Trifluorek boru

Trifluorek boru
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
konst.	trifluorek boru, fluorek boru(3+), fluorek(1−) boru(3+), fluorek boru(III)
podst.	trifluoroboran
addyt.	trifluorydobor
	Inne nazwy i oznaczenia
Stocka	fluorek boru(III)
inne	fluorek boru, daw. trójfluorek boru
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	BF3
Masa molowa	67,81 g/mol
Wygląd	bezbarwny gaz
	Identyfikacja
Numer CAS	7637-07-2
PubChem	6356
InChI
	InChI=1S/BF3/c2-1(3)4
	InChIKey
	WTEOIRVLGSZEPR-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Gęstość
	0,002772 g/cm³ (25 °C); gaz
Temperatura topnienia	−126,8 °C
Temperatura wrzenia	−99,9 °C
Punkt krytyczny	−12,3 °C; 4,98 MPa; 115 cm³/mol ≈ 0,59 g/cm³
Napięcie powierzchniowe	17,1 μPa·s (27 °C)
Prężność pary	100 kPa (−101,1 °C)
Budowa
Typ hybrydyzacji i VSEPR	sp² – trójkąt płaski
Moment dipolowy	0 D
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2020-06-25]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Zwroty H	H280, H314, H330, H335, H373, EUH014
Zwroty P	P260, P280, P301+P330+P331, P303+P361+P353, P304+P340+P310, P305+P351+P338
Numer RTECS	ED2275000
Stężenie śmiertelne	LC50 1180 mg/m³ (szczur, inhalacja, 4 h)
	Podobne związki
Inne aniony	trichlorek boru, tribromek boru, trijodek boru
Inne kationy	heksafluorek siarki, fluorek uranu(VI)
Podobne związki	borowodór
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Trifluorek boru, fluorek boru, BF
3 – nieorganiczny związek chemiczny z grupy fluorków, w którym bor występuje na III stopniu utlenienia.

Trifluorek boru jest mocnym kwasem Lewisa. W odróżnieniu od innych halogenków boru ulega tylko częściowej hydrolizie:

4BF
3 + 6H
2O → 3H
3O+
+ 3BF−
4 + H
3BO
3

Dzięki temu jest szeroko stosowany do promowania różnych reakcji organicznych, np. polimeryzacji alkenów, reakcji acylowania i alkilowania.

Otrzymywanie[edytuj | edytuj kod]

Trifluorek boru otrzymuje się przez ogrzewanie tlenku boru (B
2O
3) z fluoroboranem amonu lub fluorkiem wapnia i stężonym kwasem siarkowym.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
↑ ^a ^b ^c ^d Haynes 2016 ↓, s. 4-52.
↑ ^a ^b ^c Haynes 2016 ↓, s. 6-91.
↑ Haynes 2016 ↓, s. 6-241.
↑ Haynes 2016 ↓, s. 6-99.
↑ Trifluorek boru (nr 295027) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2020-06-25]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).

[FPX-1] Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .

[CITEREFHaynes2016'''4'''-52-2] Haynes 2016 ↓, s. 4-52.

[CITEREFHaynes2016'''6'''-91-3] Haynes 2016 ↓, s. 6-91.

[CITEREFHaynes2016'''6'''-241-4] Haynes 2016 ↓, s. 6-241.

[CITEREFHaynes2016'''6'''-99-5] Haynes 2016 ↓, s. 6-99.

[6] Trifluorek boru (nr 295027) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2020-06-25]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

1. Wodoru i litowców	HF LiF NaF KF RbF CsF
2. Berylowców	BeF 2 MgF 2 CaF 2 SrF 2 BaF 2 RaF 2
3. Skandowców	ScF 3 YF 3 LaF 3 AcF 3
Lantanowców	CeF 3 CeF 4 PrF 2 PrF 3 PrF 4 NdF 3 PmF 3 SmF 2 SmF 3 EuF 2 EuF 3 GdF 3 TbF 3 TbF 4 DyF 3 HoF 3 ErF 3 TmF 3 YbF 2 YbF 3 LuF 3
Aktynowców	ThF 4 PaF 4 PaF 5 UF 3 UF 4 UF 5 UF 6 UO 2F 2 NpF 3 NpF 4 NpF 6 PuF 3 PuF 4 PuF 6 AmF 3 AmF 4 CmF 3 CmF 4 BkF 3 BkF 4 CfF 3 CfF 4 EsF 3 EsF 4
4. Tytanowców	TiF 3 TiF 4 ZrF 4 HfF 4
5. Wanadowców	VF 3 VF 4 VF 5 VOF 3 NbF 4 NbF 5 TaF 5
6. Chromowców	CrF 2 CrF 3 CrF 4 CrF 5 CrF 6 CrO 2F 2 MoF 5 MoF 6 WF 4 WF 5 WF 6
7. Manganowców	MnF 2 MnF 3 MnF 4 TcF 6 ReF 6 ReF 7
8. Żelazowców	FeF 2 FeF 3 RuF 6 OsF 6
9. Kobaltowców	CoF 2 CoF 3 RhF 6 IrF 4 IrF 5 IrF 6 IrF 7
10. Niklowców	NiF 2 NiF 3 PdF 2 PdF 3 (Pd[PdF 6]) PdF 4 PdF 6 PtF 4 PtF 6
11. Miedziowców	CuF CuF 2 Ag 2F AgF AgF 2 AgF 3 AuF AuF 3 AuF 5 AuF 7 (AuF 5·F 2)
12. Cynkowców	ZnF 2 CdF 2 Hg 2F 2 HgF 2 HgF 4
13. Borowców	BF B 2F 4 BF 3 AlF AlF 3 GaF GaF 3 InF InF 3 TlF TlF 3
14. Węglowców	CF CF 4 C 2F 6 PFC SiF 4 GeF 2 GeF 4 SnF 2 SnF 4 PbF 2 PbF 4
15. Azotowców	N 2F 2 NF 3 NH 4F NOF PF 3 PF 5 POF 3 AsF 3 AsF 5 SbF 3 SbF 5 BiF 3 BiF 5
16. Tlenowców	OF 2 O 2F 2 O 3F 2 S 2F 2 SF 2 SF 4 SF 6 S 2F 10 SOF 2 SO 2F 2 Se 2F 2 SeF 2 SeF 4 SeF 6 SeO 2F 2 TeF 4 TeF 6 PoF 2 PoF 4 PoF 6
17. Fluorowców	ClF ClF 3 ClF 5 BrF BrF 3 BrF 5 IF IF 3 IF 5 IF 7
18. Helowców	HArF KrF 2 KrF 4 XeF 2 XeF 4 XeF 6 RnF 2 RnF 6