Pacyficzka okopcona
| Pomarea fluxa[1] | |||
| Murphy & Mathews, 1928 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
pacyficzka okopcona | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Pacyficzka okopcona[3] (Pomarea fluxa) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Zasiedlał niezamieszkaną wyspę Eiao w Polinezji Francuskiej. Uznany za wymarły.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Po raz pierwszy gatunek opisali Robert Cushman Murphy i Gregory Mathews w 1928 na łamach American Museum Novitates. Nadali mu nazwę Pomarea iphis fluxa, uznając go za podgatunek pacyficzki żałobnej (Pomarea iphis)[4]. Obecnie (2021) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny uznaje pacyficzkę okopconą za odrębny, monotypowy gatunek[5]. Holotyp został odłowiony 27 września 1922. Na Eiao pozyskano również inne okazy, także w październiku[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała wynosi około 17 cm[6]. Wymiary szczegółowe dla 7 samców i 5 samic: długość skrzydła 79–86 mm, długość ogona 69–77 mm, długość górnej krawędzi dzioba 10–10,8 mm, długość skoku 26–27 mm, długość środkowego palca z pazurem 16,5–18 mm[4]. U samca większość upierzenia czarna i połyskliwa. Na grzbiecie występują miejscami białe pióra, podobnie jak w niższej części piersi i na brzuchu. Pokrywy podogonowe czarne. Dziób ciemny, szaroniebieski. Nogi czarne. Samica z wierzchu jasnobrązowa, miejscami występują białe pióra; kantarek rdzawobrązowy. Spód ciała biały. Na gardle widoczne są czarne pasy. Osobniki młodociane podobne do samic, ale z intensywniejszym paskowaniem[6].
Zasięg występowania, ekologia[edytuj | edytuj kod]
Endemit Eiao (Polinezja Francuska)[7]. Występowały na niskich wysokościach w suchych lasach, żywiły się owadami[6].
Status[edytuj | edytuj kod]
IUCN uznaje pacyficzkę okopconą za gatunek wymarły (EX, Extinct). Do wymarcia mogły przyczynić się zdziczałe koty, szczury polinezyjskie (Rattus exulans) i najprawdopodobniej szczury śniade (Rattus rattus). Wymarcie pacyficzek okopconych zbiegło się w czasie z introdukcją na wyspę mniszek przepasanych (Lonchura castaneothorax); być może zaraziły pacyficzki obcą dla nich chorobą. Suche lasy rosnące na niskich wysokościach zostały zniszczone przez wypas owiec, wprowadzonych na wyspę w latach 80. XIX wieku. Po raz ostatni pacyficzkę okopconą zaobserwowano w 1977; poszukiwania prowadzone w 1987 i w latach późniejszych zakończyły się niepowodzeniem, gatunek uznano za wymarły[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pomarea fluxa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Pomarea fluxa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 - monarki - Monarchs (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-01].
- ↑ a b c Robert Cushman Murphy & Gregory M. Mathews. Birds Collected During the Whitney South Sea Expedition. „The American Museum Novitates”. 337, 1928. Nowy Jork: American Museum of Natural History.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Monarchs. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
- ↑ a b c Julian P. Hume, Michael Walters: Extinct Birds. A&C Black, 2012, s. 243. ISBN 978-1-4081-5861-6.
- ↑ a b Eiao Monarch Pomarea fluxa. BirdLife International. [dostęp 2017-03-20].