Walki o Wyspę Wężową

Walki o Wyspę Wężową

Inwazja Rosji na Ukrainę
Wyspa po jej odzyskaniu przez wojska ukraińskie (7 lipca 2022)
Czas	24 lutego 2022 (I) 30 czerwca 2022 (II)
Miejsce	Wyspa Wężowa
Terytorium	Ukraina
Wynik	zwycięstwo Rosji (I) zwycięstwo Ukrainy (II)
Strony konfliktu
Ukraina Rosja
Siły
80–82 żołnierzy + drony Bayraktar z systemami rakietowymi 1 krążownik rakietowy „Moskwa” 1 okręt patrolowy „Wasilij Bykow”
Straty
Rosyjskie zajęcie: 80–82 żołnierzy wziętych do niewoli 1–6 łodzi poszukiwawczo-ratowniczych Odbicie wyspy: 10 zabitych, 1 DSHK-1, 1 Su-24, 1 Bayraktar TB2 34 zabitych, 4 łodzie patrolowe „Raptor” kutr desantowy „Serna” holownik ratowniczy „Wasilij Bech” 3 systemy obrony powietrznej 1 helikopter Mi-8 z żołnierzami 3 systemy rakietowe Pancyr
Położenie na mapie Ukrainy miejsce bitwy
Położenie na mapie obwodu odeskiego miejsce bitwy
45°15′18″N 30°12′15″E

Walki o Wyspę Wężową – dwa ataki przeprowadzone na Wyspę Wężową podczas inwazji na Ukrainę. Pierwszy przez wojska rosyjskie 24 lutego, a drugi przez wojska ukraińskie 30 czerwca 2022 roku.

Tło

Wyspa Wężowa jest małą wyspą położoną 50 kilometrów od południowego wybrzeża Ukrainy, na Morzu Czarnym. W sierpniu 2021 roku prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zorganizował konferencję prasową na wyspie, podczas której powiedział: „Ta niewielka wyspa, podobnie jak reszta naszego terytorium, jest ziemią ukraińską i będziemy jej bronić z całych sił”.

Przebieg

Widok z morza na wyspę Wężową

24 lutego 2022, pierwszego dnia rosyjskiej inwazji na Ukrainę, Państwowa Służba Graniczna Ukrainy ogłosiła około 18:00 czasu lokalnego, że wyspa od wczesnych godzin popołudniowych została zaatakowana przez rosyjskie okręty marynarki wojennej. Krążownik rakietowy „Moskwa (1979)” oraz okręt patrolowy „Wasilij Bykow” ze wsparciem śmigłowców szturmowych ostrzeliwały wyspę z dział pokładowych.

Kiedy rosyjski okręt wojenny ujawnił się i nakazano ukraińskim żołnierzom stacjonującym na wyspie poddanie się, ich odpowiedzią było „Русский военный корабль, иди нахуй” (Russkij wojennyj korabl, idi nachuj). Nagranie z wymiany zdań zostało po raz pierwszy udostępnione przez ukraińskiego urzędnika rządowego Antona Heraszczenko, a następnie rozpowszechnione przez „Ukraińską prawdę”.

Jeden ukraiński żołnierz transmitował na żywo moment, w którym rosyjski okręt otworzył ogień.

Późnym wieczorem Państwowa Straż Graniczna poinformowała, że utracono łączność z wyspą.

O północy czasu lokalnego urzędnicy ogłosili, że siły rosyjskie zajęły wyspę po bombardowaniu z morza i powietrza, które zniszczyło całą infrastrukturę na wyspie.

Zgodnie z pierwotnymi doniesieniami strony ukraińskiej, trzynastu strażników granicznych, reprezentujących całość ukraińskiej obecności wojskowej na wyspie, miało zginąć po odmowie poddania się.

25 lutego rosyjskie ministerstwo obrony poinformowało, że na wyspie znajdowało się 82 żołnierzy, którzy poddali się dobrowolnie bez żadnych ofiar śmiertelnych i zostali ewakuowani do Sewastopola. 26 lutego wieczorem natomiast „Rossijskaja gazieta” opublikowała wiadomość, że kilkanaście małych jednostek marynarki ukraińskiej zaatakowało rosyjski okręt, który ewakuował ukraińskich pograniczników. Według „RG” akcja ta miała się odbywać przy współdziałaniu statków cywilnych oraz amerykańskich bezzałogowych statków powietrznych.

Ukraiński znaczek pocztowy „Rosyjski okręt wojenny, idź w…!” upamiętniający obronę wyspy, z krążownikiem „Moskwa”

Późniejsze informacje przekazane przez ukraińską marynarkę wojenną stwierdziły jednak, że obrońcy przeżyli, zaś z powodu wyczerpania amunicji i po całkowitym zniszczeniu instalacji na wyspie zostali wzięci do rosyjskiej niewoli.

24 marca 2022 została dokonana wymiana jeńców. Wśród żołnierzy ukraińskich byli obrońcy z Wyspy Wężowej.

Reakcja

Odpowiedź ukraińskich strażników granicznych na wezwanie do poddania się stała się okrzykiem mobilizacyjnym dla Ukraińców i ich zwolenników na całym świecie. Porównana została do teksańskiego Remember the Alamo!

Media polskojęzyczne zaczęły nazywać starcie o wyspę „ukraińskimi Termopilami”.

12 kwietnia 2022 roku, w trakcie wojny, Poczta Ukraińska wydała znaczek pocztowy upamiętniający obronę wyspy, ukazujący w tle krążownik „Moskwa” i na pierwszym planie ukraińskiego żołnierza pokazującego mu środkowy palec. Za symboliczne wydarzenie w kontekście odpowiedzi obrońców wyspy uznano następnie trafienie i zatopienie krążownika „Moskwa” 13/14 kwietnia ukraińskimi pociskami przeciwokrętowymi.

Dalsze walki

Po zdobyciu Wyspy Wężowej Rosjanie umieścili tam placówkę swoich sił zbrojnych. Na początku maja 2022 roku Ukraina przeprowadziła serię ataków lotniczych na budynki i pojazdy wojskowe na wyspie oraz lekkie okręty w jej okolicy. 7 maja 2022 roku rosyjski kuter desantowy projektu 11770 z samobieżną wyrzutnią przeciwlotniczą Tor na pokładzie został zniszczony w przystani na wyspie przez ukraiński dron Bayraktar TB2.

30 czerwca 2022 roku Ministerstwo Obrony Rosji ogłosiło, że wycofało wojska z wyspy w „geście dobrej woli” po zrealizowaniu celów wojskowych. Według Ukrainy pospieszne wycofanie sił rosyjskich nastąpiło po ataku na wyspę przez siły ukraińskie.