonczele
- „Penny Lane”: Ray Swinfield, P. Goody, Manny Winters i Dennis Walton – flety, Leon Calvert, Freddy Clayton, Bert Courtley i Duncan Campbell – trąbki, Dick Morgan i Mike Winfield – rożki angielskie, Frank Clarke – kontrabas, David Mason – trąbka piccolo
- „Baby, You’re a Rich Man”: Eddie Kramer – wibrafon
- „All You Need Is Love” – George Martin – fortepian, Mick Jagger, Keith Richards, Marianne Faithfull, Keith Moon, Eric Clapton, Pattie Boyd, Jane Asher, Mike McCartney, Maureen Starkey, Graham Nash z żoną, Gary Leeds i Hunter Davies – wokal wspierający, Sidney Sax, Patrick Halling, Eric Bowie i Jack Holmes – skrzypce, Rex Morris i Don Honeywill – saksofony, David Mason i Stanley Woods – trąbki, Evan Watkins i Henry Spain – rogi, Jack Emblow – akordeon, Brian Martin – wiolonczela
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b The Beatles – Magical Mystery Tour. Discogs. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
- ↑ The Beatles – Magical Mystery Tour. Album of the Year. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
- ↑ Richie Unterberger: Magical Mystery Tour – The Beatles. AllMusic. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
- ↑ Chuck Klosterman: Chuck Klosterman Repeats The Beatles. The A.V. Club. [dostęp 2023-11-09]. (ang.).
- ↑ Paul Du Noyer: The Beatles: Magical Mystery Tour. Blender. [dostęp 2023-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-04)]. (ang.).
- ↑ Dan Caffrey: Album Review: The Beatles – Magical Mystery Tour (Remastered). Consequence of Sound. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
- ↑ Mark Kemp: The Beatles: The Long and Winding Repertoire. Paste. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
- ↑ a b Scott Plagenhoef: Magical Mystery Tour: The Beatles. Pitchfork. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
- ↑ (red.) Dave Marsh, (red.) John Swenson: The New Rolling Stone Record Guide. Wyd. 4. New York: Random House, 1983, s. 31. ISBN 0-394-72107-1. (ang.).
- ↑ (red.) Anthony DeCurtis, (red.) James Henke, (red.) Holly George-Warren: The Rolling Stone Album Guide. Wyd. 4. New York: Random House, 1992, s. 43. ISBN 0-679-73729-4. (ang.).
- ↑ (red.) Nathan Brackett, (red.) Christian Hoard: The New Rolling Stone Album Guide. Wyd. 4. New York: Simon & Schuster, 2004, s. 51. ISBN 0-7432-0169-8. LCCN 2004058905. (ang.).
- ↑ Med57: The Beatles – Magical Mystery Tour. Sputnikmusic. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
- ↑ Neil McCormick: The Beatles – Magical Mystery Tour, review. The Telegraph. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
- ↑ a b The Beatles – Magical Mystery Tour. Discogs. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
- ↑ Neville Stannard: THE LONG AND WINDING ROAD: A History Of The Beatles On Record. Wyd. 2. Great Britain: Virgin Books Ltd., 1981, s. 145. ISBN 0-907080-96-0. (ang.).
- ↑ Barry Miles: Paul McCartney: Many Years From Now. New York: Henry Holt and Company, 1997, s. 368–369. ISBN 0-8050-5249-6. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Mark Lewisohn: The Beatles Recording Sessions. New York: Harmony Books, 1988, s. 131. ISBN 0-517-57066-1. (ang.).
- ↑ Bob Neaverson: Magical Mystery Tour: Part 1 – Background and Production. The Beatles Movies. [dostęp 2010-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-24)]. (ang.).
- ↑ The Beatles Bible: UK EP: Magical Mystery Tour. [dostęp 2010-11-04]. (ang.).
- ↑ The Beatles Bible: US album: Magical Mystery Tour. [dostęp 2010-11-04]. (ang.).
- ↑ Randall Davis: z adnotacji na albumie kompilacyjnym Rarities (wyd. amerykańskie 1980).
- ↑ a b RareBeatles.com: Magical Mystery Tour – Collectors Page. [dostęp 2010-11-05]. (ang.).
- ↑ Jeff Russell: The Beatles Album File and Complete Discography. New York: J.P. Russell and Blanford Books Ltd, 1982. (ang.).
- ↑ Graham Calkin’s Beatles Pages: The Beatles E.P. Collections. [dostęp 2010-11-05]. (ang.).
- ↑ Rock Town Hall: Magical Mystery Tour Reconsidered...In True Stereo. [dostęp 2010-11-06]. (ang.).
- ↑ a b Graham Calkin’s Beatles Pages: Magical Mystery Tour. [dostęp 2010-11-06]. (ang.).
- ↑ Cap Blackard: Album Review: The Beatles – Past Masters [Remastered]. Consequence of Sound. [dostęp 2010-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-15)]. (ang.).
- ↑ Ian MacDonald: Revolution in the Head: The Beatles’ Records and the Sixties. Wyd. 2 (popr.). London: Pimlico (Rand), 2005, s. 271. ISBN 1-844-13828-3. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mark Lewisohn: The Beatles Recording Sessions. New York: Harmony Books, 1988. ISBN 0-517-57066-1. (ang.).
- Ian MacDonald: Revolution in the Head: The Beatles’ Records and the Sixties. Wyd. 2. popr. London: Pimlico (Rand), 2005. ISBN 1-844-13828-3. (ang.).
- Barry Miles: Paul McCartney: Many Years From Now. New York: Henry Holt and Company, 1997. ISBN 0-8050-5249-6. (ang.).
- Jeff Russell: The Beatles Album File and Complete Discography. New York: J.P. Russell and Blanford Books Ltd, 1982. (ang.).
- Neville Stannard: THE LONG AND WINDING ROAD: A History Of The Beatles On Record. Wyd. 2. Great Britain: Virgin Books Ltd., 1981, s. 145. ISBN 0-907080-96-0. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- RareBeatles.com: Photos of unique Beatles rarities – Magical Mystery Tour. [dostęp 2010-11-06]. (ang.).
- Bob Neaverson: Magical Mystery Tour Part 1 – Background and Production. The Beatles Movies. [dostęp 2010-11-06]. (ang.).
- Steve Marinucci: The Beatles’ (and solo Beatles) Grammy Awards, Academy Awards and Emmy Award Nominations. Abbeyrd’s Beatles page. [dostęp 2010-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-17)]. (ang.).
- Beatles Interview Database: Magical Mystery Tour. [dostęp 2010-10-26]. (ang.). Wypowiedzi członków The Beatles o piosenkach zawartych na „Magical Mystery Tour”
- Norwegian Wood – Den norske Beatlesklubben: 76: Magical Mystery Tour. [dostęp 2010-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-09-15)]. (norw.). dokładne dane o albumie na stronie norweskiego fan clubu The Beatles