Skulik dębownik
| Scymnus auritus | |||
| Thunberg, 1795 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Scymnus (Pullus) | ||
| Gatunek |
Scymnus (Pullus) auritus | ||
| Synonimy | |||
| |||
Skulik dębownik[1] (Scymnus auritus) – gatunek chrząszcza z rodziny biedronkowatych. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję. Bytuje na drzewach i krzewach liściastych.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1795 roku przez Carla Petera Thunberga. Jako miejsce typowe wskazano Västergötland w Szwecji[2][3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o krótkim, szeroko-owalnym, wysklepionym ciele długości od 2 do 2,5 mm[4][5].
Głowa u samców jest ruda do czerwonobrunatnej[4][5], u samic przyciemniona u podstawy[5] lub całkiem czarna[4]. Żółtobrązowe czułki zbudowane są z 11 członów. Głaszczki szczękowe również mają barwę żółtobrązową[4].
Powierzchnia przedplecza jest mocno punktowana, a przestrzenie między punktami są błyszczące wskutek słabej mikrorzeźby[5]. U samców przedplecze jest brunatnoczerwone, zwykle z dużą czarną plamą w części środkowo-nasadowej. U samic przedplecze jest czarne[4][5] z wąsko brunatnoczerwono obwiedzionym przednim brzegiem, a niekiedy z brunatnoczerwono zaznaczonymi kątami przednimi[5]. Tarczka jest czarna[1]. Pokrywy są czarne z wąsko, rudo obwiedzionymi krawędziami wierzchołkowymi[4][5]. Na pokrywach występują szeregi włosków, które w części środkowej są proste i skierowane ku tyłowi. Duże punkty na pokrywach są niewiele większe od punktów małych. Odnóża są ciemnożółte[5] lub żółtobrunatne, czasem z zaczernionymi nasadami ud[4]. Czteroczłonowe stopy wieńczą wyraźnie rozdwojone u podstawy pazurki. Przedpiersie ma na wyrostku międzybiodrowym dwa żeberka[5].
Na pierwszym z widocznych sternitów odwłoka (pierwszym wentrycie) występują pełne, półokrągłe linie udowe, sięgające łukiem prawie do tylnej krawędzi sternitu, a zewnętrznymi końcami do przedniej jego krawędzi[4][5]. Barwa czwartego i piątego z widocznych sternitów jest ruda[4]. Genitalia samca odznaczają się obficie owłosionymi paramerami[5].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad ten występuje od nizin po niższe góry[6], preferując suchsze stanowiska[5]. Zasiedla lasy, polany, zarośla i ogrody[1]. Bytuje na drzewach i krzewach liściastych, w tym na bzie czarnym, czeremchach, głogach, dębach, grabach i lipach, przy czym na czeremchach i głogach przebywa podczas ich kwitnienia[6][5]. Zarówno larwy jak i owady dorosłe są drapieżnikami żerującymi na roztoczach[6][1]. Postacie dorosłe zimują pod korą drzew[1] i w ściółce[6].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Malty, Danii, Norwegii, Szwecji, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskich części Rosji i Turcji[7]. Dalej na wschód zamieszkuje Cypr, Azję Zachodnią, Kaukaz, Zakaukazie, Azję Środkową, Syberię i Chiny[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Scymnus auritus – Skulik dębowik. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2022-01-07].
- ↑ C.P. Thunberg: Dissertatio entomologica, sistens Insecta Svecica. Upsaliae: 1795.
- ↑ R.D. Pope. The Coccinellidae (Coleoptera) described by C. P. Thunberg. „Entomologica scandinavica”. 18, s. 51-66, 1987. ISSN 0013-8711.
- ↑ a b c d e f g h i Andrzej O. Bieńkowski. Key for identification of the ladybirds (Coleoptera: Coccinellidae) of European Russia and the Russian Caucasus (native and alien species). „Zootaxa”. 4472 (2), s. 233–260, 2018. Magnolia Press. DOI: 10.11646/zootaxa.4472.2.2.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Ryszard Bielawski: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 76 Biedronki - Coccinellidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1959.
- ↑ a b c d B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 2. „Katalog Fauny Polski”. 23 (13), 1986.
- ↑ Scymnus (Pullus) auritus Thunberg, 1795. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2022-01-07].
- ↑ N.B. Nikitsky, А.S. Ukrainsky. The Ladybird Beetles (Coleoptera, Coccinellidae) of Moscow Province. „Entomological Review”. 96 (6), s. 710–735, 2016. ISSN 0013-8738.