Wilamowice (gmina w rejencji katowickiej) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gmina Wilamowice
*Amtsbezirk Wilmesau*
brak współrzędnych
wiejska
1940–1945^[1]
Państwo	III Rzesza
Kraj związkowy	Górny Śląsk (Provinz Oberschlesien)
Rejencja	rejencja katowicka (Regierungsbezirk Kattowitz)
Powiat	bielski (Landkreis Bielitz)
Siedziba	Wilamowice (Wilmesau)
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gromad (Gemeinde)	3 (1945)

Wilamowice (niem. Amtsbezirk Wilmesau) – dawna gmina wiejska funkcjonująca w latach 1940–1945 pod okupacją niemiecką w Polsce. Siedzibą gminy były Wilamowice (Wilmesau).

Gmina Wilamowice (Wilmesau) powstała na obszarze ówczesnego powiatu bielskiego (od 10 października 1939 pod nazwą Landkreis Bielitz), w części powiatu która przed wojną należała do powiatu bialskiego w woj. krakowskim^[2]. Landkreis Bielitz należał do rejencji katowickiej w wyodrębnionej ze Śląska 18 stycznia 1941 prowincji Górny Śląsk^[2].

Gminę Wilamowice utworzono 30 listopada 1940 z następujących obszarów^[3]:

zniesionego miasta Wilmesau (Wilamowice);
gromad Hetschnarowitz (Hecznarowice) i Schreibersdorf (Pisarzowice) ze zniesionej gminy Kęty;
gromady Altdorf (Stara Wieś) ze zniesionej gminy Bestwina.

Na początku 1945, gmina składała się z czterech gromad (Gemeinden): Altdorf, Hetschnarowitz (Hecznarowice), Schreibersdorf (Pisarzowice) i Wilmesau (Wilamowice)^[3].

Jednostka przetrwała do 1945 roku^[4]. Po wojnie zniesiona^[5]^[6]^[7].

1 stycznia 1951 władze polskie utworzyły w reaktywowanym powiecie oświęcimskim gminę Wilamowice, co było w przybliżeniu odtworzeniem jednostki terytorialnej funkcjonującej podczas wojny^[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Jednostka poza administracją polską.
↑ ^a ^b Landkreis Bielitz
↑ ^a ^b Amtsbezirk Wilmesau
↑ Gemeindeverzeichnis Landkreis Bielitz – Stand: 1. 1. 1945
↑ Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
↑ Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
↑ Dz.U. z 1950 r. nr 57, poz. 515 (zamiast Hecznarowic w skład gminy weszły Dankowice; miasto Wilamowice zachowało odrębność)

Powiat bielski (1920–1975) (► 1939–1945)

Siedziba powiatu – Bielsko (1920–1950)
Bielsko-Biała (1951–1975)

Przynależność wojewódzka	woj. śląskie (1920–1939) prowincja Śląsk (rejencja katowicka) (1939–1941) prowincja Górny Śląsk (rejencja katowicka) (1941–1945) woj. śląskie (1945–1950) woj. katowickie (1950–1953) woj. stalinogrodzkie (1953–1956) woj. katowickie (1956–1975)
Miasta (1920–1939 i 1945–1975)	Czechowice-Dziedzice (od 1951) Strumień (do 1950 →) Szczyrk (od 1973)
Gminy wiejskie jednostkowe (1920–1942)	Aleksandrowice (do 1938 (→)) Bąków Bielowicko Biery (1939–1941) Bronów Bystra Chybie Czechowice Drogomyśl Dziedzice Frelichów Górki Wielkie (do 1921 →) Grodziec Iłownica Jasienica Jaworze Kamienica Komorowice Landek Ligota Łazy Mazańcowice (Mazancowice) Międzyrzecze Dolne Międzyrzecze Górne Mikuszowice Mnich Ochaby (do 1924 →) Ogrodzona (do 1921 →) Pruchna (do 1924 →) Roztropice Rudzica Stare Bielsko Świętoszówka (do 1939) Wapienica Wieszczęta (Wieszczont) Zabłocie Zaborze (do 1922) Zabrzeg Zarzecze Zbytków
Miasta i gminy DGO (1939–1945)	Altbielitz (1940–1945) Alzen (1940–1945) Andrichau (← 1939–1940) Auschwitz (← 1939–1945) Biala (← 1939) – miasto (1939) Bielitz (← 1939–1945) – miasto (1940) Czechowitz (1940–1941) Dziedzitz (1940–1941) Kamitz (1940–1942) Kenty (← 1939–1940) Kurzwald (1942–1945) Lobnitz (1940–1945) Nikelsdorf-Ost (1940–1942) Nikelsdorf-West (1940–1942) Nieder Kurzwald (1940–1941) Ober Kurzwald (1940–1941) Schwarzwasser (1939–1940) – miasto (1940) Tschechowitz-Dziedzitz (1941–1945) Wadowitz (← 1939–1940) – miasto (1940) Wilmesau (1939–1940) Zator (← 1939–1940)
Amtsbezirke (1940–1945)	Andrichau (1940–1945) Auschwitz (1940–1945) Batzdorf-Ost (1941–1945) Batzdorf-West (1942–1945) Birkenau an der Weichsel (1945) Bistrai-Nord (1940–1941) Brzeszcze (1940–1945) Ernsdorf (1940–1945) Kenty (1940–1945) Kosy (1940–1945) Kunzendorf (1941–1945) Mucharz (1940–1945) Osiek (1940–1945) Schirk (1941–1945) Schwarzwasser (1940–1945) Wadowitz (1940–1945) Wilmesau (1940–1945) Zabrzeg (1940–1945) Zator (1940–1945)
Gminy wiejskie zbiorowe (1945–1954 i 1973–1975)	Bestwina (← od 1951) Biała (← 1951–1954) Buczkowice (od 1973) Bystra (do 1954) Bystra-Wilkowice (← 1951–54) Chybie (do 1950 →) Czechowice-Dziedzice (1945–1950) Grodziec (do 1954) Jasienica (od 1973) Jaworze (do 1954) Komorowice (od 1973) Kozy (od 1973) Ligota (1945 i od 1973) Międzyrzecze Górne (do 1954) Mikuszowice (do 1954) Rudzica (do 1954) Stare Bielsko Strumień (Strumień–Wieś) Szczyrk (← 1951–1954) Wapienica (od 1973) Wilkowice (od 1973) Zabrzeg (do 1954)
Osiedla (1954–1972)	Mikuszowice Śląskie (1958–1968 (→)) Szczyrk (1956–1972)
Gromady (1954–1972)	Bestwina (1954–1972) Buczkowice (1954–1972) Bystra (1954–1972) Godziszka (1954–1972) Grodziec (1954–1972) Hałcnów (1954–1972) Iłownica (1954–1972) Janowice (1954–1959) Jasienica (1954–1972) Jaworze (1954–1972) Kamienica (1954–1968 (→)) Kaniów (1954–1972) Komorowice (1954–1972) Kozy (1954–1972) Ligota (1954–1972) Mazańcowice (1954–1972) Międzyrzecze (1954–1972) Mikuszowice Krakowskie (1954–1968 (→)) Mikuszowice Śląskie (1954–1957) Rudzica (1954–1972) Rybarzowice (1954–1972) Stare Bielsko (1954–1972) Straconka (1954–1972) Szczyrk (1954–1955) Wapienica (1954–1972) Wilkowice (1954–1972) Zabrzeg (1954–1972)