Zygmunt Andrzej Wielopolski
Fotografia z ok. 1870 | |
Wielopolski Hrabia | |
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka |
Paulina Apolonia Potocka |
Żona |
Albertyna Leopoldyna Wilhelmina Montenuovo |
Dzieci |
Aleksander Erwin Wielopolski |
Odznaczenia | |
Zygmunt Andrzej Wielopolski (ur. 30 stycznia 1833 w Krakowie, zm. 27 lutego 1902 w Berlinie) – polityk konserwatywny o orientacji prorosyjskiej, prezydent Warszawy, tajny radca, szambelan, koniuszy i wielki łowczy dworu rosyjskiego[1], po powstaniu styczniowym czołowy działacz ugodowy[2], XIV ordynat Ordynacji Pińczowskiej Myszkowskich[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Aleksandra Wielopolskiego i jego drugiej żony Pauliny Apolonii Potockiej. Brat Józefa Wielopolskiego. Mąż Albertyny Leopoldyny von Neipperg di Montenuovo. Ojciec Aleksandra Wielopolskiego XV ordynata Ordynacji Myszkowskich[3]. Służbę wojskową w armii carskiej rozpoczął w 1852 roku w pułku ułanów stacjonującym na Lubelszczyźnie[4]. Brał udział w wojnie krymskiej w latach 1855-1856.
Członek Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim w 1858 roku[5].
W okresie od 16 sierpnia 1862 do 18 września 1863 roku sprawował urząd prezydenta Warszawy, powierzony mu przez ojca. Uczestniczył w 1862 roku, wraz z oberpolicmajstrem Siergiejem Muchanowem, w przygotowaniu listy 12 tysięcy młodych obywateli Królestwa Polskiego wytypowanych do branki[6].
Był kontynuatorem polityki ojca, stając się filarem ugrupowania (z którym współpracowała część wyższej hierarchii duchownej) będącego zwolennikiem ugody z carem. W 1877 roku złożył wiernopoddańczy hołd carowi rosyjskiemu oraz deklarację lojalności i prośbę o przebaczenie przeszłości podpisaną przez ponad 800 wybitniejszych obywateli polskich. Kazimierz Krzywicki będący doradcą Zygmunta Wielopolskiego w broszurze pt. Polska i Rosja w 1872 roku zawarł credo polityczne ugrupowania związanego z Wielopolskim, sprowadzające się do rezygnacji z wszelkich pretensji narodowych, a nawet i samorządowych, za cenę obrony przed rewolucją[7]. W memoriałach z lat 1880 i 1884 zabiegał u władz zaborczych o ustępstwa dla szlachty polskiej w imię wspólnego zagrożenia ze strony rewolucji.
12 listopada 1879 uzyskał potwierdzenie tytułu Hrabiego Świętego Cesarstwa Rzymskiego i Margrabiego w Imperium Rosyjskim, w 1890 otrzymał rosyjski Order Świętego Aleksandra Newskiego z brylantami, w 1870 austriacki Krzyż Wielki Orderu Franciszka Józefa, a w 1884 austriacki Order Korony Żelaznej I klasy[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908, s. 978-979.
- ↑ Zbigniew Stankiewicz,Dzieje wielkości i upadku Aleksandra Wielopolskiego, Warszawa 1967, s. 309,
- ↑ Robert Zwierzyniecki, Ordynacja Myszkowskich czyli kto miał Chroberz Książ i Szaniec. Kraków 2017, s.54.
- ↑ Zbigniew Stankiewicz,Dzieje wielkości i upadku Aleksandra Wielopolskiego, Warszawa 1967, s. 87,
- ↑ Roczniki Gospodarstwa Krajowego. R. 16, 1858, T. 32, nr 2, Warszawa 1858, s. 11.
- ↑ Zbigniew Stankiewicz,Dzieje wielkości i upadku Aleksandra Wielopolskiego, Warszawa 1967, s. 222,
- ↑ Zbigniew Stankiewicz,Dzieje wielkości i upadku Aleksandra Wielopolskiego, Warszawa 1967, s. 247,
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zbigniew Stankiewicz: Dzieje wielkości i upadku Aleksandra Wielkopolskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1967.
- Robert Zwierzyniecki: Ordynacja Myszkowskich czyli kto miał Chroberz, Książ i Szaniec. Kraków: Ridero, 2017, s. tak. ISBN 978-83-8104-906-1.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zygmunt Andrzej Wielopolski – publikacje w bibliotece Polona
- Członkowie Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim (1858–1861)
- Hrabiowie Królestwa Kongresowego
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Ordynaci myszkowscy
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Żelaznej
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie)
- Polacy – odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Franciszka Józefa
- Polacy – wojskowi Imperium Rosyjskiego
- Politycy Królestwa Kongresowego
- Polscy hrabiowie Imperium Rosyjskiego
- Polscy hrabiowie Świętego Cesarstwa Rzymskiego
- Polscy margrabiowie
- Polscy uczestnicy wojny krymskiej 1853–1859 (strona rosyjska)
- Prezydenci Warszawy (Królestwo Kongresowe)
- Szambelanowie Imperium Rosyjskiego
- Tajni radcy Imperium Rosyjskiego
- Wielopolscy herbu Starykoń
- Urodzeni w 1833
- Zmarli w 1902